(روزنامه جوان ـ 1396/04/21 ـ شماره 5135 ـ صفحه 15)
وزير دفاع امريكا كه به واسطه حضور در عراق و درك توانايي‌هاي ايران در منطقه از نزديك، ايران ستيزي‌اش به واهمه از ظرفيت‌هاي بر آمده از نظام جمهوري اسلامي آميخته شده است، در مصاحبه‌اي تلاش كرد درباره رويكرد آشكارا خصمانه دولت ترامپ در پيگيري سياست قديمي و البته جواب نداده تغيير رژيم در ايران توضيحات تكميلي بدهد؛ توضيحاتي كه نشان داد او به عنوان چهره مكارتر دولت ترامپ در مقابل حماقت ذاتي خود ترامپ و خامي تيلرسون كه علناً صحبت از اين سياست مي‌كنند، به نوعي تحفظ و عدم تحريك ملت ايران معتقد است و در عين حال اصل اين سياست تغيير رژيم را به تصريح رد نمي‌كند بلكه درباره پيامدهاي سخنان آشكار هشدار مي‌دهد و روش نرم‌تر تحريمهاي اوباما- كلينتون در برابر ايران را مي‌پسندد.
جيمز ماتيس كه از همان بدو انتخاب به عنوان وزير دفاع امريكا از سوي خود رسانه‌هاي امريكايي ايران‌ستيزي يكي از محورهاي اصلي افكار او توصيف مي‌شد، بار ديگر در اظهاراتي ايران‌ستيزانه و البته فريبكارانه از ساير عناصر دولت ترامپ درباره تحت فشار قرار دادن مردم ايران هشدار داده و گفته است كه چنين سياستي مي‌تواند ايراني‌ها را با حكومت به ادعاي او «نامحبوب» جمهوري اسلامي متحدتر كند. ماتيس در مصاحبه‌اي با روزنامه دانش‌آموزان «ايلندر» جمهوري اسلامي را يك حكومت شنيع خواند كه نبايد با مردم ايران اشتباه گرفته شود و در ادامه با اشاره به فتنه سال 88 افزود: «به خاطر داشته باشيد كه اين حكومت خيلي از مردم ايران را كشته و خيلي از جوانان ايراني را كه چند سال پيش در انقلاب سبز (اعتراضات جنبش سبز) عليه آن تظاهرات كردند به زندان انداخت.» وي تأكيد كرد: «مشكل موجود، مسلماً مردم ايران نيستند. اين حكومت است كه عوامل خود را مي‌فرستد تا سفرا را در پاكستان يا در واشنگتن دي‌سي ترور كنند.»
به نظر مي‌رسد وزير دفاع امريكا به ماجراي منصور ارباب‌سير، يك شهروند ايراني - امريكايي اشاره مي‌كند كه از سوي اف بي‌آي در سال ۲۰۱۳ ميلادي متهم شده بود به دستور نيروي قدس سپاه سفارش ترور سفير عربستان سعودي در واشنگتن را به يك قاچاقچي مكزيكي داده است؛ اتهامي كه داستان آن به قدري غير قابل باور بود كه خود رسانه‌هاي امريكايي هم بعداً در زير سؤال بردن آن گزارش‌هاي مفصلي نوشتند. ماتيس گفت: «تا زماني كه مردم ايران از اين حكومت مذهبي خلاص نشده‌اند، اينها (رهبران ايران) فكر مي‌كنند اختيار آن را دارند كه حتي به مردم بگويند به چه كساني در انتخابات رأي بدهند.» به گفته وزير دفاع امريكا «اين رهبر است كه تصميم مي‌گيرد چه كساني بايد در انتخابات شركت كنند.» البته طبعاً ماتيس مانند ساير مقامات امريكايي از تسلط ثروتمندان بر روابط موجود در دو نظام دو حزبي مسلط امريكا سخني نگفت؛ نظامي كه امكان ورود افراد و چهره‌هاي مستقل سياسي به خود اعضاي حزب را هم نمي‌دهد.
وزير دفاع امريكا همچنين يك بار ديگر حكومت ايران را به فرستادن موشك براي گروه حزب‌الله لبنان و شبه‌نظاميان حوثي در يمن متهم كرد. ماتيس بدون اشاره به حمايت مستقيم كشورهاي عربي از تروريست‌هاي تكفيري و حمايت علني امريكا از اين رژيم‌هاي ديكتاتوري، ايران را بزرگ‌ترين عامل بي‌ثباتي در منطقه خاورميانه خواند و گفت كه «تمام مردم منطقه» از قاهره و تل‌آويو گرفته تا رياض چنين نظري دارند. او همچنين اظهار داشت: «در حال حاضر آنها موشك‌هاي بالستيك را به يمن برده‌اند كه از آنجا به عربستان سعودي شليك شد. كنار آمدن با آنها خيلي سخت خواهد بود. در نهايت كاري كه بايد كرد همان است كه وزير خارجه وقت هيلاري كلينتون كرد، يعني با اعمال تحريم عليه آنها، تحريمهاي اقتصادي، آنها را واداشت به پاي ميز مذاكره بيايند، چون مي‌خواهند در قدرت باقي بمانند.» او گفت: «مي‌توان ديد كه چرا پرزيدنت اوباما اينقدر براي جلوگيري از دستيابي آنها به سلاح اتمي مضطرب بود.» وزير دفاع امريكا در عين حال تأكيد كرد كه امريكا نبايد كاري بكند كه مردم ايران با اين حكومت نامحبوب متحد شوند. وي افزود: اگر شما هر دوي آنها را تحت فشار قرار بدهيد، نتيجه اين است كه آنها به هم نزديك خواهند شد.» وي افزود: «ما بايد اطمينان حاصل كنيم كه مردم ايران مي‌دانند كه ما با آنها ستيزي نداريم.» ركس تيلرسون وزير خارجه امريكا اواسط ماه ژوئن در سخناني در مجلس نمايندگان گفته بود سياست دولت او حمايت از كساني است كه به دنبال انتقال مسالمت‌آميز قدرت در ايران هستند كه معناي صريح آن حمايت از حركت‌هاي براندازانه و فتنه‌گرانه تلقي شد.
