(روزنامه جوان ـ 1395/05/23 ـ شماره 4883 ـ صفحه 6)
نگاهي به گذشته
براي پاسخ به اين سؤال، اول بايد نگاهي به گذشته انداخت تا معلوم شود كه چرا عربستان تن به مذاكرات صلح كويت داد تا هيئت‌هاي دو طرف به گزينه مذاكرات رو بياورند. اولين نكته اين است كه مذاكرات در حالي شروع شد كه بيش از يك سال از تجاوز نظامي آل‌سعود و ائتلافش به يمن مي‌گذشت و ماه‌ها بود كه وضعيت ميداني به بن‌بست رسيده بود و ركود در اين وضعيت اميدهاي آل‌سعود را در ابتداي تجاوز نظامي به باد داده بود. اين وضعيت جداي از حملاتي بود كه نيروهاي جبهه مقاومت يمني گاه به گاه در عمق خاك عربستان انجام مي‌دادند و تلفات سنگيني را به نيروهاي آل‌سعود در خاك خودشان وارد مي‌كردند. يكي از اين حملات در ژوئن 2015 انجام شد كه حمله موشكي جبهه مقاومت به پايگاه هوايي امير خالد در منطقه خميس المشيط واقع در جنوب عربستان بود كه منجر به كشته شدن 63 نظامي آل‌سعود و 20 افسر ارشد اسرائيلي شد كه بنابر گزارش تارنماي وترانس تودي به نقل از يك مسئول ارشد اطلاعاتي، اين افسران صهيونيستي عوامل سازمان جاسوسي موساد بودند كه براي كمك به ارتش عربستان در منطقه آمده بودند و در زمان حمله مشغول مطالعه طرحي براي حمله به برخي از مناطق يمن با استفاده از سلاح‌هاي ممنوعه ساخت رژيم صهيونيستي بوده‌اند.
اين گزارش وترانس تودي جداي از ديگر گزارش‌هايي بود كه به دفعات خبر از حضور نيروهاي رژيم صهيونيستي در تجاوز نظامي آل‌سعود به يمن مي‌داد چنانكه سقوط يك جنگنده اف 16 رژيم صهيونيستي در ماه مي 2015 توسط پدافند هوايي مقاومت يمني اين موضوع را ثابت مي‌كرد. با وجود اين حمايت‌هاي نظامي و كمك‌هاي اطلاعاتي امريكا به آل‌سعود در مورد مواضع مقاومت يمني و محل‌هاي تجمع تجهيزات و نيروهاي آن، بيش از يك سال تجاوز عربستان به يمن جز بدنامي در سطح بين‌المللي چيز ديگري عايد آل‌سعود نكرد. نزديك به 6هزار كشته و 33هزار زخمي نتيجه حملات هوايي آل‌سعود بود و بايد توجه داشت كه نه تنها اكثر آنها غيرنظامي بوده‌اند كه بيش از هزار كودك در ميان كشته‌ها عمق فاجعه را نشان داد و موجب اعتراض نهادهاي حقوق بشري شد و فشار بين‌المللي را بر عربستان وارد كرد تا براي خروج از باتلاق يمن فكري كند.
مذاكرات بي‌فايده
آل‌سعود در حالي به مذاكرات صلح كويت تن داد كه فكر مي‌كرد مي‌تواند نتيجه‌اي از اين مذاكرات به دست آورد كه ميدان جنگ در پي نداشته است. هدف اصلي آل‌سعود بازگرداندن عبدربه منصور هادي به صنعا و مقام رياست جمهوري سابق او بود كه به اين بهانه تجاوز خود را به يمن شروع كرد و تصور مي‌كرد كه مذاكرات صلح به اين نتيجه مي‌رسد. نقطه اتكاي آل‌سعود در اين مذاكرات قطعنامه 2216 شوراي امنيت بود كه توانسته بود تمام خواسته‌هاي خود را با حمايت امريكا در آن بگنجاند و اسماعيل ولد الشيخ، فرستاده ويژه سازمان ملل در امور يمن هم مبناي مذاكرات كويت را بر همين قطعنامه گذاشت. شروع مذاكرات بر مبناي اين قطعنامه نشان داد كه كار از ابتدا مشكل دارد و مذاكرات نمي‌تواند به نتيجه‌اي برسد. در واقع، قطعنامه شوراي امنيت از قبل نتيجه مذاكرات را در جهت مورد نظر آل‌سعود تعيين مي‌كرد و در اين صورت، اصل مذاكرات معنا و مفهوم خود را از دست داده بود. به همين علت بود كه آل‌سعود حاضر