در جدیدترین مواضع و همزمان با ورود ترامپ به کاخ سفید در مقام رئیس جمهور آمریکا، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در حاشیه اجلاس داووس در سوئیس در گفتگو با خبرنگاران و در اظهاراتی مدعی شد که ایران باید به تفاهم درباره فعالیت اتمی خود با دولت دونالد ترامپ برسد تا از کشاندن خاورمیانه به یک درگیری نظامی دیگر جلوگیری کند.وی گفت: ما در حال تعامل با روسیه، چین و کشورهای اروپایی هستیم، اما برای همه روشن است که حضور آمریکا ضروری است. آنچه ما نیاز داریم این است که تفاهمی پیدا کنیم. این ماموریت ما در چند هفته آینده خواهد بود.گروسی همچنین بیان کرد: یک توافق وجود داشت تا آنکه رئیسجمهور ترامپ تصمیم گرفت این مسیری نیست که میخواهد [در قبال ایران] دنبال کند. اکنون باید با نحوه برخورد با این موضوع کنار بیاییم، البته به استثنای جنگ.گروسی گفت: این چیزی است که باید به مسیر اصلی بازگردانده شود و افزود که امیدوار است خیلی زود با دولت ترامپ دیدار کند.مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین مدعی شد که ایران به تولید مقادیر زیادی اورانیوم بسیار غنیشده ادامه میدهد.این اظهارات گروسی در حالی است که آژانس بینالمللی انرژی باید در چارچوب اختیارات و وظایف خود عمل کرده و از سیاسی کاری و رویکرد غیر فنی در قبال برنامه صلح آمیز هستهای ایران پرهیز کند.
همزمان با این ادعاها نیز رسانه آمریکایی مدعی شده که آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده ایران به انباشت اورانیوم غنیشده با خلوص بالا ادامه میدهد. خبرگزاری «بلومبرگ» با انتشار این مطلب همچنین نوشت، «رافائل گروسی» مدیرکل سازمان بینالمللی انرژی اتمی نیز خواستار مذاکرات تازه با ایران شد. در همین حال پایگاه خبری «میدل ایست نیوز» به نقل از سفیر عمان در مصر اعلام کرد کشورش برای فراهم کردن بستری مناسب و میزبانی مذاکراتی دیگر درباره برنامه هستهای ایران آماده است.
آنچه گروسی نمیخواهد بداند
درباره ادعاها و سخنان گروسی در باب فعالیت هستهای ایران و مذاکرات باید به این نکات توجه داشت؛
اول؛ ایران بر اساس برجام حق واکنش به نقض عهدههای طرفهای غربی و خروج آمریکا از برجام را داشته و افزایش سطح غنی سازی اورانیوم 60 درصدی ایران امری قانون و مجاز و از حقوق حقه ایران است. دوم؛ آژانس در طول دو دهه گذشته هیچ اقدامی در جهت اجرای تعهداتش در قبال ایران در چارچوب ان پی تی برای توسعه هسته ای نداشته است که خود ابهامات در رفتار آژانس را شدت میبخشد.
سوم؛ گروسی در حالی مدعی لزوم رویکرد ایران به مذاکره می شود که ایران هرگز میز مذاکره را ترک نکرده است و این آمریکا بوده که از برجام خارج شده است. تاکنون سه دور مذاکره میان ایران و تروئیکای اروپایی نیز برگزار شده است و انکنون نیز معاون حقوقی و بینالمللی وزارت امورخارجه گفت: ما توافق کردیم که گفتگوها را ادامه دهیم و تاریخ آن را از طریق مشورتهایی که خواهیم داشت، تعیین خواهیم کرد.کاظم غریبآبادی در جمع خبرنگاران، با اشاره به گفتگوهای ایران و اروپا اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران همانند گذشته آمادگی برای آغاز و از سرگیری مذاکرات رفع تحریم را دارد.وی ادامه داد: ما همیشه آمادگی این را داشتیم و اگر در طرفهای دیگر هم وجود داشته باشد ما بر این عقیده هستیم که مذاکرات شکل خواهد گرفت و به نتیجه خواهد رسید.وی عنوان کرد: اگر سیاست و رویکرد دیگری را در طرفهای دیگر ببینیم ایران هم مناسب با همان سیاست رویکرد خودش را تنظیم خواهد کرد.معاون حقوقی و بینالمللی وزارت امورخارجه افزود: ما بر این باور هستیم که فرصتهای مناسب برای گفتگو و تفاهم وجود دارد، این یک موضوعی است که از قبل سابقه داشته و همگان هم میدانند برنامه هستهای ایران صلحآمیز است و تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی هم به اهداف خودش دست پیدا نکرده است.به گزارش مهر، غریبآبادی در مورد تاریخ دور جدید گفتگوهای ایران اروپا افزود: ما توافق کردیم که گفتگوها را ادامه دهیم و تاریخ آنرا از طریق مشورتهایی که خواهیم داشت، -و زمان آن را- تعیین خواهیم کرد.
