تاریخ انتشار : ۲۳ آبان ۱۳۹۶ - ۰۹:۵۶  ، 
شناسه خبر : ۳۰۶۳۲۸
قرارداد بزرگ وزارت نفت با شركت فرانسوي همچنان در داخل مورد بحث است
مقدمه: گروه سیاسی - 12 تیرماه یک قرارداد، در فاز 11 پارس جنوبی بین شرکت ملی نفت ایران با کنسرسیومی متشکل از توتال فرانسه، CNPCI چین و پتروپارس، غوغایی برپا کرد. قراردادی که پنج میلیارد دلار را به ایران خواهد آورد، آن هم حداقل بعد از 12 سال. پنج میلیاردی که بسیاری آن را یک اتفاق بزرگ ارزیابی می‌کنند. دولتی‌ها این قرارداد را مقدمه‌ای برای حضور سایر شرکت‌ها‌ در ایران می‌دانند و شجاعت یک شرکت فرانسوی که پیش قراول برجام نفتی در ایران شده و شکسته شدن دیوارهای تحریم را به منصه ظهور رسانده تحسین می‌کنند. اما با گذشت چندین روز از عقد این قرارداد باید گفت توتال مخالفان داخلی سرسختی هم دارد. مخالفینی که تعهدات با این شرکت فرانسوی را یک عهدنامه ننگین توصیف و یا بعضا از آن با عنوان توتالچای یاد می‌کنند. مخالفت‌های این مقامات در حالی صورت می‌گیرد که یکی از هدف‌گذاری‌های برنامه ششم توسعه کشور آن است تا در کشورمان حداقل 25 درصد سرمایه گذاری خارجی صورت بگیرد. چیزی معادل 50 میلیارد دلار (و قرارداد اخیر پنج میلیارد آن را تحقق می‌بخشد). با این حال واکنش‌ها‌ی دوگانه مثبت و منفی، موافق و مخالف نسبت به این قرارداد ادامه دارد، موضوعی که نه تنها بیانگر تردیدها در داخل کشور پیرامون این قرارداد است، بلکه برای سرمایه گذاران خارجی نیز مایه شک و شبهه خواهد شد تا جایی که تردید آنها را نسبت به سرمایه‌گذاری در ایران دوچندان کند. شاید نگاهی به این مخالفت‌ها و موافقت‌های در چند روز گذشته بهتر بتواند عیار حق بودن دو گروه را مشخص کند:
(روزنامه آفتاب‌‌يزد - 1396/04/17 - شماره 4935 - صفحه 2)

مخالفین

- علیرضا زاکانی (عضو جبهه پایداری که یکسال پیشتر وزارت نفت را به فساد سازمان یافته و پیوسته و رانت‌خواری متهم کرده بود): " هرکس در مقابل قرارداد توتال سکوت کند فردا در برابر نسل‌های آینده ایران عزیز و فرا‌تر از آن در پیشگاه الهی پاسخی نخواهد داشت. دوست‌داران انقلاب اسلامی، عزیزان میهن دوست و تلاشگر برای سربلندی ایران، سروران علاقه‌مند به پاکی و صداقت، بزرگواران خیرخواه برای جوانان و آینده این مرز و بوم، اینجا موضوعی اصلی است نه فرعی، وقت آتش به اختیار، فریاد کشیدن و اقدام مناسب است و آتش‌بس، هرچند یک طرفه، جایز نیست

- احمد توکلی (نماینده سابق اصولگرای مجلس که از مخالفین دولت حسن روحانی به شمار می‌آید): توتال رشوه 60 میلیون دلاری به یک مقام دولت ایران داده و الان هم با رشوه در حال برگشت است. شرکتی که رشوه می‌دهد یعنی منافع ملی را از بین می‌برد چرا که سود شرکت در قرارداد باید بالا باشد و باید از خطاهای وی چشم‌پوشی شود.... باید سخنان زاکانی را با آب طلا نوشت.