ترامپ در پي توقف تجارت جهاني با ايران
مدير سياستگذاري كاخ سفيد در يك نشست خبري گفت: دونالد ترامپ در گفت‌و‌گوهايش با سران كشورهاي حاضر در نشست گروه ۲۰، توقف تعاملات تجاري با ايران را خواستار شد. «مارك شورت» در اين نشست گفت: «در آلمان رئيس‌جمهور به نمايندگي از مردم امريكا در نشست گروه 20، به گونه موفقي به اهدافش دست يافت. او در گفت‌و‌گوهايش با بيش از دهها رهبر خارجي بر نياز كشورها براي اتحاد به منظور مقابله با تأمين مالي تروريست‌ها، محروم كردن آنها از منابع مالي‌شان، اراضي و حمايت ايدئولوژيكي آنها و همچنين توقف تعاملات تجاري با كشورهاي حامي تروريسم به ويژه ايران تأكيد كرد.» در بخش ديگري از اين نشست، از مدير سياستگذاري كاخ سفيد درباره طرح تحريمهاي مصوب سنا عليه ايران و روسيه سؤال شد؛ طرحي كه فعلاً در مجلس نمايندگان امريكا با مشكلاتي براي تصويب و به رأي گذاشتن مواجه شده است.
او تأكيد كرد كه موضع دولت ترامپ حمايت كامل از طرح تحريمهاي روسيه و ايران است اما ادامه داد: «آنچه نگران‌كننده است، آن است كه اين طرح تقنيني با لحاظ نكردن استثناهاي خاص در خصوص مسائل امنيت ملي (به قوه مجريه) كه هميشه بخشي از طرح‌هاي تحريمي بوده است، يك رويه نامعمولي از محول كردن سياست خارجي به 535 عضو كنگره امريكا ايجاد مي‌كند.» اين مقام كاخ سفيد افزود: «در نتيجه با لحاظ نكردن اين موضوع، آنچه شما اساساً انجام مي‌دهيد آن است كه چالشي ديپلماتيك براي ما(قوه مجريه) ايجاد مي‌كنيد و در بسياري از موارد، توانايي ما براي واكنش سريع نشان دادن به شرايط سيالي كه در آن شايد كشوري در حال همكاري باشد و نياز به تمديد مستثني قرار دادن آن از تحريم‌ها باشد را به چالش مي‌كشيد.» شورت تأكيد كرد: «ما معتقديم... شيوه‌اي كه در حال حاضر اين لايحه براساس آن تنظيم شده، نخواهد توانست حمايت دموكرات‌ها و جمهوريخواهان را به‌دست آورد.» وي در ادامه تصريح كرد، دولت «دونالد ترامپ»رئيس‌جمهوري امريكا نگران اين موضوع است كه اين لايحه كه توسط سنا تنظيم شده و مسكو را نيز به اتهام مداخله ادعايي در انتخابات امريكا به طور همزمان تحريم مي‌كند، هيچ تخفيفي در خصوص مسائل مرتبط با امنيت ملي نظير ديگر اقدامات تحريم در گذشته، شامل نمي‌شود.
دعوت هاس از ظريف
محمدجواد ظريف وزير امور خارجه كشورمان اواخر هفته جاري براي شركت در نشست مجمع عاليرتبه سياسي سازمان ملل به نيويورك سفر مي‌كند. «بهرام قاسمي» درباره ديدارهاي حاشيه‌اي محمدجواد ظريف در نيويورك نيز عنوان كرد: «هنوز برنامه قطعي اين ديدارها و جدول زماني آن تعيين نشده است، اما احتمالاً به سنت تمام نشست‌هاي بين‌المللي ديدارهاي دوجانبه‌اي بين وزراي امور خارجه ايران و ديگر كشورهاي مهمان در نيويورك برگزار خواهد شد.» با توجه به اينكه اين نخستين حضور ظريف در امريكا پس از برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري در اين كشور و پيروزي دونالد ترامپ است، قاسمي در پاسخ به سؤالي درباره احتمال ديدار ظريف با مقامات امريكايي مربوط به توافق هسته‌اي گفت: «برنامه‌اي براي چنين ديداري تنظيم نشده است، ولي تماس‌هاي دو كشور در مسائل مربوط به اجراي برجام همواره و در صورت ضرورت وجود داشته است.» اين در حالي است كه ريچارد هاس رئيس شوراي روابط خارجي امريكا اعلام كرده است 17 ژوئيه ميزبان محمدجواد ظريف است و قرار است وزير خارجه ايران درباره تحولات در خاورميانه بحث و تبادل‌نظر كند.
http://www.javanonline.ir/fa/news/861594
ش.د9601044