کاخ کرملین هشدار داد، اگر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیروهای رزمی علیه روسیه اعزام کند، درگیری مستقیم اجتنابناپذیر خواهد بود. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت، در صورت اعزام نیرو باید درباره اجتنابناپذیر بودن درگیری و نه احتمال آن صحبت کرد.
هشدار مسکو یک روز پس از آن صادر شد که امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه گفت، امکان اعزام نیروهای زمینی غربی در آینده نباید منتفی شود. با وجود این، اولاف شولتز صدراعظم آلمان عنوان کرد: طبق توافق موجود، سربازان نباید در جنگ شرکت فعال داشته باشند.
موضوع اعزام نشدن نیرو نشان میدهد ناتو به دنبال ورود به جنگی گسترده با روسیه نیست. البته هیچ مانع قانونی برای بازدارندگی از دستیابی به چنین ابتکاری میان اعضای ناتو وجود ندارد
سباستین لکورنو، وزیر دفاع فرانسه تأکید کرد، مباحثی درباره عملیات مینزدایی و آموزش نظامی وجود دارد، اما اینها از خطوط جنگ اوکراین دور هستند. بنابراین، این موضوع به معنای اعزام نیرو برای جنگ علیه روسیه نیست.
کرملین موضع روشنی در برابر احتمال اعزام نیرو از سوی کشورهای ناتو به اوکراین اتخاذ و خطر درگیری مستقیم را اعلام کرده است. در این زمینه، مسکو به دنبال ایجاد عامل بازدارنده در برابر احتمال اعزام نیروهای غربی به کی یف است.
میان بازیگران غربی تردیدهای جدی در زمینه آینده کمکهای ارسال شده به اوکراین وجود دارد. این موضوع به ویژه پس از پیشنهاد مکرون داغتر شد. این موضوع میتواند به تعیین موضع مشترک میان اعضای ناتو و اجتناب از درگیری مستقیم با روسیه منجر شود. همچنین، شواهد نشان میدهند از سویی ناتو به دنبال اجتناب از درگیری مستقیم با روسیه و در سوی مقابل، افزایش حمایتهای غیرنظامی از اوکراین است.
موضع مبهم اروپاییها
موضوع اعزام نشدن نیرو نشان میدهد ناتو به دنبال ورود به جنگی گسترده با روسیه نیست. البته هیچ مانع قانونی برای بازدارندگی از دستیابی به چنین ابتکاری میان اعضای ناتو وجود ندارد، بلکه مانع اصلی بیشتر جنبه سیاسی دارد.
به عبارت دیگر، بدون تصمیم همه ۳۱ عضو ائتلاف امکان اعزام نیرو به اوکراین وجود نخواهد داشت. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو گفت: متحدان ناتو حمایت فوقالعادهای از اوکراین دارند. ما از سال ۲۰۱۴ این کار را آغاز کردیم و پس از شروع جنگ آن را افزایش دادیم. با وجود این، هیچ برنامهای برای اعزام نیروهای رزمی ناتو به اوکراین نداریم.
دونالد تاسک، نخست وزیر لهستان گفت، کشورش قصد اعزام نیرو به اوکراین ندارد. نخست وزیر چک نیز تأکید کرد، کشورش بدون تردید مایل به اعزام نیرو به اوکراین نیست. در مقابل، نخست وزیر اسلواکی گفت، برخی کشورها در حال بررسی امکان اعزام نیرو برای کمک به اوکراین با هدف حمله علیه روسیه هستند. وی جزئیاتی درباره اینکه کدام کشورها یا سربازان در اوکراین چه کاری انجام خواهند داد، ارائه نکرد. مکرون نیز از بیان نام کشورها پرهیز و عنوان کرد، غرب نمیخواهد دست خود را مقابل روسیه رو و باید ابهام راهبردی را حفظ کند.
تاکنون ناتو تنها کمک و پشتیبانی غیرنظامی مانند تجهیزات پزشکی، لباس و تجهیزات زمستانی به اوکراین ارائه کرده است، اما برخی اعضا به ابتکار خود سلاح و مهمات ارسال میکنند که این موضوع دوجانبه یا گروهی رخ میدهد.
باید توجه کرد، اعزام نیرو و استقرار آنها در بلندمدت مستلزم قابلیتهای حمل و نقل و لجستیکی است که تنها کشورهایی مانند ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، آلمان و احتمالاً ایتالیا، لهستان یا اسپانیا توان آن را دارند.
استولتنبرگ درباره کمک نظامی ناتو گفت: حمله روسیه علیه اوکراین آشکارا قوانین بین المللی را نقض میکند. البته اوکراین طبق قوانین بین المللی حق دفاع دارد و ما نیز حق کمک به آنها را داریم تا از حق خود محافظت کنند.
ناتو بر حق اوکراین برای دفاع از خود مطابق قوانین بین المللی تأکید می کند. سخنان استولتنبرگ نشان میدهد ناتو متعهد به حفاظت از تمامیت ارضی اوکراین است و از حق اوکراین برای دفاع از خود حمایت میکند.
تاکنون ناتو تنها کمک و پشتیبانی غیرنظامی مانند تجهیزات پزشکی، لباس و تجهیزات زمستانی به اوکراین ارائه کرده است، اما برخی اعضا به ابتکار خود سلاح و مهمات ارسال میکنند که این موضوع دوجانبه یا گروهی رخ میدهد
نتیجه گیری
کشورهای اروپایی نگران هستند ایالات متحده حمایت خود را کاهش دهد، زیرا کمک به اوکراین در کنگره به چالش برخورده است. در واقع، آنچه میتواند موجب نگرانی کشورهای اروپایی شود، کاهش احتمالی حمایت آمریکا از اوکراین است. در صورت روی کار آمدن دوباره دونالد ترامپ، ایالات متحده احتمالاً سیاست اروپایی خود را تغییر دهد.
گرچه کشورهای غربی اعلام کردهاند از اوکراین حمایت نظامی نخواهند کرد، اما مایل نیستند روسیه از جنگ اوکراین پیروز بیرون بیاید. طولانی شدن جنگ اوکراین باز هم برای بازیگران غربی پیامد منفی تلقی میشود، زیرا آسیبهای جدی بر اقتصاد اروپا وارد می کند. با وجود این، استولتنبرگ در مصاحبه ای با استفاده اوکراین از سلاحهای غربی برای حمله به اهدافی در روسیه مخالفت نکرد.
در مجموع، میتوان پیشبینی کرد حمایت نظامی دولتهای غربی از جنگ اوکراین دست کم در کوتاهمدت دور از ذهن باشد.
منبع: راهبرد معاصر