(روزنامه جمهوري اسلامي ـ 1395/09/24 ـ شماره 26607 ـ صفحه 12)
کشمکش‌های داخلی در حزب جمهوریخواه که در طول رقابت‌های درون‌حزبی فعالیت‌های انتخاباتی دونالد ترامپ را تحت‌الشعاع قرار داده بود،اکنون با آغاز روند انتقال دولت، وارد فاز جدیدی شده است.برای نخستین بار است که در تاریخ معاصر آمریکا، از ۱۹۲۸تا به امروز، مجالس نمایندگان و سنا و کاخ سفید در اختیار یک حزب (جمهوریخواه) قرار گرفته است. شرایط جدید نشانگر آن است که جمهوریخواهان دیگر مشکل و مانعی در اعمال سیاست‌های داخلی و خارجی خود، نخواهند داشت. پیروزی دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاست‌جمهوری روز سه‌‌شنبه 18 آبان ماه در ایالات‌متحده، نه تنها اعتراض برخی از رای‌دهندگان در چند شهر آمریکا را بر‌انگیخت، بلکه به کشمکش‌های سیاسی در درون هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات نیز دامن زد.
هرچند این سرمایه‌دار اهل نیویورک از سوی حزب جمهوریخواه در انتخابات شرکت کرد، اما حضور او در عرصه رقابت سیاسی باتوجه به اظهارات متناقض و نژاد و دین‌ستیزانه و در موارد زیادی افراطی، غیرواقع‌بینانه و آرمانی و انتشار ویدئوهایی از او که به زن‌ستیزی تعبیر شد، موجب شد تا در عالی‌ترین سطوح آمریکا، اختلاف در میان جمهوریخواهان را افزایش دهد؛ به نحوی که برخی از اعضا از ترامپ حمایت نکردند.بسیاری از ناظران و تحلیلگران، معتقدند ترامپ پدیده‌ای در آمریکاست که در قالب جنبشی که او ایجاد کرد، نمود عینی یافته و آرای کسب‌کرده‌اش صرفا توسط حامیان حزب جمهوریخواه به سبد او واریز نشده است؛ بنابراین احتمال اتخاذ مواضع و تصمیمات غیرقابل پیش‌بینی توسط او می‌رود.
این نگاه خربزه چاقو نخورده به ترامپ سبب شده که رفتارهای آتی ترامپ هنوز در هاله‌ای از ابهام باقی بماند. یکی از پیش‌بینی‌هایی که در مورد دوره صدارت ترامپ بیان می‌شود بروز شکاف در درون حزب حاکم است. درهمین رابطه، نشریه هیل، که اخبار سیاسی آمریکا را پوشش می‌دهد، اخیرا در مقاله‌ای نوشت که با آغاز فعالیت‌های تیم دونالد ترامپ برای تشکیل دولت - که اواخر دی ماه اداره امور را به دست خواهد گرفت - انتظار می‌رود «جنگ داخلی» در حزب جمهوریخواه هم آغاز شود.
نشریه پولیتیکو هم در گزارشی در همین زمینه نوشت: کشمکش‌های داخلی در حزب جمهوریخواه - که در طول رقابت‌های درون‌حزبی فعالیت‌های انتخاباتی دونالد ترامپ را تحت‌الشعاع قرار داده بود - اکنون با آغاز روند انتقال دولت، وارد فاز جدیدی شده است.این نشریه از قول بیش از 10 منبع نزدیک به حزب جمهوریخواه نوشت که همین تنش‌ها باعث تغییر در ساختار تیم انتقالی دونالد ترامپ شد و معاون او، مایک پنس، مامور برنامه‌ریزی و هدایت روند تحویل گرفتن دولت از باراک اوباما رئیس‌جمهوری کنونی شد.
روشن است پیروزی دونالد ترامپ که در انتخابات از حمایت کامل جمهوریخواهان برخوردار نبود و در نهایت موفق شد رقیب سر‌سخت خود از حزب دموکرات را شکست دهد، به احتمال زیاد سرمنشا تغییرات اصولی در ساختار هر دو حزب عمده سیاسی آمریکا خواهد شد.اکنون در آمریکا پرسش اصلی این است که جامعه به‌شدت دوقطبی شده این کشور چگونه می‌تواند تغییرات ناشی از نتیجه انتخابات ۸نوامبر ۲۰۱۶را هضم و پا به عرصه جدیدی از تاریخ خود بگذارد.
