(روزنامه اطلاعات ـ 1396/09/18 ـ شماره 26884 ـ صفحه 12)
روزنامه تونسی نوشت: ناکامی عربستان در جنگ یمن و موفقیت انصارالله، حکومت سعودی را به تشدید تنش با ایران سوق داده است؛ تنشی که سرانجام آن روشن نیست .
به گزارش فارس، روزنامه تونسی «المغرب» در سرمقاله خود به قلم «زیاد کریشان» با عنوان «افزایش تنش بین عربستان - ایران و صدای طبلهای جنگ» که آن را تیتر یک خود کرد، به سیر صعودی تنش در منطقه اشاره کرد و گفت: احتمال میرود لبنان ایستگاه بعدی درگیریهای خاورمیانه باشد. نویسنده از روند رشد و فراگیری ابعاد تنش بین ایران و عربستان گفت و افزود: از جدیدترین حلقههای مناقشه این دو کشور تصمیم حکومت سعودی برای کاستن از قدرت بازوی نظامی تهران در منطقه عربی یعنی حزب الله است.
المغرب آورده است: ابعاد سناریوی بالا هنوز به طور کامل روشن نشده اما بتدریج در حال روشن شدن است که شروع آن با استعفای غیرمنتظره سعدالحریری، نخست وزیر لبنان و اعلام آن از ریاض بود و به دنبال آن عربستان از هموطنان خود خواست لبنان را ترک کرده و از هیچ کشوری عازم آنجا نشوند و به همین منوال برخی دیگر از کشورهای عربی خلیج فارس هم به اتباع خود توصیه کردند که خاک لبنان را ترک کنند.
نویسنده افزود: بهانه عربستان این است که ایران با مسلح کردن شبه نظامیان انصارالله در یمن امنیت عربستان را تهدید میکند که تازهترین مورد آن شلیک موشک بالستیک یمنیها به ریاض بوده و عربستان ادعا میکند این عملیات تحت نظارت کارشناسان حزب الله در یمن انجام شده است. المغرب با بیان اینکه عربستان آشکارا خواهان وادار کردن حزب الله به عدم پیشروی جغرافیایی بخصوص در یمن است، افزود: ورود حزب الله به سوریه و سهیم بودن قابل توجه این حزب در سقوط نکردن نظام بشاراسد در همان سالهای ابتدایی جنگ این کشور همه محاسبات حکومت سعودی برای سقوط سوریه را برهم زد آن هم در حالی که ریاض از هیچ کمک مالی، سیاسی و نظامی به گروههای مسلح ضد نظام سوریه دریغ نکرده بود.
این روزنامه تونسی افزود: محاصره کاملی که امروز بر مردم یمن تحمیل شده و آن را بنا به اذعان سازمان ملل در معرض فجیعترین فاجعه انسانی و قحطی زدگی قرار داده و همچنین بحران سیاسی در لبنان و تحریمهای اقتصادی که احتمالا این کشور را دربرگیرد همه اینها با هدف وادار کردن حزب الله به توقف نفوذ نظامی خود در یمن و سوریه و همچنین تضعیف وی در داخل لبنان و تحمیل موازنههای قوای جدیدی بر این کشور است.
نویسنده با اشاره به ناپیدا بودن حلقههای بعدی تنش در لبنان گفت: معلوم نیست عربستان در مرحله پیش رو چه ابزارهایی را بکار خواهد گرفت تا ضربههایی به متحدان اصلی ایران در جهان عرب وارد کند. وی افزود: روشن است که ما در برابر یک طرحی سعودی قرار داریم که ابعاد نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی آن در حال تکمیل است و برای رویارویی با ایران تدارک دیده شده، آن هم از طریق اختیارات کاملی که به محمد بن سلمان ولی عهد 32 ساله سعودی داده شده است.
