(روزنامه جوان ـ 1396/05/08 ـ شماره 5149 ـ صفحه 15)
آمريکا، بريتانيا، فرانسه و آلمان در بيانيه مشترکی، آزمايش موشکی اخير ايران را محکوم کردند تا مشخص شود نظراتی که بر شکاف جدی ميان اروپا با آمريکای دوران «ترامپ» تأکيد دارند، چندان مبنای دقيق ندارد.
در پی آزمايش موشک ماهواره‌بر سيمرغ چهار کشور از گروه 1+5 که توافق هسته‌ای با ايران را امضا کرده‌اند با انتشار بيانيه‌ای مشترک از تهران خواسته‌اند برنامه موشک‌های بالستيک خود را متوقف کند.
به نوشته بي‌بي‌سي، در اين بيانيه که عصر جمعه منتشر شده، اين چهار کشور غربي پرتاب موشک سيمرغ که ايران آن را ماهواره‌بر و غيرنظامي معرفي کرده ناقض قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل متحد ارزيابي كردند. اين بيانيه تنها ساعتي پس از وضع تحريم‌هاي جديد وزارت خزانه‌داري امريکا عليه شش شرکت ايراني منتشر شد. وزارت خزانه‌داري امريکا روز جمعه در واکنش به پرتاب ماهواره‌بر سيمرغ شش شرکت ايراني را به فهرست تحريم‌ها اضافه کرد.
اگرچه محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران در توئيتر خود گفته همه جزئيات توافق به دقت در مذاکرات تعيين شده و ايران موشکي که براي حمل کلاهک‌هاي هسته‌اي «طراحي شده باشد» آزمايش نکرده، اما استيو مونچين، وزير دارايي امريکا گفته است: «دولت امريکا همچنان با فعاليت‌هاي ايران که با برنامه موشک بالستيک مرتبط هستند، به طور تهاجمي مواجه مي‌شود. چه اين فعاليت‌ها پرتاب تحريک‌آميز موشکي فضايي باشد و چه حمايت از حملات موشکي حوثي‌هاي يمن عليه عربستان سعودي.» بر همين اساس شرکت‌هاي تحريم‌شده به بهانه آزمايش موشکي اخير ايران عبارتند از صنايع شهيد کريمي، صنايع شهيد رستگار، صنايع شهيد چراغي، صنايع شهيد وراميني، صنايع شهيد کلهرو صنايع اميرالمؤمنين. وزارت دارايي امريکا مي‌گويد پرتاب ماهواره‌بر سيمرغ اقدامي «تحريک‌آميز» بوده، چراکه فناوري موشک‌هاي ماهواره‌بر مشابه موشک‌هاي بالستيک قاره‌پيماست.
همراهي در سخت‌تر شدن بازرسي‌ها
نشانه‌ها درباره همراه شدن اروپايي‌ها با ترامپ فقط به صدور بيانيه مشترک ختم نمي‌شود. يک ديپلمات اروپايي مي‌گويد کشورهاي اروپايي طرف برجام از تشديد بازرسي‌هاي بين‌المللي از برنامه هسته‌اي ايران نيز حمايت مي‌کنند. خبرگزاري آسوشيتدپرس روز پنج‌شنبه گزارش داده بود دولت ترامپ با مطرح کردن درخواست بازرسي از تأسيسات نظامي ايران در تلاش براي پيدا کردن راهي جهت خروج از برجام است. اين ديپلمات که در هشتمين نشست کميسيون مشترک برجام که هفته گذشته در وين برگزار شد حضور داشت، در واکنش به اين گزارش گفت، اروپايي‌ها از اجراي قدرتمندانه برجام از جمله بازرسي‌هاي آژانس حمايت مي‌کنند. وي گفت: «احتمالي براي کارساز واقع شدن مذاکره مجدد وجود ندارد، اما ما خواستار اجراي بسيار قدرتمندانه (برجام) از جمله در زمينه دسترسي‌هاي آژانس هستيم.»
گسترش سايه تحريم‌ها
مجلس نمايندگان و مجلس سناي امريکا با اکثريت قاطع به مصوبه‌اي براي تحريم‌هاي جديد عليه ايران، در کنار روسيه و کره‌شمالي رأي داده‌اند. اقدامات خصمانه امريکا به همين موارد محدود نمي‌شود. مجلس نمايندگان امريکا جمعه «قانون اختيارات اطلاعاتي» را که در آن از ايران به عنوان يکي از کشورهاي متخاصم امريکا ياد شده به تصويب رساند. اين طرح براي قانونگذاري درباره عمليات مخفيانه و اطلاعاتي امريکا در سال مالي ۲۰۱۸ تدوين شده و منابع مالي لازم براي فعاليت‌هاي نهادهاي اطلاعاتي امريکا را مشخص مي‌کند. در بخشي از اين طرح از کشورهاي کره‌شمالي، ايران، چين، روسيه و کوبا به عنوان کشورهاي متخاصم امريکا نام برده شده است. از سوي ديگر يک قاضي فدرال در ايالت واشنگتن روز جمعه ايران را به پرداخت نزديک به 209 ميليون دلار غرامت به قربانيان يک حمله ادعايي سال 2003 در بيت‌المقدس و خانواده‌هاي آنها محکوم کرد.
