هشت سال دفاع مقدس، صحنهای از مقاومت و ایستادگی بینظیر مردم ایران بود. در آن روزها، هر شهر و روستا، هر خانه و کوچه، بخشی از میدان نبرد را تشکیل میداد و مردم عادی، بدون هیچ چشمداشتی، نقش رزمنده را ایفا میکردند. کودکانی که با نقاشیهای ساده، پیامهای مقاومت میدادند، مادرانی که پشت جبهه سنگر میساختند و پدرانی که با دست خالی در برابر دشمنی مجهز میایستادند، همه و همه تصویر یک ملت متحد را رقم زدند. این اتحاد ملی، راز اصلی موفقیت ایران در برابر قدرتهای بزرگ و همپیمانان منطقهای صدام بود.
اما دفاع مقدس تنها به خاک ایران محدود نبود. روحیه مقاومت و همبستگی که در دل مردم شکل گرفت، الگویی شد برای ملتهای دیگر که در برابر ظلم و تجاوز میایستادند. آنچه امروز هم برجسته است، این است که اتحاد ملی همچنان زنده و پویاست و مرزهای جغرافیایی آن را محدود نمیکند. تجربه خرمشهر، آزادسازی شهرها و پشتیبانی گسترده مردم، به ما نشان داد که وقتی یک ملت پشت هم بایستد، هیچ قدرتی توانایی شکست آن را ندارد.
امروز نیز ایران با تهدیدها و فشارهای نوین روبهروست؛ از تحریمهای اقتصادی گرفته تا تهدیدهای نظامی دشمنان منطقهای و فرامنطقهای. اما همان روحیه اتحاد و همدلی که در دفاع مقدس شکل گرفت، اکنون نیز پشتوانه اصلی قدرت کشور است. از مقاومت در برابر تحریمها تا حمایت یکپارچه از سیاستهای کلان کشور در مواجهه با تهدیدها، همه نشان میدهد که ملت ایران همانند گذشته، در بزنگاههای مهم متحد میایستد.
وقتی در سالهای ابتدایی دهه ۶۰ میلادی شمسی، ملت ایران در برابر صدام و حامیان پرقدرتش ایستاد، بسیاری از تحلیلگران سیاسی دنیا بهصراحت نوشتند که این ایستادگی «غیرمنتظره» و «غیرممکن» بود؛ اما دفاع مقدس نشان داد اتحاد ملی ایرانیان نیرویی است که میتواند معادلات جهانی را بر هم بزند. همین تجربه تاریخی بود که بعدها به الگویی برای مقاومت ملتهای دیگر در برابر تجاوز و اشغال تبدیل شد.
این شگفتی فقط مربوط به پیروزیهای نظامی نبود؛ بلکه به توان جامعهای برمیگشت که توانست در سختترین وضعیت اقتصادی و سیاسی، انسجام خود را حفظ کند. از نگاه جهانیان، راز اصلی بقا و پیروزی ایران در جنگ تحمیلی، همین اتحاد بود؛ اتحادی که امروز هم به منزله سرمایهای راهبردی در برابر دشمنان باقی مانده است.
اتحاد در برابر آمریکا و تحریمها
پس از پایان دفاع مقدس، ایران با چالشهای تازهای روبهرو شد. تحریمهای اقتصادی و فشارهای سیاسی آمریکا در طول سه دهه گذشته، عملاً ادامه همان جنگ، با ابزاری متفاوت بود. بسیاری از قدرتها تصور میکردند که این بار میتوانند با فشار اقتصادی، مردم ایران را از حاکمیت و نظام جدا کنند. تجربه تاریخی دفاع مقدس نشان داده بود که این ملت در بزنگاهها، اتحاد را انتخاب میکند. در سالهای اخیر، با وجود همه مشکلات، جامعه ایرانی در برابر سختیها ایستاده است. تحریمها زندگی روزمره مردم را دشوار کرد، اما باعث نشد که آنها اصل استقلال کشور را زیر سؤال ببرند. همین مقاومت اجتماعی موجب شد که نقشه دشمن برای شکاف انداختن میان مردم و حاکمیت، بارها با شکست روبهرو شود. اتحاد ملی بار دیگر در قامت یک سلاح پنهان عمل کرد.
