اعضاي جديد: قمي، دين‌پرور، رهبر، آل‌هاشم، منتظري و محمدي‌عراقي
الف- ميانه‌روهاي مدافع دولت
اعضاي اين فراكسيون حتي اگر به قهر و ناز در جلسات شركت نكنند اما هنوز مشهور‌ترين و شايد محبوب‌ترين روحانيون حاضر جامعه روحانيت مبارز هستند. در راس اين فراكسيون، مثلث هاشمي‌رفسنجاني، ناطق نوري و حسن روحاني قرار دارند كه هر سه مدت‌هاست در جلسات حاضر نمي‌شوند اما با اين وجود هنوز كسي نتوانسته حتي گمانه لغو عضويت آنها را عينيت بخشد. لايه دوم اين فراكسيون متشكل از چهره‌هايي نظير امامي‌كاشاني، سيدمهدي طباطبايي، غلامرضا مصباحي‌مقدم، مصطفي پورمحمدي، سيد رضا اكرمي، محسن كازروني و محمدعلي تسخيري است. تمامي افرادي كه از اين طيف در جريان انتخابات خبرگان رهبري كانديدا شده بودند در فهرست انتخاباتي خبرگان مردم منتسب به هاشمي‌رفسنجاني قرار گرفتند. بنابراين از مجموع ٢٦عضو جامعه روحانيت ١٠ نفر در طيف حاميان و اطرافيان مثلث هاشمي، ناطق، روحاني قرار مي‌گيرند. شايد به همين دليل بود كه مخالفان هاشمي نتوانستند در انتخابات خبرگان رهبري سال گذشته روي نام او قلم قرمز بگيرند و مجبور شدند با قبول هزينه ليست غيرمشترك با جامعه مدرسين حوزه علميه قم نام هاشمي را در فهرست خود قرار دهند.
ب- معتدلين
اما فراكسيون بعدي جامعه روحانيت در اختيار چهره‌هايي است كه به دلايل مختلف ترجيح مي‌دهند كمتر وارد منازعات سياسي شوند. اين طيف را مي‌توان به هر دو فراكسيون اصلي جامعه روحانيت نزديك دانست. آنها بر اساس موضوعات و اتفاقات روز به يكي از دو فراكسيون اصلي متمايل مي‌شوند. در اين طيف مي‌توان نام‌هايي نظير سيد ابراهيم رييسي، رضا مطلبي، محمدحسن ابوترابي‌فرد، عبدالحسين معزي و احمد مروي ديده مي‌شوند. در ميان اين پنج نفر، سيد ابراهيم رييسي و ابوترابي‌فرد بيش از سايرين به طيف هاشمي‌رفسنجاني نزديك هستند.
ج- منتقدين دولت
اما طيف منتقدين هاشمي و روحاني نيز در جامعه روحانيت وزن قابل‌توجهي دارند. در اين طيف دو چهره ارشد كه دبيران كل جامعتين هستند، ديده مي‌شوند. آيات يزدي و موحدي كرماني اصلي‌ترين چهره‌هاي منتقد هستند كه در كنار سيد احمد علم‌الهدي وزن منتقدين و مخالفان هاشمي و روحاني را بالا مي‌برند. در لايه بعدي اين طيف آيات و حجج‌اسلام شجوني، نواب، عبدوس، مجتهد شبستري، سيد هاشم حميدي‌همداني، عبدالمقيم ناصحي، احمد علم‌الهدي، سيدرضا تقوي و حسين ابراهيمي ديده مي‌شوند. اين فراكسيون با ١١ عضو فعاليت مي‌كند. با اين حال در جريان انتخاب فهرست مورد حمايت جامعه روحانيت مبارز اين آيت‌الله موحدي‌كرماني بود كه با حمايت از حضور هاشمي‌رفسنجاني در فهرست جامعه روحانيت نشان داد در مواقع حساس فراكسيون ميانه‌روها مي‌توانند روي راي و نظر او حساب كنند.