به قبول حرف طرف مقابل در مورد شروع روند سياسي براي تشكيل دولت انتقالي نبود و تنها بر خلع سلاح نيروهاي مقاومت و خروج آنها از صنعا اصرار مي‌كرد. هر چند اين مذاكرات حجم حملات هوايي ائتلاف آل‌سعود به يمن را كمتر كرده بود و همين نيز ميزان كشته‌ها و زخمي‌هاي غيرنظاميان را كم مي‌كرد اما در عمل نتيجه‌اي در پي نداشت و آل‌سعود با ايستادگي جبهه مقاومت روبه‌رو شد كه نمي‌توانست با پذيرش خواسته‌هاي هيئت رياض نتيجه بيش از يك سال مقاومت با هزاران كشته و زخمي را به آل‌سعود ببازد. شكاف بين دو طرف و اختلاف‌ها تا آن حد بود كه تلاش‌هاي ولد شيخ نمي‌توانست به راه‌حلي ميانه بينجامد و در نهايت او هم پايان مذاكرات را اعلام كرد هر چند هنوز اميدوار به دور دوم مذاكرات دست‌كم تا يك ماه ديگر دارد اما به نظر مي‌رسد كه آل‌سعود نقشه‌هايي ديگر در سر مي‌پروراند.
بعد از مذاكرات
حملات سنگين هوايي آل‌سعود در روز يك‌شنبه گذشته نشان داد كه رياض نااميد به مذاكرات صلح دوباره به گزينه نظامي روي آورده است و خود را براي يك جنگ سخت آماده كرده است. تارنماي يواس نيوز از يك مفسر سعودي نقل مي‌كند كه اين اقدام آل‌سعود پايتخت يمن را مبدل به گورستان خواهد كرد و تنفر از عربستان را در اين كشور تا چندين نسل به همراه خواهد داشت. اين نتيجه مسلم از سرگيري گزينه نظامي براي آل‌سعود است جداي از اينكه هزينه‌هاي سياسي - انساني در عرصه بين‌الملل نيز كم نيست و آل‌سعود اگر بخواهد اين گزينه را ادامه دهد بايد منتظر فشارهاي بين‌المللي گسترده‌اي باشد. در واقع، شكست مذاكرات كويت موجب سردرگمي آل‌سعود شده و به نظر مي‌رسد كه با تشديد گزينه نظامي و افزايش حملات خود به صنعا و ديگر شهرهاي جبهه مقاومت آخرين شانس خود را در جنگ يمن نيز آزمايش كند. نكته روشن در آخرين شانس آل‌سعود اين است كه نمي‌تواند نتيجه‌اي قابل قبول در كوتاه مدت به دست بياورد.
تجربه بيش از يك سال تجاوز نظامي به يمن نشان داد كه نيروهاي مورد حمايت آل‌سعود بر زمين آن ميزان توان براي پيشرفت و موفقيت‌هاي نظامي مورد نظر رياض را ندارند جداي از اينكه فتح شهرهاي در اختيار مقاومت و به خصوص صنعا بسيار پيچيده‌تر از آن است كه اين نيروها توان انجام آن را داشته باشند. از طرف مقابل، جبهه مقاومت با توافقي بين انصارالله و كنگره ملي به بازسازي ساختارهاي خود در عرصه‌هاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي و نظامي پرداخته و به نظر مي‌رسد كه با اين توافق آماده مقاومت بلندمدت در برابر تجاوز نظامي آل‌سعود و متحدانش است. اين توافق باعث مي‌شود تا دولت انتقالي صنعا شكل بگيرد و با ادامه جنگ، خود را به عنوان يك عامل سياسي مؤثر در يمن معرفي كند و حتي اين احتمال نيز وجود دارد كه در عرصه بين‌الملل نيز رسميت يابد. اين احتمال با توجه به ناتواني رياض و متحدانش براي رسيدن به صنعا قابل توجه است و موجب ناكامي قطعي آل‌سعود در جنگ يمن مي‌شود. حكام سعودي شهامت آن را ندارند كه با اعتراف به ناكامي در جنگ يمن دست‌كم خود را از باتلاق جنگ در اين كشور خارج كنند و هر چند دچار سردرگمي در اين جنگ شده‌اند، قصد ادامه تجاوز نظامي خود را دارند تا آن كه واقعيت‌هاي ميداني آنها را مجبور به تسليم كند.
http://javanonline.ir/fa/news/803933
ش.د9501545