المغرب تاکید کرد: حکومت سعودی در جنگهای غیرمستقیم خود با ایران پیروز نشده و در مقابله با نفوذ ایران در عراق و همچنین در سوریه ناکام بوده است. نویسنده اظهار داشت: ما میتوانیم بگوییم جنگی که به فرماندهی عربستان از دو سال و نیم پیش علیه یمن به راه افتاده هنوز به پیروزی نظامی نهایی نرسیده و عربستان هم اینک میخواهد به قدرتهای بزرگ ثابت کند که گروه انصارالله با دخالت آشکار و مستقیم ایران و شاخه نظامی و ایدئولوژیک آن که حزب الله است توانسته مقاومت کند. کریشان نوشت: امروز هدف مستقیم عربستان محکومیت حمله موشکی انصارالله به ریاض توسط سازمان ملل است به گونهای که اقدامی خصمانه از سوی ایران تلقی شود و به همین دلیل تحریمهایی علیه این کشور وضع شده و توافق هستهای آن هم برهم خورد. به نوشته المغرب، عربستان و ولیعهد جوان آن یک پیروزی هر چند صوری در برابر ایران و بخصوص در پرونده یمن نیاز دارند در همین حال تحریمهای قطر هم نتوانسته به نتایج مطلوب خود برسد چون هیچ کدام از قدرتهای بزرگ جهان از موضع سعودیها در این خصوص حمایت نکردند و بلکه درصدد حل این اختلاف از طریق گفتوگو برآمدند و حتی دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیز با مواضع سعودی همسو نبودند نظیر کشور عمان که خود را از این مناقشه کنار کشید یا کویت که نقش میانجیگرانه برای حل این بحران برعهده گرفت.
در همین حال، روزنامه فرامنطقهای رأیالیوم از تغییر عملکرد شبکه الجزیره و تبدیل آن به بازوی رسانهای مقاومت یمنیها گفت و تاکید کرد: تشدید احتمالی حملات نظامی ائتلاف عربی-آمریکایی به یمن قطعاً با پاسخ موشکی انصارالله روبهرو میشود. به گزارش فارس، روزنامه فرامنطقهای «رأی الیوم» در سرمقاله خود با عنوان «ورود شبکه الجزیره به خط بحران یمن و گشودن کانالهای خود به روی حوثیها چه معنایی میدهد؟»، نشست اخیر وزرا و فرماندهان ارتشهای کشورهای عضو ائتلاف عربی ضد یمن در ریاض را موجب تشدید بحران یمن پیشبینی کرد. در این یادداشت آمده است: به نظر میرسد که اوجگیری تحولات نظامی و سیاسی، مهمترین قضیه مربوط به بحران یمن خواهد بود که کم کم سومین سال خود را هم پشت سر میگذارد و چیزی که ما را به چنین پیشبینی سوق میدهد نشست فوق العاده وزیران خارجه و روسای ستاد مشترک ارتشهای اعضای ائتلاف عربی در ریاض است.
به نوشته رأی الیوم شاخصهای تشدید تنش در بحران یمن را میتوان در چندین رویداد نشان داد که در ادامه به آن اشاره شده است؛نخست اینکه «محمد عبدالسلام»، سخنگوی رسمی جنبش انصارالله در گفتوگو با شبکه الجزیره تهدید کرد که موشکهای بالستیک ارتش و کمیتههای مردمی یمن ابوظبی پایتخت امارات را در تیررس خود دارد، علاوه بر اینکه نوار مرزی یمن با عربستان هم با اوجگیری عملیاتهای نظامی ملتهب گزارش شده است.
مساله دوم اینکه علی عبدالله صالح، رئیس جمهوری سابق یمن تاکید کرد: جنگ در یمن جنگ یمنیها با عربستان است برخلاف آنچه برخی درباره وقوع جنگ داخلی در یمن شایعه میکنند آن هم به استناد اظهارات چند روز قبل «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان که گفت جنگ در یمن ادامه خواهد یافت تا انصارالله به حزب الله دیگری در جنوب عربستان مبدل نشود.مساله سوم خروج فوری حزب اصلاح شاخه گروه اخوان المسلمین در یمن از جبهه کشورهای عضو ائتلاف و نزدیکی سریع آن به جبهه مقابل یعنی جبهه انصارالله و حزب کنگره ملی به ریاست علی عبدالله صالح است و این اتفاق در اظهارات انتقادی رهبران آن از ائتلاف و همچنین امارات عربی متحده نمایان است چون حزب اصلاح و هواداران آن را از هر گونه ایفای نقش در جنوب یمن که تحت سیطره میدانی ائتلاف است حذف کردند.