با این‌حال برخی انتصاب‌ها در روزهای اخیر از سوی ترامپ که از اعضای حزب جمهوریخواه آمریکا هستند و همینطور عقب‌نشینی از برخی مواضع در صحنه داخلی و خارجی از جمله تایید مواردی چون طرح بیمه بهداشت اوباما، پذیرش کنترل مرز3200 کیلومتری آمریکا با مکزیک از طریقی غیر از دیوارکشی، تامل در اخراج مهاجران غیرقانونی، عدم‌مخالفت با اقلیت‌هایی مانند مسلمانان و دیدار با مخالفان هم‌حزبی خود همچون میت رامنی و احتمال انتصاب بعضی از آنها در پست‌های کلیدی از سوی ترامپ و همچنین اعلام برخی مواضع واقع‌بینانه در دیدار با روسای جمهوریخواه مجالس نمایندگان و کنگره و برخی مقام‌های خارجی از جمله نخست‌وزیر ژاپن نشان می‌دهد که اگرچه نمی‌توان احتمال وقوع چالش میان ترامپ و جمهوریخواهان و حزب مخالف دموکرات و نیز در عرصه بین‌المللی را از نظر دور داشت، اما میزان همکاری وی با حزب جمهوریخواه و نمایندگان این حزب در کنگره که دارای اکثریت هستند قابل توجه خواهد بود. همچنین انتخاب مایک پنس جمهوریخواه به‌عنوان معاون رئیس‌جمهوری از سوی ترامپ که سابقه 10 ساله در پارلمان آمریکا را دارد و از او به‌عنوان کلید ارتباط مجلس نمایندگان با رئیس‌جمهوری یاد می‌شود و دارای محبوبیت در مجلس نمایندگان و حزب جمهوریخواه است را می‌توان حاکی از تمایل ترامپ برای کار سازمانی و به‌دور از التهابات دوران تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری تلقی کرد، از سوی دیگر انتصاب «رینس پریبس» رئیس مجمع ملی حزب جمهوریخواه به‌عنوان رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور درحالیکه چهره مورد اعتماد اوست و رابطه خوبی با «پل رایان» رئیس مجلس نمایندگان دارد می‌تواند به بهبود روابط ترامپ و رایان کمک کند.به‌ویژه آنکه سمت رئیس‌دفتر رئیس‌جمهوری اهمیت ویژه‌ای دارد و بالاترین مقام در بین کارمندان کاخ‌سفید است و در هر دوره رئیس‌جمهوری منتخب فردی از نزدیکان و افراد مورد اعتماد خود را در این سمت منصوب می‌کند. وظیفه رئیس‌دفتر رئیس‌جمهوری اداره امور کاخ‌سفید و ارتباطات رئیس‌جمهوری با خارج از کاخ‌سفید است.
او همچنین رابط رئیس‌جمهوری با کنگره و وزرا خواهد بود. پریبس در حالی انتخاب شده که این سیاستمدار ۴۴ساله چهارماه پیش در مجمع حزب جمهوریخواه در مقام رئیس این مجمع از ترامپ حمایت کرد و حتی از دیگر جمهوریخواهان خواست از او حمایت کنند. هرچند این درخواست‌ها فایده‌ای نداشت و به خصوص بعد از افشای فایل اظهارات رکیک 10سال پیش ترامپ علیه زنان، در یک ماه پایانی فعالیت انتخاباتی همچنان پل رایان رئیس مجلس نمایندگان و برخی جمهوریخواهان مثل سناتور جان مک‌کین حاضر به حمایت علنی از ترامپ نشدند،ولی رایان اعلام کرد رای خود را به حساب ترامپ واریز کرده است. با این‌حال با پیروزی ترامپ جمهوریخواهان مخالف به حمایت او پرداختند، از جمله اینکه پل رایان با ترامپ دیدار کرد و این دیدار را سازنده دانست و ترامپ هم با انجام این دیدار مخالفت نکرد.
