«دونالد ترامپ» شخصیت عجیب و غریبی دارد یا به عبارتی به وی گفته شده است که نقش عجیب و غریبی را ایفا کند که به اصطلاح در تئوری‌های سیاسی به بازی «مرد دیوانه» موسوم است؛ واکاوی ابعاد و اهداف پیدا و پنهان دو اظهار مهم ترامپ از باب نمونه البته از برهه زمانی نشستن بر کرسی ریاست در کاخ سفید این موضوع را بیشتر روشن می‌کند.
یک ـ ترامپ غزه را یک منطقه مخروبه توصیف کرد و گفت، آمریکا نوار غزه را تصرف خواهد کرد. طرح ترامپ برای «تصرف»، «مالکیت» و «نقض حاکمیت» مردم غزه که با استقبال نتانیاهو و صهیونیست‌ها مواجه شد، رهبران عربی و حتی غربی را شگفتزده و سازمان‌های بین‌المللی را شوکه کرد و حتی عربستان را به موضع‌گیری با تعابیری وادار کرد که در تاریخ اشغال فلسطین از سوی سعودی‌ها سابقه نداشت.
دوـ مواضع ترامپ درباره مذاکره هم بسیار تأملبرانگیز است. چه تهدید و اجبار به مذاکره میان صهیونیست‌ها و حماسی‌ها از دو ماه مانده به کرسی‌نشینی و چه فراهم‌سازی اسباب مذاکره بین اوکراین و روسیه و چه تهدید ایران به مذاکره جامع و جدید با ایران بر سر مؤلفه‌های قدرتش، از جمله قدرت موشکی، نفوذ و حضور منطقه‌ای و هسته‌ای!
نکته قابل توجه در واکاوی چرایی این مدل از رفتار و رویکرد سیاسی ترامپ این است که او در درجه نخست، خود و سپس کشورش آمریکا را در مرکز کائنات تصور می‌کند و بر این اساس گمان می کند هر اقدامی که صلاح ببیند، می‌تواند انجام دهد و در این مسیر نگرانی از بابت موضع‌گیری منفی سایر کشورها یا نقض و نادیده گرفتن قوانین، هنجارها و حقوق بین‌الملل هم ندارد. البته این رویه رایج همه رؤسای جمهور آمریکا بوده؛ اما تفاوت دونالد ترامپ با سایرین در این است که شرمی از آشکار کردن این رویکرد زورگویانه ندارد. ویژگی خاص دیگر ترامپ شیوه پیشبرد اهدافش است؛ بر این اساس او در قبال هر کشور یا منطقه‌ای که با آن مشکلی دارد، ابتدا یک ادعا یا بلوف بزرگ مطرح می‌کند تا افکار عمومی را دچار شوک کند و در ضمن اقتدار و جسارت خود را نشان دهد، بعد به تدریج در جریان مذاکره هدف و پیشنهاد اصلی خود را که به نسبت زیادی کوچک‌تر از ادعای اولیه است، روی میز می‌گذارد.
نتیجه اینکه زیاد نباید به بازی مرد دیوانه و مشت باز او در تشدید بلوف‌ها توجه کرد؛ البته این به معنای بی‌توجهی به ضرورت‌ها و الزامات آمادگی همهجانبه در آگاهی دادن به جامعه و بهره‌برداری از تمام ظرفیت‌های دیپلماسی، قدرت دفاعی و فرصت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به منظور ارسال پیام برای اصلاح محاسبات توهمی نیست.
(فتحالله پریشان)
▼ گزارش روز
خواب آشفته
«مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا برای نخستین بار از زمان تصدی این سمت، وارد فلسطین اشغالی شد. درباره روبیو باید گفت، او مخالف دیروز و هم‌پیمان امروز ترامپ است که حالا نقش کلیدی در جایگاه یک مقام بلندپایه در دولت جدید ترامپ ایفا خواهد کرد. او یکی از اعضای کمیته روابط خارجی و به طور همزمان عضو ارشد کمیته اطلاعات سنای ایالات متحده بوده است. روبیو به رویکرد سرسختانه در قبال ایران مشهور است. این سناتور تندرو با تکرار ادعاهای ضدایرانی، مدعی شده است ایران به دلیل حمایت از تروریسم و کارنامه حقوق بشری هرگز نباید اجازه پیدا کند به سلاح هسته‌ای دست یابد. این در حالی است که سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا نیز اعلام کرده‌اند که تهران به سوی ساخت سلاح هسته‌ای حرکت نمی‌کند.
