سیدحسن خمینی بالاخره لب به سخن گشود و از آنچه در جریان بررسی صلاحیتش بر او رفته صحبت کرد. بعد از آنکه نتیجه بررسی صلاحیت‌های نامزدهای خبرگان پنجم اعلام شد، سیداحمد، فرزند سیدحسن خمینی در صفحه اینستاگرام خود از عدم احراز صلاحیت پدرش سخن گفت و تلویحا از شورای نگهبان گلایه کرد. سیدحسن خمینی در همان مطلب اعلام کرده بود در یکی، دو روز آینده دراینباره با مردم ایران صحبت خواهد کرد و به همین هم بسنده کرده بود. روز گذشته اما در جمع دانشجویان دانشگاه‌های تهران و گروهی از روحانیون در جماران، درباره آنچه در ماجرای ثبت‌نامش برای خبرگان پنجم، گذشته سخنان مهمی ایراد کرد.
او در این سخنان از اینکه فقهای شورای نگهبان نتوانستند از شهادت مراجع تقلید، نوشته‌ها و کتب او صلاحیت علمی‌اش را احراز کنند، ابراز تعجب کرده است. سیدحسن اگرچه اعلام کرده به این موضوع، یعنی عدم‌احراز صلاحیتش اعتراض خواهد کرد، اما متذکر شده «تلقی اینجانب آن نیست که شکایت مسیری جدید را بگشاید و لذا بر آن باورم اگر آقایان نتوانستند از شهادت مراجع و علما و درس‌ها و نوشته‌ها به احراز برسند، بعید است بتوانند در آینده نیز به چنین مهمی دست یابند؛ اما تنها با توجه به درخواست عمومی مردم و برخی بزرگان حوزه و سیاست به این امر اقدام می‌کنم».
ثبت‌نام با اقبال پرشور مردم روبه‌رو شد
به گزارش جماران، حجت‌الاسلام سیدحسن خمینی در این دیدار گفت: حضور اینجانب در انتخابات خبرگان بر حسب وظیفه و بنا بر دغدغه‌ای بود که نسبت به آینده انقلاب و نظام اسلامی وجود دارد. او افزود: در این مسیر گروه‌ها، اقشار مختلف و شخصیت‌های بزرگ حوزه و نظام از اینجانب دعوت کردند و پس از مشورت‌های مختلف، اینجانب تصمیم به شرکت در انتخابات گرفتم و در انتخابات ثبت‌نام کردم که این امر بر حسب گزارش‌های رسیده، با اقبال بسیار شایسته و پرشور مردم عزیز ایران اسلامی روبه‌رو شد که بیش از هر چیز نشان از محبوبیت و مقبولیت امام عظیم‌الشأن دارد؛ اقبالی که نشان داد امام خمینی(ره) برای مردم ایران تنها یادآور گذشته پرافتخار ایشان نیست، بلکه با زندگی آنان و دیروز و فردای آنها هم پیوند خورده است.
شورای نگهبان پذیرفت که امکان احراز از راه‌های دیگر هم ممکن است
یادگار امام سپس درباره روند بررسی صلاحیت داوطلبان خبرگان رهبری گفت: شورای نگهبان که مرجع احراز صلاحیت داوطلبان است، ابتدا به نوعی صاحبان دروس مطرح را دارای صلاحیت دانست و سپس تنها طریقه احراز را امتحان قرار داد و پس از آن به گفته بزرگان آن شورا، پذیرفت امتحان موضوعیت ندارد و امکان احراز از راه‌های دیگر هم ممکن است.