حفظ موازنه به نفع ميانه‌روها
بررسي مواضع و ديدگاه‌هاي اعضاي جديد شوراي مركزي جامعه روحانيت نشان مي‌دهد رقابت شانه‌به‌شانه دو فراكسيون با حضور اعضاي جديد تغيير چنداني نمي‌كند و هر فراكسيون دو نماينده در ميان اعضاي جديد دارد. محسن قمي، نماينده تهران در خبرگان و منتظري، دادستان كل كشور نزديك‌ترين اعضاي جديد به مثلث هاشمي، روحاني و ناطق نوري هستند. پس از اين دو سيد جمال‌الدين دين‌پرور، مدير بنياد بين‌المللي نهج‌البلاغه قرار مي‌گيرد كه در مورد منازعات سياسي روز سكوت مي‌كند. با اين حال او در مصاحبه‌اي كه چند سال قبل داشت اشارات جالبي از سابقه سياسي خود دارد. او يكي از مشورت‌دهندگان تاسيس روزنامه جمهوري اسلامي بود و از ساكنان قديمي منطقه شميران است. آيت‌الله دين‌پرور ضمن تسلط به زبان انگليسي و عربي كمي هم فرانسوي مي‌داند و از مطالعات دوران طلبگي خود به آثار شريعتي و جلال آل‌احمد اشاره كرده است. ميانه طيف معتدلين و منتقدين نام محمود محمدي‌عراقي به چشم مي‌خورد. در كنار نام اين دو مي‌توان محمود محمدي‌عراقي، نماينده كرمانشاه در خبرگان را نيز اضافه كرد. او در انتخابات خبرگان فعلي از استان كرمانشاه كانديدا شده بود و در ليست‌هاي جامعتين و خبرگان مردم نامش قرار داشت و پيروز انتخابات شد. محمدي عراقي كه نسبت فاميلي با آيت‌الله مصباح‌يزدي دارد در مقطعي قائم‌مقام نماينده امام در سپاه پاسداران بود. در اين رابطه روايت‌هايي از مخالفت امام با حضور وي در سپاه ديده مي‌شود كه بيشتر در قالب خاطرات برخي انقلابيون بيان شده است. اما طيف منتقدين دولت و مثلث ميانه‌روها نيز دو نيروي تازه نفر در ميان اعضاي جديد دارد. محمدتقي رهبر، امام‌جمعه اصفهان و آل‌هاشم، امام‌جمعه موقت تبريز؛ اين دو عضو هستند كه مواضع سرسختانه‌اي عليه دولت دارند.
نقش ويژه مصطفي پورمحمدي
مصطفي پورمحمدي، وزير دادگستري كابينه حسن روحاني و عضو شوراي جامعه روحانيت مبارز است كه اين روزها به دلايلي بيش از قبل نامش تكرار مي‌شود. فارغ از اين موضوع او مي‌تواند در موضوع انتخابات رياست‌جمهوري آينده نقشي ويژه ايفا كند. در شرايطي كه مثلث قدرتمند و محبوب جامعه روحانيت چند سالي است در جلسات شركت نمي‌كنند او مي‌تواند حلقه وصل حاميان دولت با جامعه روحانيت مبارز شود. پورمحمدي تنها وزير كابينه روحاني است كه ضمن عضويت در جامعه روحانيت در جلسات آنها نيز شركت مي‌كند و مي‌تواند در چانه‌زني براي حمايت اين تشكل سياسي از رياست‌جمهوري مجدد روحاني نقش‌آفرين باشد. آيا او مي‌تواند وظيفه سخت نيابت مثلث هاشمي، ناطق و روحاني را به خوبي ايفا كند؟ اين سوالي است كه پاسخ نهايي آن در حمايت يا عدم حمايت جامعه روحانيت مبارز از روحاني روشن مي‌شود.
