مقدمه:
نهضت عاشورا که در راه احیای دین و ویران کردن اساس ظلم در نوع خود بینظیر است، منشا تأثیرات عمدهای در نحوه عملکرد خواص بلکه قاطبه مسلمین در حوزههای مختلف مادی و معنوی، فردی و اجتماعی، حکومتی و سیاسی و... بوده است. عمده نهضتهایی که پس از حادثه عاشورا به وقوع پیوسته است، متأثر از قیام امام حسین(ع) بوده است، زیرا قبل از هر کس، خواص و سران این نهضتها، متأثر از حادثه عاشورا بودهاند. در این مجال بر آن هستیم تأثیر این قیام الهی را بر فکر و عمل خواص که موجب پیدایش قیامهای مختلفی بوده است را بررسی کرده و به نمونههایی از عملکرد خواص پس از حادثه عاشورا اشاره کنیم.