در این دوره هم برخی عزیزان از طریقه‌ای غیر از امتحان احراز شده‌اند
سیدحسن خمینی یادآور شد: دراینمیان، بزرگان و مراجع و استادان عظیم‌الشأن درباره صلاحیت علمی این حقیر شهادت دادند و ده‌ها ساعت نوارهای درس و چندین جلد کتاب نیز ضمیمه این پرونده شد که بر خلاف انتظار نتوانست احراز حضرات آقایان را باعث شود؛ احرازی که در سال‌ها و دوره‌های قبل، از راه‌های به‌مراتب ساده‌تر برای دیگران حاصل شده بود و در همین دوره نیز برای برخی دیگر از عزیزان، از طریقه‌ای غیر از امتحان ممکن شده است.
هیچ‌گاه هیچ‌کس به هیچ نوع از اینجانب برای مذاکره یا مصاحبه دعوت نکرده است
او در ادامه سخنان خود با اشاره به برخی شایعات، گفت: در روزهای گذشته شایعاتی مطرح شد که از اینجانب برای مصاحبه‌های علمی -جدای از امتحان معهود- دعوت شده است که لازم است به اطلاع عموم برسانم که این مطلب کاملا خلاف واقع است و هیچ‌گاه هیچ‌کس به هیچ نوع از اینجانب برای مذاکره یا مصاحبه یا طریقه‌ای که به کشف علمیت بینجامد دعوت نکرده است.
یادگار امام گفت: اینکه بعضی از حضرات آقایان محترم فقهای شورای نگهبان نتوانستند از شهادت علمای اعلام که بر بسیاری از ایشان سمت استادی دارند و استادان معظم که قوام حوزه علمیه به آنهاست و از نوشته‌ها و کتاب‌های اینجانب، صلاحیت علمی را احراز کنند، حداقل برای من و بسیاری دیگر جای تعجب دارد.
اعتراض می‌کنم
سیدحسن خمینی همچنین درباره امکان اعتراض در مهلت قانونی اعلام‌شده، افزود: بر حسب قانون امکان اعتراض وجود دارد، ولی جدا معتقدم دراینمیان نکته نامعلوم و مبهمی وجود ندارد و بنده هم فردی ناشناخته نیستم که اعضای محترم با بررسی مجدد بتوانند هویت یا سندی به دست آورند، لذا تلقی اینجانب آن نیست که شکایت مسیری جدید بگشاید؛ بنابراين بر آن باورم اگر آقایان نتوانستند از شهادت مراجع و علما و درس‌ها و نوشته‌ها به احراز برسند، بعید است بتوانند در آینده نیز به چنین مهمی دست یابند؛ اما تنها با توجه به درخواست عمومی مردم و برخی بزرگان حوزه و سیاست به این امر اقدام می‌کنم.
یادگار امام در ادامه سخنان خود تأکید کرد: بیت امام راحل برای همیشه خادم مردم خواهد ماند و «جمهوری اسلامی نه یک کلمه کم، نه یک کلمه بیش» را وجهه همت خود قرار داده و خواهد داد و چنین اتفاقاتی نباید در امید مردم به آینده درخشان نظام جمهوری اسلامی خللی ایجاد کند.
او افزود: لازم است مردم عزیزمان مانند گذشته، نسبت به آینده حساس بوده و برای رسیدن به سعادت گام بردارند و با حضور پرشور خود در انتخابات هفتم اسفند، پایه‌های سعادت و بهروزی امروز و فردای جامعه‌مان را فراهم کنند؛ چراکه سعادت مردم جز با دست و حضور ایشان و عزم و اراده آنها ممکن نخواهد شد.
بُعد مردمی‌بودن نظام همانند بُعد اسلامی‌بودن از اهمیت ویژه برخوردار است
یادگار امام گفت: سیدحسن خمینی تنها یک سرباز برای مردم و اندیشه و راه امام‌خمینی است و هرجا که باشد به این خدمت افتخار خواهد کرد و هرگز هیچ چیزی نخواهد توانست مانع از این افتخار شود. سپس سیدحسن خمینی گفت: امیدوارم که همه به این مهم توجه داشته باشیم که هیچ رفتاری نباید این تلقی را ایجاد کند که رقابت در جمهوری اسلامی با سختی مواجه است و نهادهای دموکراتیک این نظام از جمله مجلس خبرگان که ثمره خون پاک شهیدان است، خدای‌نکرده با شائبه بسته‌بودن رقابت در درون خانواده انقلاب مواجه است.
