(روزنامه همدلي ـ 1394/10/03 ـ شماره 215 ـ صفحه 11)
كارشناسان و ناظران اوضاع جاري در منطقه، نه آن ائتلاف و نه اين تهديدها را چندان جدي نمي‌گيرند. براي بررسي چرايي اين بي‌اعتمادي لازم است رفتارهاي اين دو بازيگر يكي رسمي و ديگري نامشروع نگاهي هرچند گذرا انداخته شود.
نقش دولت سعودي در معادلات سال‌هاي اخير در منطقه
ـ همكاري سعودي‌ها و برخي كشورهاي منطقه با دولت‌هاي استعماري جهان، جهت منحرف كردن جنبش‌هاي مردمي در خاورميانه طي 6 سال گذشته
ـ ورود به بحران اجتماعي در سوريه و تلاش براي سرنگوني نظام سياسي اين كشور به همراه چند كشور منطقه
ـ تاسيس و راه‌اندازي گروه‌هاي تروريستي و حمايت‌هاي مالي و تسليحاتي از آنان
ـ نگاه فرقه‌گرايانه به مسائل منطقه و پي‌ريزي سياست‌هاي منطقه‌اي براساس همين رويكرد
ـ رويكرد نظامي‌گرا در سياست خارجي و تعطيل كردن ديپلماسي
ـ منبع و كانون اصلي تئوري‌ها و فتاواي افراط‌گرايانه
ـ‌حمايت از بازمانده‌هاي حزب بعث عراق بعد از سقوط صدام در 2003 ميلادي و تلاش براي بازگرداندن آنان به قدرت در عراق به هر قيمت؛ بطوري كه طي سال‌هاي اخير چندين اجلاس رسمي در دوحه قطر، اردن و رياض با هدف سرنگوني دولت عراق و بازگرداندن بعثي‌ها به قدرت برگزار كرده است
در توضيح رويكرد نظامي‌گرا و فرقه‌گرايانه دولت سعودي، مي‌توان به اظهارات تند و خشونت‌آميز شخصيت‌هاي سياسي و شاهزادگان اين كشور از جمله بندر بن سلطان اشاره كرد كه با تهديد ملت‌هاي منطقه، بسيار افراطي عمل كرده‌اند. بندر بن سلطان در اظهاراتي كه بعدها شخصيت‌هاي اروپايي فاش كرده‌اند، پيروان اهل بيت (ع) را تهديد به كشتار جمعي كرده بود.
همچنين سعودي‌ها با استفاده از بعثي‌هاي باقيمانده از زمان صدام، گروه تروريستي داعش را از القاعده متولد كردند.
نكته ديگر اينكه طي 5 سال اخير هر جا سعودي‌ها ورود كرده‌اند، آشوب و هرج و مرج و جنگ و كشتار به دنبال داشته است و عموما در خدمت گروه‌هاي تروريستي مانند داعش كه سوريه و يمن دو كشوري هستند كه سرنوشت آنان مويد اين ادعاست. هم‌اكنون حملات نظامي اين كشور به يمن، زمينه حضور گروه‌هاي القاعده و داعش را در اين ديار فراهم كرده است.
پرونده داعش
ـ گروه تروريستي داعش در طول سال‌هاي اخير كاملا مطابق فتاوا و تئوري‌هاي خشونت صادره از رياض عمل كرده است
ـ عمده منابع تامين‌كننده مالي اين گروه تروريستي كشورهاي حوزه خليج فارس بويژه سعودي و قطر است
ـ بدنه تخصصي و حرفه‌اي اين گروه را حزب بعث تشكيل مي‌دهد
ـ بيشترين نيرو و فرماندهان خارجي گروه تروريستي تكفيري داعش را سعودي‌ها تشكيل مي‌دهند
ـ قتل، كشتار، ويراني، تجاوز به زنان و دختران و به بردگي كشاندن آنان و نابودي آثار تاريخي و فرهنگي، مطابق فتاواي علماي وهابي
ـ ويراني زيرساخت‌ها و منابع كشورهاي ميزبان از جمله جاده‌ها، پل‌ها، ابنيه و تاسيسات زيربنايي
ائتلاف سعودي
ائتلاف سعودي‌ها و تهديد داعش در هفته اخير اولين خبرسازي رسانه‌اي در اين خصوص نبوده است. داعش پيش از اين طي يك سال و نيم گذشته چندين مورد سعودي‌ها را به حمله تهديد كرده است و سعودي‌ها نيز متقابلا يك بار از برخورد بزرگ با اعضا طرفداران داعش در عربستان در سال گذشته خبر داده و اعلام كردند كه اتباع سعودي را كه به داعش پيوسته باشند، مجازات خواهد كرد و يك فرصت هم براي بازگشت آنان از سوريه و عراق در نظر گرفتند.
اما در تمام اين مدت، داعش، هيچگاه به سمت مرزهاي سعودي حركت نظامي ترتيب نداد و هيچ اقدامي هم از سعودي‌ها عليه داعش گزارش نشد.
