این روز‌ها وقتی علاقه‌مند به یادگیری مطلب جدیدی باشید، چه کاری انجام می‌دهید؟ فرقی نمی‌کند؛ به دنبال فراگیری آموزش جدید باشید یا قصد داشته باشید مهارت متفاوت را بیاموزید. در دنیای مدرن، خیلی کم پیش می‌آید افراد برای این مقاصد سراغ کتابخانه‌ها بروند یا در کارگاه‌های آموزشی گران‌قیمت ثبت‌نام کنند.
همان‌طور که می‌دانید، بهترین گزینه، تماشای فیلم‌های آموزشی است. امروزه بسیاری از مدرسان و یا حتی افراد معمولی می‌خواهند ساخت ویدئوی آموزشی را یاد بگیرند؛ چراکه فیلم‌های آموزشی به یکی از پربازدیدی‌ترین محتوا‌های ویدئویی در دنیای دیجیتال تبدیل شده‌اند.
خشایار صدرمنوچهری نائینی مدیر مدرسه عالی مهارتی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان و مدرس دانشگاه که ایده ساخت سریال‌های آموزشی مهمان را برای نخستین بار نه فقط در دانشگاه آزاد اسلامی؛ بلکه در ایران ارائه داده در گفت‌وگو با خبرنگار آنا درباره چگونگی ارائه این ایده و ساخت آن توضیحاتی داده که در ادامه خواهیم خواند.
خشایار صدرمنوچهری کسی است که با ایده نو و همت عالی، رویداد بی مانند را برای دانشجویان رشته حقوق رقم زد که شرح این رویداد را از وی جویا شدیم و بسیار لذت‌بخش است که با چنین نوآوری‌هایی بتوانیم پیشرفت آموزش عالی ایران را به نظاره بنشینیم؛ زیرا یقیناً این اتفاق گامی مؤثر در ارتقای پیشرفت آموزش عالی کشور خواهد بود.
چه انگیزه‌ای برای ساخت سریال آموزشی حقوقی داشتید؟
صدرمنوچهری: همان‌طور که می‌دانید یکی از پرطرفدارترین رشته‌های تحصیلی در ایران رشته حقوق است؛ اما در حلقه گسترش رشته حقوق بدون توجه به دانش مهارتی حرکت شده و بنابراین دغدغه‌های جدی در زمینه اشتغال فارغ‌التحصیلان حقوق وجود دارد به همین دلیل در دانشگاه آزاد اصفهان مدارس عالی مهارتی حقوق راه‌اندازی شد تا دانش مهارتی که یکی از سه موضوع مهم در بحث اشتغال بوده (دانش مهارتی، دانش اجتماعی، دانش تخصصی) در این مدارس آموزش داده شود.
همیشه به این فکر می‌کردم که نیازمند بستری هستیم تا دانشجویان حقوق در عرصه عمل با رشته خود آشنا شوند. همان‌طور که امیرالمومنین علی (ع) نیز می‌فرمایند: «اِنَّکم اِلَی العَمَلِ بِمَا عَلِمتُم أَحوَجَ مِنکم اِلَی تَعَلُّمِ مَالَم تَکونُوا تَعْلَمُونَ» (شما به عمل به آنچه می‌دانید محتاج‌ترید تا فراگیری آنچه نیاموخته‌اید) به لطف سابقه تدریس و معلمی، این نیاز را بیش‌ازپیش به چشم می‌دیدم و این خلأ را احساس می‌کردم و همیشه به این می‌اندیشیدم که چقدر جای اتفاق نویی تا بتواند دانشجویان حقوق را در عرصه عمل و فعالیت واقعی با رشته خود آشنا کند، خالی است.
همان‌طور که در اکثر رشته‌های علوم پزشکی دوره‌ای داریم که دانشجو زیر نظر استاد خود به یادگیری آموخته‌های خود و سنجش خود در عرصه عمل می‌پردازد و یا حتی در رشته‌های فرهنگیان و بسیاری از رشته‌های شاخه مهندسی، دوره کارآموزی یا عناوین شبیه به این وجود دارد جای خالی این گونه دوره‌ها نیز در رشته حقوق همیشه احساس می‌شد.
ساخت فیلم با دو انگیزه انجام شد یکی کمک به دانشجویان در راستای کسب مهارت در رشته تحصیلی خود و آمادگی دانشجویان برای ورود به بازار کار و دوم اینکه مخاطبان با مفاهیم مهم و کمتر کار شده رشته حقوق بیشتر آشنا شوند و از مسائل حقوقی که در حوزه‌های مختلف امکان مواجهه با آن را دارند قبل از مواجهه آشنا و آگاه شوند.
آنا: این سریال چه تفاوت‌هایی با دیگر محتوا‌های حقوقی دارد؟
صدرمنوچهری: این نخستین سریالی است که به زبان ساده و با داستان‌پردازی جذاب، مسائل حقوقی را آموزش می‌دهد. در این سریال به‌طور کلی از دانشجویان رشته حقوق برای نقش‌آفرینی استفاده شده و همین امتیاز ویژه‌ای بوده که دانشجویان حقوق به حدی از توانمندی رسیده باشند تا بتوانند در سریال حقوقی، خود به مسائل حقوقی بپردازند و حل مسئله کنند. از طرفی این سریال به جای پرداختن به موضوعات خشک و پیچیده حقوقی، سعی کرده به کمک موقعیت‌های واقعی و شخصیت‌های قابل‌درک، قوانین و مسائل پیچیده حقوقی را توضیح دهد.
