محیط اخلاقى و اجتماعى نامساعد
در مغز جوان فرو رفته که یا باید خداجو و مسالمت جو عافیت طلب و ساکت و بى تفاوت و. . . ماتریالیست بود، یا متحرک، پرخاشگر، دشمن استعمار واستبداد بود. چرا یک چیز کافى است براى نتیجه گیرى - قیام ها، انقلاب ها، نبردها را طرفداران ماتریالیسم اداره مى کند و الهیون غالبا در جناح بى تفاوت ها و بى تحرک‌ها هستند.
فراهم نمودن محیطى مساعد براى رشد سالم فعالیتهاى اخلاقى و اجتماعى جوانان:
در دانشگاه همه مکان هاى مرتبط با دانشجو اعم از خوابگاه، دانشکده، کلاس درس، محوطه دانشگاه، آزمایشگاه، سلف سرویس و. . . بایستى با شیوه هاى مختلف یک اندیشه را ترویج نماید و آن حضور در محضر الهى بودن و ترویج ارزش ها و انجام وظیفه ترویج فرهنگ حماسه و ایثار از طریق بسترهاى مناسب اجتماعى از قبیل: پیشوایى دینى، بهره گیرى از جدیدترین روش هاى تربیتى و تبلیغى.
برخى از نظریه‌هاى روانشناختى درخصوص آسیب‌هاى اجتماعى
در زمینه آسیب‌هاى اجتماعى نظریه هاى متفاوت و متنوعى وجود دارد که به برخى از آنها اشاره مى‌شود.
نظریه اصالت ساخت و کارکرد
ریشه انحرافات اجتماعى را عدم جامعه پذیر شدن افراد مى داند به گونه اى که فرد هنجارهاى اجتماعى را قبول نمى کند واز طرفى خود جامعه نیز این انحراف را تشویق مى‌کند.
نظریه بوم شناسان
بى سازمانى اجتماعى را مورد تاکید قرار مى دهند و اعتقاد دارند در مناطقى که از انسجام و سازماندهى اجتماعى خبرى نیست افراد انحراف را از یکدیگر یاد مى گیرند و به طور کلى محیط هاى بى سازمان افراد را به سوى نابهنجارى و انحراف سوق مى‌دهند.
نظریه عکس‌العمل اجتماعى
اعتقاد دارند جامعه فردى را که منحرف شده است بیگانه مى داند ولى از دیدگاه همین نظریه این جامعه است که بیگانه مى باشد و باید به او برچسب بیگانه زده شود. پس مى توان گفت که برچسب خوردن علامت انحراف داشتن است. افرادى که برچسب بیگانه را به یدک مى کشند گرد هم جمع شده و گروه هاى بزهکار را تشکیل مى‌دهند.
نظریه نظارت اجتماعى
اصولا افراد، داراى قابلیت بهنجار و نابهجار بودن هستند، نابهنجارى و انحراف زمانى اتفاق مى افتد که پیوند میان فرد و جامعه تضعیف یا گسسته گردد. تضعیف چهار عنصر (وابستگى - تعهد - درگیرى و اعتقاد) باعث انحراف و آسب اجتماعى مى‌شود.
از مجموع این نظریات مى توان پیشنهادات زیر را بررسى نمود.
ایجاد بستر مناسب رشد فکرى، جسمى و عاطفى در جامعه، مدرسه، دبیرستان، دانشگاه، محل کار، خیابان و. . . بایستى به گونه اى باشدکه جوانان را از تمایل به انحراف دور نماید.
احداث ورزشگاه، خصوصا باشگاههاى ویژه بانوان و همچنین مراکز تفریحى متناسب با روحیه جوانان و نوجوانان.
نظارت نامحسوس عمومى غیر رسمى و در نهایت رسمى مراکز ذى صلاح.
سازماندهى جوانان و نوجوانان در گروه هاى دولتى یا غیردولتى با هدف آموزش و توجیه منطقى.
تقویت ایمان مذهبى و عزت نفس در مراکز عمومى وخصوصى بخصوص خانواده‌ها.
آموزش مهارتهاى اجتماعى و فردى جهت مقابله با مشکلات خانوادگى و روحى روانى شخصى در مدارس و رسانه‌هاى جمعى.
توجه بیشتر به مقطع حساس و بحرانى بلوغ از نوجوانى تا جوانى به لحاظ اهمیت خاص این دوران.