- حسین شریعتمداری (مدیر مسئول روزنامه کیهان و مخالف همیشگی دولت و اصلاح‌طلبان): اقدام دولت فرانسه در فرهنگ جاری و شناخته شده روابط بین‌المللی به مفهوم و معنای «تحقیرکشور مهمان» است که متاسفانه دولت محترم علیرغم آن همه ادعا درباره حفظ حرمت ایران و ایرانی، نه فقط از کنار این تحقیر آشکار به آسانی عبور کرده است بلکه با پذیرش ملاقات مدیرعامل شرکت فرانسوی توتال با رئیس‌جمهور کشورمان، به این تحقیر رنگ‌ و لعاب رسمی! هم داده است! آنها تحقیر کردند و جایزه گرفتند.

- آیت‌الله علم‌الهدی (امام جمعه مشهد مقدس): قرارداد توتال نتیجه عدم مقاومت است؛ اگر برای خدا قیام کرده‌ایم، چرا باید چنین معامله‌ای را با دشمنان خدا انجام دهیم؟ ثروت مردم به حراج گذاشته شد. می‌گویند انتقال تکنولوژی صورت می‌گیرد، آیا تکنولوژی نفت و گاز با پیشرفت‌ها‌یی که در این زمینه داشته‌ایم، از تکنولوژی انرژی هسته‌ای سخت‌تر است؟

- آیت‌الله عبدالکریم عابدینی (امام جمعه قزوین که گاهی آبش با دولتی‌ها‌ در یک جوی نمی‌رود): قرارداد جدید نفتی با توتال فرانسه بسیار نگران کننده است. شرکت توتال فرانسه شرکتی محکوم، متهم و بدسابقه است و باید در خصوص قرارداد نفتی با این شرکت شفاف‌سازی صورت گیرد تا مردم بدانند بر سر بیت‌المال چه آمده است.

- هدایت‌الله خادمی: (مدیر عامل سابق حفاری شمال که با زنگنه اختلاف داشت و از کار برکنار شد و اکنون نماینده مجلس دهم شده است): توتال سابقه خوبی از خود در ایران به جای نگذاشته است هنوز ایرادات IPC (مدل جدید قراردادهای نفتی ) مرتفع نشده است این شرکت در برخی پروژه‌ها‌ به دلیل تحریم، عرصه را خالی کرده است. چندین سال است که دولت، کشور را برای این امر معطل نگه داشته بود و می‌گفتند با IPC می‌توان مشکل پارس جنوبی را حل کرد."

- حسین کریمی قدوسی (عضو جبهه پایداری و نماینده کمیسیون امنیت ملی که تا به حال بارها مطالب محرمانه ظریف وزیر خارجه در این کمیسیون را تحریف و به بیرون درز داده و به تیم مذاکره کننده هسته‌ای اتهام جاسوسی زده است ): ایران نمی‌تواند مانند کشورهای مفلوک تسلیم شرکت‌های فراملیتی و چندملیتی شود، تحلیل ما این است که قرارداد توتال در زمانی بسته شد که زنگنه خیلی تلاش می‌کند در کابینه دولت آینده نیز حضور داشته باشد. توتال نیز در گذشته نشان داد که آدم‌های سالم، درست و خوش‌سابقه‌ای نیستند.

موافقین

- علی مطهری (نایب رئیس مجلس شورای اسلامی): قرارداد با توتال باعث می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری در ایران کمتر شود، قرارداد با توتال یک امتیاز مثبت برای دولت است این همکاری باعث شد که اعتماد کشورهای خارجی به ایران بیشتر شود. اگر ما قراردادهای IPC را پذیرفته باشیم این اقدام خوب و مثبتی است که توسط دولت انجام شده است.

- بهروز نعمتی (عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی ):سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت عواید زیادی را نصیب کشور می‌کند وزارت نفت باید با شرکتهای داخلی و خارجی در قالب قراردادهای مشخص و جدید نفتی در زمینه افزایش ضریب بازیافت از میدان‌های مشترک همکاری کند.

