(روزنامه اطلاعات ـ 1396/06/13 ـ شماره 26810 ـ صفحه 12)
شهر کوچک و دانشگاهی شارلوتزویل آمریکا درگیر آشوب اجتماعی شدیدی شده است، رسانه‌ها و جامعه شناسان آمریکایی این تنش‌ها را نمادی از برتری نهادینه سفیدپوستان در ایالات متحده می دانند که اکنون خود را نشان می دهد.
به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، ایالات متحده آمریکا با وجود قدرت و نفوذ خود در حوزه بین‌المللی، اما در عرصه‌های داخلی و به ویژه در زمینه اجتماعی بسیار آسیب پذیر و شکننده است.گذشته از خبرهای مربوط به کشته شدن ده‌ها نفر در هر روز به علت آزادی استفاده از سلاح، هراز چندگاهی خبر آشوب و درگیری‌های خونین و وحشیانه ای در رسانه‌های جهان از شهرهای آمریکا منتشر می شود. شدت خشونت در این رخدادها به گونه‌ای است که صحنه‌های ساختگی فیلم‌های سینمایی وسترن، در برابر آنها حرفی برای گفتن ندارد.
برخلاف ادعاهای حقوق بشری آمریکا، مهمترین شکافی که جامعه آمریکایی را از درون به ورطه نابودی می کشاند همان حقوق بشر به ویژه تبعیض نژادی است.در چند سال اخیر هر چند ماه یک بار خبر شکنجه یا کشته شدن یک فرد رنگین پوست مخصوصا سیاهان در شهرهای مختلف آمریکا خبر ساز می شود و موج بزرگی از اعتراض‌ها را به راه می اندازد. در یک سال گذشته این اتفاقات در مناطق مختلف آمریکا همچون میلواکی، لوئیزیانا، کارولینا و ... به وقوع پیوست و صحنه‌هایی در آن اتفاق افتاد که تداعی کننده جنگ‌های داخلی در کشورهای جهان سوم است.
چند روزی است که آشوب و تظاهرات در شهر دانشگاهی شارلوتزویل ایالت ویرجینیا موجب کشته و زخمی شدن چند نفر شده است. درگیری میان راست گرایان افراطی و مخالفان آنها با برخورد یک خودرو به گروهی از مخالفان نژادپرستی و سپس راهپیمایی چند هزار نفره نژادپرستان و راست گراها وارد مرحله تازه ای شد. البته این خشونت‌ها از زمانی آغاز شد که مجسمه ژنرال «رابرت لی» از یکی از بخش‌های شهر برداشته شد. وی از فرماندهان ایالت‌های جنوبی آمریکا (موافق برده داری) بود که در قرن نوزدهم با ائتلاف شمال به جنگ پرداخت و در نهایت شکست خورد. راست گرایان ده‌ها سال است که در این شهر تجمع‌های مشابهی را به زعم خود با هدف دفاع از حقوق سفیدپوستان آمریکا در برابر دیگر نژادها برگزار می کنند. البته این بار «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در مورد وقوع این اتفاق و نوع واکنش به آن مورد انتقادهای تندی قرار گرفته است.
ترامپ نمی تواند شانه خالی کند
تاخیر و واکنش کم تاثیر ترامپ در کنار سخنان تند و ملی گرایانه پیشین وی مهمترین نکاتی هستند که مخالفان در انتقاد از ترامپ بیان می کنند. گفته می شود رئیس جمهوری ترامپ آن طور که باید واکنش در خوری را به این خشونت‌ها نشان نداده است. سیاستمداران آمریکایی اعتقاد دارند وی در روزهای نخست به جای محکومیت صریح و قدرتمندانه این حوادث، تنها کلی گویی کرد.تارنمای روزنامه «گاردین» در گزارشی نوشت ترامپ سرانجام پس از روزها درگیری و خشونت، حوادث ناشی از نژادپرستی را در شهر شارلوتزویل محکوم کرد.
