(روزنامه جوان ـ 1395/09/24 ـ شماره 4978 ـ صفحه 15)
نتيجه بيش از نيم دهه كشمكش‌هاي قدرت‌هــــاي منطقه‌اي و جهاني هم‌اكنون در سوريه مشخص شده است؛ اعاده حاكميت مركزي بر دومين شهر بزرگ سوريه به معناي شكست پنج و نيم سال شورش مسلحانه‌اي خواهد بود كه از طرف دولت‌هاي غربي و منطقه‌اي براي براندازي نظام سوريه حمايت و تغذيه شده است، اما نتيجه جنگ حلب تنها به سوريه ختم نمي‌شود و تقريباً تمامي ناظران بين‌المللي در يك نظر مشترك هستند و آن اينكه نتيجه اين نبرد فصل جديدي را در تعاملات غرب آسيا رقم خواهد زد كه رهبري آن به دست ايراني‌ها قرار دارد.
شب دوشنبه مردم سوريه به خيابان‌ها آمدند تا پيروزي خود را در «مادر جنگ‌ها» جشن بگيرند. ادوارد درك، شهروند سوري ساكن در مناطق غربي حلب در صفحه توئيتر خود نوشت: «به نظر مي‌رسد همه چيز در حلب پايان يافته است. جهاديست‌ها (سلفي‌ها) در حال از دست دادن آخرين مناطق هستند و مردم هم‌اكنون در خيابان‌ها جشن مي‌گيرند.» وي كه براي سايت‌هاي معتبري همچون «ميدل ايست آي» و «المانيتور» مطلب مي‌نويسد در توئيتي ديگر آورده است: «مردم حلب چهار سال از جنگ بي‌رحمانه رنج برده‌اند. كابوس پايان يافته است. ما به صلح و آشتي براي بازسازي شهر ويران شده خود اميد داريم.» هرچند تا غروب روز سه‌شنبه ارتش سوريه آزادسازي كامل حلب را به صورت رسمي اعلام نكرد، اما كسي ديگر در نتيجه اين نبرد شكي ندارد. براساس منابع ميداني، تا عصر روز سه‌شنبه تنها چهار محله در شرق حلب همچنان در اشغال گروه‌هاي مسلح تحت حمايت غرب قرار داشت و هر لحظه احتمال آزادسازي كامل اين مناطق مي‌رود.
تسليم يا مرگ
محدوده مناطق تحت كنترل تروريست‌ها در حلب به شدت تنگ شده و بعضي حاميان منطقه‌اي آنها از طريق مذاكرات پشت پرده تلاش مي‌كنند شرايط خروج آنها را از حلب فراهم آورند. مولود چاووش اوغلو، وزير خارجه ترکيه كه كشورش از حاميان اصلي شورشيان محسوب مي‌شود روز گذشته در جريان يك نشست خبري اعلام كرد، آنكارا مذاکرات با روسيه و کشورهاي ديگر درباره شهر حلب را تشديد خواهد کرد. در همين حال، رويترز به نقل از يك مقام ارشد تركيه‌اي گزارش داد آنکارا در حال مذاکره با روسيه است تا يک کريدور براي تخليه شورشيان و غيرنظاميان از مناطق باقي مانده تحت کنترل شورشيان در شهر حلب باز شود، اما هنوز هيچ توافقي به دست نيامده است. چند روز قبل نيز خبرگزاري رويترز، به نقل از يک منبع معارض اعلام کرد که روسيه و امريکا پيشنهاد داده‌اند معارضان از شرق شهر حلب خارج شوند، اما مقامات روسي روز سه‌شنبه اعلام كردند امريكايي‌ها درباره اين مذاكرات صادق نيستند. سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه گفت: «همتايان امريکايي ما در اين مسئله توافق کرده و سوم دسامبر را براي آغاز آتش‌بس اعلام کردند. من قبلاً در رم با جان کري، وزير خارجه امريکا ديدار کردم. کري نيز موافقت خود را با اين موضوع اعلام کرد و آنها موافقت خود را به صورت مکتوب به ما دادند. اما پس از سه روز اين توافقنامه را نقض و به موضع‌گيري سابق خود مبني بر اينکه بايد پيش از توافق در مورد گذرگاه‌هاي انساني، آتش‌بس اعلام شود، عدول کردند، اين تنها يک معنا دارد و آن هم فرصت دادن به شورشيان است.» در همين حال، ژنرال زيد صالح، رئيس کميته امنيتي حلب روز دوشنبه و پس از تسلط بر منطقه «الشيخ سعيد» به خبرنگاران گفت كه عمليات حلب در مراحل نهايي خود قرار دارد و زمان براي تروريست‌ها بسيار محدود است؛ يا تسليم شوند يا کشته شوند.
