نشست تخصصی «بررسی نقش راهبردی دیپلماسی دفاعی در پیشبرد آرمان‌های انقلاب اسلامی» در مرکز فرهنگی رسانه‌ای صبا برگزار شد. در این نشست که با حضور امیر سرتیپ ستاد «محمد احدی» معاون بین‌الملل ستاد کل نیروهای مسلح، سردار سرتیپ دوم پاسدار «یدالله جوانی» معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، امیر سرتیپ دوم ستاد «جهانگیر شریعت» جانشین اطلاعات آجا و امیر سرتیپ دوم «احمد نیکبخت» وابسته سابق نظامی ایران در یمن برگزار و در پایان نشست از کتاب «دیپلماسی دفاعی» که به کوشش نوید کمالی و اشکان پیرزاده و به سفارش ارتش جمهوری اسلامی ایران تالیف شده است، رونمایی شد.
دیپلماسی دفاعی، الزام تمدن‌سازی
سردار «یدالله جوانی» معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آستانه چهارمین سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی اظهار داشت: «دیپلماسی دفاعی مجموعه فعالیت‌هایی است که در راستای تأمین منافع ملی سازماندهی می‌شود و در صدر آن، امنیت ملی و بحث‌های دفاعی است؛ حاج قاسم یک چهره برجسته است که هم نقش دستگاه دیپلماسی را ایفا می‌کرد و هم در حوزه دفاع، حضور میدانی داشت.»
وی با اشاره به آرمان انقلاب اسلامی، یکی از الزامات تمدن‌سازی اسلامی را همگرایی میان ملت‌ها و امت‌های مسلمان دانست و با اشاره به بیان حاج قاسم مبنی بر اینکه امروز آمریکایی‌ها قدرت ائتلاف‌سازی را از دست داده‌اند و جمهوری اسلامی در مسیر ائتلاف‌سازی است، اظهار داشت: «در بحث یمن و ممانعت آنها از عبور کشتی‌ها به‌سمت اسرائیل و رویکرد آمریکا در این خصوص، دیدیم که از همان اول خیلی‌ها برای حضور در ائتلاف علیه یمن نیامدند و بعضی‌ها که آمدند، بعدا عقب کشیدند و این باعث شد تا الان همه بر شکست آمریکا در ساختن ائتلاف علیه یمن اذعان کنند؛ یا در بحث سوریه نتوانستند اقدامات خود را انجام دهند.» وی با اشاره به جمله رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه حاج قاسم جبهه مقاومت را در منطقه احیا کرد، یادآور شد: «در کشورهایی که جبهه مقاومت حضور دارد، غالباً به این شکل است که در یک ضلع آن دولت وجود دارد؛ در ضلع دیگر نیروهای مقاومت، حاج قاسم باعث شد تا این اضلاع به یکدیگر برسند و در یک مسیر حرکت کنند. اگر امروز لشکر بین‌الملل اسلامی شکل گرفته است، بی‌تردید حاج قاسم در تأسیس آن نقش پررنگی داشته است.»
معاون سیاسی سپاه درباره چگونگی ورود روسیه به جنگ در سوریه، تصریح کرد: «چگونگی ورود روس‌ها را از حاج قاسم شنیدم که گفت من رفتم در دو جلسه با کالک و نقشه، اطلاعات لازم را برای «پوتین» بیان کردم و گفتم که اگر شما امروز نیایید در سوریه مداخله کنید، بعد‌ها باید با این گروه‌ها در مترو‌های مسکو بجنگید؛ لذا پوتین متوجه شد که به اصطلاح خطر بیخ گوشش قرار دارد و این‌گونه مجاب شد تا در سوریه علیه داعش وارد جنگ شود؛ این شیوه اقناع‌سازی حاج قاسم، دیپلماسی دفاعی و همراه‌سازی است.»
مبارزه‌طلبی با دیپلماسی اجبار
در ادامه این مراسم امیر سرتیپ دوم «جهانگیر شریعت» جانشین اطلاعات آجا با اشاره به اینکه حاج قاسم سلیمانی از تأثیرگذارترین افراد این عصر بودند، اظهار داشت: «جنگ‌ها را به چهار نسل تقسیم می‌کنند بدین صورت که جنگ‌های نسل‌های ابتدایی اجتماعی نبود و به ارتباطات گسترده هم نیاز نداشت، اما وقتی ارتش‌های مدرن در نسل چهارم درست شدند، دیپلماسی هم به عنوان مکمل وارد شد.»
وی با بیان اینکه امروز به‌واسطه جنگ‌های شبکه‌ای و فناوری از نسل پنجم و ششم جنگ صحبت می‌شود، ادامه داد: «در عصر حاضر به واسطه رشد فناوری‌های مدرن نمی‌توان همانند گذشته در جنگ حضور یافت؛ یعنی برای حضور در میدان جنگ باید متناسب با شیوه‌های جدید از ابزار و تجهیزات مناسب استفاده کرد.» امیر شریعت در ادامه با اشاره به الگوی مقاومت و دیپلماسی اجبار گفت: «ما در کشوری قرار داریم که در منطقه آشوب و انرژی واقع شده است؛ لذا با یک رقیب یا دشمنی طرفیم که با بهره‌گیری از دیپلماسی اجبار سعی دارد ما را به نشان دادن عکس‌العمل وادار کند؛ این هم شیوه‌ای است که از دهه ۹۰ میلادی و بعد از جنگ سرد به خوبی جای خود را باز کرد؛ البته در این خصوص باید بین مرز بازدارندگی و دیپلماسی اجبار را با دیپلماسی دفاعی مشخص کنیم.»