هدف اصلی این سفر آزادی اسرا به ویژه اتباع آمریکایی، پیشبرد مرحله دوم توافق آتش‌بس در غزه و مقابله با آنچه فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران و گروه‌های تحت حمایت آن نامیده شده، است. سفر روبیو به غرب آسیا در حالی انجام می‌شود که پیشنهاد دونالد ترامپ برای تصرف نوار غزه و تبدیل آن به «ریویرای خاورمیانه» با مخالفت شدید فلسطینی‌ها و مسلمانان روبهرو شده است. مارکو روبیو در حالی به سرزمین‌های اشغالی سفر کرد که دونالد ترامپ پیشتر تهدید حماس به تعلیق روند آزادسازی گروگان‌ها را وحشتناک خوانده و گفته بود «اگر تمامی گروگان‌های اسرائیلی تا ظهر روز شنبه آزاد نشوند، جهنم به پا خواهد شد.» با وجود این تهدید، حماس و جهاد اسلامی، صبح روز شنبه تنها سه اسیر صهیونی را در شهر خان یونس در جنوب نوار غزه آزاد کردند و تحویل مقامات صلیب سرخ دادند. سفر به اراضی اشغالی در حالی انجام می‌شود که رئیس جمهور ایالات متحده طرحی مبنی بر انتقال ساکنان غزه به کشورهای اطراف و واگذاری کنترل این باریکه به آمریکا برای بازسازی و رونق بخشیدن به آن پیشنهاد کرده است. در حال حاضر، «مصر» و «اردن» دو کشور کلیدی هستند که در برابر انتقال فلسطینیان از غزه مقاومت میکنند. یکی از اهداف سفر روبیو می‌تواند متقاعد کردن این کشورها برای پذیرش این طرح باشد. وزیر خارجه ایالات متحده در این سفر می‌تواند با مقامات صهیونی درباره استراتژی مذاکرات آینده و فشار بر تشکیلات خودگردان فلسطین پیرامون کوچ اجباری ساکنان غزه بحث کند.
به طور کلی، روبیو در این سفر نه تنها نقش یک مذاکره‌کننده را ایفا می‌کند، بلکه به مثابه یکی از معماران سیاست خارجی دولت ترامپ در قبال فلسطین و رژیم صهیونیستی ظاهر می‌شود. به خصوص که روبیو پس از سرزمین‌های اشغالی راهی عربستان و امارات خواهد شد؛ اما با وجود تهدید و تطمیع آمریکا و متحدانش، رزمندگان فلسطینی با تکیه بر ایمان و پشتیبانی مردم مقاوم غزه، از مبارزه با اشغالگران و تحقق آرمان فلسطین آزاد عدول نخواهند کرد.(مصطفی علیجان‌زاده)
▼ خبر ویژه
مذاکرات محرمانه و مستقیم!
شبکه «العربیه»، به نقل از یک مقام ارشد دیپلماتیک اروپایی گزارش داد، دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا، به‌دنبال مذاکرات مستقیم و محرمانه با تهران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است. این مقام اروپایی افزود، دولت آمریکا تلاش خواهد کرد تا پیش از اکتبر آینده، یعنی زمان پایان یافتن توافق هسته‌ای فعلی که در سال 2015 با غرب امضا شد و ترامپ در سال 2018 از آن خارج شد، به توافقی با ایران دست یابد. وی همچنین تأکید کرد: «اگر قرار باشد یک دولت آمریکایی بتواند به توافقی با ایران برسد، آن دولت، دولت ترامپ خواهد بود.» او توضیح داد: «هر توافق جدیدی بین دو کشور فراتر از فعالیت‌های هسته‌ای خواهد بود» و به احتمال اعمال شروط دیگری اشاره کرد. این شبکه همچنین اضافه می‌کند: «ترامپ در ماه‌های اخیر بارها بر تمایل خود برای مذاکره با ایران تأکید کرد، اما در عین حال همزمان احتمال رویارویی نظامی را نیز مطرح کرده است.»
▼ اخبار
برکناری رئیس امنیت عمومی رژیم صهیونی!
