(روزنامه جوان - 1395/08/19 - شماره 4954 - صفحه 5)
«ايران را مهار كنيد» اين جديدترين خواسته واشنگتن‌تايمز از مقامات امريكايي است كه بار ديگر يك گزينه به ظاهر تكراري را پيش روي سياستمداران اين كشور قرار مي‌دهد و آن جلوگيري از گسترش نفوذ ايران در كشورهاي منطقه از جمله عراق است.
يكي از مقامات وزارت امور خارجه امريكا در گفت‌وگو با واشنگتن‌تايمز عنوان مي‌كند: ما هزينه مشخصي براي كمك به بازسازي عراق در نظر نگرفته‌ايم و بودجه خاصي مانند آنچه در سال 2003 صورت گرفت، به اين موضوع اختصاص داده نشده است.
اين روزنامه امريكايي در ادامه اينگونه به نگراني جدي امريكايي‌ها مبني بر نفوذ ايران در عراق پرداخته و مي‌نويسد: «عقب كشيدن امريكا و عدم حمايت از عراق براي بازسازي موصل، مسير را براي نقش‌آفريني ايران باز مي‌كند. خلئي كه بي‌پولي عراق براي بازسازي موصل ايجاد مي‌كند، درها را به روي ايران باز خواهد كرد تا نفوذ و تأثيري‌گذاري خود در منطقه را گسترش دهد.»
واشنگتن‌پست در ادامه مي‌افزايد: «اگر امريكا و ديگر كشورهاي ائتلاف اين كار را نكنند، شاهد شراكت ايران با عراق خواهيم بود كه نتيجه خوبي براي امريكا و منطقه به دنبال ندارد.»
اين دغدغه امروز رسانه‌ها و سياستمداران غربي نيست و سابقه‌اي 37 ساله داشته كه آخرين نمونه از تلاش‌هاي آنها را مي‌توان توافق هسته‌اي دانست كه با گذشت هشت ماه از روز اجراي آن هنوز امريكايي‌ها به هيچ كدام از تعهدات خود پايبند نيستند و همچنان تلاش دارند با تحميل توافق‌هاي با محوريت موضوعات منطقه‌اي يا حقوق بشر در مسير مهار كردن قدرت ايران قدم بردارند.
امريكايي‌ها نه تنها توافق هسته‌اي را محملي براي رسيدن به خواسته‌هاي ديگر خود مي‌دانند بلكه براين باورند كه اجراي مدل برجام در ساير مسائل مورد مناقشه با كشورمان مي‌تواند ابزارهاي قدرتي كه جمهوري اسلامي آنها به‌وسيله آن نفوذ گفتماني خود را توسعه مي‌دهند از دست ايران خارج كند.
ايالات متحده در ماه‌هاي پس از امضاي برجام نيز با ارائه مصاديق، مختصات شروط خود از توسعه روابط خود با كشورمان را به صورت مشخص و از موضعي برتر بيان و بارها از لزوم تغيير رفتار ايران در مباحث مورد مناقشه في مابين با امريكا سخن به ميان آورده‌اند كه يكي از مهم‌ترين آنها حمايت‌نكردن از بشار اسد و حزب‌الله لبنان است؛ موضوعي كه جان كربي سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا بارها به آن اشاره كرده و در يكي از نشست‌هاي خبري بيان مي‌كند: «ايران بايد بلافاصله حمايتش را از رژيم اسد و فعاليت‌هاي حزب‌الله در سوريه متوقف و از اصول توافقنامه حمايت كند.»
اين مسئله‌اي است كه گري‌سيك نيز با عنوان «برجام براي مهار كافي نبود، نگراني از تسلط منطقه‌اي ايران است» از آن ياد كرده و بيان مي‌كند: «كشورهاي منطقه به سوي دستيابي به توانمندي هسته‌اي مستقل نرفته‌اند. بايد يادآور شد كه آن زمان نسبت به اين موضوع هشدارهاي جدي داده مي‌شد. با وجود اينكه ايران اكنون به 50 ميليارد دلار از دارايي‌هاي بلوكه‌شده خود دسترسي دارد، هيچ تغييري در ميزان فعاليت‌هاي آن در سوريه، عراق، يمن و ديگر جاها ديده نشده است. بايد به ياد آوريم كه آن زمان دعاوي زيادي مطرح مي‌شد كه از اختصاص اين وجوه براي كمك به حزب‌الله و بشار اسد ابراز نگراني مي‌كرد.»