از همين رو كارشناسان و ناظران به دلايل زير ماهيت ائتلاف سعودي را از نظر ماهوي حقيقي نمي‌دانند؛
ـ در اين ائتلاف سعودي‌ها، دو كشور اصلي، موضوع ايجاد ائتلاف، يعني عراق و سوريه حضور ندارد
ـ از كشورهاي موثر در مقابله با تروريسم در سال‌هاي اخير در اين ائتلاف نامي وجود ندارد؛ به عنوان مثال اكثر كارشناسان و تحليلگران عراقي و حتي رسانه‌هاي اين كشور همواره به عدم حضور ايران در اين ائتلاف به عنوان كشور موثر در جنگ عليه تروريسم و همچنين از عدم درج نام الجزاير در فهرست سعودي‌ها اشاره مي‌كنند
ـ حضور كشورهايي كه در ارتباط با تروريسم تاكنون تحركي نداشته‌اند
ـ حضور كشورهايي كه سابقه رفتارهاي فرقه‌گرايانه در سياست‌هاي منطقه‌اي آنان وجود دارد
ـ حضور كشورهايي كه عمدتا نظامي‌گرا و داراي نظام‌هاي غير دمكراتيك هستند
ـ حضور كشورهايي مانند نيجريه كه ارتش آن اخيرا بصورت علني همسو با گروه تروريستي بوكوحرام، متحد آفريقايي داعش، دست به كشتار دسته جمعي فرقه‌اي زده است
ـ سوال بزرگ درباره اين ابتكار سعودي‌ها؛ اينكه سعودي‌ها كه در روزهاي حساس كه داعش در آستانه بغداد و اربيل بود، هيچ تحركي از خود نشان ندادند، اما چرا كه حالا كه عراقي‌ها در حال پيشروي هستند و در اوج پيروزي‌ها بر داعش تروريستي در الرمادي و بيجي به فكر ايجاد ائتلاف افتاده‌اند؟
ـ عدم پاسخ مثبت طي يك سال و نيم گذشته به درخواست‌هاي دولت عراق براي حمايت از بغداد در جنگ عليه داعش
از همه اينها گذشته، سعودي‌ها در اجراي سياست‌ها و برنامه‌هاي خود در منطقه طي سال‌هاي اخير همواره از خود رد پا گذاشته‌اند، به عنوان مثال همين هفته خالد الملا روحاني برجسته عراقي اهل سنت و رئيس هيات علماي عراق درباره جنايت كشتار شيعيان در نيجريه، گفت سه روز قبل از وقوع اين فاجعه شخصا شاهد ويژه برنامه يك كانال تلويزيوني سعودي بوده كه نيجريه‌اي‌ها را به مهار شيعيان اين كشور تشويق كرده و عملا به رهبران اين كشور خط داده است.
تهديد داعش چقدر جدي است؟
تهديد داعش به اعتقاد كارشناسان اساسا نمي‌تواند جدي باشد. اين گروه تروريستي از كشورهاي حوزه خليج فارس تامين مالي و تسليحات مي‌شود و اين موضوعي است كه حتي اروپايي‌ها نيز از آن مطلع هستند و اخيرا موجي از انتقادها از رژيم سعودي براه افتاده است، چرا كه به نظر مي‌رسد آش خيلي شور شده است.
داعش پيش از اين نيز سعودي‌ها را تهديد كرده بود، اما اين گروه كه به سرعت مي‌تواند خود را در نقاط مختلف از ليبي، تا پاريس و از آنجا تا افغانستان منتشر كند، حتي يك بار نيز هدفي را در سعودي مورد حمله قرار نداده است. البته حضور اين گروه در عربستان امر قابل انكاري نيست، بطوري كه چندين عمليات تروريستي عليه مساجد و حسينيه‌هاي شيعيان در يك سال گذشته مقابل چشم ماموران امنيتي سعودي از سوي اين گروه صورت گرفته و تعداد زيادي قرباني بجا گذاشته است، حال آنكه تاكنون هيچ گزارشي درباره برخورد دولت سعودي با اين گروه منتشر نشده است.
موضوع آنقدرهاي پيچيده نيست، بطوري كه در تمام ايام و ماه‌هايي كه داعش مناطق مختلفي در سوريه، شمال عراق و مناطق غرب و مركزي عراق را مورد حملات تروريستي قرار داده، دولت سعودي هيچگاه از مرزهاي شمالي خود ابراز نگراني نكرده و تدابير ويژه‌اي براي حفاظت از آن به اجرا نگذاشته است. دولت سعودي آنقدر از مرزهاي شمالي خود با عراق اطمينان دارد كه ارتش خود را با تمام نيرو و تجهيزات به مرزهاي يمن انتقال داده است.
داعش هم اكنون مجري اصلي فتاوايي است كه در شبه‌جزيره صادر مي‌شود و به علاوه براساس برخي گزارش‌ها، اين گروه تروريستي و نيز القاعده در داخل هيات حاكمه عربستان نفوذ قابل ملاحظه‌اي دارند.
به اين ترتيب ائتلاف سعودي چقدر واقعي است و تهديد متقابل داعش چقدر جدي؟!؛ پاسخ به اين سوال با مروري ساده در اينترنت قابل دسترسي است.
ش.د9404776