(روزنامه جوان ـ 1396/09/23 ـ شماره 5259 ـ صفحه 1)
كميسيونر سياست خارجي اتحاديه اروپا مي‌گويد كه دولت روحاني ديباچه برجام را بر اساس «دعواي سياسي » با رقباي خود در داخل نوشته و به اين ترتيب، روايت‌هاي داخلي درباره اهداف انتخاباتي روحاني از برجام را تأييد كرد. عباس عراقچي، معاون وزير خارجه ايران اظهارات فدريكا موگريني را انكار كرده و گفته كه اين اظهارات درباره برجام «تا حدي هم لفاظي است.»
به گزارش «جوان»، فدريكا موگريني سه‌شنبه شب دريك نطق حدوداً 11 دقيقه‌اي در پارلمان اروپا از توافق هسته‌اي با ايران دفاع كرد و روايتي از برجام ارائه كرد كه مؤيد ديدگاه كساني است كه مي‌گويند دولت روحاني برجام را با اهداف انتخاباتي دنبال مي‌كرد. موگريني گفته كه در ديباچه (Preamble) برجام« نيم‌جمله اي(Half of the sentence) با اين مضمون وجود دارد كه «برجام مي‌تواند زمينه و مسير همكاري را براي انواع مختلف تعاملات بگشايد و پايه‌اي براي تعاملات بيشتر و تعاملات سازنده بيشتر با منطقه باشد.» مسئول سياست خارجي اروپا براي اولين بار فاش كرده كه اين طرف ايراني بوده كه خواستار گنجانده شدن اين جمله در برجام بوده است: «شايد اين را كه مي‌گويم محرمانه باشد ... اين جمله به درخواست ايران اضافه شد». موگريني گفته كه مقام‌هاي دولت وقت ايران كه به گفته او «الان هم هستند» مي‌خواستند با اضافه كردن اين جمله، از آن براي اهداف سياسي داخلي استفاده كنند: «مقام‌هاي وقت ايران كه همان مقام‌هاي كنوني هستند، مايل بودند از توافق (برجام) استفاده و از مردم خودشان و افكار عمومي خودشان مجوزي براي تعامل با جهان بگيرند.»
به گفته موگريني، تمايل دولت ايران براي گنجاندن جمله‌اي كه او از آن سخن مي‌گويد، بخشي از يك «جدال سياسي» دولت مخالفان در داخل بوده است، موضوعي كه منتقدان دولت نيز بارها آن را «اهداف انتخاباتي برجام» تعبير كرده‌اند. موگريني در اين سخنراني خود در پارلمان اروپا گريزي هم به تاريخچه 14 ساله مذاكرات هسته‌اي ايران زده و گفته كه علي‌رغم تأكيد دولت كنوني امريكا براي تعميم برجام به ساير چالش‌ها، دولت وقت بوش در آغاز مذاكرات هسته‌اي اصرار داشت كه اين مذاكرات صرفاً هسته‌اي باشد: «اين تصميم دولت وقت امريكا بود كه مذاكرات صرفاً هسته‌اي باشد. » در حالي كه به گفته او، همان موقع اصرار دولت وقت ايران اين بود كه مذاكرات فراگير انجام شود.