در همین حال در نشست روز یکشنبه 30 آبان ماه رهبران کشورهای آسیا-اقیانوسیه در لیما پایتخت پرو که عمدتا روی تجارت و کابینه جدید دونالد ترامپ متمرکز بود، اوباما با اشاره به پیروزی دونالد ترامپ و خطاب به کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب از آنها خواست تا نسبت به آینده خوشبین باشند که اینگونه اظهارات دیپلماتیک می‌تواند حاکی از برداشت اوباما از مواضع ترامپ در دیدار کوتاهش در کاخ‌سفید یا نوعی ارسال پیام به ترامپ مبنی بر دوری از ماجراجویی‌های احتمالی باشد.همچنین میت رامنی، نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاست‌جمهوری چهار سال پیش، که از او به‌عنوان یکی از گزینه‌های دونالد ترامپ برای تصدی وزارت‌خارجه آمریکا یاد می‌شود و مایک پنس، معاون رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا، در شبکه تلویزیونی فاکس‌نیوز از وی به‌عنوان یکی از گزینه‌های جدی تحت بررسی برای سمت وزیر خارجه آمریکا یاد کرد. وی پس از مورد استقبال واقع شدن ازسوی دونالد ترامپ و معاون او مایک پنس در نیوجرسی با ترامپ ملاقات و گفت‌وگو کرد.
میت رامنی در طول مبارزات انتخاباتی آمریکا، یکی از اعضای مطرح حزب جمهوریخواه بود که از اظهارات دونالد ترامپ به‌شدت انتقاد کرد و در طول تبلیغات انتخاباتی ماه‌های گذشته، ترامپ را «حقه‌باز و جعلی» خواند. دونالد ترامپ هم مبارزات انتخاباتی بین میت رامنی و باراک اوباما در سال ۲۰۰۸را «بدترین مبارزه انتخاباتی» تاریخ توصیف کرد. با این حال این دو پس از انتخابات هشتم نوامبر، در‌صدد ترمیم روابط خود بر‌آمدند. میت رامنی پس از پیروزی دونالد ترامپ، با وی تماس گرفت و انتخاب او را به‌عنوان چهل و پنجمین رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده تبریک گفت.
کلام آخر
کنش و واکنش‌های پسا‌پیروزی دونالد ترامپ که به برخی از آنها اشاره شد نشان می‌دهد که وی پس از پیروزی اظهاراتی متعادل و تاحدودی واقع‌بینانه پیرامون مسائل داخلی و خارجی کرده که حکایت از تعدیل و عقب‌نشینی نسبی مواضع اعلام شده‌اش در جریان تبلیغات انتخاباتی است. ترامپ همچنین پس از پیروزی با رفتارهای دیپلماتیک و تصمیمات متفاوتی که در مقایسه با دوران رقابت انتخاباتی از خود بروز داد نشان داد که نگاه تاجرمآبانه‌ای به سیاست دارد و همین امر می‌تواند موجب بروز تغییراتی در دیدگاه‌ها و مواضع او باشد.
به‌رغم کمتر قابل پیش‌بینی بودن مواضع
ترامپ پس از تکیه بر صندلی ریاست‌جمهوری در کاخ‌سفید شاید بتوان بر بنیان تئوری‌های
انقلاب رفتارگرایی و براساس مولفه‌هایی چون: شناخت نسبی از شخصیت او،اظهارات و
تصمیمات ترامپ پس از پیروزی،رفتارهای جمهوریخواهان مخالف ترامپ در دوره پیش‌وپس
از پیروزی ترامپ، ماهیت سیستم سیاسی در آمریکا که ضرورت‌هایی را سبب می‌شود،
یکدست شدن قوای حکومتی پس از نزدیک به 9 دهه و ضرورت‌های حاکم بر آمریکا و شرایط
کنونی نظام بین‌المللی و رویکردهای متحدین آمریکا نسبت به مواضع ترامپ و رویکرد
حزب مخالف (دموکرات) به‌ویژه طرفداران هیلاری کلینتون و....تا حدودی از نگرانی‌های
موجود در داخل آمریکا و نظام بین‌الملل نسبت به رفتارهای احتمالی غیرقابل پیش‌بینی
و ماجرا‌جویانه ترامپ کاست.با اذعان و نظر به مولفه‌های مذکور به‌نظر می‌رسد
ترامپ تنش‌زدایی با حزب جمهوریخواه را آغاز کرده و روسا و نمایندگان مجالس هم‌حزبی
او که دارای اکثریت هستند و شخصیت‌های موثر این حزب در بیرون با این تنش‌زدایی
همراهی می‌کنند؛ هرچند بروز اختلافات درون‌حزبی در دوره ترامپ دور از ذهن
نیست،اما مخالفت‌های حزب دموکرات و طرفداران رسانه‌ای و اقتصادی کلینتون که شکست
سنگینی را تجربه کردند ترامپ را راحت نخواهد گذاشت و همین امر سبب خواهد شد تا
ترامپ بیشتر با حزب جمهوریخواه همکاری کند. زیرا مبارزه همزمان با هم‌حزبی‌ها و
حزب مخالف و حامیان مردمی و اقتصادی کلینتون برای ترامپ ساده نخواهد بود و او
مجبور خواهد بود با حزب خود در بسیاری مواقع و موارد همراهی و همکاری کند.
