برخلاف كشورهاي غربي نظير امريكا كه انتخابات عامل مشروعيت است، انتخابات در ايران عامل مقبوليت است و امروز پس از گذشت 38 سال از آغاز پيروزي انقلاب اسلامي مردم همچنان به نظام جمهوري اسلامي ايران همچنان رغبت نشان مي‌دهند.
بايد توجه داشت كه پايه و بنياد قدرت ملي به مشاركت مدني بستگي دارد و هر چقدر مشاركت بيشتر باشد، قدرت ملي رو به افزايش خواهد گذاشت و دسترسي به اهداف داخلي و بين‌المللي بهتر در دسترسي قرار خواهد گرفت چراكه با نيم نگاهي به رويكرد غربي‌ها در قبال انتخابات روز جمعه و بررسي تطبيقي ميزان مشاركت در انتخابات ايران با كشورهاي غربي مي‌توان به وزانت بين‌المللي چنين انتخاباتي پي برد.
مشاركت مناسب بيش از 70 درصدي در انتخابات براي جمهوري اسلامي ايران به عنوان الگوي مردم‌سالاري ديني يكي از پايه‌هاي افزايش قدرت و اقتدار ملي است چراكه انتخابات، توليد قدرت ملي است و توانايي لازم را براي رفع آسيب‌ها و بي‌اثر كردن تهديدات خارجي داشته و بستر پيشرفت و تعالي جامعه را در حوزه‌هاي مختلف و در ابعاد داخلي و خارجي فراهم مي‌كند. به عنوان يك اصل پذيرفته شده در عرف بين‌المللي به هر ميزان حضور مردم در انتخابات گسترده‌تر، مقبوليت نظام سياسي بالاتر و قدرت مديريت آن در محيط‌داخلي و تأثيرگذاري در نظام بين‌الملل دامنه‌دار‌تر خواهد بود و خروجي آن مقابله مؤثرتر با تحريم‌ها و تهديدات بين‌المللي است، البته مشروط به آنكه انتخاب‌شوندگان اراده لازم را براي مقابله با تهديدات فرامرزي و تحريم‌هاي بين‌المللي داشته باشند.
مشاركت سياسي خيره‌كننده دوازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري نشان مي‌دهد مردم همچنان نسبت به آينده انقلاب اميدوار و خواهان استمرار حاكميت اسلامي بوده و بدون توجه به بداخلاقي‌هاي صورت‌گرفته در مناظرات انتخاباتي اصل را حضور گسترده در انتخابات مي‌بينند.
مشاركت 41 ميليون نفری در انتخابات رياست جمهوري نشان مي‌دهد جامعه ايراني به سطحي از بلوغ سياسي رسيده كه موضوعات كلان كشور را اصلي - فرعي و اولويت كرده و «مشاركت حداكثري» در انتخابات را اصل و دسته‌بندي‌هاي جناحي و مناقشات مربوط به آن را فرع بداند.
اصل مشاركت سياسي در انتخابات به معناي اعتماد عمومي و رضايت نسبي از كاركرد نظام اسلامي است و اين را نبايد با احساس رضايتمندي از دولت يكي دانست به اين معنا كه اگر جامعه ايراني طي چهار سال اخير با وجود مشكلات عديده معيشتي و اقتصادي و در شرايطي كه چتر ركود و بيكاري بر زندگي آنها سنگيني مي‌كند پاي صندوق‌هاي رأي حاضر شده به معناي رضايت اوضاع نابسامان اشاره شده نیست بلكه دولت توانست با استفاده از برخي تاكتيك‌هاي رواني- رسانه‌اي اين تلقي را حداقل در بخشي از آراي خاكستري به‌وجود آورد كه در صورت شكست دولت در انتخابات آتي وضع اقتصادي مردم با توجه به «تشديد حتمي تحريم‌ها» بدتر خواهد شد و آنچه باعث شده اوضاع اقتصادي مردم در وضعيت نامناسب‌تري قرار نگيرد، ديپلماسي فعال دولت در چهار سال اخير است.
اين در حالي است كه به گواه اسناد متقن نه تنها تعطيلي صنعت هسته‌اي ايران مانع افزايش تحريم‌ها نشده است بلكه بعد از روز اجراي برجام دهها طرح و لايحه ضدايراني دولت امريكايي تصويب و به اجرا درآمده است.
به هر روي اگر چه «ترساندن مردم از بدتر شدن اوضاع» را بايد يكي از عوامل موفقيت دولت در انتخابات روز جمعه دانست، آن هم در شرايطي كه سياست‌هاي اقتصادي دولت منجر به تعطيلي بيش از 5هزار واحد توليدي و هزار و 500 كارخانه شده است اما اين مشاركت شرايط دولت دوازدهم را به مراتب دشوارتر از چهار سال اول مي‌كند چراكه نه تنها انبوهي از وعده‌هاي انتخاباتي دولت طي چهار سال گذشته بر زمين مانده است بلكه مباحث شكل گرفته در مناظرات انتخاباتي كه عموماً به مطالبه اجتماعي - اقتصادي نيز تبديل شده مي‌تواند دشواري‌هاي دولت دوازدهم را بيشتر از هر زمان ديگري كند.