لاوروف همچنين سقوط پالميرا به دست داعش را مشكوك خواند و انگشت اتهام را به سوي امريكايي‌ها گرفت: «شايد پيشروي داعش در پالميرا با کمک واشنگتن و با هدف کاهش فشارها بر مخالفان در حلب بوده است.» پالميرا كه 9 ماه قبل توسط نيروهاي دولتي و متحدانشان آزاد شده بود روز يك‌شنبه بارديگر توسط داعش تسخير شد. منابع ميداني عمليات داعش را گسترده و كم‌سابقه توصيف كردهاند. تحليلگران معتقدند حمله داعش به پالميرا با هدف منحرف كردن تمركز مقاومت از حلب صورت گرفت. براساس آخرين گزارش‌ها نيروهاي متحد خود را براي بازپس‌گيري اين شهر باستاني آماده مي‌كنند. لاوروف با اشاره به پالميرا ادامه داد: «تمامي اين تحولات ما را به اين نکته - که اميدوارم درست نباشد- مي‌رساند که تمامي حوادث اخير براي اعطاي زمان و فرصتي به گروه‌هاي تروريستي موجود در شرق حلب بوده است.»
حلب چگونه آزاد شد
حلب كه قبل از شروع بحران به پايتخت اقتصادي سوريه معروف بود اهميت زيادي در صحنه جنگ سوريه دارد. پس از ورود روسيه به كارزار سوريه، نيروهاي متحد برنامه‌اي گسترده و منسجم براي بازپس‌گيري كامل اين شهر در دستور خود قرار دادند. گام اول زماني برداشته شد كه نيروهاي مقاومت توانستند در بهمن سال گذشته به شهرك‌هاي نبل و الزهرا واقع در شمال غربي استان حلب برسند و مهم‌ترين خطوط كمك‌رساني تروريست‌ها از تركيه به حلب را قطع كنند. گام دوم نيز پنج ماه بعد بر داشته شد، يعني زماني كه نيروهاي مقاومت بر جاده كاستيلو در شمال شرق حلب مسلط شدند تا آخرين مسير كمك‌رساني آنها از مرز تركيه به حلب را قطع كنند. از آن زمان سوريه و متحدانش تلاش كردند فرصت بيشتري به مذاكرات سياسي بدهند تا بتوانند گروه‌هاي مسلح و حاميان خارجي آنها را متقاعد به عقب‌نشيني كنند كه مؤثر نبود و به همين دليل مرحله نهايي آزادسازي حلب تقريباً يك ماه قبل شروع شد. پيشروي نيروهاي مقاومت در طول يك ماه گذشته با سرعت قابل‌توجهي همراه بوده و پرونده «مادر جنگ‌ها»ي سوريه تقريباً مختومه شده است.
غم دولت‌هاي غربي
همزمان با قطعي شدن شكست گروه‌هاي تروريستي در حلب، دولت‌هاي اروپايي با اتخاذ مواضعي اين پيروزي را كم‌اهميت نشان دادند و به صورت ضمني تهديد به طولاني كردن بحران كردند. فرانک والتر اشتاين‌ماير، وزير خارجه آلمان با اشاره به اينكه «نشاني از پايان سريع جنگ در سوريه وجود ندارد» هشدار داد: «اميدواري در زمينه به پايان رسيدن تنش‌ها، توهم است.»
ژان مارک آيرو، وزير خارجه فرانسه هم اعلام كرد: «در خصوص درد و رنج‌هاي وارده بر غيرنظاميان در حلب بايد شفاف‌سازي‌هاي لازم صورت گيرد و من از سازمان ملل مي‌خواهم که در اسرع وقت تمامي مکانيسم‌هايي که امکان روشن شدن حقايق جاري در حلب را فراهم مي‌کنند، به کار گيرد. من همچنين از جامعه بين‌المللي مي‌خواهم که براي بي‌پاسخ نماندن اين جنايت‌ها کاري انجام دهد.» اين مواضع انسان‌دوستانه فرانسه درباره حلب در حالي است كه مقامات اين كشور تاكنون درباره حملات بي‌امان عربستان در سرتاسر يمن سكوت كردهاند. در همين حال اين مقامات غربي هيچ‌گاه خود در مواضع خود نگفتند كه رهبري گروه‌هاي مسلح در شرق حلب به عهده جبهه النصره، شاخه سوري القاعده است كه در ليست سازمان‌هاي تروريستي سازمان ملل و حتي خود اين كشورها قرار دارد.
http://javanonline.ir/fa/news/827394
ش.د9502854