ایجاد محیط مناسبى برا ى دوستیابى، فرهنگ سازى نامحسوس و استفاده بهینه از محیطهایى نظیر بسیج، مساجد، هیات هاى مذهبى، گروه هاى هنرى و. . . . در تمامى این گروه ها چنانچه نظارت کافى از طرف متصدیان جهت ترویج فرهنگ دینى و فرهنگ خودباورى واعتماد به نفس صورت نگیرد نتیجه عکس حاصل خواهد شد.
ازطرفى با توجه به پژوهش هاى روانشناختى پیرامون علت بروز ناهنجارى در جوانان مى توان به موارد ذیل اشاره نمود:
سختگیرى بى مورد و محدود کردن آزادیهاى دختران در منزل.
بى‌مهرى تبعیض و بى توجهى والدین نسبت به فرزندان.
وجود برخى مشکلات اخلاقى و اقتصادى در خانواده (اعتیاد، اختلاف والدین، فیلم هاى ماهواره‌اى و. . .)
لذا براى مقابله با هرکدام از عوامل بالا و دیگر عواملى که موجب چنین ناهنجارى در جامعه اسلامى مى شود بایستى دکترین خاصى طراحى نموده و از جدیدترین شیوه هاى تبلیغ براى جاانداختن بهره جست که عبارتند از:
هیات‌هاى مذهبى اصیل زیر نظر روحانیون جوان و خوش فکر و فعال در مساجد مدارس و دانشگاه ها.
کانون هاى فرهنگى، کانون هاى هنرى و کانون هاى ورزشى با حضور فعال جوانان علاقه مند پرشور وبانشاط حزب اللهى و متدین و با حمایتهاى مردمى و دولتى و نظارت صاحبنظران متعهد و متخصص.
ابزارها
ابزارهاى عرفى: هنجارهاى پذیرفته شده در اجتماع ایران اسلامى.
ابزارهاى شرعى: امربه معروف و نهى از منکر با تکیه بر آیات نورانى قرآن و روایات انبیاء خدا.
ابزارهاى فرهنگى: نشریات، تابلوها، نمایشگاه هاى تخصصى، بهره گیرى از انواع هنر، کاریکاتور، عکس، نمایش، طنز و. . .
ابزارهاى قانونى: مصوبات شوراى عالى انقلاب فرهنگى، شوراى فرهنگى دانشگاه و کمیته انظباطى
نتیجه: به وسیله جهاد فکرى، قلمى، زبانى و عملى کارهاى ذیل را مى توان انجام داد:
ارائه مکتب الهى به صورت علمى معقول و مستدل.
توجه به حقوق زن در اسلام.
پاسخ به شبهات مطرح شده در خصوص پوشش اسلامى.
فلسفه پوشش در اسلام.
پیوند مسایل الهى با مسایل اجتماعى و سیاسى مشخص شود.
جلوگیرى از هرج ومرج تبلیغى و اظهارنظرهاى نامتخصص و مبارزه با آن.
اهمیت دادن به محیط مساعد اخلاقى و اجتماعى.
توجه به نکات روانشناسى ذیل:
کار فکرى و تبلیغى در خوابگاه هاى دانشجویى ( کار کیفى بهتر جواب مى دهد تا کار کلیشه‌اى).
توجه به روحیات خاص جوانان عموما و خانم ها خصوصا.
توجه به تفاوتهاى زن و مرد( صفت خودنمایى زنان و چشم چرانى مردان).
توجه به الگو پذیرى جوانان از کسى که اورا دوست دارند ( یک ورزشکار، یک معلم، یک دوست و یک روحانى).
حرف شنوى و رنگ پذیرى جوانان از دوستان و همسالان خویش نسبت به حرف شنوى از پدر و مادر.
کار اثباتى بیشتر از کار نفى جواب مى‌دهد.
پرهیز از نفاق و ظاهر سازى، به عبارتى هرچقدر روبنایى تر کار شده و به ظاهر جوانان پرداخته شود به همان میزان از اصل ومحتواى کار کاسته شده و کمتر جواب خواهیم گرفت.
تبلیغ اصل بندگى، اداى تکلیف وانجام وظیفه درتبلیغ همه ارزش‌ها
توجه به حل مشکلات نسل جوان ( کار، مسکن و ازدواج)
اجراى برنامه‌هاى ابتکارى با نظرخواهى از خود جوانان
توجه به ریشه بروز ناهنجاریها
زمان بر بودن کار تربیتى و تغییر رفتار در جوانان