تاریخ انتشار : ۱۸ مهر ۱۳۹۶ - ۰۷:۰۳  ، 
شناسه خبر : ۳۰۵۱۳۸
نفوذ حزب‌الله در خارج از مرزهای لبنان گسترش می‌یابد

(روزنامه آسمان آبي ـ 1396/06/08 ـ شماره 51 ـ صفحه 12)

حزب‌الله لبنان به مدت سه دهه یگانه نیروی نظامی در این کشور به شمار می‌آمد که بر مبارزه با رژیم تل آویو تمرکز کرده بود. این گروه شبکه‌ای از پناهگاه‌ها و تونل‌ها در مرزهای جنوبی لبنان ایجاد کرد و دوره‌های آموزش نظامی برای هزاران داوطلب با هدف مقابله با رژیم صهیونیستی برگزار کرد و موشک‌هایی ساخت که به تمام نقاط سرزمین‌های اشغالی دسترسی داشتند.

طی سال‌های اخیر وضعیت خاورمیانه تغییر کرد و چالش‌هایی پدید آمد که چندان ارتباطی هم به رژیم صهیونیستی نداشت. حزب‌الله لبنان و رویکرد آن هم دچار تغییر شد. قلمروی عملیات حزب‌الله گسترش یافت. گروه‌های نظامی برای مبارزه با داعش به سوریه اعزام شدند، مربیان نظامی برای آموزش نظامیان راهی عراق شدند، حمایت‌هایی از گروه‌هایی که در یمن با عربستان و متحدانش می‌جنگند صورت گرفت. در افغانستان هم گردان‌هایی سازماندهی شد تا برای انجام عملیات در هر نقطه‌ای آماده باشند. در نتیجه دیگر نمی‌توان حزب‌الله را فقط نیرویی تأثیرگذار در داخل لبنان به شمار آورد. این جریان به یکی از مهم‌ترین عناصر برای کسب برتری منطقه‌ای تبدیل شده است. نزدیکی ایران و حزب‌الله باعث شده تا حزب‌الله در هر نبردی در منطقه نقش تأثیر‌گذار خود را ایفا کند. حزب‌الله لبنان در دهه 80 میلادی شکل گرفت تا نیروی مقاوم در برابر اشغال جنوب لبنان از سوی رژیم صهیونیستی باشد. بن هابارد، کارشناس تحولات خاورمیانه، طی یادداشتی در نشریه «نیویورک‌تایمز» در این باره نوشت: «حزب‌الله لبنان به الگویی در منطقه تبدیل شده است. این گروه قدرتمند را می‌توان متحد ایران در منطقه بر شمرد که نقشی کلیدی در حفظ بافت منطقه‌ای ایفا می‌کند. این دو قدرت متمم یکدیگر هستند.»

نقش فرامرزی مقاومت

دلایل زیادی وجود دارد که ایران و حزب‌الله لبنان را در خاورمیانه به هم نزدیک می‌کند. در منطقه‌ای که سنی‌ها اکثریت را دارند این دو از قدرت‌های شیعه به شمار می‌آیند. برای ایران، حزب‌الله جریانی است که بهتر می‌تواند با رهبران عرب سر و کار داشته باشد.

در سوریه این گروه نقشی کلیدی در شکست داعش و گروه‌های شورشی مخالف بشار اسد ایفا کرد تا ضلع سوم جبهه مقاومت از بحران داخلی تا حدی به سلامت خارج شود. در عراق هم شرایط تقریبا مشابهی وجود دارد و حزب‌الله لبنان با گروه تروریستی داعش در حال مبارزه است. در یمن، جایی که تهاجم عربستان و متحدانش بحرانی انسانی رقم زده هم حزب‌الله لبنان نقشی مؤثر در ایستادگی مقابل عربستان، ایفا کرده‌اند. در داخل لبنان هم نیروهای حزب‌الله برای مقابله با رژیم صهیونیستی آموزش می‌بینند.

مقابله با آمریکا

ریشه‌های گسترش منطقه‌ای شبکه حزب‌الله لبنان را باید در تهاجم نظامی آمریکا به عراق در سال 2003 جست‌وجو کرد. براساس گزارش «نیویورک‌تایمز»، در پی این حمله حزب‌الله برای مقاومت در برابر برنامه‌ها و اهداف آمریکا در عراق گروهی مسلح تشکیل داد. این گروه‌های نظامی در تمام سال‌های حضور نظامی آمریکا در عراق تا حد زیادی مانع از اجرای خواسته‌های واشنگتن در این کشور شدند. در راستای گسترش تنش‌ها در خاورمیانه گروه‌هایی که حزب‌الله در عراق آموزش داده برای مقابله با گروه‌های شورشی و تروریستی در سوریه راهی این کشور شده‌اند. با وجود پیوند ایدئولوژیک محکم میان ایران و حزب‌الله. دو بر هدف قرار دادن منافع رژیم صهیونیستی در منطقه تأکید دارند و از سوی دیگر تلاش می‌کنند تا خلأ قدرتی را که بی‌ثباتی و ضعف برخی حکومت‌های منطقه ایجاد می‌کند بپوشانند تا مانع از گسترش قدرت گروه‌های تروریستی و افراط‌گرا از جمله داعش و القاعده شوند.

آماده برای مقابله با رژیم صهیونیستی

با این حال به نظر می‌رسد عمر گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه رو به پایان است و در چنین شرایطی این سوال مطرح می‌شود که هزاران نظامی پس از پایان جنگ در این دو کشور چه خواهند کرد. رهبران حزب‌الله می‌گویند این افراد با تجربه می‌توانند در جنگ‌های آینده با رژیم غاصب اسرائیل به کار آیند. افزایش قدرت و نفوذ منطقه‌ای ایران و متحدانش باعث شده تا این اتحاد هدف رقبا قرار گیرد. در همین راستا آمریکا و رژیم‌صهیونیستی، حزب‌الله را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دادند. اقدامی که حتی در داخل آمریکا هم مخالفان زیادی داشت.

