با توجه به شهادت سیدالشهدای خدمت، آیت الله رئیسی، انتخابات ریاستجمهوری طبق اصل 131 قانون اساسی باید ظرف 50 روز انجام شود. آنچه در این انتخابات همانند تمام انتخاباتهای جمهوری اسلامی حائز بیشترین اهمیت است، مشارکت سیاسی مردم در پای صندوقهای رأی است. در بررسی مفهوم مشارکت سیاسی توجه به ماهیت آن در نظام سیاسی اسلام مهم است و میتواند تفاوت ماهوی آن را با آنچه در اندیشه سیاسی غرب تحت همین عنوان آمده است، آشکار کند. در نظام سیاسی اسلام، از مشارکت سیاسی به عنوان حق و تکلیف مردم یاد شده است. طبق تعابیری که از بزرگان آمده، انتخاب کردن و رأی دادن هم به منزله یک حق برای مردم معرفی شده و هم از آن به یک تکلیف شرعی در ردیف دیگر تکالیف شرعی و شاید بالاتر از برخی تکالیف دیگر یاد شده است.
در نگاه اسلامی، منشأ تمامی حقوق خداوند است و اوست که نظام حقوق و تکالیف را برای زندگی بشر تعریف کرده و از طریق فطرت و ارسال شریعت نبوی در اختیار بشریت قرار داده است. یکی از این حقوق، «حق تعیین سرنوشت» است که در نظام سیاسی اسلام به منزله یکی از ارکان مهم شکلگیری حکومت اسلامی محوریت دارد. از آنجا که در اسلام رأی و انتخاب ملت در عرصه نصب کارگزاران حکومت اسلامی اعتبار دارد، ملت حق دارند در انتخابات حاضر شده و به نامزد مورد علاقه خود رأی دهند. هیچ کس نیز در جایگاهی نیست که بتواند مانع تحقق این حق شود. از سوی دیگر مشارکت سیاسی فعال در جامعه که مصداق بارز آن حضور در عرصه انتخابات است، به مثابه یک ضرورت شرعی و تکلیف الهی تأکید شده است؛ چرا که اولاً نظام سیاسی اسلام بدون حضور ملت در صحنه معنا نمییابد و ثانیاً این حضور موجب حفظ و تقویت نظام اسلامی که به فرموده حضرت امام(ره) حفظ آن از اهم واجبات است، شده و آن را در برابر تهدیدات مختلف مصون میکند.
حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای به این حقیقت چنین اشاره دارند: «... هم حق و هم تکلیف مردم است که بیایند و سرنوشت کشورشان را به دست خودشان معین کنند؛ زیرا کشور متعلق به مردم است. مردم باید بیایند و با انتخاب صحیح و آزادانه، قانونگذارانشان را در قوه مقننه معین کنند؛ مجریان خودشان را با ترتیبی که در قانون معین شده است، معین کنند. این حق مردم است و متعلق به آنهاست؛ اما تکلیف هم هست. اینطور نیست که یکی بگوید من نمیخواهم از این حقم استفاده کنم؛ نه، سرنوشت نظام بسته به احقاق و استنقاذ این حق است؛ این تکلیف است؛ باید همه شرکت کنند.»(۱۳۷۸/۱۱/۲۶)