تاریخ انتشار : ۲۹ مهر ۱۳۹۶ - ۱۳:۳۳  ، 
شناسه خبر : ۳۰۵۵۰۰
پایگاه بصیرت / سید‌علیرضا شجاعی / کارشناس مسائل راهبردی و سخنگوی سابق وزارت صنعت معدن و تجارت

(روزنامه مردم‌سالاري – 1395/09/04– شماره 4191 – صفحه 1)

روی کار آمدن دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا از دو منظر قابل بررسی است یکی از منظر خود شخص ترامپ و مسائل داخلی آمریکا و دیگری از منظر سیاست خارجی و نوع روابط این کشور با سایر کشورهای جهان از جمله ایران قابل توجه و تحلیل است. در هر حال ترامپ یک شخصیت ناشناخته در عالم سیاست است و علیرغم ویژگی‌های تجاری که وی به همراه دارد اما در عالم سیاست چندان شناخته شده نیست و هنوز اعضای دولت و کابینه جدید وی مشخص نشده است و ممکن است برخی از تحلیل‌ها به ترکیب کابینه او برگردد که چه کسانی در حوزه سیاسی و اقتصادی وی جای خواهند گرفت. قاعدتا آنها افراد شناخته شده ای هستند که می‌توان پیش‌بینی کرد که نوع تصمیماتی که در قبال کشورهای مختلف و حتی ایران خواهند گرفت چگونه خواهد بود.

مساله بعدی شرایط ناآرام کنونی آمریکاست که به نوعی شرایط داخلی این کشور را ناپایدار کرده است. موضوع بعدی نیز مربوط به مواضعی است که دونالد ترامپ در دوره رقابت‌های انتخاباتی‌اش پیرامون برخی مسائل اتخاذ کرده و هنوز چندان معلوم نیست که به آن اظهارات خود پایبند باشد یا خیر چراکه ما بعد از انتخابش به عنوان رئیس جمهور شاهد تغییر برخی مواضع از سوی وی بودیم.

نگاه دونالد ترامپ به اروپا، چین و ... هم می‌تواند تا حدود زیادی بر اقتصاد جهانی تاثیرگذار باشد. همچنین ارتباط نزدیک ترامپ با رژیم صهیونیستی نیز مساله دیگری است چون از این فضا بسیار تاثیرپذیر است و می‌تواند تصمیمات وی را تحت تاثیر قرار دهد. این شرایط حاکم بر فضای آمریکا و شخص ترامپ نشان می‌دهد که تا حد بسیاری آمریکا پیش‌بینی ناپذیر شده و چندان نمی‌توان آینده آن را ترسیم کرد و وقتی هم امکان پیش‌بینی مجموعه ای وجود نداشته باشد عملا این مساله کاهش اعتماد را به دنبال خواهد داشت. همانطور که الان هم به وضوح می‌توانیم ببینیم مواضعی که در کشورهای مختلف، سیاستمداران و مسئولین کشورهای جهان اتخاذ گردیده به نوعی کاهش اعتماد عمومی‌به آمریکا را نشان می‌دهد و آن که این کشورها نمی‌دانند چه تصمیماتی در آینده اتخاذ خواهد شد لذا این مساله از موضوعات جدی است که می‌تواند تاثیرات اقتصادی را در کل دنیا به دنبال داشته باشد.

همچنانکه پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا تاثیر اولیه خود را نشان داد. در هر حال انتخاب ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا با توجه به سخنرانی‌های وی در تبلیغات انتخاباتی ممکن است تمایل سرمایه‌گذاران خارجی به امر سرمایه‌گذاری در ایران را کاهش دهد که این مساله با توجه به تاکید و امیدواری دولت می‌تواند شرایط را تحت تاثیر قرار دهد چراکه سرمایه خارجی می‌توانست به عنوان عاملی برای رونق و رشد اقتصادی کشور محسوب شود و به عنوان راهکار اصلی مورد توجه قرار گیرد لذا از این جهت آن پیش‌بینی که دولت از جذب سرمایه‌گذاری خارجی داشت را ممکن است تحت‌الشعاع قرار دهد و بنابراین در چنین شرایطی شاید یکی از راهکارها آن باشد که ایران همچنان نگاه به شرق خود را حفظ کند و روابط با شرق را تقویت کند چون ممکن است اروپایی‌ها با فضای جدید ایجاد شده نسبت به تعامل و سرمایه‌گذاری در ایران محتاطانه‌تر عمل کنند.

بسیاری معتقدند با توجه به اینکه برجام یک توافق بین‌المللی به شمار می‌رود و سازمان ملل و اتحادیه اروپا نیز بر آن تاکید دارند لذا بر هم زدن آن امری دشوار تلقی گردد اما به نظر می‌رسد با توجه به هماهنگی‌ای که اکنون بین رئیس جمهور جدید و کنگره آمریکا وجود دارد آنها سعی می‌کنند شرایط را در قبال تعهدات خود دشوار کنند و وضعیت را برای اجرای برخی از تعهدات هم سخت تر و هم مدت زمان اجرای آن را بیشتر کنند تا دیرتر وارد این مباحث گردد. ضمن آنکه ترامپ احتمالا بهانه‌های مختلف را مبنی بر نقض تعهدات جمهوری اسلامی‌ایران نیز خواهد تراشید تا از این طریق بازی سیاسی خود را تقویت کند و روند اجرای آن را به شدت کند سازد. همچنین برای آنکه اعتبارش زیر سوال نرود و جایگاه بین‌المللی خود را حفظ کند ممکن است تغییری در ساختارتوافق برجام ایجاد نکند اما روند آن را کند خواهد کرد.

http://www.mardomsalari.net/4191/page/1/2566

ش.د9504899