او افزود: ناگفته پیداست که بُعد مردمی‌بودن نظام همانند بُعد اسلامی‌بودن و دینی‌بودن آن از اهمیت ویژه برخوردار است و شرط اولیه تحقق آن، بازبودن امکان رقابت‌های غیرسازمان‌یافته است و امیدوارم این امر در انتخابات مجلس نیز خود را نشان دهد. یادگار امام در سخنان خود گفت: دست یکایک مراجع بزرگواری که اینجانب را مورد تفقد قرار دادند می‌بوسم و از اساتید بزرگوارم کمال تشکر را دارم و نسبت به مردم عزیز ایران سر تعظیم فرود آورده و برای همیشه خود را خادم ایشان می‌دانم. همچنین لازم است از لطف و عنایت خانواده‌های معظم شهدا و ایثارگران و رسانه‌های مختلف مکتوب و مجازی تشکر کنم.
داستان يك عدم احراز
از زمانی که سیدحسن خمینی تصمیم گرفت تا برای اولین بار بخت خود را در عرصه رسمی سیاست بیازماید، دوقطبی مخالفان و موافقانش هم شکل گرفت؛ دو قطبی‌اي که تلاش داشت تا درون بیت امام هم اختلاف‌افکنی کرده و بین او و برادر دیگرش یعنی سیدعلی تفاوت قائل شود. اين جريان خاص در این مسیر هم برای تکمیل این سناریو باز هم به سراغ هاشمی رفسنجانی رفت و او را بازیگردان این ثبت‌نام عنوان کرد. آنها حتی این حضور نوه امام را با فتنه جمل مشابه‌سازی کرده و ادبیات تندی را دراینباره به کار برده بودند. به طوری که حجت‌الاسلام محسن‌زاده، نماینده ولی‌فقیه در سپاه انصارالله استان کرمان گفته بود که شتر جنگ جمل امروز از بیت امام (ره) کجاوه زده می‌شود و به‌شدت باید مراقب آیت‌الله‌سازی و علامه‌سازی بود که قصد دارد موضوع شورای رهبری و شورای فقاهت را مطرح کند. اما در كنار موج هجمه‌هایی که علیه سیدحسن به راه افتاده بود، جمعی از مراجع تقلید و اساتید حوزه هم بودند که استقبال خود را از این حضور سیدحسن اعلام کرده بودند.
پررنگ شدن آزمون اجتهادی
یکی از موضوعاتی که در این‌دوره به‌شدت پررنگ جلوه داده شد و البته درباره سیدحسن به طور ویژه مورد پیگیری قرار گرفت، بحث برگزاری آزمون اجتهادی از سوی شورای نگهبان برای احراز صلاحیت علمی و اجتهاد نامزدهای شرکت‌کننده بود. دراینباره شورای نگهبان اطلاعیه‌های متعددی را صادر کرد که بعضی از آن اطلاعیه‌ها بعدا با اصلاحاتی مواجه شد.