در این میان چالش دیگری که ترامپ را بیشتر به سمت حزب خود خواهد کشاند عدم تحقق برخی وعده‌های اقتصادی و اجتماعی است که در جریان رقابت انتخاباتی به مردم آمریکا داده است و نارضایتی‌هایی که در صورت اجرا در طبقاتی از مردم از جمله مهاجران آفریقایی‌لاتین‌تبار و مسلمانان بروز خواهد کرد. نهایت اینکه این ضرورت‌های سیستمی و محیطی خواهد بود که موجب تغییر در اندیشه و رویکردهای ترامپ شود و آن بخش از تمایلات و تراوشات ذهنی غیرواقع‌بینانه و پوپولیستی ترامپ، تحول زیادی در سیستم ایجاد نخواهد کرد مگر آنکه نظام سیاسی آمریکا توسط ترامپ به پایگاه جنبشی تبدیل شود که در این صورت احتمال اینکه آمریکا در مسیر فروپاشی قرار گیرد، اندک نخواهد بود.
رسانه‌ها، بزرگترین بازنده انتخابات ریاست جمهوری
با گذشت تقریبا چند هفته از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا رسانه‌های این کشور هنوز شروع به بحث و تحلیل درباره نقش شکست خورده خود در این انتخابات که به نوعی بدترین انتخابات تاریخ آمریکا از سال 1948 تاکنون بوده، نکرده‌اند.به گزارش ایسنا، خبرگزاری شینهوا در گزارشی نوشته است: حدود 70 سال پیش روزنامه شیکاگو تریبون تیتر مشهور خود را برای اعلام پیروزی توماس ای. دوی، کاندیدای جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا استفاده کرد: "دوی، ترومن را شکست می‌دهد". اما در نهایت برخلاف این ادعا این هری ترومن کاندیدای دموکرات‌ها بود که پیروز انتخابات بود. این مورد به عنوان یکی از موارد تاریخی نادرستی رسانه‌ها ذکر شده است.
رویترز در زمانی نزدیک به انتخابات ریاست جمهوری امسال مدعی شد هیلاری کلینتون دموکرات 90 درصد شانس پیروزی دارد و بعد از آن هافینگتن پست شانس پیروزی هیلاری کلینتون را 2 / 98 درصد دانست.در ادامه شبکه‌های سی ان ان و ای بی سی نیوز و سی بی اس نیز به همراه روزنامه‌های واشنگتن پست و نیویورک تایمز نظرسنجی‌هایی را انجام دادند که همگی حکایت از پیروزی کلینتون داشتند. اما در نهایت در 8 نوامبر به رغم اکثر تحلیل‌ها و نظرسنجی‌هایی که شکست دونالد ترامپ را پیش بینی کرده بودند، این او بود که توانست کلینتون را شکست داده و چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا شود.