چرا آموزش حقوق برای عموم مردم مهم است و این سریال از این دیدگاه چه ارزشی دارد؟
صدرمنوچهری: در دنیای امروز، آگاهی حقوقی یکی از ابزار‌های ضروری برای همه است تا از خود در برابر چالش‌ها و مشکلات قانونی محافظت کنند. هدف اصلی سریال این بوده که افراد بتوانند تصمیمات بهتری در زندگی بگیرند و از حق‌وحقوق خودآگاه شوند؛ زیرا اعتقاد دارم آگاهی حقوقی برای جلوگیری از تضییع حقوق و جلوگیری از آسیب با توجه به دربرگیرندگی مخاطبان آن یک الزام محسوب می‌شود و در هر جایگاهی لازم است.
چالش‌های ساخت سریالی با موضوع حقوق چه بوده و چطور بر آنها غلبه کردید؟
صدرمنوچهری: چالش اصلی، تبدیل مفاهیم پیچیده حقوقی به زبان ساده و جذاب بود که با تیمی از دانشجویان حقوق همکاری کردیم تا این مفاهیم پیچیده را به گونه‌ای بیان کنیم که همه مخاطبان بتوانند با آنها ارتباط برقرار کنند. همچنین چالش دیگر تربیت دانشجویانی بود که بتوانند به‌صورت عملی با چالش‌های یک پرونده مواجه و بداهه به حل مسائل حقوقی آن بپردازند، بهتر است توضیح بیشتری در این رابطه ندهم تا با دیدن سریال به مقصود پی ببرید.
آیا برنامه‌ای برای فصل‌های آینده این سریال دارید یا موضوعات دیگری که در آینده بخواهید به آنها بپردازید؟
صدرمنوچهری: با هدف پرورش دانشجویانی با مهارت‌های چند جانبه پا به این عرصه گذاشتیم و از هر اتفاق و ایده‌ای که کمک کند، دانشجویان را در این مسیر یاری دهیم استقبال می‌کنیم و هدف این سریال این است که در آینده نیز با تمرکز بر موضوعات مختلف حقوقی و به شکل مستمر، آموزش‌های متنوعی ارائه دهد. بدین شکل که افراد احساس می‌کنند با پروژه پویا و آینده‌دار روبه‌رو هستند.
بازخورد‌هایی که تاکنون از دانشجویان گرفته‌اید، چگونه بوده است؟
صدرمنوچهری: تا قبل از این پروژه هیچ عرصه‌ای برای اینکه دانشجویان بتوانند خود را در مهارت‌های عملی حقوق محک بزنند وجود نداشت و همگی دانشجویان در آغاز این پروژه با کمبود اعتمادبه‌نفس روبه‌رو بودند و گمان می‌کردند پیش بردن پروژه‌ای به این سنگینی آن هم با همه جزئیات و نکاتی که ما آن را برای ارزش‌گذاری به نگاه مخاطب رعایت کردیم برای آنان دشوار خواهد بود؛ اما با آغاز این پروژه و تقویت روحیه خودباوری دانشجویان، شاهد این بودیم که دانشجویان با اعتمادبه‌نفس کامل به ایفای نقش‌های خود پرداختند و حتی بداهه‌گویی‌های زیادی داشتیم که خود این بداهه‌گویی برای هنرجوی بازیگری هم سخت خواهد بود. اما دانشجویان به خوبی از پس آن برآمدند و بعد از این پروژه، شاهد رشد اعتمادبه‌نفس این نسل جوان بودیم.
بازخورد‌های دلگرم‌کننده‌ای شنیدیم که ما را بر آن داشت تا در این مسیر با اراده‌ای قوی‌تر از قبل پیش رویم. حتی در کلاس‌های درس هم شاهد این بودیم که دانشجویان، مطالبی که با آن در خلل پرونده این سریال مواجه می‌شدند را با دقت بیشتر و تمرکز بیشتری مطالعه می‌کردند. عملکرد آنها در کلاس نیز به مراتب بهتر شده بود و این یعنی نسل جوان وقتی در عرصه عمل با مسئله‌ای مواجه شود، برای خواندن کتاب و گوش دادن به استاد هم اشتیاق بیشتری نشان می‌دهد و این یعنی پیشرفت همزمان دانش مهارتی و دانش تخصصی دانشجویان و افزایش انگیزه و تلاش این نسل و چه بازخوردی شیرین‌تر از این.
و کلام آخر...
صدرمنوچهری: از شما برای انجام این گفت‌وگو تشکر می‌کنم و امیدوارم خداوند متعال به همه ما توفیق بندگی واقعی عنایت فرماید و بدانیم که همه فعالیت‌ها و عناوین هرچه باشد، وقتی مطلوب است که در راستای بندگی خداوند و برخورداری از ویژگی‌های انسان کامل قرار گیرد و در این پروژه بر آن بودیم تا با کم کردن دغدغه‌های والدین برای اشتغال جوانان خود و افزایش خودباوری و انگیزه دانشجویان، گامی برای رضایت حق‌تعالی برداریم.
به امید اینکه همه خودمان را با اهداف بلند آموزش عالی و مدرسه عالی مهارتی حقوق تطبیق دهیم تا کارآمدی لازم را داشته باشیم. هنگامی که بردار‌ها همسو باشد، کارآمدی و بالندگی سازمان قوی خواهد شد. به امید افتخارآفرینی نسل جوان و جویای دانش ما برای ایران و ایرانی.