این روزنامه نوشت: ترامپ در مقابل فشارها تسلیم شد و به اقدام‌های گروههای نئونازی و دیگر تندروهای سفیدپوست نژادپرست، پس از مرگ یک زن واکنش نشان داد. وی دو روز بعد از این درگیری‌های خشونت بار «نژادپرستی» را عملی شیطانی دانست.ترامپ در سخنان خود در واشنگتن گفت که نفرت پراکنی در آمریکا جایی ندارد و هر فردی که این اقدامات را انجام می دهد مجرم است. روزنامه یو.اس.ای تودی در گزارشی در زمینه حوادث شهر شارلوتزویل، نقص‌های اخلاقی ترامپ را از جمله عوامل این اتفاق توصیف کرد و آن را روندی دانست که می تواند آمریکا را نابود کند.
این گزارش افزود: این ناراحت کننده است که پاسخ ترامپ به خشونت‌ها نشان می دهد وی تمایلی برای شناخت ریشه‌ها ندارد. ترامپ به عنوان رئیس جمهوری، سخنان آتشین خود را متوقف نمی کند زیرا این اظهارات است که بسیاری از طرفداران وی را در مسیر درگیری قرار داده است. ترامپ در این راستا باعث تحریک بسیار خطرناک و خشونت آمیز طرفداران خود شد و اکنون نمی تواند خود را از آنها جدا بداند.
این گزارش تاکید کرد: رییس جمهوری کنونی آمریکا فرد آتش افروزی است که با کلمات خود به شعله‌های آتش دامن می زند. واژه‌ها به ویژه کلمات مسموم عمر چندانی ندارند اما توجه به مفاهیم سیاسی که از برخی اصطلاحات ناشی می شود، ضرورت دارد. درست است که کلمات را نمی توان پس گرفت اما بدتر این است که وی همچنان به روش خود ادامه می دهد. به نوشته این گزارش تازمانی که رئیس جمهوری آمریکا خط مشی خود را کنار نگذارد، سخنان وی باعث تنش آفرینی‌هایی می شود که به سادگی قابل حل نیست. رئیس جمهوری آمریکا ناتوان یا بی علاقه است تا تصمیم اخلاقی مهمی را اتخاذ کند که از انفجار و تخریب غیرقابل تصور آمریکا جلوگیری می کند.
شارلوتزویل؛ نمونه کوچکی از شهرهای آمریکا
تارنمای نشریه «نیویورکر» در گزارشی با عنوان «شارلوتزویل و تلاش برای کم اهمیت نشان دادن نژادپرستی در آمریکا» نوشت این شهر 50 هزار نفری بیشتر شکل و سکنه دانشگاهی دارد؛ این شهر فضای سبز زیبایی دارد و برخی آن را برای زندگی کردن، به عنوان شادترین مکان در آمریکا انتخاب می کنند. شارلوتزویل شهری لیبرال با ارزش‌هایی بالنده است که از نظر حرفه ای نیز رو به پیشرفت است. در تعطیلات پایان هفته تندروهای سفیدپوست در یک اجتماع با شعارهای نازی گونه خود کابوسی را در این شهر نمایان ساختند. این اولین نشست سفیدپوستان این شهر در سال 2017 نبود و آخرین آن نیز نخواهد بود.
به نوشته نیویورکر، شارلوتزویل گرچه مردم پیشرفته و به روزی دارد اما دقیقا الگویی از شهرهای ایالات متحده است که میراث نژادپرستی آمریکایی را در خود دارد که به سفیدپوستان اجازه می دهد تا به صورت عمومی، برتری خود را فریاد بزنند.
