یکی از موضوعاتی که در موضوع جهاد تبیین نباید از آن غفلت کرد، مسئله آموزش و پرورش و توجه به سند بنیادین تحول آن است. آموزش و پرورش یکی از ارکان مهم برای پیشرفت و توسعه آینده کشور به شمار می‌آید. یکی از عوامل توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، گسترش همه‌جانبه آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد است. تربیت انسان‌ها باید به‌منظور حفظ ارزش‌ها و هنجار‌های متناسب با همان جامعه باشد؛ از این رو لازم است در جامعه اسلامی ایران طوری برنامه‌ریزی شود که تربیت انسان‌ها در مدار کمال‌جویی و متناسب با ارزش‌های اسلامی قرار گیرد. سند تحول بنیادین نقشه راه توسعه سرمایه انسانی کشور و برنامه‌ای برای تمامی نهاد‌ها و دست‌اندرکاران فعال در آموزش‌وپرورش است. با این سند، حرکت‌ها و اقدامات افراد مسئول در بخش‌های گوناگون آموزش‌وپرورش سمت‌وسوی دقیق و مشخصی پیدا می‌کند. با توجه به اهداف انقلاب اسلامی و لزوم توسعه همه‌جانبه در بخش‌های فرهنگی، اجتماعی و... لزوم تربیت چنین نسلی، بیش‌ازپیش احساس می‌شود. سند تحول بنیادین راه رسیدن ایران به رتبه‌های برتر اقتصاد، علم و فناوری در منطقه را نشان می‌دهد. سند تحول بنیادین اهداف مختلف و ارزشمندی را دنبال می‌کند. این اهداف هم در سطح خرد و هم در سطح کلان، زمینه‌ساز پرورش انسان‌هایی نمونه و معیار برای ایران اسلامی می‌شوند. انسان‌هایی با ویژگی‌هایی، مانند اعتقاد به خداوند بزرگ، صلح‌جو و عدالت‌خواه، ایثارگر، وطن‌دوست، ماهر و کارآفرین و....
همچنین، دنبال کردن هدف‌های سند تحول بنیادین موجب ارتقای نظام تعلیم و تربیت در همه سطوح و در همه اشکال (رسمی، عمومی و خانواده) از جمله بهترین مدارس تهران، گسترش عدالت آموزشی و تربیتی به شکلی جامع، برقراری یک نظام اثربخش مدیریت منابع انسانی و... می‌شود. این اهداف در کنار تبدیل‌شدن ایران به کشوری الهام‌بخش برای جهان اسلام و دارای روابط حسنه با دنیا محقق می‌شود. رهبر معظم انقلاب درباره اهمیت تببین سند تحول می‌فرمایند: «یک نکته دیگر این است که بدنه آموزش و پرورش کشور با این سند آشنا شوند؛ مطالبات این سند را بدانند که چیست. معلمی که در فلان مقطع دبستان یا دبیرستان تدریس می‌کند، بداند که این تحول بنیادین از شخص او چه خواسته است. مدیر و رئیس دبستان یا دبیرستان بداند که وظیفه او و تکلیف او در قبال دانش‌آموز براساس این سند چیست؟ مطالبات این سند باید مشخص شود؛ بایستی برنامه‌ریزی کرد برای اینکه ما مطالبات سند را در سطح وسیع و گسترده آموزش و پرورش تفهیم کنیم، بحث کنیم. یک مسئله دیگر [این است]که دستگاه‌های تبلیغی و رسانه ملی باید به کمک بیایند.»