پركردن شكاف‌ها
مشارکت 41 ميليوني روز جمعه نمادي از همبستگي ملي اقشار مختلف جامعه است؛ اقشاري كه بعد از 38 سال از پيروزي انقلاب اسلامي هميشه در انتخابات حضوري فعال داشته و تحريك معاندان نيز نتوانسته حضور آنها در پاي صندوق‌هاي رأي را كمرنگ كند.
اين مسئله كه «هر چقدر ضريب همبستگي ملي در يك كشور در تراز مثبت باشد، ظرفيت‌هاي ملي براي رشد و توسعه و بهره‌وري فراهم‌تر است و آسيب‌ها و تهديدات كاهش دارد» به عنوان يك اصل مسلم پذيرفته شده است آن هم در شرايطي كه برخي از نامزدهاي انتخاباتي تلاش كردند با اتخاذ سياست‌هاي ماكياولي در مناظرات انتخاباتي از گسل‌هاي موجود در كشور استفاده كرده و با تحريك احساس قوميت‌هاي مختلف و اقليت‌هاي ديني سبد آراي خود را پر كنند.
رهبر معظم انقلاب اسلامي نيز بعد از برگزاري مناظره دوم تلويزيوني در همين باره فرمودند: «امنيت و آرامش موجود كشور در منطقه پرآشوب، يكي از افتخارات جمهوري اسلامي است كه مورد هدف قدرت‌هاي استكباري نيز قرار دارد.» ايشان كانديداهاي انتخابات رياست جمهوري را به چند موضوع مهم از جمله «اعلام صريح و قاطعانه اينكه مسائل اقتصادي و معيشت مردم در اولويت آنهاست»، سفارش كردند و فرمودند: «امنيت ملي و آرامش كشور بسيار مهم است و كانديداهاي محترم مراقب باشند به‌خاطر خطاي در تشخيص، گسل‌هاي اعتقادي، جغرافيايي، زباني و قومي را تحريك نكنند و در مسير طراحي ناتمام دشمن قرار نگيرند، زيرا اگر كسي بخواهد برخلاف امنيت كشور اقدام كند، قطعاً با سيلي سختي مواجه خواهد شد.»
آنچه مسلم است مشاركت روز جمعه مخاطرات امنيت و اقتدار ملي را كاهش و در پايين‌ترين سطح ممكن نگه مي‌دارد، اگر چه برخي از نامزدها علاقه‌اي به اين مسئله نشان ندادند و وجود اين گسل‌ها را پله‌اي براي ترقي خود مي‌دانستند.
به هر روي انتظار است در شرايطي كه جمهوري اسلامي ايران با تنوع قومي، مذهبي و زباني روبه‌رو است و روحيه ملي و همبستگي اجتماعي، چه در سطح آحاد مردم و چه در سطح نخبگان با انتخابات فراهم شده، نامزد پيروز وعده‌هاي خود به قوميت‌ها را فراموش نكرده و طي ماه‌هاي آينده به آنها در چارچوب قانون اساسي توجه كند.
توسعه قدرت نرم ايران
مشاركت بيش از 70 درصدي مردم در انتخابات رياست جمهوري آن هم در شرايطي كه در بسياري از كشورهاي منطقه اساسا انتخاباتي برگزار نمي‌شود و مقامات و رسانه‌هاي غربي به تحسين اين اتفاق روي آورده‌اند مي‌تواند گسترش نفوذ ايران در افكار عمومي را به دنبال داشته باشد.
شركت گسترده مردم در انتخابات براي چندمين بار در حالي اتفاق مي‌افتد كه تأثير گفتمان انقلاب اسلامي به توسعه قدرت نرم ايران ختم شده و اصل برگزاري اين انتخابات بدون ترديد توسعه اين نفوذ را در پي خواهد داشت و مي‌تواند قدرت چانه‌زني ايران در مناقشات ميان ايران با غرب را نيز كاهش دهد. اين در حالي است كه دولت ترامپ همانند دولت سابق امريكا تلاش دارد با اعمال فشار، ايران را وادار به تعديل مواضع خود در عرصه منطقه‌اي كند و به پاي ميز مذاكره در مباحثي مانند تروريسم و موشكي بكشاند.
بايد منتظر ماند و مشاهده كرد در حالي كه رهبر معظم انقلاب اسلامي در طول چهار سال گذشته بارها از بسته بودن باب مذاكره با غربي‌ها سخن به ميان آورده‌اند و از بي‌نتيجه بودن مذاكرات هسته‌اي در بهبود وضعيت معيشتي مردم و برداشته شدن تحريم‌هاي بين‌المللي گفته‌اند، دولت دوازدهم چگونه خواهد توانست در مسير گفتمان انقلاب اسلامي در عرصه بين‌المللي حركت و به وعده‌هاي داده شده در مناظرات انتخاباتي عمل كند.
http://www.javanonline.ir/fa/news/852611
ش.د9600286