موگريني گفته است: «تضعيف برجام يا ابراز ترديد در آن راهي براي تقويت تندروها در صحنه سياسي ايران است. آيا اين براي ما مناسب است؟ مطمئناً براي ما مناسب نيست. »موگريني تأكيد كرد: «اگر برجامي در كار نبود، چه اتفاقي مي‌افتاد؟ تصور كنيد فردا، برجام در كار نباشد. آيا وضع حقوق بشر در ايران بهتر خواهد شد؟ احتمالاً نه. بر عكس، تندروها قوي‌تر خواهند شد. رفتار منطقه‌اي ايران بهتر مي‌شود؟ مطمئناً نه. آيا برنامه هسته‌اي ايران، همچنان تحت نظارت خواهد بود؟ نه. آيا آژانس ابزارهاي لازم براي حضور در اين كشور را خواهد داشت؟ خير. مطمئن خواهيم بود كه برنامه هسته‌اي‌اي كه ايران توسعه مي‌دهد صلح‌آميز خواهد بود؟ يقيناً نه و غني‌سازي دوباره از سر گرفته مي‌شود، از همين فردا. »مسئول سياست خارجي اروپا گفت با توجه به اينكه جامعه بين‌المللي ممكن است در سال‌هاي آينده به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي براي نظارت بر برنامه هسته‌اي ساير كشورها نياز خواهد داشت زير سوال بردن اعتبار آن «عاقلانه نيست. » موگريني گفت: «وقتي كه آژانس بعد از ارزيابي‌هاي كاملاً فني 9 بار تأييد مي‌كند كه ايران به تعهدات هسته‌اي خود پايبند بوده، اين يعني اينكه توافق، كارآمد است. »مسئول سياست خارجي اتحاديه، در ادامه سخنان خود بار ديگر به تكرار ادعاها درباره ايران پرداخت و گفت بيان كارآمد بودن توافق هسته‌اي به معني اعتماد به ايران نيست. وي تصريح كرد: «آيا اين به معني داشتن نگرش مثبت درباره ايران يا به معني خوش‌بيني درباره فضاي موجود است؟ دقيقاً چون مسئله به كشوري مانند ايران مربوط مي‌شود لازم است شما با اين كشور توافق هسته‌اي داشته باشيد. چون نمي‌خواهيم كشوري مانند ايران به سلاح‌هاي هسته‌اي در منطقه دست پيدا كند. » موگريني گفت: «اگر با سوئيس طرف بوديم، مسئله فرق مي‌كرد. بنابراين، موضوع به ساده‌انگاري مربوط نيست، نبودن اعتماد است كه اين توافق را ضروري مي‌كند.»
واكنش عراقچي
رئيس ستاد اجراي برجام و معاون وزير امور خارجه درباره سخنان موگريني در خصوص برجام گفت: «متن برجام كاملاً مشخص است و تلقي‌هاي ديگر از يك جمله روشن آن پذيرفتني نيست.» به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني دولت، سيدعباس عراقچي افزود: در برجام جمله‌اي وجود دارد و آن اينكه اجراي كامل آن مي‌تواند در تأمين صلح و امنيت منطقه‌اي و جهاني مشاركت كند. رئيس ستاد اجراي برجام اظهار داشت: اولاً اجراي كامل هنوز رخ نداده و بعد از 10 سال است. وقتي كه همه تحريم‌ها به‌صورت كامل لغو شد و دو طرف در طول 10 سال توانستند به همه تعهدات خود پايبند بوده و نشان بدهند برجام يك تجربه موفق مذاكراتي بوده، آن موقع مي‌توان ادعا كرد كه برجام در صلح جهاني مشاركتي را انجام داده است. عراقچي تأكيد كرد: متن برجام كاملاً مشخص است و هيچ ارتباطي به مسائل منطقه‌اي و جهاني ندارد و اينكه از يك جمله‌اي كه معني و مفهومش كاملاً مشخص است كسي بخواهد تلقي‌هاي ديگري بكند حتماً پذيرفتني نيست.
صراحت بيشتر مقابل آمريكا
هيئت ايراني شركت‌كننده در نشست كميسيون مشترك برجام در وين بعدازظهر روز چهارشنبه با هيئت امريكايي ديدار و گفت وگو كرد. سيد عباس عراقچي، معاون حقوقي و امور بين‌الملل وزارت امور خارجه نيز درباره محتواي نشست ديروز كميسيون مشترك برجام در وين، اظهار كرد: تمامي اعضاي 1+5 خيلي صريح و شفاف به امريكا اعتراض و تأكيد كردند كه امريكا بايد تعهدات خودش را سر وقت و دقيق انجام دهد. وي ادامه داد: در جمع‌بندي پاياني «هلگا اشميت» ضمن استقبال از پايبندي ايران به برجام از همه طرف‌ها خواسته است كه تعهدات خود را به‌صورت كامل، با حسن نيت و در فضاي سازنده انجام دهند. عراقچي بيان داشت: فكر مي‌كنم اين بار كميسيون مشترك خيلي صريح‌تر از گذشته با موضوع تخلفات امريكا برخورد كرد. وي تصريح كرد: امكاني براي مذاكره مجدد، باز كردن يا ربط دادن هيج موضوع ديگري به برجام وجود ندارد. رئيس هيئت ايراني در دهمين نشست كميسيون مشترك برجام خاطرنشان كرد: روند‌هاي داخلي امريكا براي ما مهم نيست. مهم اين است كه به تعهدات خودشان عمل كنند.
ش.د9604040