تلویزیون رژیم صهیونی به نقل از منابع آگاه از قصد نخست‌وزیر این رژیم مبنی بر برکناری «رونین بار» رئیس دستگاه امنیت عمومی (شاباک یا شین‌بت) خبر داد. بر اساس این گزارش، نتانیاهو پس از پایان تحقیقات مربوط به 7 اکتبر (روز آغاز عملیات طوفان‌الاقصی) از سوی دستگاه امنیتی عمومی، «رونین بار» را برکنار خواهد کرد. کابینه صهیونی برای پایان دادن به تحقیقات در این زمینه به شاباک فشار می‌آورد؛ اما دستگاه امنیت عمومی رژیم صهیونی اعلام کرده است به زمان بیشتری برای به اتمام رساندن پرونده تحقیق درباره شکست هفت اکتبر نیاز دارد. شبکه ۱۴ تلویزیون رژیم صهیونیستی چند هفته پیش در خبری کوتاه اعلام کرد، رئیس سازمان امنیت رژیم(شاباک) احتمالاً در روز‌های آتی استعفای خود را اعلام خواهد کرد. نتانیاهو پیشتر نیز «یوآو گالانت» وزیر جنگ خود را برکنار کرده بود و رسانه‌های صهیونی از قصد او برای برکناری برخی مسئولان دیگر خبر داده بودند.
نظام بانکی اصلاح می‌شود
طرحی با عنوان «طرح گزیر نظام بانکی (حل‌وفصل مسئله بانک‌های ناسالم)» توسط 55 نماینده در جلسه علنی مورخ 1403/10/18 مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد. این طرح با هدف اصلاح نظام بانکی و مقابله با بانک‌های ناسالم که یکی از دلایل تورم مزمن و عدم توانایی تأمین مالی تولید در کشور شناخته شده‌اند، ارائه شده است.بر اساس آن، بانک‌های ناسالم به‌عنوان یکی از عوامل اصلی کاهش ارزش پول ملی، بی‌ثباتی اقتصاد کلان و کاهش رشد اقتصادی معرفی شده‌اند. طرح پیش‌ِرو به‌دنبال ایجاد چارچوب قانونی برای حل‌وفصل مشکلات بانک‌های ناسالم و نظارت دقیق‌تر بر عملکرد بانک‌ها است. در این طرح، تعاریف و اهداف جدیدی برای بانک مرکزی، هیئت عالی بانک مرکزی، شورای تنظیم‌گری و نظارت بانکی و سایر نهادهای مرتبط ارائه شده است. همچنین، مقرراتی برای بازسازی و حل‌وفصل بانک‌های ناسالم، از جمله تشکیل هیئت اجرایی گزیر و روش‌های مختلف برای حل مشکلات مالی این بانک‌ها پیش‌بینی شده است. یکی از نکات مهم این طرح، تأکید بر ضرورت شفاف‌سازی و نظارت دقیق بر عملکرد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری است، همچنین، مقرراتی برای ایجاد ذخایر قانونی و احتیاطی بانک‌ها به‌منظور جلوگیری از ایجاد دارایی‌های موهوم و شناسایی سود غیرواقعی در نظر گرفته شده است. طرح گزیر نظام بانکی (حل‌وفصل مسئله بانک‌های ناسالم) پس از بررسی در کمیسیون‌های تخصصی مجلس، برای تصویب نهایی به صحن علنی آن ارائه خواهد شد.
جهان علیه ترامپ متحد می‌شود!
«استفان والت» که نظریه‌پرداز روابط بین‌الملل و استاد دانشگاه هاروارد هم هست، در یادداشتی خاطر نشان کرد: «سیاست‌های نامتعارف و غیرقابل پیش‌بینی کاخ سفید باعث نگرانی متحدان آمریکا شده و آنان را به تشکیل ائتلاف‌های جدید سوق داده است. ادامه این روند، موقعیت آمریکا را تضعیف می‌کند و فرصت‌های بیشتری برای رقبای جهانی‌اش فراهم خواهد کرد». والت در «فارین‌پالیسی» نوشت: «قسم می‌خورم برنامه من این بود که در این هفته، درباره چیزی غیر از رئیس‌جمهور ایالات متحده دونالد ترامپ بنویسم، اما سیل سیاست‌های بدی که از کاخ سفید سرچشمه می‌گیرد غیرممکن است که نادیده گرفته شود؛ به‌ویژه وقتی که سیاست خارجی را به شکل ناگهانی و گسترده به سمت چیزهای عجیب و غریب می‌کشد. مسئله کلیدی، تأثیری است که اعمال تعرفه‌های ترامپ و سایر ابتکارات او بر زندگی آمریکایی‌ها خواهد داشت و بخشی از پاسخ به این سؤال بستگی به این دارد که بقیه جهان چگونه به تلاش‌های سنگین ترامپ برای ضرب و شتم و قلدری آن واکنش نشان می‌دهند. در جهانی فاقد قدرت مرکزی، همه دولت‌ها تمایل دارند که اگر یک دولت بیش از حد قوی شود نگران باشند؛ زیرا نمی‌توانند مطمئن باشند که چگونه ممکن است از قدرتی که در اختیار دارد استفاده کند. نتیجه این است که دولت‌های ضعیف‌تر تمایل زیادی به متحد کردن نیروها برای کنترل قدرت‌های قوی‌تر دارند و در صورت تلاش برای تسخیر یا تسلط بر قدرت‌های ضعیف‌تر، آنها را شکست می‌دهند.»