با توجه به برداشت حداکثری کشورهای همسایه در بهره‌برداری از میدان‌های مشترک، لازم است هرچه سریع‌تر با اولویت بخشیدن به سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری حداکثری از این منابع، عقب افتادگی سالیان گذشته را جبران کرد.

- اسدالله قره‌خانی (سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس ): سه اتفاق مهم شامل تامین هزینه ارزی، انتقال دانش فنی و تکنولوژی و وارد شدن شرکت توتال در اجرای کار در قرارداد با توتال رخ می‌دهد. بیشترین بخش تامین مالی و تکنولوژی این پروژه مربوط به توتال فرانسه است که این شرکت اصولا فاز به فاز فعالیت می‌کند و تنها قرار نیست که امور مربوط به تاسیسات سرچاهی و یا سکوهای روی مخازن را انجام دهند، بلکه حفر چاه و بهره‌برداری آن برعهده این شرکت است.

- نوبخت (سخنگوی دولت): امضای قرارداد با توتال دیوار تحریم را شکست، با وجود مردان جنگ‌طلب در آمریکا، شرکت توتال یک قرارداد نفتی با اعتبار بالا با جمهوری اسلامی ایران امضا کرد. این قرارداد نشان از اراده دارد و این اتفاق زمانی صورت می‌گیرد که آمریکا تمام تلاش خود را کرد که قراردادی با ایران امضا نشود.

- علی آهنی (سفیر ایران در پاریس): قرارداد توتال ترس شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری در ایران را ریخت ما به سرمایه‌گذاران اطمینان می‌دهیم که با خیالی راحت به ایران بیایند. آنها گارانتی دولت جمهوری اسلامی را دارند. ما قرارداد محافظت از سرمایه‌گذاران بین فرانسه و ایران را امضا کرده‌ایم.

- غلامعلی جعفرزاده ایمن‌‌آبادی (عضو کمیسیون برنامه و بودجه: امضای قرارداد نفتی حدود پنج‌ میلیارد دلاری با فرانسه یعنی رای مردم به دکتر روحانی و برجام به بار نشست و طعم شیرین پیروزی را دو صد چندان کرد. از سوی دیگر موجبات شکست سیاست‌های نابخردانه ترامپ را نیز فراهم نموده است و اتحاد بین‌المللی علیه ایران را بر هم زد که حاصل تدبیر حاکمیت و دولت و مقاومت ملت ایران بود.

- محسن صفایی فراهانی (اقتصاددان): در اواخر دولت اصلاحات با یک شرکت ترکیه‌ای توافقی صورت گرفته بود که فاز ۲ فرودگاه امام‌خمینی را ظرف چهار سال اجرا نماید و هیچ پولی هم از ایران نگیرد و صرفا از درآمدهای فرودگاه، هزینه انجام داده، بازپرداخت شود. همان زمان مجلس هفتم شدیدا با این مسئله مخالفت کرد و جلوی این کار را گرفت و امروز می‌بینید که دولت اصلاحات تمام شد، دولت‌های نهم و دهم و یازدهم به اتمام رسیده؛ اما هنوز توسعه فرودگاه امام انجام‌نشده است. این به دلیل ناآشنایی و ندانم‌کاری‌هایی است که در جای دیگری ریشه دارد. اکنون در مسئله قرارداد توتال هم متاسفانه با مخالفت‌های بسیاری از سوی نیروهایی در کشور ما بدون اینکه با مسائل و قراردادهای بین‌المللی آشنایی داشته باشند به مسائلی ورود می‌کنند که جز ضرر آورده دیگری برای کشور ندارد.

رسانه‌های خارجی، ایرانی‌تر از برخی رسانه‌ها

بد نیست که موافقت‌ها و مخالفت‌های دو طرف را و نیز تحلیل‌های متفاوتی که رسانه‌های خارجی و رسانه‌های داخلی جریان راست از قرارداد توتال دارند در کنار هم بگذاریم، رسانه‌هایی چون صداو سیما، فارس و تسنیم و رجانیوز وکیهان، وطن امروز و... در حالی در این مدت تمامی تلاششان را به کار برده‌اند که توتال را اشتباه بزرگ یا خیانت بنامند که رسانه‌هایی چون واشنگتن تایمز می‌نویسد:

" اطمینان توتال از عدم لغو برجام، منجر به نهایی‌شدن توافق با ایران شد."

