شکست سیطره سینمای روشنفکری

انجمن روزنامه نگاران مسلمان برای هفتمین سال پیاپی به بررسی جشنواره فیلم فجر پرداخت. امسال نیز هیئت داوران این انجمن با ارزیابی آثار به نمایش درآمده در سی امین دوره جشنواره فیلم فجر، علاوه بر معرفی برگزیدگان خود، به تحلیل وضعیت کنونی سینمای ایران نیز پرداخته است. متن کامل بیانیه داوران انجمن روزنامه نگاران مسلمان در تبیین شرایط فعلی سینمای کشور و برگزیدگان این انجمن به این شرح است:
سی امین جشنواره فیلم فجر در شرایطی برگزار شد که ایران بزرگ در طلیعه جهشی به سمت آینده متعالی و درخشان خود، آماج انواع تهدیدهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی دشمنان است. مستکبران عالم با تمام توان می کوشند تا از ثمردهی نو به نوی شجره طیبه انقلاب اسلامی در کشور و منطقه و جهان جلوگیری کنند و الهام بخشی آن در موج جدید بیداری اسلامی و جهانی را با مانع روبه رو سازند. آنها می دانند یک نمونه محقق و یک الگوی عینی از پیشرفت در سایه اسلام ناب؛ چه چشم انداز حرکت آفرین و امیدبخشی پیش روی ملت های تازه به پا خاسته در منطقه می گشاید. از یک سو تلاش می کنند تا بافشارهای سیاسی و تحریم های اقتصادی و حتی عملیات های تروریستی، پیشرفت های علمی و صنعتی و اقتصادی را سد کنند و از دیگر سو با تحرکات بی سابقه رسانه ای و هنری و نرم افزاری؛ فرهنگ دینی و انقلابی را با انواع و اقسام شگردها و ترفندها هدف قرار داده اند.
هرآنچه را که به امید، ابتهاج و نشاط، معنویت و اخلاق مبتنی بر آموزه های الهی، ارزش های فردی، خانوادگی و ملی ایرانی - اسلامی، هویت دینی و آرمان های انقلابی صدمه بزند و آنها را در جامعه امروز کم رنگ و بی فروغ جلوه دهد، گامی به سوی اهداف شوم خود می دانند و هیچ حمایتی را از آن دریغ نمی کنند. راه اندازی شبکه های متعدد ماهواره ای در دو سه سال اخیر که مرحله به مرحله صریح تر و جسورانه تر همه ابعاد فرهنگ ایرانی- اسلامی- انقلابی را مورد هجوم قرار می دهند، نشانه غیرقابل انکاری است که پرده از توطئه های برنامه ریزی شده و گسترده علیه فرهنگ جامعه ایرانی بر می دارد. بدون شک در کنار تهاجم خارجی؛ مستکبران می کوشند تا از بسیاری از ظرفیت های داخلی و از جمله سینمای ایران به مثابه اسب تراوایی برای نفوذ سربازان و سرسپردگان فرهنگ و سیاست غربی استفاده کنند. کسانی که می کوشند وادادگی و انفعال عمیق فکری، فرهنگی، سیاسی خود در برابر غرب را به همه سطوح و اقشار جامعه ایران تعمیم دهند و در این مسیر، حمایت صریح و همه جانبه قرارگاه های فرهنگی غرب و البته بعضاً مدیران کم بصیرت داخلی را نیز دارند. سینمای ایران به مثابه یکی از چند قطب سینمای بزرگ جهان که امکان کم نظیر تولید نزدیک به صد فیلم سینمایی در هر سال را دارد؛ هنوز موقعیت تاریخی خود را درنیافته و نسبت دقیقی با شرایط امروز کشور، منطقه و جهان پیدا نکرده است.
هیئت داوران انجمن روزنامه نگاران مسلمان لازم می بیند قبل از معرفی برگزیدگان این دوره چند نکته مهم را متذکر شود.