چهارم؛ گروسی در حالی مدعی مذاکره است که هنوز او پاسخ نداده است که چگونه گزارشهای آژانس و البته اطلاعات سری ایران در اختیار غرب قرار میگیرد در عین آنکه گروسی تا به امروز از محکوم کردن تهدیدات صهیونیستها و امریکا علیه تاسیسات هستهای ایران خودداری کرده است.!! چگونه از قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام حمایت میکند در حالی که مدعی رویکرد تعاملی میشود؟
پنجم؛ آقای گروسی همچنان بر نگاه سیاسی و غیر حرفهای در قبال فعالیت هستهای ایران اصرار دارد چنانکه او هیچ اشارهای به این مسئله ندارد که دلیل زمین گیر شدن برجام از یک سو خروج آمریکا بوده است و از سوی دیگر بی تعهدی طرفهای غربی و لغو نشدن تحریمها بوده در حالی که ایران تمام تعهدات خود را اجرا کرده است. همچنین او نمیگوید که از دلایل بن بست در روابط ایران و آژانس زیادهخواهیهای غیر اصولی آژانس ورای پادمان بوده است. آژانس نمی تواند خواستههای غیر اصولی و زیاده خواهانه داشته باشد و در عین حال مدعی مذاکره باشد. گروسی اگر واقعا به دنبال از سر گیری مذاکرات است باید از یک طرف به تعهداتش در پی سفر اخیرش به ایران متعهد باشد و پروندههای ادعایی را مختومه سازد و از طرف دیگر به غرب برای لغو تحریمها و پذیرش حقوق هستهای ایران فشار وارد کند.
ششم؛ گروسی گویا فراموش کرده است که ایران برای به ورود به مذاکره نیاز به میانجی ندارد و این اصلاح رفتار طرف غربی است که میتواند چینش میز مذاکره را محقق سازد. ایران برای کشورهایی همچون عمان ارزش بسیاری قائل است اما این به معنای تن دادن به زیاده خواهی طرف غربی نمیباشد. میانجیگران به جای رویکرد به تغییر موضع ایران باید اقداماتی جدی برای تغییر رفتار بی منطق غرب داشته باشند.
جان کلام
در نهایت میتوان گفت که آقای گروسی تا زمانی که در جاده بی راهه میتازد نمیتواند مدعی اقدام برای حل موضوع ایران را داشته باشد. او باید ابتدا بیطرفی خود و آژانس را اثبات نماید نه آنها به ابزاری در دست غرب برای فشار بر ایران مبدل شود. در عین حال او باید برای جلب اعتماد ایران اصلاحات رفتاری نیز داشته باشد که بازخواست رژیم صهیونی درباره فعالیتهای پنهانی هستهای و تهدید تاسیسات هستهای ایران میتواند گام مقدماتی در این عرصه باشد. اقدام برای لغو تحریمهای ایران بعد دیگر این اقدامات می باشد تحریمهایی که خانم دوهان نماینده ویژه سازمان ملل در امور قهری یک جانبه آن را نقض حقوق بشر، جنایت علیه بشریت دانسته و خواستار مجازات و محاکمه آمران و عاملان تحریمها و لغو تحریم شده است.