و یا بلومبرگ که این قرارداد را نشان‌دهنده پیروزی ایران توصیف می‌کند. نیویورک تایمز هم می‌نویسد: "تصمیم شرکت توتال پیامدهای مهمی نه تنها در زمینه هموار کردن مسیر برای دیگر شرکت‌های غربی فعال در حوزه انرژی ایجاد می‌کند تا بتوانند در پی چنین مسیری برآیند بلکه احتمالا به توتال نیز امکان ادامه مسیر را برای قراردادهای آینده در ایران می‌دهد."

واشنگتن پست هم در تحلیلی نوشته است که آمریکایی‌ها‌ از فرانسه در بازار ایران عقب ماندند.

هراس معنادار

در کنار این امر شاید تماس تلفنی دونالد ترامپ آمریکایی با فرانسه، پس از عقد قرارداد توتال و یا واکنش قطر رقیب ما در پارس جنوبی که اعلام داشته از این پس تولید گازش را 30 درصد افزایش می‌دهد، خود نشان از هراسی دارد که رقبا و یا دشمنی به نام ترامپ بعد از ماجرای قرار داد توتال در پارس جنوبی در خود حس کرده‌اند و همین ترس شاید گواه خوبی بر عظمت و اهمیت این قرارداد و نفع آن برای ایران باشد.

نتیجه‌گیری

کشور برای سرمایه‌گذاری‌های آتی بی‌تردید نیاز به آرامش و فضایی امن از لحاظ سیاسی و اقتصادی دارد، حتی همین الان هم بسیاری از شرکت‌ها‌ی خارجی معتقدند که کمپانی‌ها‌ی فرانسوی با این قرارداد ریسک بزرگی کرده‌اند چرا که هر دبه‌ای می‌تواند سرنوشت میلیاردها دلار را تحت الشعاع قرار دهد. در این بزنگاه طبیعی است که در داخل کشور نباید به فضای تردید و ناامنی دامن زد، بیش از هر زمان دیگری این آرامش است که به سرمایه‌گذاری‌های خارجی در کشور کمک می‌کند.

بی تردید با تداوم مخالفت‌های داخلی با قرارداد نفتی توتال، آن هم پس از چند روز، این بار ما به دست خود، امنیت سرمایه‌گذاری در ایران را زیر سوال خواهیم برد. اینکه از پشت تریبون‌های خاص در ایام خاص(!) و یا در تلویزیون، قرار داد توتال را باعث نگرانی بدانیم، یا غیر امن توصیف کنیم یا آن را عهدنامه‌ای ننگین برشمریم بی‌تردید به سود منافع ملی کشور نیست. آن هم در شرایطی که اهل فن و متخصصین در این زمینه، حامی قرار داد توتال هستند و آن را باعث سود بسیار در کشور می‌دانند. بهتر است در چنین شرایطی دندان طمع خصولتی‌ها‌ درباره صنعت نفت ایران آنقدر تیز نباشد که با این هجمه‌ها به قرارداد اخیر، منافع ملی کشور را تحت الشعاع قرار دهند. بی تردید اگر با مخالفت‌ها‌ در پشت تریبون‌ها و رسانه‌های داخلی که مطمئنا از سوی شرکت‌ها‌ی سرمایه گذاری خارجی رصد می‌شود روبه رو باشیم، این شرکت‌ها ترجیح می‌دهند به جای ریسک در ایران به سمت سرمایه‌گذاری در سایر 160 کشور جهان رو بیاورند(!)و با همین شرایط است که باز به دولتی برمی‌گردیم که آنگولا هم قرارداد گازی اش با ایران را لغو می‌کرد(!)

http://aftabeyazd.ir/?newsid-77316

ش.د9602507