این گزارش با بیان اینکه همچون بسیاری از شهرهای آمریکا، فرهنگ عمومی این شهر نیز نقابی از تشخّص بر صورت دارد، افزود: شارلوتزویل شهری است با مردمان خوب سفیدپوست، که فکر می کنند توسعه سیاسی یافته‌اند اما اکنون شاهد سنت کهن آمریکایی در مورد حاکمیت سفیدپوستان ثروتمند است. این نگاه نزدیک به 100 سال در این شهر وجود داشته است. این باور که آمریکای کنونی از تاریخ گذشته آن که برتری سفیدپوستان را قبول داشت وجهه بهتری دارد، گاهی اوقات بهانه‌ای می شود تا گروههای افراطی (همچونKu Klux Klan) وارد بازی شوند. اگرچه حادثه‌ای که در شهر شارلوتزویل رخ داد یک اتفاق کم‌اهمیت غیرمعمول در یک محیط پیشرفته است اما این نکته را یادآوری می کند تا چه اندازه، زشتی و شرارت افکار نژادپرستی می تواند پشت ظاهری خوب پنهان باشد.
در این حال، فریدون مجلسی کارشناس مسائل بین‌المللی در گفتگو با خبرآنلاین به بررسی درگیری‌های نژادپرستانه در ایالت ویرجینیای آمریکا پرداخت.
راستگرایان افراطی در شهر شارلوتزویل در ایالت ویرجینیا تظاهراتی با سازماندهی قبلی به راه انداختند، که در تقابل با تظاهرات ضد فاشیست‌ها به خشونت گرایید.گزارش‌ها حاکی است که بر اثر زیرگرفته شدن مخالفان راستگرایان توسط یک خودرو، یک نفر کشته و دست کم ۱۹نفر مجروح شده‌اند. ملی‌گرایان سفید پوست نسبت به طرح برداشتن مجسمه یکی از قهرمانان ایالت‌های جنوبی در جنگ داخلی آمریکا اعتراض داشتند و با گروههای موافق برداشتن این مجسمه، درگیر شدند. این مجسمه مربوط به «رابرت ای. لی» از فرماندهان ارتش ویرجینیا در جنگ داخلی آمریکا در قرن نوزدهم است که حامی برده داری بوده و تندیسش در پارک موسوم به «رهایی» (Emancipation) قرار دارد. اکنون نیز این گروه نژادپرست، خواستار وضع قوانین دوران برده‌داری باهدف برتری سفیدپوستان بر سیاهپوستان در آمریکا هستند. نژادپرستان با شعارهای فاشیستی با مخالفان درگیر شدند و بدنبال آن فرماندار ویرجینیا وضعیت فوق العاده اعلام کرد.
با اعلام وضعیت فوق العاده در ویرجینیا، شبکه تلویزیونی سی ان ان نیز به انتقاد شدید از دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پرداخت و گزارش داد: ترامپ در محکوم کردن «نژاد پرستان راست افراطی سفید پوست» قصور کرد و پیام‌های خطرناکی فرستاد. گفته می شود ترامپ که حملات بیرحمانه‌ای علیه هیلاری کلینتون، جان مک کین، قضات فدرال آمریکا، رهبران هم حزبی جمهوریخواه خود و روزنامه نگاران داشته است؛ در محکومیت این حادثه به سادگی «تمام طرف‌ها» را مقصر خواند.
تحلیلگران می گویند پیام ترامپ درخصوص این حادثه، سیگنال‌های اشتباهی می فرستد و پیامی خطرناک در آن نهفته است. فریدون مجلسی، کارشناس مسائل بین المللی در گفتگو با خبرآنلاین پیرامون این واقعه در پاسخ به سوالی در مورد علت اصلی رخ دادن این اتفاق در ایالت ویرجینا گفت: این ایالت از گذشته مرکز تندروها و نژادپرستان آمریکا بوده است. جنگ داخلی آمریکا هم که در واقع بین شمال و جنوب بود، از این ایالت فرماندهی می شد و ویرجینیا فرماندهی سپاه جنوب -که طرفدار برده داری بود - را بر عهده داشت. در حقیقت جرقه آن از همان جا شروع شد و سنگر اصلی آن هم از آنجا بوده است.
