پذیرش شاه توسط آمریکا: ورود محمدرضا پهلوی به آمریکا برای درمان، باوجود آگاهی مقامات آن کشور از حساسیت ملت ایران، مهم‌ترین جرقه این حادثه بود. دانشجویان و انقلابیون، این اقدام را نشانه‌ای آشکار برای شروع توطئه‌ای جدید مشابه کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ می‌دانستند و قصد داشتند با این کار، هرگونه امکان بازگرداندن شاه یا طراحی کودتا را خنثی کنند.
فعالیت‌های خرابکارانه از داخل سفارت: بر اساس اطلاعاتی که دانشجویان داشتند، یکی از عناصر مهم سیا در پوشش یک دیپلمات به ایران وارد شده بود تا اهداف خاصی را در مقابله با انقلاب پیش ببرد. آنان سفارت آمریکا را "لانه جاسوسی" و مرکز عملیات و توطئه برای براندازی نظام نوپا می‌دانستند.
واکنش به فضای سیاسی داخلی: این اقدام، تا حدی نیز واکنشی به سیاست‌های دولت موقت مهندس بازرگان در برقراری روابط مبتنی بر تساهل با آمریکا بود. دانشجویان، این سیاست را "جاده‌صاف‌کن امپریالیسم" ارزیابی می‌کردند.
در نگاهی عمیق‌تر، این رویداد را باید ادامه مبارزه تاریخی ملت ایران با استکبار جهانی دانست:
درس تاریخی کودتای ۲۸ مرداد: خاطره کودتای آمریکایی- انگلیسی سال ۱۳۳۲ و سقوط دولت ملی مصدق، به‌عنوان یک زخم کهنه در حافظه جمعی ملت ایران نقش بسته بود. این تجربه تاریخی، اصلی‌ترین زمینه‌ساز بی‌اعتمادی و این باور بود که آمریکا هیچ‌گاه از توطئه علیه استقلال ایران دست برنمی‌دارد.
قطع ریشه نفوذ دشمن: رهبر معظم انقلاب اسلامی با اشاره به این پیشینه تأکید می‌کنند که دشمنی آمریکا با ایران به این واقعه محدود نمی‌شود، بلکه کودتای ۲۸ مرداد، سرآغاز این چالش بوده است. بنابراین، تسخیر لانه جاسوسی، اقدامی دفاعی و پیشدستانه برای قطع دست استکبار از مرکز توطئه‌گری آن در ایران بود.
هدفمند بودن اقدام و کشف اسناد: برخلاف تصور برخی، این کار کاملاً هدفمند بود. یکی از اهداف اصلی دانشجویان، به دست آوردن اسنادی بود که دخالت‌های آمریکا را ثابت کند. اسناد به‌دست‌آمده، پرده از فعالیت‌های گسترده جاسوسی، برنامه‌ریزی برای کودتا، ایجاد جنگ داخلی در استان‌های مرزی و هدایت رسانه‌های ضدانقلاب برداشت.
در نتیجه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در ۱۳آبان ۱۳۵۸ را نمی‌توان یک عمل هیجانی، احساسی و کور دانست بلکه کاملا منطقی و حساب شده و بر اساس تحلیل اطلاعاتی بود که نشان می‌داد آمریکایی‌ها سفارت را به مرکزی برای اقدام و عملیات علیه منافع مردم و نظام نوپای ایران کرده بودند. در واقع، این اقدام حاصل درکی عمیق از توطئه‌های استکبار جهانی علیه ایران، به رهبری آمریکا، و پاسخی استراتژیک برای خنثی‌سازی این توطئه‌ها و تحکیم مبانی استقلال و خوداتکایی نظام جمهوری اسلامی ایران بود. پیامدهای این رویداد، ازجمله افشای هرچه بیشتر چهره استکبار و وحدت‌آفرینی داخلی، نشان داد که این حرکت، بر پایه منطق، عقلانیت و بصیرت انقلابی صورت گرفته است.