|
متوفيان |
|
|
نام |
سمت |
|
محمدرضا مهدوي‌كني |
دبيركل جامعه روحانيت، وزير كشور، كفيل نخست‌وزيري |
|
عباسعلي عميدزنجاني |
رييس دانشگاه تهران، نماينده مجلس |
|
محمدباقر محي‌الدين انواري |
رييس مركز رسيدگي به امور مساجد، نمايندگي مجلس، نماينده امام و سرپرست حجاج ايراني، نمايندگي امام در ژاندارمري |
|
محسن همداني‌هزاوه‌اي |
فعاليت در حوزه نمايندگي ولي‌فقيه در جهاد سازندگي |
|
سيدعلي غيوري |
امام جمعه شهر ري، نماينده ولي‌فقيه در جمعيت هلال‌احمر |
|
محسن دعاگو |
امام جمعه شميرانات، عضو شوراي مركزي حزب جمهوري |
|
اعضاي جديد |
|
|
نام |
توضيحات |
|
محسن قمي |
يكي از گزينه‌هاي روحاني براي تصدي وزارت اطلاعات بود. همچنين در بررسي صلاحيت ميلي‌منفرد، وزير پيشنهادي روحاني براي وزارت علوم علي مطهري با اشاره به گفت‌وگويي با وي گفت: بنده با حجت‌الاسلام محسن قمي، نماينده وقت ولي‌فقيه در دانشگاه‌ها در دوره‌اي كه آقاي منفرد معاون دانشجويي و فرهنگي وزارت علوم بودند، صحبت داشتم و نظر ايشان را در مورد آقاي منفرد پرسيدم كه ايشان گفتند آقاي منفرد شخصيتي مودب، منضبط، پركار و متدين است با خانواده متدين و در آن مدت هيچ مشكلي با ايشان نداشتيم. وي در ليست خبرگان مردم تهران حضور داشت و با بيش از 2 ميليون و 229 هزار راي نفر چهارم تهران شد. |
|
محمدجعفر منتظري |
او در تاريخ انقلاب همواره در سمت‌هاي مهم قضايي حضور داشت و از دي‌ماه 92 به سمت رياست ديوان عالي كشور برگزيده شد. منتظري درباره دوران دولت‌هاي نهم و دهم گفته بود: يكي از مصيبت‌ها در دوره گذشته اين بود كه آقاي رييس‌جمهور محترم به مردم دروغ مي‌گفت و قانون را علنا زير پا مي‌گذاشت. مصيبت، اين اخباري است كه دارد گندش درمي‌آيد و ما آن زمان فرياد مي‌زديم كه اين فرد صلاحيت اين پست را ندارد. وقتي مردم ببينند يكي از عالي‌ترين مقامات كشور قانون را اين گونه لگدمال مي‌كند ديگر به جايي اعتماد نمي‌كنند. منتظري در حال حاضر دادستان كل كشور است. |
|
محمود محمدي‌عراقي |
محمدي‌عراقي داماد آيت‌الله مصباح‌يزدي است و ايشان را يكي از سه شخصيت تاثيرگذار در زندگي خود مي‌داند. با اين حال وي كانديداي فهرست خبرگان مردم در كمانشاه بود. او در برنامه تلويزيوني شناسنامه گفته بود: برداشتم از ديدگاه امام(ره) اين بود كه روحانيون نبايد پست و مسووليت اجرايي بپذيرند. فكر مي‌كنم اين ديدگاه امام درست بود. ايشان فرمودند كار اصلي روحانيون اين است كه امور طلبگي، فرهنگي و... خود را انجام دهند و بر مسائل حكومتي و اجتماعي و سياسي به عنوان «ناظر» عمل كنند. |
|
سيدجمال‌الدين دين‌پرور |
دين‌پرور در خصوص دوران طلبگي خود مي‌گويد: اوايل طلبگي اشعار لامارتين كه به فارسي ترجمه شده بود حتي داستان‌هايي كه آن زمان بود نظير شوهر آهوخانوم را خيلي مي‌خواندم براي كار نويسندگي و ادبيات معاصر جلال آل‌احمد و دكتر شريعتي مي‌خواندم. او موسس و رييس بنياد بين‌المللي نهج‌البلاغه است. |
|
محمدتقي رهبر |
امام جمعه شهر اصفهان است. او اگرچه در رديف منتقدان دولت مي‌گنجد اما طي اظهارنظري درباره برجام گفته است: بي‌انصافي است كه بگوييم تلاش‌هاي دولت هيچ دستاوردي نداشته است. با اين حال او نقدهاي بسيار تندي عليه دولت يازدهم دارد از جمله آنكه گفته است: بعيد مي‌دانم اين دولت با عملكرد فعلي بتواند نظر مردم را براي چهار سال ديگر جلب كند. دولت برنامه اقتصادي مناسبي براي حل اين مشكلات نداشته، بنابراين مي‌توان گفت كه در مديريت اقتصاد موفق عمل نكرده است. |
|
محمدتقي آل‌هاشم |
آل‌هاشم، امام جمعه موقت تبريز است. بيشترين مواضع او در دفاع از مسلمانان و شيعيان جهان است و البته در اين مواضع به انتقاد از دولت مي‌پردازد. او چندي پيش گفته بود: تمركز بيش از حد دولت بر موضوع برجام، سبب غفلت از موضوعات مهم جهان اسلام شده است، برجام ره‌آورد قابل توجهي نداشت، بهتر است دولت در تمام مسائل فعال عمل كند. |
http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=51489
ش.د9501686