مشارکت سياسي فعاليت داوطلبانه اعضاي جامعه در شرکت مستقيم و غير مستقيم در سياستگذاري عمومي و انتخاب کارگزاران است. اين مشارکت سطوح گوناگوني دارد که تحقق آن در نظامهاي سياسي مختلف مبتني بر شرايط سياسيـ اجتماعي آن کشورهاست. در مجموع سطوح زير را ميتوان براي مشارکت سياسي برشمرد:
1- حق رأي و شرکت در انتخابات؛
2 - حق فعاليتهاي سياسي و عضويت در احزاب و گروههاي سياسي؛
3 - حق کانديداتوري در انتخابات؛
4 - دخالت در تصميمگيريهاي کلان و تغييرات ساختاري.
در همه اين سطوح، وجود برخي صلاحيتها ضروري به نظر ميرسد. البته هر چه سطح مشارکت و تأثيرگذاري بر سياست افزايش يابد، بايد انتظار داشت که به همان اندازه شاخصه صلاحيتها بالا رفته و بدين معنا جمع کمتري از افراد ميتوانند بالفعل در آن سطح از مشارکت نقشآفرين باشند، مگر آنکه قبل از آن صلاحيتهاي لازم را کسب کنند.
شرکت در انتخابات عامترين، سهلترين و کمهزينهترين نوع مشارکت سياسي است و يکي از معيارهاي مناسب براي کشف ميزان مشارکت سياسي مردم ولو به شکل کمي آن است و تا حدودي انگيزهها و عوامل تشديدکننده مشارکت، همچنين موانع مشارکت مردم را در عرصه فعاليتهاي سياسي نشان ميدهد. انتخابات هرچند اولين سطح مشارکت سياسي است؛ اما از آنجا که فراگيرترين سطح آن به شمار ميآيد، مهمترين آن نيز هست و يکي از ملاکها و معيارهاي مهم براي ارزيابي سلامت نظامهاي سياسي برشمرده ميشود.
منبع: پرسمان