بر این اساس شورای نگهبان در نخستین اطلاعیه خود اعلام کرده بود، تنها اعضای فعلی مجلس خبرگان رهبری و کسانی که در گذشته در آزمون خبرگان که از طرف شورای نگهبان برگزار شده، شرکت کرده و از نظر علمی تأیید شده‌اند، می‌توانند در دومین مرحله از آزمون خبرگان که ١٥ دی‌ماه گذشته برگزار شده بود، شرکت نکنند. از آنجا که سیدحسن خمینی جزء هیچ کدام از این مراتب قرار نداشت، رسانه‌های مخالف تمام هم‌و‌غم خود را بر این گذاشتند که سیدحسن باید در این آزمون شرکت کند. این در حالی بود که آیت‌الله مؤمن از فقهای شورای نگهبان که برگزاری آزمون اجتهادی را برعهده دارد و البته خود از اعضاي فعلی خبرگان بوده و در این دوره هم، نامزد شده است، اعلام کرده بود «گاهي کسي که ثبت‌نام مي‌کند، از قديم رفيق ما و از ما هم فاضل‌تر بوده است و ما نيز او را مي‌شناسيم، بنابراين اين فرد نيازي به امتحان‌دادن ندارد. کسي هم که ما با او آشنايي نداريم اما در حوزه تدريس مي‌کند، نوارهاي جلسات درس او نيز موجود است، در مسائل سياسي هم اظهارنظر کرده و مواضعش روشن است؛ اين فرد هم نيازي به امتحان اجتهاد ندارد».
بنابراین نگاهی به سوابق ٢٠ ساله سیدحسن خمینی در تدریس در حوزه علمیه قم، شش سال تدریس در مدارج خارج فقه و اصول که پایه اجتهاد محسوب می‌شود، این ظن را تقویت می‌کرد که سیدحسن‌خمینی نیازی به شرکت در آزمون نداشته باشد. با این حال شورای نگهبان عزم خود را جزم کرده بود که نوه امام را پای جلسه امتحان بکشاند. دو روز مانده به روز برگزاری آزمون، دفتر آیت‌الله مؤمن انتشار خبری را مبنی بر اینکه دیدارش با سیدحسن و اینکه به او گفته نیازی به حضور در آزمون را ندارد، رد کرد. یعنی سیدحسن باید در جلسه امتحان شرکت می‌کرد. سیامك ره‌پیک هم در یک برنامه تلویزیونی تأکید کرده بود که شورا برای هیچ یک از کاندیداها استثنا قائل نخواهد شد.
غیبت در روز آزمون
روز آزمون یعنی ١٥ دی فرا رسید. اما سیدحسن خمینی از جمله غایبان این جلسه بود و آن روز را مطابق معمول به کلاس درس خارج فقه خود رفته بود. از همین‌جا کلید اینکه صلاحیت سیدحسن چگونه بررسی می‌شود، زده شد. با این حال بیت امام و به طور مشخص سیدعلی خمینی اعلام کرد برای حضور سیدحسن در آزمون خبرگان پیامک دعوتی ارسال نشده است. موضوع پیامک هم از آن داستان‌های کشدار این دوره از خبرگان بود. چراکه از یک سیستم قاعده‌مند برای ارسال پیام به نامزدهایی که باید در آزمون شرکت می‌کردند، استفاده نشده بود. برای بعضی پیامک ارسال شده و برای بعضی هم ارسال نشده بود. برای بعضی از یک سامانه پیامک و برای بعضی دیگر از شماره شخصی ارسال شده بود.
ادعای شریعتمداری و تکذیب سیدحسن
در این میان اما حسین شریعتمداری پا به میدان گذاشته و مدعی شده بود برای حضور سیدحسن خمینی دعوت‌های اختصاصی به عمل آمده است. او نوشته بود «اخبار دقیقی در دست است که نشان می‌دهد نه‌فقط از آقای سیدحسن خمینی نیز مانند سایر نامزدها برای شرکت در آزمون مجلس خبرگان دعوت شده است بلکه دعوت اختصاصی از ایشان هم صورت گرفته است، ازجمله اینکه یکی از اعضای برجسته هیأت‌رئیسه مجلس خبرگان در تماس با فرزند محترم یادگار امام (ره) از وی برای حضور در آزمون دعوت کرده است و حال آنکه این تماس برای سایر نامزدهای خبرگان وجود نداشته است. تاریخ و محل انجام آزمون نیز از طریق پیامک به شماره تلفن همراهی که ایشان اعلام کرده بود، ارسال شده است. زمان و مکان آزمون هم در تماس تلفنی با دفتر آقای سیدحسن خمینی به اطلاع ایشان رسیده است... بنابراین عدم دعوت از آقای سیدحسن خمینی نمی‌تواند توضیح قابل‌قبولی برای خودداری ایشان از حضور در آزمون باشد».