با این حال شیخ نعیم قاسم معاون دبیر کل حزب‌الله لبنان با افتخار می‌گوید که «این سازمان تلاش می‌کند تا تجارب اعضای خود را به دیگر جریان‌های متحد انتقال دهد. هر گروهی در هر نقطه از جهان که با ایده‌های حزب‌الله فعالیت کند باعث پیروزی و سربلندی ما خواهد شد. این امری کاملا طبیعی است: تمام گروه‌ها و جریان‌هایی که در هر نقطه جهان با ما توافق و همراهی دارند بخشی از محور و اتحاد ما به شمار می‌روند و هر پیروزی متعلق به تمام این اتحاد خواهد بود.»

جنگ بی‌حدومرز

در سال‌های اخیر توجه جهان به افراط‌گرایانی معطوف شده که برای پیوستن به داعش راهی عراق و سوریه می‌شوند. اما در سوی دیگر ایران که یکی از مهم‌ترین مخالفان داعش در منطقه به شمار می‌آید با گسترش میدان نفوذ و عملیات خود در حال تثبیت جایگاه خود به‌عنوان قدرت منطقه است. در قلب چنین تلاشی حزب‌الله لبنان هم نقشی تعیین‌کننده ایفا می‌کند. در زمان اوج جنگ داخلی در سوریه رسانه‌های غربی مدعی بودند که حزب‌الله لبنان حدود 8 هزار نظامی در سوریه دارد که حدود 2 هزار نفر از اعضای این گروه هم در جنگ داخلی سوریه جان باخته‌اند. با این حال این آمارها را مقام‌های رسمی حزب‌الله تأیید نکرده‌اند. اکنون که تهدید‌ها علیه دولت سوریه بر طرف شده، این گمانه مطرح شده که شاید گروه‌های نظامی حزب‌الله قصد ماندن در این کشور را داشته باشند. ایجاد گروهی نظامی شامل سوری‌ها برای مقابله با نفوذ گروه‌های تروریستی و شورشی به خاک لبنان و ایجاد پایگاه همیشگی در سوریه به‌عنوان انگیزه حزب‌الله لبنان برای ماندگار شدن در سوریه عنوان می‌شود اما شیخ قاسم معاون سیدحسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله لبنان این گمانه زنی‌ها و آمارها را تکذیب می‌کند و به «نیویورک‌تایمز» می‌گوید: «دستاورد ما در پایان جنگ سوریه بسیار بیشتر از هزینه‌ای است که پرداخت کردیم. با این حال به تمام جوانانی که جان خود را برای پیشبرد اهداف‌مان فدا کردند ادای احترام می‌کنیم. با این وجود آمار ارائه شده در مورد تعداد شهدای ما در سوریه بیش از رقم واقعی و اغراق شده است.» حزب‌الله در خانه و پایگاه اصلی‌اش در لبنان به‌عنوان نماد ایستادگی و مقاومت شناخته می‌شود.

نماد ایستادگی

این گروه در میانه جنگ داخلی در لبنان با هدف مقابله با رژیم صهیونیستی تأسیس شد بارها ایستادگی خود در برابر این دشمن هم مرز را نشان داد. در سال 2000، خروج نظامیان رژیم صهیونیستی از جنوب لبنان جایگاه حزب‌الله را ارتقا داد و در پی جنگ 33روزه نام این گروه بیشتر بر سر زبان‌ها افتاد. با وجود این، حزب‌الله توانست در برابر نظامیان صهیونیستی مقاومت و ایستادگی کند. آن روزها برخی تحلیل‌گران تصور می‌کردند که این جنگ آغازی بر پایان حزب‌الله خواهد بود، اما شرایط در خاورمیانه به‌گونه‌ای پیش رفت که حوزه نفوذ حزب‌الله به فراتر از مرز‌های لبنان رسید.

براساس گزارش «رویترز» و طبق برآورد مقام‌های ارشد صهیونیستی، در حال حاضر حزب‌الله بیش از 100 هزار موشک آماده شلیک در نقاط مختلف لبنان مستقر کرده و حدود 30 هزار نیروی آموزش دیده نیز در اختیار دارد که باید تعدادی نیروی ذخیره را هم به آن اضافه کرد. در حال حاضر این تحلیل وجود دارد که با توجه به تعهدات حزب‌الله لبنان به دولت این کشور و نیز تمرکز رهبران حزب‌الله بر تحولات خارج از مرزهای این کشور، احتمال وقوع درگیری میان این جریان مهم مقاومت و رژیم صهیونیستی در کمترین حد خود قرار دارد.

الن عون یکی از نمایندگان پارلمان لبنان از حزب رئیس‌جمهور تحلیل دیگری از موقعیت فعلی حزب‌الله دارد: «حزب‌الله لبنان فعالیت داخلی و منطقه‌ای خود را از هم جدا کرده و این اقدامی ارزشمند به‌عنوان یک جریان سیاسی مسئول و متعهد است. اما اینکه انتظار داشته باشیم دولت لبنان، حزب‌الله را محدود کند انتظاری غیر‌واقع‌بینانه است. رویارویی و مقاومت در برابر آمریکا و رژیم صهیونیستی باعث اعتبار این جریان شده است. تمام این‌ها به حزب‌الله قدرت بخشیده است. حزب‌الله در حال حاضر بزرگتر از لبنان است.»

https://asemandaily.ir/post/333

ش.د9602346