مساله چهارم اینکه آمریکا راهبرد جدیدی را در خصوص بحران یمن شروع کرده به نحوی که بحران یمن را از موضوعی در حاشیه به یک موضوع راهبردی برای کاخ سفید تغییر داده تا به تعبیر وزارت دفاع آمریکا یمن به میدانی برای مقابله با آنچه نفوذ ایران و متحدان انصارالله خوانده شده،تبدیل شود.
رأی الیوم افزود: شلیک موشک بالستیک انصارالله به منطقه نجران در جنوب عربستان که گفته میشود یک انبار سلاح را هدف گرفته (ائتلاف مدعی اصابت آن به یک ساختمان مسکونی است که با آتشسوزی و جراحت سطحی عدهای همراه شده) نشان از ارتقای قدرت موشکی یمنیهاست تا معلوم شود که انصارالله به موشکی جدید مجهز شده است.
این روزنامه تاکید کرد: برای اولین بار نیست که انصارالله تهدید به حمله موشکی علیه ابوظبی میکنند اما به نظر میرسد این تهدیدها را به عنوان اقدامی پیشگیرانه تکرار میکنند چون احتمال میرود که کنفرانس سیاسی و نظامی مشترک ریاض تصمیمهایی را درباره افزایش فشار بر انصارالله با تشدید حملات نظامی اتخاذ کرده باشد.
رای الیوم ادامه داد: بی تردید امارات پدافند هوایی قدرتمندی مجهز به موشکهای پاتریوت برای مقابله با هر گونه موشک بالستیک جدید در اختیار دارد همان گونه که این قضیه درباره عربستان صدق میکند اما صرف شلیک موشک به پایتخت امن امارات اتفاقی خطرناک و دردسری بزرگ است.بنا به باور این روزنامه، «علی عبدالله صالح» رئیس جمهوری سابق یمن هنگامی که جنگ دایر در یمن را جنگ بین یمن و عربستان خواند تشخیص درست و دقیقی ارائه داد تا اشاره به ضرورت مذاکرات طرفهای یمنی و سعودی برای دستیابی به راه حلهایی داشته باشد که دولت منصورهادی که مقرهای آن در ریاض و عدن است در آن دخالتی نکند اما این مذاکرات از هر زمان دیگری دشوارتر است چون آمریکا با قدرت ورود کرده و تصمیم به گسترش حضور و عملیاتهای نظامی خود در یمن گرفته است چون عربستان خواهان این مذاکرات نیست و تا زمانی که انصار الله و موشکهای آن را خطری برای امنیت و ثبات شهرهای جنوبی خود میبیند در این مذاکرات وارد نمیشود.
در پایان این یادداشت رأیالیوم آمده است:انصارالله یمن روز به روز در شمال یمن قویتر میشود و شبکهای از ائتلافهای قدرتمند در داخل و خارج یمن تشکیل داده و بازوی رسانهای قدرتمندی همچون شبکه الجزیره را در اختیار دارد که صفحات تلویزیون خود را به روی این جنبش گشوده است بنابراین مطمئنا همان گونه که ولیعهد سعودی گفت جنگ یمن ادامه خواهد یافت و طولانیتر خواهد شد همان گونه که ما در رأیالیوم بر همین باوریم و در هفتهها و ماههای آتی مملو مراحل مختلف و مملو از غیرمنتظرهها و همچنین شگفتیها را شاهد خواهیم بود.