این دیپلمات بازنشسته ادامه داد: به هر حال تحولات فکری و اجتماعی و فرهنگی باعث می شود که از شدت اینگونه نگرش‌های دست راستی و افراطی کاسته شود، ولی در آمریکا بخش بزرگی وجود دارد که تحت نفوذ این گروههای دست راستی هستند که به برتری‌های نژادی و ریشه اروپایی خود معتقد هستند. مثلا گروه کوکلاکس کلان که سازمان‌های همبسته‌ای در کشور ایالات متحده آمریکا در گذشته و امروز داشته و دارد پشتیبان برتری نژاد سفید، یهودستیزی، نژادگرایی، ضدیت با آئین کاتولیک، بومی‌گرایی و نفرت نژادی هستند. آنها برای رسیدن به اهداف خود به اعمال غیر اخلاقی‌ای متوسل می‌شوند.
برای نمونه ساختن شکل‌های عجیب از خود و ترساندن سیاهان آمریکا استفاده از ابزار ترور، خشونت و ایجاد وحشت از جمله حربه‌های آنان بوده است. اینها سیاه پوست‌ها را می‌گرفتند و آتش می زدند یا به دار می آویختند و همیشه یکی از مراکزشان در این قسمت آمریکا بوده است. مجلسی با اشاره به قصور رئیس جمهوری آمریکا در واکنش به این حادثه گفت آقای ترامپ که تعلق به بخش متفکر و روشنفکر آمریکا ندارد، خود بیشتر نزدیک به همین افکار تند و افکار به اصطلاح اوباشانه است. برای اینکه در همه جای دنیا چنین گروههای غیرمتفکر و اوباش مآبانه هستند که دنباله رو این افکار هستند. در خبرها هم دیدید که آن پسر بیست ساله چگونه با ماشین خود به جمعیت کوبید و دنده عقب گرفته و آن کسی را که زیر گرفته بود کشته شد. البته این فرد دستگیر هم شده است.این کارشناس مسائل آمریکا افزود: رئیس جمهوری آمریکا که عملا این رفتارها را ترویج کرده و می کند و محکوم به حمایت از آنها است و عملا شدت گرفتن چنین اقداماتی را باعث شده است، چگونه می تواند بیاید و در مقابل آن موضع بگیرد. برخورد ضعیف او نوعی حمایت از این گروه محسوب می شود. متاسفانه این رئیس جمهوری سطحی و با همان روشهای کودکانه در آمریکا یک سبقه‌ای را شروع و جا می اندازد که به کلی به منافع و حیثیت آمریکا لطمه و آسیب بزند.
مجلسی در پاسخ به این سوال که آیا این موضوع می‌تواند فضا را ملتهب کند و باعث تکرار اتفاقات مشابه شود، گفت: امکان وقوع در بعضی شهرها وجود دارد. نطفه این تفکر در آلاباما وجود دارد که اولین شورشهای ضد سیاه پوستی و هم سیاه پوستی از آنجا شروع شد.
مجلسی ادامه داد: در بعضی قسمت‌های جنوبی آمریکا هم وجود دارد ولی من فکر می کنم واکنش به این حادثه در حالت کلی معکوس باشد و موجب شود بخش‌های مترقی و متفکر آمریکا و حتی بخش‌های پایین تر اجتماعی که تحت تاثیر فرهنگ لاتین هستند، مانند اسپانیولی زبان‌ها و همچنین خاورمیانه ای‌ها به خشم بیایند و در مقابل آن مقاومت کنند.
این دیپلمات قدیمی با اشاره به اینکه این گروه ضد یهود نیز هستند گفت: این در حالی است که ترامپ و خانواده آنها وابستگی‌های یهودی دارند و این تنها بخشی است که این گروه را از ترامپ جدا می کند. به هر حال من این را خیلی جدی نمی بینم و فکر می کنم واکنش مردم آمریکا در مقابل آن کوبنده باشد و مردم آنها را محکوم کنند و به موقعیت آقای ترامپ بیشتر لطمه می زند. ادامه دارد...
ش.د9603377