در گيرو‌دار روزهاي پس از درگذشت آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني، اظهارنظر محمد هاشمي، سياسي‌ترين برادر او بايد پراهميت باشد؛ به‌ویژه وقتي که درباره رفع حصر و انتخابات آتي رياست‌جمهوري سخن گفته باشد. محمد هاشمي در پاسخ به ايلنا که از او درباره تلاش‌هاي آيت‌الله هاشمي و البته رئيس‌جمهوري براي رفع حصر پرسيده بود، گفت: «به‌نظر مي‌رسد روحاني نتوانسته تاکنون آن‌گونه که بايد و شايد، نظر مسئولان و بزرگان نظام را جلب کند تا حصر شکسته و ممنوع‌التصويري خاتمي برطرف شود.» محمد هاشمي درباره وضعيت اصول‌گرايان مي‌گويد: «اصول‌گرايان ديگر پيروز انتخابات رياست‌جمهوري نخواهند شد.»
خاکريز اول، هاشمي بود
هاشمي در ابتداي اين مصاحبه به گذشته مي‌پردازد؛ آن زمان که برخلاف اين روزها در منظر رسانه‌هاي اصول‌گرا، هاشمي «ساکت فتنه» بود. محمد هاشمي حتي عقب‌تر هم مي‌رود: «زماني مطرح کردند ايشان [آيت‌الله هاشمي] خاکريز اول است و اگر مي‌خواهيم امام(ره) را تخريب کنيم، ابتدا بايد هاشمي را مورد حمله قرار دهيم. روز ديگر هم مطرح کردند، اگر مي‌خواهيم رهبري را مورد هجمه قرار دهيم، بايد هاشمي را تخريب کنيم.» او ادامه مي‌دهد: «خلاصه هميشه به دلايل مختلف آيت‌الله هاشمي مورد هجمه عده‌اي بودند. متأسفانه بايد گفت کساني که در داخل دست به تخريب ايشان مي‌زدند، از تيپ افراد تند و فاقد اخلاق هستند.»
اصلاح‌طلبان در کنار روحاني کسي را معرفي مي‌کنند؟
محور مهم ديگري که در اين مصاحبه به آن پرداخته شد، مباحث مرتبط با انتخابات بود و البته اظهارنظر درباره يکي از مهم‌ترين سؤالاتي که اين روزها ذهن اصلاح‌طلبان را مشغول کرده است: آيا بايد در کنار روحاني، نامزد ديگري هم معرفي کرد؟
هاشمي در پاسخ به اين سؤال به رويکردهاي مختلفي که در اين‌باره مطرح است، اشاره مي‌کند: «اما اگر اصلاح‌طلبان چنين موضوعي را مطرح مي‌کنند و مي‌گويند در کنار روحاني گزينه‌هاي ديگري بايد داشته باشيم به اين دليل است که اگر بر فرض، يک درصد صلاحيت روحاني تأييد نشد، افراد ديگري باشند که در صورت تأييد، نيازي نيست در کارزار رقابت نامزد ديگري شرکت کنند.» هاشمي ديگر استدلال موافقان اين طرح را اين‌گونه توضيح مي‌دهد: «عده‌اي معتقد هستند روحاني را نبايد در مناظرات تنها گذاشت و بهتر است تعدادي کانديدا حضور داشته باشند تا پاسخ اصول‌گرايان و رقباي بالقوه‌اي را که وجود دارند، بدهند.»
هاشمي به رويکرد مخالف اين طرح هم اشاره مي‌کند: «بايد به ياد داشته باشيم، از طرفي، انتخاب گزينه ديگر در کنار روحاني باعث ريزش رأي او مي‌شود زيرا هر شخصي که وارد ميدان رقابت شود، براي خود ميزاني رأي دارد که مي‌تواند آراي نامزد اصلي را کاهش دهد؛ البته هاشمي فقط به طرح دو ديدگاه اکتفا نمي‌کند و نظر خودش را هم مي‌گويد. گويي هاشمي با معرفي يک نامزد در کنار روحاني مخالف است: «درون جناح اصلاح‌طلب گاهی اگر چنين مسائلي مطرح مي‌شود عمدتا ازسوی برخی اشخاص گفته شده است. ما نمي‌بينيم در شوراي اصلاح‌طلبان يا يکي از احزاب آن، چنين مطالبي مطرح شود، عموما اين نوع حرف‌ها ازسوي شخص گفته مي‌شود.»
کپي برابر اصل
نمي‌شود اين روزها درباره اکبر هاشمي‌رفسنجاني حرف زد و به آن ردصلاحيت تاريخي در سال 92 اشاره نکرد. محمد هاشمي مي‌گويد: «در همان سال، همگان به‌خوبي مي‌دانستند آيت‌الله هاشمي پيروز ميدان انتخابات خواهد بود. اصول‌گرايان مي‌دانستند ايشان ۳۰ ميليون رأي دارد و وقتي رد صلاحيت شدند، جريان تند، عناويني مانند «کنترل هاشمي» را به‌کار مي‌بردند. آنها صلاح کشور را در اين دانسته بودند که آيت‌الله هاشمي پيروز ميدان نباشد. از اين جهت هم رد صلاحيتش کردند.» البته اوضاع به سمتي رفت که کپي برابر اصل اکبر هاشمي رئيس‌جمهوري شد: «سال ۹۲ براي اولين‌بار در تاريخ انقلاب و انتخابات شاهد بوديم آيت‌الله هاشمي از يک نفر نام برده و صراحتا او را به مردم معرفي کردند، به ياد ندارم در هيچ زماني ايشان اين‌گونه گزينه انتخابي خود را معرفي کرده باشند. در گذشته، معيار‌ها را مي‌گفتند و ما از قرأتشان متوجه مي‌شديم، منظورشان کيست اما در سال ۹۲ به‌خاطر خواسته مردم، رسما اعلام کردند به روحاني رأي بدهيد. آن هم به اين دليل که در جبهه اصول‌گرا، برخي از کانديدا در درون خودشان اعلام کردند که هاشمي از ماست؛ ايشان با اين اعلام صريح، شک و شبهاتي را که وجود داشت، از بين بردند.»