نمونه عالی دیپلماسی دفاعی
در بخش دیگر این مراسم امیر «محمد احدی» معاون بین‌الملل ستاد کل نیروهای مسلح با اشاره به اینکه حاج قاسم نمونه عالی دیپلماسی دفاعی بود، وی با این بیان که هر موقعیتی که برای کشور به وجود می‌آید، دو جنبه فرصت و تهدید را توأمان دارد، ادامه داد: «در سده‌های گذشته وحتی در دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی با اینکه از موقعیت راهبردی خوبی برخوردار بودیم، اما چون دولتمردان و صاحبان حکومت نتوانستند از فرصت موقعیت راهبردی ایران استفاده کنند، تهدیدات به سمت آنان هجوم آورد؛ به گونه‌ای که در دو جنگ جهانی با وجود اعلام بی‌طرفی کشورمان اشغال شد و صدمات و تهدیدات فراوانی هم نصیب کشورمان شد.»
معاون بین‌الملل ستاد کل نیروهای مسلح با اشاره به اینکه باید از تاریخ درس گرفت، ادامه داد: «اعتقاد دارم دستگاه دیپلماسی کشور باید از این ظرفیتی که انقلاب اسلامی برای این کشور و برای دیپلماسی ما ایجاد کرده، استفاده کند؛ یعنی ما باید از قدرت دفاعی بتوانیم با بهره‌گیری از ابزار دیپلماسی و قدرت دفاعی برای دستیابی به اهداف سیاست خارجی استفاده کنیم و همینطور از ابزار دیپلماسی که یک ابزار سیاسی است، باید برای دستیابی به اهداف و سیاست‌های دفاعی بهره بگیریم.»
معاون بین‌الملل ستاد کل نیروهای مسلح درباره حمایت ایران از کشورهای منطقه گفت: «جمهوری اسلامی ایران در عین حالی که از دخالت در امور داخلی سایر ملت‌ها خودداری می‌کند، ولی از مبارزه حق‌طلبانه مستضعفان در برابر مستکبران در هر نقطه از جهان حمایت می‌کند و این عین جملات قانون اساسی است.»
امیر احدی با بیان اینکه یکی از کشورهای مهم همسایه به رئیس‌جمهور ما به صراحت عنوان کرده که کشور ما به اندازه شما استقلال ندارد و نمی‌توانیم برای خودمان تصمیم بگیریم، ادامه داد: «بعد از آزادی حلب بود که امیر حاتمی- وزیر دفاع وقت کشورمان- هنگام عبور از کشوری که عضو ائتلاف سعودی هم بود با رئیس‌جمهور این کشور ملاقات می‌کند. در این ملاقات رئیس‌جمهور مورد اشاره عنوان می‌کند ایران افتخار جهان اسلام است، زیرا توانسته است دنیای عرب را در جنگ با داعش نجات دهد.»
وی با اشاره به اینکه این را دشمنان ایران نمی‌پسندند، گفت: «هیلاری کلینتون، وزیر خارجه اسبق آمریکا چهار پنج ماه بعد از آغاز آشوب‌ها در سوریه به استانبول آمد و گفت، ما برای مقاومت حکومت اسد دو ماه پیش‌بینی کرده بودیم، اما ایران نگذاشت و به نوعی وی به قدرت ایران اعتراف کرد.»
امیر احدی ادامه داد: «چند سال پیش وزیر خارجه نیکاراگوئه که به ایران آمده بود، در حاشیه مراسمی در دیدار با وزیر دفاع کشورمان گفت در جریان ارسال بنزین از سوی ایران به ونزوئلا، آمریکا را بدون شلیک یک گلوله شکست دادید و این کار را باید برای ما هم انجام دهید؛ ما هر خدماتی در ونزوئلا انجام دادیم، پول آن را دریافت کردیم؛ یعنی علاوه بر اینکه پول آن را همراه با سودش دریافت کردیم، ونزوئلا را هم از دست استکبار نجات دادیم.»
وی با بیان اینکه حزب‌الله لبنان، حماس، جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، انصارالله یمن و دیگران از انقلاب اسلامی الهام گرفتند، افزود: «صدور انقلاب اسلامی همانند رایحه گل است که از سد دیوار‌ها هم می‌گذرد، یعنی صدور انقلاب با هواپیما و چمدان صورت نمی‌گیرد؛ ملل مستضعف جهان وقتی مورد هجمه استکبار قرار می‌گیرند، باید با ابزار دیپلماسی دفاعی به اینها کمک کنیم که این کمک هم می‌تواند در اشکال گوناگون انجام شود.»
اسیر ایرانی القاعده
سرتیپ احمد نیکبخت، اسیر ایرانی که بیش از 20 ماه در زندان‌های القاعده گذرانده بود در ادامه سخنرانی از مشکلات دیپلماسی گفت: نیروهایی که در حوزه دفاعی فعالیت می‌کنند علاوه بر مشکلات فرهنگی، دوری از خانواده و وضعیت آب و هوا، یک سری از تهدیدات بالقوه و بالفعل آنها را تهدید می‌کند برای نمونه در سال 1387 که بنده به یمن رفته بودم. آن سال مصادف شد با خیزش اسلامی یا همان ربیع عربی که از تونس تا کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را در بر می‌گرفت. بالطبع کشور یمن نیز از این خیزش اسلامی دور نبود. در آن زمان سی سالی می‌شد که مردم یمن با حکومت علی عبدالله صالح به اختلاف خورده بودند و این خیزش سبب شد تا نیروهای القاعده از شرایط پیش آمده بهره ببرد و در سال 1392 به سفارت ایران حمله کند و کارکنان سفارت را به اسارت بگیرند.