(روزنامه جوان ـ 1395/05/17 ـ شماره 4878 ـ صفحه 5)
قبل از شروع مذاكرات هسته‌اي در سال 92، مقامات دولتي اينگونه وانمود می‌كردند با حربه مذاكره مي‌توان از غرب امتيازات زيادي گرفت و با كوتاه آمدن در بحث هسته‌اي، مشكلات گسترده كشور را به يكباره مرتفع كرد. با استفاده از چنين روشي و همراهي مردم با مذاكره‌كنندگان كشورمان، برجامي به دست آمد كه نه تنها نتوانست مشكلات اساسي را حل كند بلكه حتي مشكلات دم دستي و ساده حوزه معيشت و اقتصاد را نيز نتوانست پوشش دهد و حداقل بخشي از آن را رفع و رجوع كند. به‌واسطه بي‌نتيجه بودن مذاكرات هسته‌اي و تلاش گسترده غرب براي انتقال تحريم‌ها از فاز هسته‌اي به ديگر مباحث مورد مناقشه با كشورمان نظير موشكي و حقوق بشر نه تنها جامعه از اهداف مورد نظر دولت در برجام نااميد شد بلكه دولتمردان نيز به جرگه نااميدان پيوسته و با هشدار مقام معظم رهبري –كه به آن اشاره شد- كمتر فرد دولتي را مي‌توان پيدا كرد كه از رفع تحريم‌ها در دوران پسا‌برجام سخن به ميان بياورند.
نكته قابل توجه در این مقطع آن است كه دولتمردان كه نزديك به سه سال از رفع مشكلات مردم به واسطه مذاكرات هسته‌اي سخن به ميان آورده بودند در هفته‌هاي اخير به يكباره تغيير موضع دادند؛ از يك سو قائل به دستاوردهاي «تصنعي» برجام شده و اين دستاوردهاي بحث‌برانگيز را مورد تأكيد قرار دادند و از سوي ديگر با پيش كشاندن زيرپوستي مباحث زودهنگام انتخاباتي از هم‌اكنون جامعه را به اين باور برسانند كه دولت يازدهم اگر چه در حوزه هسته‌اي ناتوان بوده اما توانسته در عرصه‌هاي غيرهسته‌اي عملكرد قابل قبولي را از خود به نمايش بگذارد.
نمونه چنين رفتاري را مي‌توان در چند سخنراني اخير رئيس‌جمهور جست‌وجو كرد، به گونه‌اي كه وي با عدول از دستاوردي به نام «رفع تحريم به واسطه برجام»، از يك سو دستاوردهاي غيرقابل اثبات نظير «برداشته شدن سايه جنگ از سر كشور به واسطه برجام» را مورد توجه قرار داده و از سوي ديگر سخن از كارنامه قابل دفاع دولت در ساير حوزه‌ها نظير «شبكههاي مجازي» به ميان آورده و به برجسته كردن چنين مباحثي عملكرد دولت يازدهم را عملكردي مثبت جلوه دهد.
به بيان بهتر شرايط حاكم بر دولت يازدهم شرايط نامطلوبي است و بنابر دلايلي از جمله «نامطلوب بودن برجام » و «فيش‌هاي حقوقي» يا «فسادهاي اداري» بسياري از تحليلگران از جمله حاميان ديروز حسن روحاني، دولت يازدهم را چهار ساله ناميده و حتي خواهان كناره‌گيري روحاني از نامزدي در انتخابات ارديبهشت ماه سال آينده هستند، در چنين شرايطي روحاني و تيم تصميم‌گير دولت بايد به هرشكل ممكن نارضايتي موجود در جامعه را تغيیر داده و آراي عمومي را به نفع وی جلب كند، چنين هدفي از مسيرهاي مختلف قابليت اجرا دارد كه از جمله اين مسيرها مي‌توان به اين موارد اشاره كرد: 1- آدرس غلط دادن به افكار عمومي با هدف منحرف كردن اذهان عمومي از نتايج نامطلوب برجام يا فيش‌هاي حقوقي و 2- دستاورد تراشي براي دولت يازدهم با هدف اعتماد‌سازي مردمي و جلب آراي عمومي.
انحراف افكار عمومي
با شناخت جامع از تاكتيك‌ها و رفتارهاي امروز حاميان دولت يازدهم مي‌توان ارزيابي دقيقي از برخي از وقايع دسته دوم كشور به دست آورد و به اين باور رسيد كه چنانچه برخي از خبرهاي دست چندم در سطح رسانه‌ها به موضوع اصلي كشور و جامعه تبديل مي‌شود، بايد پشت پرده‌اي براي آن در نظر گرفت كه شايد برخي از عوامل اتاق عمليات رواني دولت نيز در آن دست داشته باشند. به راستي در شرايطي كه جامعه خواهان برخورد قاطع و قانوني دولت با مديران نجومي بودند و شخص رئيس‌جمهور به خاطر اتهامات متعدد وارده به برادر خود تحت فشار جامعه قرار داشت و رسانه‌هاي حامي نيز از لزوم برخورد با فريدون سخن به ميان آورده‌اند، به يك باره موضوعاتی انحرافی و دست‌چندم به مسئله روز تبدیل می‌شود تا اذهان عمومی از مسئله اصلی منحرف شود. چرا در شرايطي كه جامعه هنوز خواهان رفع تحريم‌ها و گشايش‌هاي آني پسا‌برجام هستند دولت، شخص رئيس‌جمهور و رسانه‌هاي حامي با برجسته كردن تصاوير يا كاريكاتورهاي محمدباقر قاليباف به شهرداري تهران حمله كرده و تخريب‌هاي گسترده‌اي را عليه اين ارگان به راه مي‌اندازند.