ايراني‌ها: بايد ادامه دهيم
روزنامه امريکايي واشنگتن‌پست روز جمعه در گزارشي به قلم «آدام تيلور» گزارش داد که نتايج يک نظرسنجي که بخشي از مجموعه نظرسنجي‌هاي انجام شده توسط مؤسسه «Iranpoll» مستقر در تورنتو و البته به سفارش مرکز مطالعات جاسوسي سيا مستقر در دانشگاه مريلند انجام شده نشان مي‌دهد در حالي که اکثريت ايراني‌ها تحريم‌هاي جديد امريکا را نقض برجام مي‌دانند، بسياري از آنها معتقدند اگر ترامپ توافق را لغو کند، دولت آنها بايد با آغاز دوباره ابعادي از برنامه هسته‌اي‌اش، اين اقدام دولت امريکا را تلافي کند. نتايج تازه‌ترين نظرسنجي اين تشکيلات حکايت از آن دارد که اکثر ايراني‌ها همچنان از توافق هسته‌اي موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک حمايت مي‌کنند. 67 درصد از ايراني‌هايي که در نظرسنجي ماه ژوئن (خرداد) شرکت کرده‌اند، گفته‌اند که قوياً از اين توافق حمايت مي‌کنند يا تا اندازه‌اي آن را تأييد مي‌کنند. در مقابل 27 درصد از توافق ابراز نااميدي کرده‌اند. اين آمار نسبت به نتايج به دست آمده در ابتداي سال 2016 بيشتر است، هرچند در مقايسه با روزهاي پس از توافق کاهش يافته است. بلافاصله پس از توافق 75 درصد از ايراني‌ها از توافق به دست آمده در آگوست 2015 (مرداد 94) حمايت کردند. نشانه‌هاي قابل توجهي وجود دارد که نشان مي‌دهد برجام انتظارات مردم را تأمين نکرده است.
بيش از 70 درصد از ايراني‌ها همچنان در وضعي زندگي مي‌کنند که بهبودي نسبت به دو سال قبل که توافق امضا شد، نداشته است. آنهايي که احساس مي‌کنند استانداردهاي زندگي آنها بهبود يافته فقط 4 درصد تغييرات مثبت حاصل آمده را «فراوان» توصيف کردند. نتايج اين نظرسنجي نشان مي‌دهد 49 درصد از ايراني‌ها در پاسخ به تحريم‌هاي امريکا در ژوئن گذشته گفته‌اند اين اقدام «ناقض روح و متن برجام است»، 42 درصد گفته‌اند که تحريم‌ها فقط روح برجام را نقض خواهد کرد. 55 درصد از ايراني‌ها نيز در پاسخ به پرسش جداگانه‌اي گفتند که کشورشان بايد به آزمايش موشک بالستيک ادامه دهد و تأکيد کردند اين موضوع قابل مذاکره نيست. اين نتايج نشان داد 63 درصد از ايراني‌ها درخواست‌ها براي کاهش آزمايش موشکي را غيرقابل قبول مي‌دانند. در مقايسه با ساير پرسش‌ها، فقط موضع مذاکره با اسرائيل به عنوان گزينه‌اي غيرقابل قبول توسط بخش زيادي از جمعيت ايران (66 درصد) عنوان شد.
کاخ سفيد: ترامپ امضا مي‌کند
سارا هاکبي ساندرز، سخنگوي کاخ سفيد جمعه اعلام کرد، دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور امريکا طرح تحريم‌هاي ايران، روسيه و کره‌شمالي را امضا خواهد کرد. هاکبي سندرز در بيانيه‌اي تصريح کرد دونالد ترامپ پيش‌نويس اوليه اين طرح تحريم را خوانده و مذاکراتي نيز در خصوص عناصر مهم اين طرح انجام داده است. در اين بيانيه آمده است: رئيس‌جمهوري براساس مذاکراتي که انجام داده است، قصد دارد اين طرح را امضا کند. مجلس سنا، پنج‌شنبه با 98 رأي موافق در مقابل دو رأي مخالف اين تحريم‌ها را تصويب کرد، اين در حالي بود كه مجلس نمايندگان نيز سه‌شنبه با 419 رأي موافق در مقابل سه رأي مخالف اين طرح تحريمي را تصويب کرده بود. حمايت قاطع اعضاي کنگره از اين طرح تحريمي باعث شده است احتمال اينکه رئيس‌جمهوري امريکا آن را وتو کند، بسيار کم شود. از سوي ديگر، اين طرح مصوب کنگره مي‌تواند محدوديت‌هاي قانوني براي رئيس‌جمهور امريکا براي تغيير در اين تحريم‌ها ايجاد کند.
هاس: بايد بر کره‌شمالي متمرکز بود
ريچارد هاس، رئيس شوراي روابط خارجي امريکا با انتشار پيامي توئيتري نوشت: «خروج از توافق با ايران يک خطاي راهبردي خواهد بود که به انزواي امريکا مي‌انجامد.» وي اضافه کرد: «اين کار بحران ناخواسته‌اي با ايران به وجود خواهد آورد، درست در زماني که ايالات متحده بايد بر (مسئله) کره‌شمالي تمرکز کند.» بن رودز، مشاور سابق باراک اوباما نيز چهارشنبه درباره پيامدهاي زير پا گذاشتن برجام هشدار داده و سياست ترامپ را در برابر ايران ديوانه‌وار توصيف کرده بود.
ش.د9601733