باندهای تبهکار در کمین جوانان

بصیرت: قاچاق انسان یکی از پدیده های هولناک و زیانبار عصر حاضر است که روز به روز بر دامنه آن افزوده شده و نگرانی های بسیاری را برانگیخته است.
این پدیده روبه رشد اغلب دارای زمینه های متعدد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و... است و تشدید آن با بحرانهایی که در جوامع به وقوع می پیوندد ارتباط مستقیم و تنگاتنگی دارد. به عبارت دیگر این پدیده گونه ای از مهاجرت به انگیزه دستیابی به فرصتها و شرایط مطلوب تر به شمار می آید که به سبب خروج غیرقانونی از یک کشور و ورود غیرقانونی به کشور یا کشورهای دیگر توأم با مسایل و مشکلات متعدد و مخاطره آمیزی است.
در این شیوه معمولاً کشور یا کشورهایی که دارای ثبات، امنیت و رونق فرهنگی و اقتصادی بیشتری هستند، به عنوان مقصد مورد توجه قرار گرفته و باندهای که در زمینه قاچاق انسان فعال هستند با دریافت مبالغ هنگفتی از متقاضیان اقدام به این کار نموده و از رهگذر این تجارت ننگین سود سرشاری را عاید خویش می نمایند، چنان که در حال حاضر تجارت سیاه قاچاق انسان در شمار یکی از سودآورترین فعالیتهای غیرقانونی و نامشروع بین المللی محسوب می شود و با وجود تلاشهای گسترده جهانی در زمینه مبارزه با این پدیده، دشواریهای فراوانی در این مسیر دیده می شود.
پدیده قاچاق انسان، پدیده ای پیچیده است که دارای انواع و اشکال گوناگونی است، گاه اهداف پنهان و پشت پرده باندهای قاچاق انسان بسیار فراتر و ناهمگون تر با آرزوها و رؤیاهای متقاضیان بخت برگشته ای است که قربانی اعتماد نابجا و ناآگاهانه خویش می شوند و به ناگاه خویش را در گرداب و یا منجلابی می بینند که یا راه بازگشت برایشان وجود ندارد و یا پاکباخته تر از گذشته ناگزیر به بازگشتی تلخ و بی سرانجام تر از پیش هستند.
جوانان عمده ترین مخاطبان باندهای قاچاق انسان هستند و باندهای قاچاق انسان ترجیح می دهند که به دلایل متعدد توجه خود را روی این قشر متمرکز کرده و با جلب حسن اطمینان آنها به مقاصد شوم خود دست یابند.
در مجموع باندهای قاچاق انسان را می توان به دو گروه تقسیم کرد که عبارتند از:
1 - باندهای محلی یا منطقه ای
2 - باندهای بین المللی
باندهای محلی یا منطقه ای قاچاق انسان عموماً باندهایی هستند که دامنه فعالیتهای آنها محدود و منحصر به انتقال غیرقانونی متقاضیان از کشوری به کشور دیگر است. این گروهها به جز عبور دادن اشخاص از مرز اهداف و برنامه دیگری ندارند و به محض منتقل کردن اشخاص به کشور دیگر، کار خود را خاتمه یافته تلقی می کنند. بیشتر متقاضیان چنین باندهایی کارگران جوانی هستند که درصدد یافتن فرصتهای شغلی و یا دست یافتن به شرایط اقتصادی مناسب تر، خطر چنین سفری را به جهان می خرند و ترک یار و دیار می کنند.
چنین افرادی بیشتر دارای سواد و اطلاعات اندکی هستند، به همین لحاظ بسیار ساده انگار و زود باورند چه بسا اگر از طریق قانونی اقدام به سفر به کشور دیگری نمایند از جهات گوناگون به نفع آنها تمام شود، اما ناآگاهی گاه سبب می شود که برای رسیدن به مقصد، ناهموارترین و نامناسب ترین راه، بهترین راه به نظر آید !
گاه دیده شده است که در شرایط بحرانی که بیم دستگیری و شناسایی افراد باندهای محلی قاچاق انسان وجود داشته است، آنها به طور بی رحمانه ای اقدام به سر به نیست کردن مسافران همراه خود نموده اند، به عنوان مثال چندی پیش یکی از همین باندها در کشور ترکیه از هراس افشای فعالیتهایشان تمامی مسافران همراه خود را به دریا ریخته که در نتیجه همه آنها جان خود را از دست داده بودند.
گاه نیز شرایط نامطلوب و شیوه نامناسب حمل و نقل مخاطراتی را در پی دارد که به عنوان مثال می توان از خفگی مسافران متعددی که به علت کمبود اکسیژن و گرمای بیش از حد در کانتینر و یا دلایل دیگر جان خود را از دست داده اند، یاد کرد.
در مقایسه با باندهای محلی یا منطقه ای، باندهای بین المللی قاچاق انسان از ساختار و عملکرد بسیار منظم تر و پیچیده تری برخوردار هستند. این باندها به طور برنامه ریزی شده ای اهداف مشخص و معینی را تعقیب می کنند و دارای رویکردهای غیراخلاقی و تنها سود جویانه ای هستند.
این در حالی است که تجارت سیاه قاچاق انسان که زشت ترین و منفورترین جلوه بهره کشی انسان از انسان است و آن را می توان پلیدترین شکل برده داری به شمار آورد روز به روز ابعاد گسترده و جنایتکارانه تری به خود می گیرد.
گذشته از موضوع قاچاق انسان با هدف توسعه و ترویج فحشا، تجارت اعضا تجارت پرسود دیگری است که همپای پیشرفتهای علم پزشکی، روز به روز بر دامنه و رونق آن افزوده شده است.
با کشف اجسادی که برخی از اعضای بدن آنها جدا شده بود، جامعه جهانی در بهت و حیرت و هراس و تأسف غرق شد، این اجساد که در بین زباله های حومه یکی از شهرهای آلمان کشف شد متعلق به اشخاصی بود که با وعده کار و زندگی بهتر از دیگر نقاط جهان به غرب آمده بودند اما هیچ وقت به آرزوهای خود نرسیدند و پس از بیهوشی به طور بی رحمانه ای مهمترین اعضای بدن آنها برای فروش به بیمارستانهای غرب به سرقت رفت.
از سوی دیگر باندهای بین المللی قاچاق انسان معمولاً همسو با سیاستهای ضد فرهنگی غرب عمل نموده و گاه به نحو زیرکانه و حساب شده ای برای بی اعتبار کردن حکومتهای مردمی، بحران هایی را پدید می آورند که نه تنها در بین مردمان آن کشور سرخوردگی پدید می آورد، بلکه وجهه کشور مذکور را در انظار جهانیان خدشه دار می سازد.
نظر به ابعاد گوناگون و خسارت آفرین پدیده قاچاق انسان به نظر می رسد که مسؤولان و نیز رسانه ها با هشیاری افزونتری نسبت به توطئه هایی از این نوع می بایست به مقابله برخیزند و لزوم ارتقای سطح آگاهیهای جامعه در این زمینه واقعیتی است که تردیدی در آن وجود ندارد.

* کامران شرفشاهی