1- سی امین جشنواره فیلم فجر نشان داد که اگرچه خوشبختانه سیطره پوشالی حلقه های روشنفکری بر سینمای کشور در سراشیبی قرار گرفته و فضاسازی های تبلیغاتی آنان کم تأثیر شده است، اما همچنان تا رسیدن به وضع ایده آل راه درازی در پیش است. تقلید طوطی وار بعضی حلقه های سینمایی از سخیف ترین شبکه های ماهواره ای و بازسازی سریال های مبتذل در قالب فیلم های روشنفکرمآبانه، نمونه ای از همسویی جریان های داخلی و خارجی و برنامه ریزی مشترک برای حمله به ارکان خانواده ایرانی به مثابه هسته اصلی مقاومت فرهنگی در برابر غرب است. اگرچه مدیران سینمایی وزارت ارشاد با اذعان تلویحی به خالی گذاشتن تنگه احد و باز کردن راه برای شکستن خط قرمزها سراسیمه اعلام کردند که اولویت سال آینده خود را حمایت از فیلم های مبتنی بر امتیازات خانواده ایرانی قرار داده اند، اما باید به آنان گوشزد کرد که فهم غلط از آزادی و برداشت های سطحی از فضای باز فیلمسازی؛ ممکن است به آسیب هایی منجر شود که جبران آن به آسانی ممکن نخواهد بود. اگرچه نظام جمهوری اسلامی و جامعه ریشه دار و اصیل ایرانی با سماحت و سعه صدر از تنوع آرا و سلایق استقبال می کند، اما اقتدار خود را همزمان در حمایت از آزادی بیان و نیز حفظ خط قرمزها نشان می دهد. هیچ جامعه ای به خاطر بی مبالاتی در دفاع از حریم ها و ارزش های خود مورد تحسین و تکریم قرار نخواهد گرفت. خوب است مسئولان سینمایی کشور غیرت و حساسیت در مورد خط قرمزها را از مسئولان برخی جشنواره های اروپایی بیاموزند که از اخراج مشهورترین فیلمسازان به خاطر کمترین تعرض به رژیم جنایتکار صهیونیستی ابایی ندارند! مدیران محترم سینمای کشور باید توجه کنند که سیاست های سینمایی باید از هر دو وجه ایجابی و سلبی پیگیری شود. نگاه های متصلب و دگم و غلبه ممیزی و سلب و حذف مطمئناً راه نجات سینمای ایران نیست. اما همانقدر که افراط در ممیزی غلط و اشتباه و بی فرجام است؛ تفریط در این زمینه نیز بی منطق و آسیب زاست و می تواند تلاش های ایجابی مدیران را نیز فاقد اثر کند. اتفاقاً برای ثمردهی زحمات و خدمات مدیریت سینمایی کشور در حمایت ایجابی از تنوع نگاه ها و سلایق و طرح عناصر و آثار تازه در این سینما؛ تأکید بر خط قرمزها و جلوگیری از نفوذ ویروس های عناد و ابتذال، وظیفه و تکلیف قطعی مسئولان سینمایی است.
2- حضور چندین فیلم مربوط به دفاع مقدس در جشنواره اخیر موجب خوشحالی و تشکر است و نشان می دهد ظرفیت های دراماتیک دفاع مقدس یکی از برکات و نعمات مهم انقلاب اسلامی برای ارتقای سینمای ایران است. دفاع مقدس هشت ساله؛ درخشان ترین قله معنوی و آرمانی تاریخ چند هزارساله ایران بزرگ است و مهم ترین ویژگی آن آمیختگی اش با فرهنگ دینی و معنوی و انقلابی است که آن را از دیگر جنگ های جهان ممتاز می کند. در کنار تلاش برای گسترش و ارتقای فنی و تولیدی سینمای جنگ؛ باید توجه داشت کم رنگ کردن نشانه های انقلابی و دینی در بازنمایی تصویر دفاع مقدس؛ ظلمی عظیم و دروغی آشکار است که باید عمیقاً و دقیقاً نسبت به آن حساس و نگران بود. هرگونه انحرافی از ماهیت و محتوای آرمانی - معنوی دفاع مقدس به منزل مصادره فداکاری و ایثارگری بهترین فرزندان ایران زمین به نفع تمنیات و توهمات شخصی و جریانی است و نگاه نوآورانه و خلاقانه به دفاع مقدس در صورتی ارزشمند است که التزام عمیق به حقیقت این دفاع داشته و ظرایف بازنمایی هنرمندانه را با دقایق نگاه امانت دارانه در هم آمیزد.
3- هیئت داوران انجمن روزنامه نگاران مسلمان ضمن اعلام هشدارها و نگرانی های فوق الذکر آرزومند است فضای امیدوارانه تری که در جشنواره امسال نسبت به جشنواره پیشین شکل گرفته و نیروهای جوان و نسل های جدیدی که با نگاه باز و آزاد از تحجر روشنفکری و دگماتیسم ضدانقلابی و ضد دینی به عرصه فیلمسازی قدم نهاده اند، بتوانند گام به گام سینمای ایران را به آنچه درخور و شایسته این ملت بزرگ و مظلوم است نزدیک کنند.
و اما برگزیدگان این دوره انجمن روزنامه نگاران مسلمان:
1- انجمن روزنامه نگاران مسلمان جایزه اول خود را به خاطر تلاش حرفه ای و هنرمندانه و نگاه مسئولانه و شجاعانه در تبیین فتنه 88 تقدیم می کند به آقای «ابوالقاسم طالبی» کارگردان فیلم درخشان و کم نظیر «قلاده های طلا».
2- دومین جایزه انجمن تعلق می گیرد به روایت صادقانه از فداکاری ها و مظلومیت های فرزندان ملت در کردستان در فیلم دلنشین «شور شیرین» به کارگردانی فیلمساز متعهد آقای «جواد اردکانی».
3- جایزه سوم انجمن روزنامه نگاران مسلمان تعلق می گیرد به امید تازه سینمای معنوی و فرهنگی؛ کارگردان هنرمند و متعهد فیلم سینمایی جذاب و با محتوای «سلام بر فرشتگان» آقای «فرزاد اژدری».