وي در ادامه اينگونه توضيح مي‌دهد: «به دليلي مشابه ايران هيچ يك از سياست‌هاي بنيادي خود را در منطقه تغيير نداده است. ايران همچنان به حمايت خود از حزب‌الله در لبنان و دولت بشار اسد در سوريه و مخالفت با رژيم اسرائيل و سياست‌هاي دولت عربستان در بحرين، يمن و سوريه ادامه مي‌دهد.»
گري سيك همچنين هدف نهايي را مهار كامل ايران به‌وسيله توافقات جديد با كشورمان ارزيابي مي‌كند و مي‌گويد: «برجام در پي تغيير رفتار ايران در حوزه سياست خارجي يا در مورد رعايت حقوق بشر نبود. تنها اين اميد وجود داشت كه برجام بتواند آغازي براي تغيير روند در حوزه سياست داخلي و خارجي ايران باشد، هم اكنون نگراني‌هايي در مورد هژموني منطقه‌اي ايران جاي تهديد هسته‌اي را گرفته است.»
«...همزمان پيامي روشن به ايراني‌ها بفرستد مبني بر اينكه شما بايد رفتار خود را به طور گسترده تغيير دهيد و اينكه اگر شما به اقدامات تهاجمي بي‌ثبات‌كننده خود ادامه دهيد، ما از متحدان خود حفاظت مي‌كنيم» نيز اظهار نظر باراك اوباماست كه نشان مي‌دهد امريكايي‌ها به گزينه‌اي غير از «مهار ايران» فكر نكرده و توافق هسته‌اي را مقدمه‌اي جدي و مناسب براي رسيدن به اين هدف 37 ساله مي‌دانند.
واكنش رهبر به تلاش براي مهار ايران
اما تلاش دامنه دار و مستمر امريكايي‌ها براي مهار ايران كه به عنوان مهم‌ترين كليدواژه مقامات اين كشور در طول ماه‌هاي اخير تبديل شده است با واكنش رهبر معظم انقلاب همراه شد، به گونه‌اي كه معظم‌له مطالبه گستاخانه غربي‌ها مبني بر «تغيير رفتار ايران»را كه اساس شكل‌گيري «مهار قدرت ايران» خواهد بود قاطعانه رد و بيان مي‌كنند:
«از جمله حرف‌هايي كه مي‌زنند اين است كه ما انتظار داريم كه مسئولان جمهوري اسلامي يا دولت جمهوري اسلامي، كاري متفاوت انجام بدهد! متفاوت يعني چه؟ متفاوت از چه؟ متفاوت از گذشته‌جمهوري اسلامي؟ نخير، چنين چيزي اتفاق نمي‌افتد؛ متفاوت، يعني از ارزش‌هاي اسلامي عبور كردن، يعني پايبندي به احكام اسلامي را از دست دادن، معناي متفاوت از نظر آنها اين است، چنين اتفاقي نمي‌افتد. نه دولت، نه مجلس، نه مسئولان مطلقاً چنين كاري را نمي‌كنند و [اگر] كسي هم بخواهد چنين كاري را بكند، مردم از او قبول نمي‌كنند، نظام جمهوري اسلامي قبول نمي‌كند و چنين چيزي معني ندارد. منظورشان از متفاوت اين است كه [ايران] وارد چارچوب سياست‌هاي امريكا در اين منطقه بشود، امريكا در اين منطقه سياست‌هايي دارد، نظراتي دارد.
يكي از اين نظرات اين است كه بايد نيروهاي مقاومت اين منطقه به كلي محو بشوند، نابود بشوند، يكي از نظراتشان اين است كه بايستي دولت امريكا بر كشورهاي عراق و سوريه و بقيه اينها تسلط كامل داشته باشند، نظرات آنها اينهاست، كارهايي كه مي‌خواهند انجام بدهند همين كارهايي است كه به اين چيزها منتهي مي‌شود. [آنها] توقع دارند كه مسئولان ما، دولت ما و سياستمداران ما در جهت اين سياست‌ها عمل كنند، چنين چيزي اتفاق نخواهد افتاد.»
ش.د9504607