شوراها؛ در حاشيه رياست‌جمهوري
خبرنگار ايلنا از شوراها هم پرسيده زیرا انتخابات شوراها تحت‌تأثير انتخابات رياست‌جمهوري است و رسانه‌ها کمتر به آن مي‌پردازند و نکته اينجاست که اتفاقا برخلاف انتخابات رياست‌جمهوري، اتفاق‌نظر کمي ميان اصلاح‌طلبان در اين‌باره وجود دارد. محمد هاشمي در پاسخ به اين سؤال که اصلاح‌طلبان با تکثر نامزدها در شوراها چه خواهند کرد، مي‌گويد: «تکثر در انتخابات هميشه ضريب رقابت را بالا مي‌برد، وقتي اين ضريب بالا باشد گاهی يک رأي مي‌تواند باعث پيروزي يک فرد و جناح شود، در شوراها رقابت شديدي بين گروه‌هاي مختلف، اشخاص حقيقي و حقوقي مطرح است.» هاشمي در ضمن نقدي به اظهارنظر عباسعلي کدخداييکه پيشنهاد کرده بود مجلس طرحي براي کاهش نامزدهاي شوراها تهيه کند - کرده و ادامه مي‌دهد: «تأييد صلاحيت افراد در شوراها بر عهده شوراي نگهبان نيست و چون اين‌گونه است، قطعا با تعدد شرکت‌کنندگان رو‌به‌رو هستيم. يک جريان سياسي وقتي مي‌خواهد پيروز ميدان باشد، بايد به‌صورت منسجم در رقابت‌ها شرکت کند. ليستي بايد به مردم ارائه شود که در آن، افراد متخصص، شناخته‌شده و کساني که جامعه از آنها شناخت دقيقی دارد، حضور داشته باشند.»
خبر ندارم هاشمي درباره حصر چه کرد
محور ديگري که در اين مصاحبه به آن پرداخته شد، بحث رفع حصر موسوي، کروبي و رهنورد بود: «اختيارات و مسئوليت‌هاي رئيس‌جمهوري، محدود به حوزه اختيارات او است. او براي تحقق برخي از وعده‌هاي خود بايد با ديگر قوا وارد مذاکره شود. مسئله‌اي مانند شکستن و رفع حصر در حوزه اختيارات رئيس‌جمهوري نيست. اگر کسي براي رفع حصر وعده‌اي مي‌دهد با اين اميد است که شايد در آينده بتواند با مسئولان ذي‌ربط به نتيجه برسد که اين مسئله دو حالت دارد يا موفق مي‌شود يا نمي‌شود.» هاشمي ادامه مي‌دهد: «درباره رفع حصر به نظر مي‌رسد روحاني نتوانسته تاکنون آن‌گونه که بايد و شايد، نظر مسئولان و بزرگان نظام را جلب کند تا حصر شکسته و ممنوع‌التصويري خاتمي برطرف شود.»
محمد هاشمي در پاسخ به اين سؤال که اکبر هاشمي براي رفع چه کرد، مي‌گويد: «من اطلاعي ندارم که آيا آيت‌الله هاشمي درباره رفع حصر اقدامي انجام داده است يا خير.»
اصول‌گرايان بيش از 20 درصد نفوذ ندارند
محمد هاشمي درباره وضعيت اصول‌گرايان، احکام تند و تيزي صادر مي‌کند: «تجربه نشان داده در طول چندين انتخاباتي که از ابتداي انقلاب تاکنون در کشور برگزار شده، اين جريان ضريب نفوذ ۲۰ درصدي بيشتر ندارد و آرايش همين‌قدر است.
اصول‌گرايان بايد به خاطر داشته باشند که به‌تنهايي نمي‌توانند موفق شوند؛ بنابراين بايد با ساير جريان‌ها ائتلاف کنند، تجربه نشان داده است که آنان به‌تنهايي به موفقيت دست پيدا نخواهند کرد به‌ویژه در انتخابات رياست‌جمهوري که ۵۰ درصد آرا متعلق به جريان‌هاي ديگر است.» اين احکام به اينجا هم ختم نمي‌شود. او حتي مي‌گويد: «براساس تجربه مي‌گويم اصول‌گرايان در انتخابات رياست‌جمهوري ديگر موفق نخواهند شد.» محمد هاشمي براي چنين حکمي اين‌گونه استدلال مي‌کند: «ساير جريان‌ها اگر هر کدام براي خود ضريب نفوذي بالاي ۲۰ درصد داشته باشند، با ائتلافي که صورت مي‌گيرد، ضريب آنها به ۶۰ درصد مي‌رسد که خود اين امر، پيروزي را براي آنان به ارمغان خواهد آورد. به‌جز ائتلاف، شما بايد رأي‌هاي خاکستري را نيز در نظر بگيريد که به خودي‌خود بسيار مهم هستند و مشاهده کرده‌ايم که اين آرا سرنوشت يک انتخابات را تغيير داده است.
اصول‌گرايان اگر بخواهند هم بيشتر از آنچه گفتم يعني همان ۲۰ درصد رأي نخواهند داشت و نبايد انتظار داشته باشند که به پيروزي‌هاي شگفت‌انگيزي دست پيدا کنند.»
http://www.vaghayedaily.ir/fa/News/50787
ش.د9503425