ایستادگی در برابر رژیم صهیونیستی
یکی از جلوههای مهم اتحاد امروز ایران، ایستادگی در برابر رژیم صهیونیستی است. اگرچه جغرافیای نبرد تغییر کرده و ایران مستقیماً درگیر جنگی مثل دهه ۶۰ نیست، حمایت از آرمان فلسطین و مقابله با تجاوزگری رژیم صهیونیستی بخشی جدانشدنی از سیاست ملی ایران است. در این مسیر، اتحاد مردم پشتوانه اصلی حاکمیت بهشمار میآید.
حمله موشکی ایران به مواضع رژیم صهیونیستی در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر، نمونهای از این انسجام بود. در حالی که دشمنان امیدوار بودند چنین اقدامی موجب تفرقه داخلی شود، جامعه ایرانی با اکثریت قاطع نشان داد که در برابر تجاوز و ظلم، همچنان متحد است. این اتحاد داخلی بود که قدرت بازدارندگی ایران را به رخ جهانیان کشید.
از خرمشهر تا غزه؛ پیوند دو مقاومت
مقایسه خرمشهر دیروز و غزه امروز نشان میدهد، روحیه مقاومت و اتحاد در برابر ظلم، یک میراث مشترک است. همانطور که ملت ایران در دهه ۶۰ با دستان خالی، اما با ارادهای محکم توانست خرمشهر را آزاد کند، امروز مردم غزه با الهام از همان تجربه، در برابر اشغالگری صهیونیستها ایستادهاند. ایران در این میان تنها یک کشور تماشاگر ظاهر نشده است، بلکه تجربه تاریخی خود را به الگویی برای دیگر ملتها تبدیل کرده است. این میراث نهفقط در کتب تاریخی، بلکه در رفتار و سیاست عملی ایران تجلی یافته است. امتداد این پیوند نشان میدهد، اتحاد ملی ایران فقط به مرزهای جغرافیایی محدود نمیشود، بلکه به آرمان مشترک ایستادگی در برابر ظلم گره خورده
است.
انسجام اجتماعی؛ پشتوانه امنیت ملی
کارشناسان مسائل سیاسی معتقدند، امروز امنیت ملی ایران بیش از هر چیز بر پایه انسجام اجتماعی استوار است. دشمنان بارها تلاش کردهاند با استفاده از ابزار رسانهای، جنگ روانی و فشار اقتصادی، این انسجام را از بین ببرند. تجربههای تاریخی دفاع مقدس به نسلهای جدید آموخته است که در برابر این فشارها، اتحاد تنها گزینه ممکن است.
این انسجام در صحنههای گوناگون خود را نشان داده است؛ از مشارکت در انتخابات گرفته تا حضور گسترده در مراسم ملی و مذهبی. هر بار که تهدید خارجی پررنگتر شده، مردم با حضور یکپارچه نشان دادهاند که اتحاد ملی همچنان قویترین سلاح ایران است. همین واقعیت سبب شده است بسیاری از تحلیلگران خارجی اذعان کنند هیچ تهدیدی علیه ایران بدون در نظر گرفتن عنصر اتحاد مردم به نتیجه نخواهد رسید.
پیام امروز دفاع مقدس برای آینده
اگر بخواهیم میراث دفاع مقدس را در یک جمله خلاصه کنیم، آن جمله چیزی جز «اتحاد ملی» نخواهد بود. تجربهای که در دهه ۶۰ شکل گرفت، امروز هم کلید عبور از بحرانهاست. ایران در برابر فشارهای خارجی و دشمنی قدرتهای بزرگ، راهی جز همبستگی داخلی ندارد و این حقیقت بارها در عمل اثبات شده است.
پیام امروز دفاع مقدس این است که همانگونه که ملت ایران توانست خرمشهر را آزاد کند، امروز هم میتواند در برابر هر تهدیدی ایستادگی کند. دشمنان ایران اگر تاریخ را درست بخوانند، درمییابند که رمز بقا و قدرت این کشور نه در تسلیحات و تجهیزات، بلکه در همان سرمایهای است که «اتحاد ملی» نام دارد. سرمایهای که همچنان زنده است و آینده ایران را تضمین میکند.