(روزنامه جوان ـ 1395/01/19 ـ شماره 4782 ـ صفحه 15)
آلسعود در خارج از مرزهايش هزينهاي گزاف بر گرده مردم اين كشور تحميل كرده و در شرايط كاهش قيمتهاي نفت زبان مردم اين كشور را به اعتراض گشوده است و زير همين فشار است كه رياض كم كم دارد بهواقعيت ناتوانـــي خود در حمايت رژيم سابق يمن تن داده و چارهاي جز قبول آتش بس با انقلابيون يمني را نميبيند.
همزمان با اينكه سخنگوي انصارالله از توافق با عربستان براي ادامه آتشبس در طول نوار مرزي و توقف درگيريها در برخي استانها و جبهههاي داخلي خبر داد، روزنامه الاخبار نيز تاكيد كرد دو طرف به ساختار اوليهاي براي توقف فراگير جنگ در يمن دست يافتهاند كه حملات هوايي را نيز شامل ميشود؛ اخباري كه نشان از تن دادن رژيم آلسعود به واقعيتهاي ميداني نبرد در يمن دارد. محمد عبدالسلام، سخنگوي انصارالله يمن در بيانيهاي در صفحه خود در پايگاه اجتماعي «فيسبوك» نوشت: توافق با ادامه آتشبس در طول نوار مرزي يمن با عربستان و توقف درگيريها در برخي استانها و جبهههاي داخلي در راستاي تفاهمهاي اوليهاي است كه به توقف فراگير عمليات نظامي در كشور و گشودن افقهاي واضحي براي ورود به مذاكرات سياسي يمني كمك ميكند؛ مذاكراتي كه 18 آوريل (30 فروردين) با نظارت سازمان ملل در كويت برگزار ميشود. اما اين تغيير موضع رياض تنها حاصل مقاومت جانانه يمنيها نيست. مجموعهاي از عوامل داخلي و خارجي دست بهدست هم داده تا آلسعود خيلي زود به نفس نفس بيفتد و از در مصالحه برآيد.
بلند شدن صداهاي اعتراض داخلي
گذشته از واقعيتهاي ميداني نبرد كه حاكي از شكست يا حداقل به دست نياوردن مواضع اعلاني رياض در يمن است، صداهايي از داخل عربستان به گوش ميرسد كه نشان ميدهد حاكمان رياض بر سر دوراهي ادامه توسعهطلبي در خارج يا پرداختن به مشكلات فزاينده داخلي خود ايستادهاند. «طراد بن سعيد العمري» نويسنده و تحليلگر عربستاني در روزنامه البلاد، در مطلبي با عنوان «سه سؤال از ملك سلمان»، شاه سعودي را مخاطب قرار داده و از وضعيت فساد و بيكاري ابراز نگراني كرده است. به نوشته العمري گفته ميشود كه تعداد زنان و مردان سعودي كه برگههاي درخواست اشتغال را پر كردهاند به عدد يك ميليون و 865 هزار و 674 رسيده است، يعني سه برابر آماري كه از ميزان بيكاري اعلام شده است. اين تعداد جويندگان كار در حالي است كه تنها 11هزار و 300 فرصت شغلي وجود دارد. يعني حدود يك درصد (روزنامه المدينه چاپ 27 مي2015). العمري با بيان اينكه اين چيزي است كه اعلام شده است، ميپرسد: آيا حقيقت اعلام نشده بدتر از اين است؟ اين نويسنده عربستاني در مقدمه سؤال دوم نوشته است كه مؤسسات بيمه، 55 درصد شاغلان در بخش خصوصي ميزان حقوقشان بين هزار و 500 ريال الي 3هزار و 500 ريال (سعودي) است و بعد پرسيده است: آيا حقيقت اعلام نشده رقم بدتري از اين را نشان ميدهد؟ اين تحليلگر سپس به تبديل شدن بهكارگيري كارگران خارجي در كشور [عربستان] به يك صنعت و تجارت اشاره كرده و نوشته است كه از اين مسئله بوي فساد و خسارت به مشام ميرسد. طراد العمري سپس با حمله به وزارت كار عربستان، خطاب به ملك سلمان مينويسد كه اين وزارتخانه به رغم حمايتهاي بي سابقه و نامحدود از طرف دولت، هيچ كاري در زمينه شناسايي، مديريت و پيشبيني نكرده است. اين نويسنده سعودي كه بسيار با احتياط و با عبارات احترامآميز يادداشت خود را نوشته است، وزارت كار را به علت حمايتهاي بيدريغ و بيمحابا از تجار و سرمايهداران، عامل اصلي بروز فرهنگ سودجويي ميان اين تجار دانست؛ تُجاري كه علاوه بر اينكه حمايتهاي شديدي نيز ميشوند اما از مالياتهاي سنگين معاف هستند. سعيد العمري در ادامه با مخاطب قرار دادن مستقيم «ملك سلمان» با به كار بردن القاب مختلف و احترامآميز براي او، مينويسد: اگر اين اطلاعات و نوشته شما را آزار ميدهد، كافي است تا از وزير قبلي يا فعلي سؤال كنيد تا با بستهاي از توجيهات سراغ شما بيايند و سعي در تبرئه كردن خود بكنند. او در ادامه از خود ملك سلمان ميخواهد تا مستقيماً كار را به دست بگيرد و اين وضعيت را سامان ببخشد. سعيد العمري در بخش انتهايي يادداشت خود، خطاب به پادشاه سعودي درباره بيكاري تأكيد ميكند: بيكاري براي هر حاكمي اولويت بالايي دارد چرا كه بيكاري همچون بمبي ساعتي ميماند و پدر همه بدبختيهاست و اگر با بيكاري مبارزه كنيم توانستهايم سه معضل اصلي يعني تروريسم، اعتياد و فحشا را درمان كنيم. اين نويسنده و كارشناس استراتژيك عربستان، با اشاره به نااميدي جوانان عربستاني، اينگونه نامه خود را به ملك سلمان پايان ميدهد: درمان همه اينها خلاصي از دست بيكاري و فسادهاي بازار تا ابد است. شايد حل اين قضيه براي برخي دردناك باشد اما باعث ميشود يأس و نااميدي از ذهن برخي جوانان زدوده شود. راهحلي را بيان نميكنم تنها راهحل به دست و اراده خود شماست.
