سبکی متفاوت برای زیستن

مهدى سعیدى
جنگ، روی دیگر سکه تمدن بشری است که حتی می توان گفت در بسیاری از دوران زندگانی آدمی چهره غالب آن بوده است! جنگ ها فرصتی برای برتری جویی و تهدیدی برای آبادانی و جان بشر بوده اند، به نحوی که برجستگی و تأثیرگذاری آن را در روند تاریخ نیز به خوبی می توان مشاهده کرد. به واقع سرفصل های مهم تاریخ نوشته شده بشر مبتنی بر جنگ شکل گرفته و بخش عمده ای از داستان های تاریخ نیز به ماجرای این جنگ ها اختصاص یافته است. از تجاوز اسکندر مقدونی به شرق، تهاجم مغول ها به جنوب و غرب آسیا، جنگ های جهانی اول و دوم گرفته تا تهاجم آمریکا به افغانستان و عراق، نمونه هایی از جنگ های تاریخند که آثار و تبعات آن سرنوشت ملت ها و تمدن های مختلفی را دگرگون ساخته اند.
در ورای رویکرد تاریخی جنگ، نام جنگ با خشونت و کشتار و خون و باروت و خرابی و آوارگی و جنایت و درنده خویی، همراه بوده و هست و به همین دلیل است که نام جنگ با نوعی نفرت و انزجار همراه است . در ورای چهره کریه جنگ، کمتر ابعاد مثبت و انسانی آن متجلی شده و اغلب جنبه های حیوانی و غیرانسانی بر جنبه های انسانی آن چون شجاعت، غیرت و مردانگی و ایثار غلبه داشته است، چراکه اهداف و اغراض اغلب گردانندگان این جنگ ها کسب منافع مادی و شهوانی بوده و طبیعتاً نمی توان انتظار ظهور و بروز چنین مقولات متعالی را در عرصه جنگ داشت.
در این میان، هشت سال جنگ تحمیلی یک استثنای بزرگ تاریخی است. جنگی طولانی و پر فراز و نشیب و همه جانبه و نابرابر که متفاوت با اکثریت جنگ های تاریخ، ابعاد نرم افزاری آن بر وجوه سخت افزاری اش غلبه یافته و شاهد شکل گیری تجربه ای تاریخی هستیم که تاریخ مشابه آن را کمتر به خاطر سپرده است.
در دل این جنگ، خاکریزهایی شکل گرفت که مجاهدان آن نه به دنبال هدف قرار دادن دشمن و نابودی آن، بلکه به دنبال تجربه انسانیت و تعالی و پرواز بودند! مسئله نه مردن، که زیستن بود و چگونه زیستن! چگونه زیستنی که چگونه مردن را نیز در انتهای راه تعیین خواهد کرد !
در دل این مجلس مقدس، شاهد تولد سبکی جدید از زندگی بشری بودیم که از آن می توان تحت عنوان «سبک زندگی بسیجی» یاد کرد؛ زیستنی متفاوت با آنچه در جهان مادی امروز توسط رسانه های متقلب جهانی ترویج می یابد! و حرکت در مسیر خلاف رودخانه ای پر تلاطم که آدمی را به قهقرا و نابودی می کشاند! حقیقتی که به افسانه می ماند و شیوه ای از زیستن که مولفه ها و وصف آن را تنها در اندیشه های دست نیافتنی آرمان گرایانه و یوتوپیا محور و مدینه های فاضله انتزاعی فیلسوفان و حکیمان می توان دید!
کافی است مروری بر خاطرات به یادگار مانده آن روزها داشته باشیم تا مشخص شود که شاخصه های این سبک زندگی جدید چیست؟ و در دل آن سنگرها و چادرها و اردوگاه ها چه می گذشته است؟!
محفلی که در آن، منیت راه نیافته بود و در مجلس خوبان آن جمع سخن لغو و بیهوده راه نداشت، همه ذکر بود و یاد خدا و دوری از گناه! کلامی هم حتی اگر در قالب طنز و لبخند بیان می شد، دلنشین بود و مفرح ذات! و به یک باره می دیدی که گوشه ای از عالی ترین نعمت بهشت که حضور در جمع ابرار و اولیای الهی است در ساختمان های دوکوهه و چادرهای کرخه و کارون تجلی یافته! آنجا که در کلام الهی وصف آن چنین آمده است: «لایسمعون فیها لغوا و لا تاثیما الا قیلا سلاما سلاما»
ساکنان آن دیار همه اهل زهد و تهجد بودند، اما نه آن زهدی که تو را به خانقاه و زاویه و دوری از اجتماع بکشاند، بلکه عرفانی آمیخته با حماسه که عاشق را بی سر به قربانگاه معشوق می خواند! عرفانی که پیر و مراد آن حسین بن علی(ع) بود، نه پوستین پوشان بی معرفت مدعی معرفت. و به همین دلیل بود که شهید مظلوم بهشتی در وصف آن خانقاه حقیقی فرموده بود: «عرفان، خانقاهش «بازی دراز» است»!
مردمان آن سرزمین اهل فهم و عقل و تدبیر بودند، اما «نه آن عقل که آدمی را از حسین(ع) جدا سازد»! عقلی که از دل آن حدیث شریف بیرون می آید که «العقل ما عبد به الرحمان و اکتسب به الجنان». به واقع آنگونه زیستنی که نه مبتنی بر احساسات زودگذر جوانی و تبلیغات و برانگیختن عواطف حاصل آمده باشد! بلکه از اراده های بلندی ساطع شده بود که با قدرت اختیار و خرد، سعادت واقعی را در حرکت در مسیر اباعبدالله(ع) می یافت و بر آن استقامت می ورزید! عقلی که مرگ و زندگی و سعادت و شقاوت را به گونه ای متفاوت می دید تا جایی که فریاد برمی آورد: «انی لا اری الموت الا السعاده و لا الحیاه مع الظالمین الا برما»
امروز با گذشت قریب 23 سال از برچیده شدن دفتر جبهه و جنگ و شهادت و قرار گرفتن در دهه چهارم انقلاب اسلامی بیش از گذشته به «سبک زندگی بسیجی» نیازمندیم. در دنیایی که ارائه سبک های مختلف زندگی به ابزاری برای غلبه تمدن غرب بر کشورهای مستقل تبدیل گشته است و غرب می رود تا هویت کشورهای مختلف را نابود سازد، این سبک زندگی بسیجی است که می تواند ما را در برابر این تهاجم همه جانبه استوار نگه دارد! تمسک به سبک زندگی بسیجی است که می تواند راه فرا رفت از بحران های مختلف و مقاومت در برابر فشارهای همه جانبه دشمن را پیش روی ما بگشاید و ضامن سعادت همیشگی سرزمین و ملت مان باشد.
لذا در برابر این توفان سهمناک هویت افکن روزگار ما، جوانان امروز ایران اسلامی بیش از نسل های گذشته به دستیابی به آن گنجینه آسمانی محتاجند، لذا با تمام توان باید در این مسیر قدم برداشت. این حرکت ما شاید تفسیر و تأویلی از سخن آن یار سفر کرده باشد که فرمود: «این آیندگان هستند ته به راه شهیدان اقتدا خواهند نمود»!
ما آن آیندگانیم که بدان «دولت مستعجل» بیش از پیشینیان نیازمند و مستحق اقتداییم!
راستی خاتم فیروزه بواسحاقی [جنگ]/ خوش درخشید ولی دولت مستعجل بود.