▼ اخبار کوتاه
◄ رسانه‌های روسی فاش کردند که مذاکرات صلح اوکراین که عربستان سعودی میزبانی آن را پذیرفته، قرار است سهشنبه آینده اولین نشست‌های خود را در ریاض آغاز کند. بنا بر اعلام این منبع، یک هیئت روسی قرار است در این مذاکرات شرکت کند. در همین ارتباط شبکه سعودی «العربیه» از سفر یک هیئت اوکراینی به عربستان با هدف آماده کردن مقدمات لازم برای سفر «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین به عربستان خبر داد.
◄ رادیو ارتش رژیم صهیونی مدعی شد، آمریکا به نخست‌وزیر رژیم صهیونی فشار می‌آورد تا درباره مرحله دوم آتش‌بس و تبادل اسرا با حماس وارد مذاکره شود. این رسانه به نقل از منابع سیاسی گزارش داد، شورای وزیران امنیتی (کابینه امنیتی) روز دوشنبه در مورد مرحله دوم تشکیل جلسه خواهد داد؛ چرا که واشنگتن به حصول پیشرفت در مذاکرات تبادل اسرا در مرحله دوم آتش‌بس تمایل دارد.
◄ حساب کاربری رهبر معظم انقلاب در شبکه ایکس (توئیتر) به مناسبت پیروزی مقاومت فلسطین بر رژیم صهیونیستی و قدرت‌نمایی حماس در ماجرای تبادل اسرا با انتشار عبارتی از حضرت آیتاللهالعظمی خامنه‌ای بر به هم خوردن محاسبات آمریکا تأکید کرد. ترجمه توئیت منتشر شده به این شرح است: «مقاومت از توانایی‌های خود رونمایی کرد و همه محاسبات آمریکا را به هم ریخت.»
◄ «روبیو» وزیر خارجه آمریکا مدعی شد، باید بگویم که ما هیچ تماسی از سوی ایران نداشته‌ایم. هیچ نشانه‌ای از آن ندیده‌ایم و در نهایت، ما در گذشته دیده‌ایم که تلاش‌های دیپلماتیک ایران تنها به‌منظور طولانی‌تر کردن زمان بوده است، در حالی که همزمان به غنی‌سازی ادامه داده و علاوه بر آن، از تروریسم حمایت کرده، سلاح‌های دوربرد ساخته و بی‌ثباتی را در سراسر منطقه گسترش داده است. اما باید کاملاً روشن کنیم: «تاکنون هیچ تماس یا تمایلی از سوی ایران برای هیچ توافقی وجود نداشته است.»
◄ «محمد باقر قالیباف» رئیس قوه مقننه گفت: «لازم می‌دانم از آقای دکتر پزشکیان نیز تشکر ویژه کنم که در موضوع مذاکره با رئیس‌جمهور متوهم آمریکا با پایبندی به اصول وفاق، رهنمود هوشمندانه رهبر انقلاب را فصل الخطاب اعلام کردند و دشمن را از نقشه‌ای که برای دو قطبیسازی بر سر مذاکره کشیده بود، ناامید کردند.» وی تأکید کرد: «صدای واحد از سوی مسئولین کشور و پیام یکپارچگی ذیل سیاست‌های رهبر حکیم انقلاب مهمترین دستاورد وفاق مورد نظر رئیس جمهور محترم است که در حوزه سیاست خارجی نقش بسزایی در اصلاح محاسبات دشمن در نوع مواجهه با مردم ایران داشت و باعث شد رهبر فرزانه انقلاب این موضع رئیس جمهور محترم را مکمل حرکت عظیم مردم ایران در راهپیمایی 22 بهمن اعلام کنند.»