یک خبرنگار سیاسی بین‌المللی کهنه کار آمریکا که 65 سال سن داشت به شینهوا گفت: باید در صفحه اول هر روزنامه در آمریکا می‌نوشتند: "ما گند زدیم!" یک چهره دیگر رسانه‌ای که تهیه کننده برنامه سیاسی تلویزیونی در واشنگتن است نیز اذعان کرد به اینکه رسانه‌های آمریکا بازنده انتخابات ریاست جمهوری امسال بودند.او گفت: رسانه‌های طبقه حاکم عمدتا نتایج نظرسنجی‌های مربوط به همین طبقه را پوشش می‌دادند. مطبوعات تامدت زیادی هرگز ترامپ را جدی نگرفتند.همچنین در سمت منطقه موسوم به سواحل غربی آمریکا نیز انتقادها علیه رسانه‌ها بالا گرفته و این بار آنچه که رسانه‌های سرمایه‌داری در آمریکا اعلام شده مقصر ترجیح دادن کلینتون به برنی سندرز در حزب دموکرات اعلام شده‌اند.بسیاری برنی سندرز را کاندیدای بهتری نسبت به هیلاری کلینتون در رقابت با ترامپ می‌دانستند. مریلین ان. در پایگاه شبکه رادیویی KALWگفت: رسانه‌های سرمایه‌داری هرگز نتوانستند سیاهپوستان و سفیدپوستان طبقه کارگر و محروم را در آمریکا درک کنند زیرا حتی با وجود آنکه برنی سندرز در کمپین انتخاباتی مدعی حمایت از آنها بود اما آنها شرایط آنها را نمی‌فهمند.یک خبرنگار حوزه سیاست بین‌الملل نیز که 68 سال داشته و نام خود را فاش نساخته به شینهوا گفت: رسانه‌های آمریکا باید دست از تحلیل چرایی اتفاقات رخ داده برداشته و شروع به بحث درباره "پوشش خبری شکست خورده" خود کنند.یک خبرنگار شبکه مستقر در لس آنجلس نیز به شینهوا گفت: این یک شرمساری جدی برای رسانه‌های آمریکا بوده و با این حال هیچ یک از همکاران ما واقعا درباره آن صحبت نمی‌کنند، ما باید بپذیریم که جدا از رای دهندگان آمریکایی دور بودیم.
كارشناسان حوزه رسانه به شینهوا گفتند: به علت نحوه تعامل و پوشش رسانه‌های آمریکا از انتخابات ریاست جمهوری اگرچه عده‌ای از رای دهندگان در برخی از بخش‌های جامعه تهییج شدند اما عده دیگری از آنها نیز کاملا منزجر شدند.این در حالی است که مدرک و شاهد بر نارضایتی رای دهندگان، به آسانی قابل جمع آوری است. میزان شرکت رای دهندگان در انتخابات امسال یکی از پایین‌ترین میزان‌ها در تاریخ انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پایین‌ترین سطح از سال 1996 تاکنون بود.همچنین به طرزی متناقض در فاصله یک ماه قبل از انتخابات تعداد هرچه بیشتری از مردم به تماشای رسانه‌های آمریکایی نشستند تا بیش از پیش درباره انتخابات اطلاعات به دست آورند اما این تعداد هرگز در قالب مشارکت در انتخابات عملی نشد.همه پنج شبکه تلویزیونی اصلی آمریکا یعنی ان بی سی، ای بی سی، سی بی اس، فاکس و سی ان ان گزارش دادند که تعداد انبوهی از تماشاچیان به تماشای برنامه‌های پوشش خبری آنها از انتخابات در ماه اکتبر 2016 پرداخته‌اند اما این رسانه‌ها هرگز نتوانستند پیش بینی کنند که سفیدپوستان تحصیلکرده به ترامپ رای دهند، سفیدپوستان غیر تحصیل کرده کلینتون را رد کنند، مسیحیان و زنان از ترامپ حمایت کنند و یک پایگاه حمایتی بسیار مهم در میان مناطق غیر شهری از ترامپ شکل بگیرد و در عین حال پوشش خبری رسانه‌ها باعث انزجار بخش زیادی از رای دهندگان و جلوگیری از شرکت آنها در انتخابات شود.
دکتر لری ساباتو، مدیر مرکز علوم سیاسی در دانشگاه ویرجینیا به شینهوا گفت: تقریبا همه اطلاعات نظرسنجی‌ها از سوی دهها منبع چه خصوصی و چه دولتی اشتباه بودند و اکثرا در بدترین حالت خود قرار داشتند. همین اطلاعات اشتباه من و عده دیگری از دست اندرکاران حوزه من را گمراه کرد.ساباتو 64 ساله که بیش از 20 کتاب درباره سیاست آمریکا نوشته و با هیلاری کلینتون مصاحبه داشته، تصریح کرد: من نمی‌توانم بگویم که رسانه‌های خبری در آمریکا چه کار کنند اما مطمئنا دهها مطالعه درباره این انتخابات انجام می‌شود که در نهایت باعث تاثیر در عملکرد پوششی آنها در سال‌های 2018 و 2020 خواهد شد.
ش.د9502865