وضعیت انسانی یمن اسفناک است
«ریچارد مورفی» با بیان اینکه وضعیت انسانی در یمن بسیار اسفناک است گفت: رسانههای بینالمللی به جنگ یمن و درد و رنج مردم آن نسبت به جنگ سوریه و عراق توجه چندانی نداشتهاند.عملیات نظامی عربستان در یمن در ۶فروردین ۱۳۹۴ (۲۵مارس ۲۰۱۵) با حملات گسترده هوایی ائتلافی از ۹کشور عربی به رهبری عربستان سعودی تحت نام «عملیات توفان قاطعیت» آغاز شد.اما عربستان سعودی به طور عمده برای توجیه تمایلات و جاه طلبیهای خود، در مورد نقش ایران در یمن اغراق میکند. واقعیت این است که ایران عامل جنگ داخلی در یمن نیست و حوثیها هم به نیابت از ایران نمیجنگند، در کل ایران، یمن را تحت کنترل ندارد. از زمان استقلال یمن در سال ۱۹۳۲، عربستان سعودی همواره به این کشور به عنوان حیاط خلوت خود می نگریسته و به طور مداوم در امور داخلی این کشور مداخله کرده است. در حقیقت، مقصر دانستن ایران در این درگیری و یاد کردن از عربستان سعودی به عنوان کشوری که صلاح یمن را می خواهد، غیرمنصفانه است. در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با «ریچارد مورفی» دیپلمات پیشین و کهنه کار آمریکا انجام داده است که در ادامه می آید.
* رسانههای سعودی ادعا میکنند که هدف از حملات عربستان به یمن بازگرداندن ثبات به منطقه است. نظر شما در این ارتباط چیست؟
** به نظر من عربستان به یمن حمله نظامی کرد تا بتواند مانع گسترش نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه شود.
* نقش ایالات متحده آمریکا در جنگ یمن را چگونه ارزیابی می کنید؟
** آمریکا در طی سالهای گذشته فراهم کننده اصلی تسلیحات برای عربستان سعودی بوده است. آمریکا در حال حاضر نیز تسلیحات و مهمات لازم را برای عربستان جهت جنگ با یمن فراهم میکند. بنابر گزارشها، آمریکا اطلاعاتی جهت بهبود عملکرد حملات نیروی هوایی عربستان به نقاط هدف در یمن فراهم کرده است.
* وضعیت انسانی در یمن را چگونه ارزیابی می کنید و جامعه بین المللی چه اقداماتی جهت کاهش درد و رنج مردم یمن انجام داده است؟
** وضعیت انسانی در یمن بسیار اسفناک بوده و مردم این کشور با کمبود شدید آب آشامیدنی سالم، کمبود مواد غذایی اصلی و دارو جهت مبارزه با شیوع بیماری وبا مواجه هستند. ما شاهد تلاشهای بین المللی قابل توجه جهت فراهم کردن غذا و دارو برای مردم یمن بودهایم. آمریکا کمپین ارسال کمکهای بشردوستانه به یمن را مدیریت می کند. اما توزیع داخلی کمکهای بین المللی به علت جنگ، ناکارآمد و پیچیده است.
* چرا جنگ یمن در صحنه بینالملل کمتر مورد توجه قرار گرفته و جنگ خاموش نام گرفته است؟
** در واقع، رسانههای بینالمللی به جنگ یمن و درد و رنج مردم آن نسبت به جنگ سوریه و عراق توجه چندانی نداشته اند. ورود دهها هزار نفر از پناهندگان از عراق و سوریه به کشورهای اروپایی جهت یافتن پناهگاه شاید عامل این واقعیت باشد.سیل پناهندگان از عراق و سوریه به کشورهای اروپایی باعث شده است جریانات سیاسی قوی داخلی در اروپا از تلاشهای مقامات دولتی جهت بستن مرزها به روی پناهندگان انتقاد کنند.واقعیت این است که وضعیت سیاسی داخلی یمن توسط جامعه بین المللی به خوبی درک نمی شود.
ش.د9604221