(روزنامه آسمان آبي ـ 1396/08/23 ـ شماره 112 ـ صفحه 12)
پیتر بیکر، تحلیلگر «نیویورک‌تایمز»، درباره طرح صلح دونالد ترامپ و دامادش جارد کوشنر به‌عنوان فرستاده ویژه ایالات‌متحده می‌گوید: «اعضای تیم ترامپ مذاکرات متعددی با مقام‌های مسئول دو طرف درباره هر موضوع مرتبط با این چالش داشته‌اند. کلیدی‌ترین موضوعات، تعیین وضعیت بیت‌المقدس و نیز شهرک‌سازی‌ها در کرانه باختری است. با این‌که ترامپ تعهدی به ایجاد کشور مستقل فلسطینی ارائه نکرده، طرحی که ارائه شده است براساس راه‌حل دوکشوری بنا شده که سال‌ها هسته اصلی همه تلاش‌ها برای تحقق صلح میان دو طرف بود.» از سوی دیگر، نشریه «بریت بارت» که رابطه نزدیکی با ترامپ و مشاوران تندروی او دارد به‌تازگی جزئیاتی از این طرح و نویسندگان پیش‌نویس کاخ سفید منتشر کرده است.
براساس گزارش این نشریه، جیسون گرین بالت، معاون اجرایی ترامپ و مقام ارشد حقوقی کاخ سفید، جارد کوشنر، داماد و مشاور ارشد ترامپ، دینا پاول، معاون مشاور امنیت ملی و نیز دیوید فریدمن، سفیر ایالات متحده در سرزمین‌های اشغالی نویسندگان این پیش‌نویس هستند. دونالد بلوم، یکی از مقام‌های ارشد سفارت آمریکا در سرزمین‌های اشغالی، هم در روند تدوین این پیش‌نویس نقش داشته است، اما انتظار می‌رود علنی‌شدن همه جزئیات این طرح سال آینده انجام شود. این نشریه می‌نویسد: «در طرح جدید ساخت‌وسازهای رژیم‌صهیونیستی محدود خواهد شد و هیچ منطقه دیگری در اختیار این رژیم قرار نخواهد گرفت. تعهد واشنگتن به راه‌حل دوکشوری ادامه خواهد یافت و بخشی دیگر از کرانه باختری تحت کنترل فلسطینی‌ها قرار می‌گیرد؛ به این ترتیب، همکاری امنیتی فلسطینی‌ها و رژیم‌صهیونیستی ادامه خواهد یافت، اما رهبران حکومت خودگردان فلسطین تلاش‌ها برای رسمیت‌بخشیدن به کشور فلسطین را متوقف خواهند کرد. این محدودیت شامل پیگیری‌نکردن عضویت در نهاد‌ها و سازمان‌های بین‌المللی نیز می‌شود.
در این میان، کشورهای عربی ازجمله مصر، عربستان، امارات‌متحده عربی و اردن رابطه با تل‌آویو را توسعه خواهند بخشید و ازجمله هواپیماهای مسافربری رژیم‌صهیونیستی اجازه خواهند داشت که از حریم هوایی و فرودگاه‌های این کشورها استفاده کنند، روند صدور ویزا برای تجار و بازرگانان تسهیل خواهد شد.» رئیس‌جمهوری آمریکا تاکید دارد که صلح میان رژیم‌صهیونیستی و فلسطین تنها در صورتی محقق خواهد شد که همه قدرت‌های خاورمیانه که رابطه‌ای نزدیک با واشنگتن دارند نقشی اساسی و مثبت در این روند ایفا کنند. افزایش تحرکات عربستان در هفته‌های اخیر را نیز در همین راستا باید تفسیر کرد. در این میان نکته مهم زمان ارائه این پیش‌نویس است.