نفوذ داعشي كه صادر ميشود
تنها فشارهاي اقتصادي نيست كه رياض را نگران ميكند. دردسرسازي همان تروريسم تكفيري كه آلسعود در تقلا براي صدور آن به خارج از مرزهاي خود است، ميتواند دستگاههاي امنيتي اين كشور را كه مشغول توطئهچيني عليه سوريه و عراق و يمن است، با چالش روبهرو كند. در همين راستا رسانههاي عربي از ترور يك مقام امنيتي سعودي در غرب پايتخت عربستان خبر دادند. شبكه خبري العربيه گزارش داد كه افراد مسلح ناشناس در بزرگراهي در استان الدوادمي در غرب رياض به سوي سرهنگ كتاب ماجد الحمادي تيراندازي كردهاند. خبرگزاري رويترز نيز گزارش داد كه داعش مسئوليت اين حمله را به عهده گرفته است. به گزارش پايگاه خبري شبكه العالم، سايت خبري «اعماق» وابسته به داعش اعلام كرد كه الحمادي رئيس اداره آگاهي القويعيه بوده است.
فشار خارجي
سازمان عفو بينالملل روز سهشنبه در گزارش سالانه خود اعلام كرد: شمار اجراي احكام اعدام در جهان در سال 2015 نسبت به سال 2014 رشد 50 درصدي داشته است و عربستان در اين سال 158 نفر را اعدام كرد. سازمان عفو بينالملل در گزارش خود افزود: سال گذشته ميلادي حداقل يك هزار و 624 نفر در جهان اعدام شدهاند. اين سازمان همچنين اعلام كرد كه آمار واقعي شمار اعدامها، بيشتر از آمار اعلام شده است. در همين حال روز گذشته كيث اليسون نماينده ايالت مينسوتا با نوشتن نامهاي از جان كري خواست تا براي توقف اعدام جوانان تظاهركننده در عربستان سعودي، رژيم سلطنتي آلسعود را تحت فشار قرار دهد. تحليلگران معتقدند امريكا به رغم ادعاي حقوق بشر، بهجز چند مورد نمايشي و تبليغاتي، كاري به ديكتاتورهاي منطقه كه همپيمانش هستند ندارد. در اين نامه اليسون خواستار دخالت مستقيم امريكا براي تضمين حمايت از سه جوان متهم به اعدام براي تظاهرات خياباني در حكومت سلطنتي عربستان سعودي شد. اين جوانان با نامهاي علي نمر، داوود المرهون و عبدالله الازهر در سنين 17 و 15 سالگي به جرم شركت در تظاهرات آرام و صلحآميز سياسي بازداشت شده، سپس زير شكنجه مجبور به امضاي اعترافات شدهاند كه اين طرز عمل در نظام كيفري رژيم سلطنتي آلسعود رويهاي معمولي است. سرانجام هر سه نفر متهم به اعدام شدند و در اين ميان علي نمر (برادرزاده شيخ نمر رهبر شيعيان عربستان سعودي) نه تنها به گردن زدن متهم شده بلكه به صليب نيز كشيده ميشود. بسياري معتقدند فشار فعلي سازمانهاي جهاني به عربستان در مورد روند فزاينده نقض حقوق بشر در داخل و خارج از كشور كه نمونههايي از آن ذكر شد، سبب شده است كشورهاي غربي در خفا به آلسعود توصيه كنند براي كاستن از اين فشار و كم شدن تعداد پروندههايي كه عليه اين رژيم باز است، دست به نرمش در يمن و خاتمه دادن جنگ در يمن بزند.
ش.د9504486