این خبر را همه اعضای هیأت‌رئیسه خبرگان تکذیب کردند. علاوه بر آنکه سیدحسن خمینی در صحبت‌های روز گذشته خود نیز این موضوع را تکذیب کرده است. سیدحسن گفته است «در روزهای گذشته شایعاتی مطرح شد که از اینجانب برای مصاحبه‌های علمی - جدای از امتحان معهود- دعوت شده است که لازم است به اطلاع عموم برسانم این مطلب کاملا خلاف واقع است و هیچ‌گاه هیچ‌کس به هیچ‌نوع از اینجانب جهت مذاکره یا مصاحبه یا طریقه‌ای که به کشف علمیت بینجامد، دعوت نکرده است».
شریتعمداری در آن سرمقاله از سیدحسن خواسته بود از ادامه حضور در رقابت‌های خبرگان انصراف دهد. بعد از آن با نزدیک‌شدن به ایام اعلام بررسی صلاحیت‌ها، برخي رسانه‌ها خبر از رد صلاحیت سیدحسن دادند. در این فاصله اما بسیاری از استادان حوزه و مراجع تقلید از جمله آیت‌الله وحیدخراسانی و جوادی‌آملی اجتهاد سیدحسن را تأیید کردند. این ظاهرا نه اجازه اجتهاد سیدحسن از مراجع تقلید، نه گواهی آنها بر صلاحیت علمی او، نه نوارهای درس و بحثش در خارج فقه و اصول هیچ‌کدام نتوانست فقهای شورای نگهبان را قانع کند که نوه امام صلاحیت حضور در رقابت‌ها را دارد.
به همین دلیل هم رأی به عدم احراز صلاحیت داد. این در حالی بود که برخی از چهره‌هایی که در آزمون شرکت نکرده بودند، مثل حجت‌الاسلام اعرافی یا سعیدی، امام جمعه قم تأیید صلاحیت شدند. از طرفی برخی از چهرهها نظیر مهدی طائب و مرتضی آقاتهرانی هم در زمره رد‌صلاحیت‌ها بودند. اینها اما از حجج اسلامی نبودند که کرسی درس و بحث در حوزه داشته باشند، آن هم در خارج فقه و اصول. با این حال سیدحسن را هم در کنار این چهرهها به دلیل عدم شرکت در آزمون، تأئيد صلاحیت نکردند.
پایان انتظار
خبر را سیداحمد فرزند سیدحسن به طور رسمی اعلام کرد و روز گذشته هم نوه امام، اولین موضع خود را دراینباره گرفت. او پيش از اين با قراردادن عكس‌هايي از خود، پدر و پدربزرگش در صفحه اينستاگرام خود، نوشته بود: «روز وصل دوست‌داران ياد باد». سیدحسن اگرچه گفته در مهلت قانونی برای اعتراض به رد صلاحیت‌ها که امروز دهم بهمن پایان آن خواهد بود، اعتراض خواهد کرد اما خودش هم گفته است بعید می‌داند شورای نگهبان بخواهد تغییری در نتیجه حاصل کند. سیدحسن بار دیگر در آزمون شورای نگهبان قرار گرفته است، باید دید شورا این بار در برابر اسناد و مدارکی که بر اجتهاد او صحه می‌گذارد، به‌ویژه گواهی مراجعی که خود فقهای شورای نگهبان در محضر آنان درس آموخته‌اند، چه تصمیمی می‌گیرد. آیا از حجیت حوزه علمیه عبور خواهند کرد یا آنکه تصمیمات آنان را به‌مثابه گذشته تأیید خواهند کرد؟ این پرسشی است که پاسخ آن روزهای آینده روشن خواهد شد.
http://www.sharghdaily.ir/News/84858
ش.د9405253