واشنگتن در حالی امیدوار است طرح جدید خود را به نتیجه برساند که طی روزهای اخیر حکومت ملک‌سلمان در عربستان دست به پاکسازی داخلی و تشکیل اتحاد علیه ایران و حزب‌الله لبنان در منطقه زده و این همزمانی گمانه‌زنی‌ها درباره اتحاد ریاض – واشنگتن – تل‌آویو را افزایش داده است. هفته گذشته و تقریبا همزمان با استعفای عجیب و اجباری سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان، که به ریاض سفر کرده بود، مقام‌های عربستان میزبان محمود عباس، رهبر حکومت خودگردان فلسطین، بودند و او برای نخستین‌بار به‌طور علنی به حمایت از تلاش‌های ترامپ برای تحقق صلح در خاورمیانه پرداخت.
دعوت فوری از عباس
براساس گزارش رسانه‌ها، محمود عباس که قبل از ورود به ریاض، میـــهمان عبـــدالفتــاح سیسی، رئیس‌جمهوری مصر، در قاهره بود، هیچ برنامه‌ای برای سفر به ریاض نداشت و در پی دعوت تلفنی ازسوی ملک‌سلمان، پادشاه عربستان، راهی ریاض شد که با سلمان پدر و پسر دیدار کند. در این ملاقات‌ها، رهبران عربستان بر حمایت خود از فلسطین در جوامع بین‌المللی تاکید و از تلاش‌های محمود عباس برای تعیین بیت‌المقدس شرقی به‌عنوان پایتخت کشور فلسطین تقدیر کردند، اما هدف اصلی رهبران سعودی برای دعوت فوری از عباس اعلام این حمایت‌ها نبود. ریاض در یمن و سوریه به آن‌چه می‌خواست دست نیافت و دعوت از عباس در راستای پروژه حکومت سلمان برای جبران این ناکامی و ایجاد کارزاری از رهبران اعراب سنی منطقه برای مقابله با ایران و حزب‌الله لبنان است.
این حمایت عباس در حالی مطرح شده است که او پیش از این تاکید داشت تنها توافق صلحی را خواهد پذیرفت که تضمین‌کننده حق فلسطینی‌ها برای تشکیل کشور مستقل باشد. ترامپ تاکید کرده که راه‌حل دو کشوری لزوما باعث تحقق صلح و ثبات در منطقه نخواهد شد و ابتکارهای دیگری برای منطقه در نظر دارد. با گذشت زمان، ابعاد طرحی که رئیس‌جمهوری آمریکا برای فرایند صلح خاورمیانه در نظر دارد نمایان‌تر می‌شود. دبورا دانن، تحلیلگر تحولات خاورمیانه، در واکنش به اقدامات اخیر عربستان و افزایش تحرکات این کشور می‌نویسد: «در هفته‌ها و ماه‌های اخیر رسانه‌ها خبرهایی درباره افزایش مذاکرات و همکاری‌های ریاض و تل‌آویو منتشر کرده‌اند.
تحولات اخیر در منطقه ازجمله وادارکردن حریری به استعفا با هدف فشارآوردن بر حزب‌الله، به‌عنوان یکی از متحدان ایران در خاورمیانه را نیز می‌توان در همین راستا تفسیر کرد. آن‌چه به مرور در حال نمایان‌شدن است اتحاد واشنگتن – تل‌آویو- ریاض برای صلح خاورمیانه و نیز مقابله با ایران و متحدان منطقه‌ای این کشور است. از سوی دیگر، باید به رابطه حماس و فتح نیز اشاره کرد. این دو جنبش که اخیرا به حل اختلافات خود اقدام کرده، موضعی یکسان در قبال طرح صلح جدید اتخاذ کرده‌اند. این در حالی است که پیش از این حماس منتقد جدی هرگونه طرح صلحی بود که در آن موجودیت رژیم‌صهیونیستی به رسمیت شناخته می‌شد. این تغییر موضع و سکوت حماس را نیز می‌توان در راستای توافق‌های صورت‌گرفته برای کمک‌های مالی کشورهای عربی به این جنبش تحلیل کرد که کنترل نوار غزه را در دست دارد.»
https://asemandaily.ir/post/7384
ش.د9603290