تحریم‌های فراگیر، زمینه‌ها و راهبردها

بصیرت: اقدام اوباما در تصویب و ابلاغ مصوبه اخیر مجلس سنا و نمایندگان امریکا برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران، یک‌بار دیگر استراتژی امریکا در مهار حرکت انقلاب اسلامی را به موضوع روز سیاسی جهان تبدیل کرد. امریکا که به رغم تصویب بدون اجماع قطعنامه 1929 در شورای امنیت تحقق اهداف خود را از آن طریق امکان‌پذیر نمی‌دید، در این مصوبه با گسترش دامنه تحریم یکجانبه ایران در زمینه ممانعت از فروش بنزین و همکاری‌های بیمه‌ای و بانکی، کوشید تا خلأ و کاستی‌های موجود در قطعنامه شورای امنیت را مرتفع کند، اگرچه عده‌ای را عقیده ‌بر این است که این مصوبه مکمل قطعنامه 1929 شورای امنیت است اما فراتر از موضوع تحریم‌ها، دغدغه‌ها و اهداف امریکا در این تحریم مضاعف است که در مقدمه مصوبه کنگره امریکا بر آن تأکید شده است. به گزارش رادیو فردا، مهم‌ترین دغدغه امریکایی‌ها در تنظیم این تحریم‌ فراگیر، نگرانی از دست رفتن «اعتبار امریکا» در جهان در پس برنامه‌های راهبردی ایران است.
براساس این گزارش که در تاریخ 9/4/89 توسط رادیو فردا منتشر شده، اعضای کنگره امریکا در مفاد تحریم‌های تازه اعلام داشته‌اند که برنامه‌های اتمی ایران اعتبار امریکا در منطقه را مورد تهدید قرار داده است. آنها همچنین یادآور شده‌اند که ایران در صورت اتمی شدن خواستار کنترل مناطق نفت‌خیز خلیج فارس خواهد شد که بقای اسراییل (رژیم صهیونیستی) را مورد تهدید قرار خواهد داد، رژیم‌های میانه‌رو عرب را متزلزل خواهد ساخت، تلاش‌های امریکا برای استمرار آرامش و امنیت در عراق و افغانستان را خنثی خواهد ساخت و با خشونت در مقابل تلاش‌های صلح اعراب و اسراییل(رژیم صهیونیستی) ایستادگی خواهد کرد و حمایت از تروریسم جهانی(!؟) یا جنگ باواسطه، توسط گروه‌های محلی در منطقه را تشدید خواهد کرد.
فارغ از پیامدهای مصوبه اخیر کنگره امریکا، نکات مورد اشاره در مقدمه آن، دقیقاً معطوف به شکست پیش‌هنگام این مصوبه است که اوباما هنگام امضای آن بر اراده امریکا بر اجرای آن تأکید کرد.
نگاهی به ابعاد نگرانی امریکا از موفقیت‌های نظام اسلامی، اعتراف به این واقعیت است که دغدغه‌ اصلی امریکا توان هسته‌ای ایران نیست چرا که اگر بود باید توان هسته‌ای پاکستان و هندوستان هم برای امریکایی‌ها محل نگرانی می‌شد. امریکایی‌ها اعتراف می‌کنند که اکنون از نفوذ انقلاب اسلامی در سطح منطقه نگرانند، از فروپاشی رژیم‌های دست‌نشانده خود در سطح منطقه به دلیل خیزش اسلامی نگرانند و مهم‌تر از همه نگرانند که رژیم نامشروع و دست‌نشانده صهیونیستی در پی مبارزات مسلمانان فلسطین از صحنه روزگار حذف شود و برای جلوگیری از همه اینها تنها چاره را تسلیم ایران در برابر اراده نظام سلطه می‌دانند اما نکته مهم دیگری که در این مصوبه قابل اشاره است، ادعای اعلام دوستی امریکا با مردم ایران و مخالفت با دولت جمهوری اسلامی ایران است، به ویژه آنکه در این مصوبه بودجه ویژه‌ای هم برای تقویت رسانه‌های ضدایرانی پیش‌بینی شده است.
مجله تایم در گزارشی اهداف این تحریم‌های مضاعف را روشن کرده است، آنگاه که می‌نویسد: اگرچه تحریم‌ها چندان مؤثر نبوده‌اند، اما دولت اوباما امیدوار است که اقدامات جدیدی که منافع طبقه حاکم ایران را هدف قرار داده، منجر به بروز شکاف عمیقی میان مردم و حاکمیت شود، به‌خصوص اینکه جنبش مخالفان درصدد است از معضلات رو به ‌افزایش اقتصادی برای فربه‌تر کردن و منسجم‌تر ساختن بدنه مخالفان رژیم بهره بگیرد و این چالش را تبدیل به فرصت کند.
مقام معظم رهبری در دیدار اخیر خود با اساتید بسیجی به درستی این صحنه را ترسیم و راهبرد مقابله با آن را تبیین فرمودند. ایشان در این دیدار می‌فرمایند: مراکز استکبار جهانی در مقابله با حرکت اسلامی که نماد واقعی‌اش جمهوری اسلامی است، دارند آخرین تلاش‌‌های خودشان را می‌کنند. در بسیاری از عرصه‌ها، تلاش‌هایشان و تدابیرشان به بن‌بست خورده و کار از دستشان در رفته است. این کمربندی که اینها بر دور مسائل جهانی کشیده بودند و حیطه‌بندی کرده بودند، در حساس‌ترین نقاط روی زمین یعنی خاورمیانه، پاره شده یا سست شده، حداقلش این است ولی به نظر من پاره و از دستشان در رفته است.
ایشان سپس با اشاره به تأثیر ظهور انقلاب اسلامی در بروز این مشکل برای غرب می‌فرمایند: اما ظهور جمهوری اسلامی کار را برای اینها مشکل کرده، لذا به شدت دشمن‌اند، دشمنی هم می‌کنند، اما دشمنی دستپاچه و سراسیمه، دشمنی‌ها از این قبیل است حالا کارهایی که می‌کنند، تدابیری که می‌کنند، جنجال‌هایی که می‌کنند، تبلیغاتی دنبالش می‌گذارند، یک قطعنامه در سازمان ملل، چند قلم تحریم، بعد هم بزرگنمایی تحریم‌ها بیش از آنچه واقعیت دارد، این تحریم‌ها را اهمیت دادن، بعد تهدید نظامی هم به صورت احتیاطاً نیم‌بند پشت سرش گذاشتن، همه به این خاطر است که اینها در مواجهه با این حرکت عظیم و متین و بنیانی اسلام در کلیه جهان اسلامی دچار این انفعالند، ملت ایران هم پیشرو این حرکتند.
معظم‌له در این دیدار راهبرد نظام در مقابله با این حرکت را حفظ وحدت همدلی دانسته و یادآور می‌شوند: «حفظ وحدت و همدلی و انسجام در جامعه و پرهیز از هرگونه اختلاف و شکاف، نظر رهبری در این برهه حساس است.»
عباس حاجی نجاری