* به نظرتان مي‌توان در آینده نزدیک شاهد این بود که ترکیه بتواند شرایط داخلی و بیرونی خود را در حالتی پایدار تنظیم کند؟
** تمام تحولات ترکیه را اکنون باید از منظر گذار تعریف کنیم. گذار در سطح محیط امنیت داخلی و همچنین محیط امنیت منطقه‌ای. نکته دیگر این است که این دو عامل همزمان بر هم تاثیرگذار است. یعنی پویش‌های امنیتی داخلی جنبه منطقه‌ای نیز دارد و برعکس تبعات منطقه‌ای بخصوص موضوع تنش کردی بر محیط داخلی این کشور تاثیر مي‌گذارد.
تبعا این موضوع دشواری‌های زیادی بر ساختار دولتی ترکیه ایجاد کرده است و این کشور به سختی مي‌تواند همه اینها را همزمان مدیریت کند. بعلاوه باید در نظر بگیریم که به هر حال ترکیه با نوعی مشکلات در تعامل با اتحادیه اروپا هم مواجه است و به لحاظ اقتصادی هم از سالهای شکوفایی شتابان اقتصادی تا حدی فاصله گرفته است. خروج سرمایه، کاهش ورود گردشگر و افت لیر ترکیه در برابر ارزهای خارجی هم به این عوامل دامن زده است. مجموعه این عوامل بی‌ثباتی‌هایی ایجاد کرده که بعید است در کوتاه مدت قابل حل و فصل باشد یا چاره آن تحولاتی مانند تغییر نظام از حالت پارلمانی به ریاستی باشد.
* به نظرتان اردوغان مي‌تواند از موضوع رفراندوم و تغییرات پیش رو موفق بیرون بیاید و اوضاع را سامان بخشد؟
** به هر حال دولت ترکیه مشکل خاصی برای برگزاری رفراندوم و تغییر نظام از حالت پارلمانی به ریاستی ندارد. دولت در پارلمان اکثریت مطلق را داشت و به راحتی این روال را پیش برد. رفراندوم هم که در آینده برگزار خواهد شد فکر مي‌کنم رفراندوم موفقی خواهد بود. این قابلیت در مردم ترکیه هست که اگر با یک دوگانه دولت مقتدر یا نا امنی و بی ثباتی مواجه شوند، در این حالت احتمال زیادی وجود دارد که امنیت و دولت مقتدر را انتخاب خواهند کرد.
* به نظرتان این تغییر به نفع منافع ملی ترکیه است و مي‌تواند در این برهه مسیر پیشرفت و توسعه ترکیه را رقم بزند؟
** بستگی دارد که ما چه تعریفی از ترکیه و اهداف و منافع ملی آن داشته باشیم. ترکیه به هر حال در میان مدت قطعا با عوارض این اقدامات رادیکال مواجه خواهد بود.
کافی است در نظر بگیریم هزاران نفر از افراد در جریان کودتا شغل خود را از دست دادند، زندان رفته اند یا به نوعی آسیبی از این موضوع دیده‌اند، اینها چه وضعیتی خواهند داشت. اینها از افراد عادی جامعه نیستند. از افراد نخبه و پر نفوذ جامعه هستند که واکنش‌ها و مقاومتهایی خواهند داشت.
ترکیه باید هزینه این نوع رفتارها را در سطح منطقه و بین‌المللی بپردازد. دولت ترکیه از منظر حقوق بشری همواره با این اتهام مواجه بوده است، بخصوص در مورد مسائلی که در مورد آزادی رسانه‌ها و مطبوعات وجود دارد. طبیعتا عوارض آن را بر خروج نخبگان و کاهش نشاط اجتماعی باقی مي‌گذارد. بنابراین این مشکلات در میان مدت بازتولید مي‌شود و به اشکال دیگری ممکن است ظهور و بروز پیدا کند.
* ترکیه از یک سو در مذاکرات آستانه در مورد سوریه بحث ثبات و صلح منطقه را پیش مي‌برد اما از طرفی هم علیه ایران صحبت مي‌کند و به نظر مي‌رسد از فضای موجود راضی نیست. به نظرتان در این شرایط و مشکلاتی که وجود دارد انسجام خاصی در سیاست خارجی ترکیه مي‌توان دید؟
** ترکیه سابقه انعطاف‌پذیری‌هایی را در سیاست خارجی خود دارد و به همین خاطر در بازه‌های زمانی مختلف این را نشان داده که چون تابع سیستم ایدئولوژیکی مشخصی نیست بتواند به گونه مرتب رفتارهای متفاوتی در بازه‌های زمانی مختلف نشان دهد که به آن اشاره کردید. اما این مي‌تواند نوعی بی اعتمادی را نزد بازیگران دیگر به همراه داشته باشد. از طرفی این باعث مي‌شود از چارچوب اصلی خود خارج شود که در داخل علامت‌های سوال و ابهام‌های زیادی به وجود مي‌آورد چرا که برای سایر بازیگران قابل هضم نیست.
کافی است این موضوع مقایسه شود با ایران که به هر حال یک اصول و مولفه‌های رفتاری تقریبا ثابت‌تری داشته و همه از این جهت به این وضعیت در ایران وقوف دارند. لذا ترکیه نمي‌تواند زمان طولانی در این شرایط باقی بماند و بالاخره باید متناسب با برخی اصول و چارچوب‌های کلان خود تعیین تکلیف‌هایی داشته باشد و نمي‌تواند با همه کارت‌ها به این گونه بازی کند. به نظر مي‌رسد اگر وضعیت داخلی کشور به ثباتی برسد قطعا در سیاست خارجی هم اثر خود را خواهد گذاشت.
* رابطه ترکیه را با اروپا چگونه مي‌بینید؟ ترکیه در مقابل ترامپ در قالب اروپا تعریف مي‌شود یا سیاستهای جداگانه خود را دنبال خواهد کرد؟
** در ترکیه نوعی خوش‌بینی نسبت به آینده تعامل با آمریکا وجود دارد. اما قرینه خاصی وجود ندارد که خوش بین باشیم که این وضعیت به ثبات قابل قبولی برسد. از این رو باید منتظر بود تا دو وضعیت در مورد آن تعیین تکلیف شود.
اولی از ناحیه آمریکا و سیاستهای منطقه‌ای آن در خاورمیانه و دومي از بابت ثبات و بی‌ثباتی داخلی ترکیه و سیاست‌هایی که در منطقه وجود دارد. هر دو متغیر و هر دو طرف این معادله دچار بی‌ثباتی و تحول هستند و عدم قطعیت بالا است و پیش‌بینی‌های دقیقی نمي‌توان برای آن متصور بود.
منبع: خبر آنلاین
http://www.mardomsalari.net/4271/page/8/9377
ش.د9504717