دستاوردتراشي با هدف جلب آراي عمومي در انتخابات96
همانطور كه اشاره شد فشارهاي رسانه‌اي و عمومي به دولت شكل گسترده‌اي به خود گرفته است، به ويژه آنكه دولت نتوانسته با گذشت شش ماه از روز اجراي برجام ساده‌ترين و دم‌دست‌ترين وعده‌هاي هسته‌اي خود را جامه عمل بپوشاند، بنابراين تلاش مي‌كند از هم‌اكنون با «دستاوردتراشي» غيرهسته‌اي براي دولت يازدهم هم از زير بار فشارهاي رواني- رسانه‌اي خلاص شود و هم جامعه را به اين باور برساند كه دولت فعلي اقدامات غيرقابل كتماني در حوزه غيرهسته‌اي داشته تا به اين شكل بار ديگر اعتماد جامعه را جلب و از تك‌دوره‌اي شدن اين دولت جلوگيري كند.
رجز خواني انتخاباتي دولت يازدهم را مي‌توان از همايش ملي گاز در هفته گذشته دانست؛ آنجايي كه حسن روحاني در همايشي غيرمرتبط با حوزه شبكههاي اجتماعي از دستاوردهاي دولت در اين عرصه ياد كرده و بيان مي‌كند: «جلوگيري از مسدود شدن شبكههاي مجازي از اقدامات مهم دولت يازدهم بود تا مردم بتوانند دسترسي و استفاده داشته باشند، نقد كرده و نظرات خود را در كشور حاكم كنند.»
وي همچنين در گفت‌وگوي زنده شبكه يك سيما با مردم بار ديگر از اين دستاورد دولت خود اينگونه ياد مي‌كند: «دولت يازدهم از روز اول كه برخي‌ها معتقد بودند بايد با اين شبكه‌ها مبارزه و آنها را فيلتر كرد چراكه مي‌پنداشتند اين شبكه‌ها مشكل براي جامعه درست مي‌كنند، اجازه اين اقدام را نداد.» اگر چه اظهارات مورد اشاره حسن روحاني توسط مطلعان و مسئولان امر از جمله دادستان كل كشور يا دبيركارگروه تعيين مصاديق مجرمانه به شدت مورد ترديد قرار گرفته است اما روزنامه ايران روز گذشته ترجيح داد بار ديگر اظهارات اخير روحاني و دستاورد تصنعي دولت در اين حوزه را به صورت برجسته بر صفحه نخست خود بياورد و با ارائه دلايلي حركت دولت در مسير ياد شده را دستاوردي غيرقابل انكار عنوان كند.
دوقطبي‌سازي طرفداران فيلترينگ و مخالفان آن
به نظر مي‌رسد دولت و ارگان رسمي آن تلاش مي‌كنند با تأكيد بر مقوله «شبكههاي اجتماعي و بحث فيلترينگ آن» سياست اخير نظام سلطه مبني بر دوقطبي‌سازي جامعه ايراني را البته به شكلي تازه‌تر و تحت عنوان «طرفداران فيلترينگ و مخالفان آن» مديريت کنند. عوام‌گرايي مدرن و پوپوليسم دولتي در حالي است كه بدون ترديد مردم در انتخابات 96، كارنامه حقيقي و دستاوردهاي عيني و ملموس دولت يازدهم را مورد تجزيه و تحليل قرار خواهد داد و بدون بررسي و دقت نظر كشور را در چهار ساله پرمخاطره 1396 تا 1400 فرو نخواهد برد. به نظر مي‌رسد موفقيت در آوردگاه 96 براي رئيس‌جمهور و حاميان دولت فعلي از هر چيز ديگري مهم‌تر است تا آنجا كه دولتمردان حاضرند به جاي اعتراف به بي‌نتيجه بودن برجام و بدون دستاورد بودن تئوري «تعامل با امريكا حلال مشكلات داخلي» رو به سوي دوقطبي‌سازي كاذب و دستاوردتراشي براي دولت يازدهم با اهداف صرفاً انتخاباتي آورند و در اين ميان آنچه از اهميت كمتري برخوردار است، منافع ملي است.
http://javanonline.ir/fa/news/802388
ش.د9502138