قدرت اربعین گره گشای مشکلات جهان اسلام/ سید فخرالدین موسوی

پایگاه بصیرت/باز اربعین شهادت سالار شهیدان از راه رسیده است و عاشقان بیقرار ِحضرت حسین(ع) بی‌تاب قدم‌نهادن در راه کربلا و شتافتن به مسیر آن ابرمرد تاریخند؛ مسیری که به‌واقع مسیر حق است، مسیر ستیز با جهل و نفاق، مسیر مبارزه با مظاهر کفر و بی‌دینی، مسیر مبارز با افراط و تفریط و مسیر اصحاب حق در طول تاریخ انسانیت از سال 61 هجری تاکنون است. باز اربعین را داریم و نشانه‌ها و شنیده‌ها نشان می‌دهد امسال هم جاده منتهی به دشت نینوا، اقیانوسی خواهد شد از عاشقان بیشمار خون خدا. ما نیز در متن پیش‌رو، برای ادای دین به این مسیر و مرام، بر آن هستیم، تا گوشه‌ای از این رخداد بی‌نظیر را بیان کنیم. هرچند نیک می‌دانیم واژه‌ها و قلم نگارنده، ابتر است و بی‌شک نمی‌تواند آن‌طور که شایسته این رخداد بی‌بدیل است، حقیقت ماجرا را بیان کند.

اهمیت اربعین حسینی
«و بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهاله ‌و حیره الضلاله و قد توازر علیه من غرته الدنیا و باع حظه بالارذل الادنی»، «خدایا، امام حسین(ع‌) همه چیزش را براى نجات بندگانت از نابخردى و سرگشتگى و ضلالت در راه تو داده در حالى که مشتى فریب خورده که انسانیت‌ خود را به دنیاى پست فروخته‌اند بر ضد وى شوریدند و آن حضرت را به‌ شهادت رساندند.» این عبارات، بخشی از جملاتی است که حضرت امام صادق(ع) بر زبان مبارک خویش جاری می‌سازند و به زیارت روز اربعین امام حسین(ع) مشهور است. امام ششم شیعیان در این زیارت اشاره می‌کنند به آنچه که جدشان در راه خدا و برای سعادت بشریت انجام دادند. اما چرا امام صادق(ع) این جملات را در روز اربعین بیان می‌کنند و همگان را در این روز به ‌دلیل و معنای قیام حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) توجه می‌دهند؟ و چرا به خواندن این زیارت تا این حد توصیه می‌شود تا آنجا که نشانه ایمان قرار می‌گیرد و چرا اینهمه، بر زیارت مرقد مبارک حضرت اباعبدالله(ع) در روز اربعین تأکید می‌شود و خیل عاشقان از جای‌جای دنیا خود را به کربلا می‌رسانند؟
برای یافتن پاسخ صحیح این پرسش‌ها، باید به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) بازگشت که ایشان فرموند: «من از حسینم و حسین از من است.» با این تعبیر و تفسیر که اگر قیام حضرت اباعبدالله‌ الحسین(ع) نبود، اگر ایشان از همه وجود خود و اهل‌بیت‌شان نمی‌گذشتند، امروز اثری از آثار اسلام ناب محمدی باقی نمانده بود. با علم بر این مسئله، این سؤال مطرح می‌شود که آیا قیام کربلا به‌تنهایی می‌توانست این اثربخشی را داشته باشد؟ اگر حادثه عظیم کربلا در سال 61 می‌ماند و اگر ما امروز از چگونگی آن اطلاع نداشتیم، این غلبه خون بر شمشیر می‌توانست امروز کارکرد مؤثر خود را داشته باشد؟
واقعه کربلا نیز مانند هر موضوع مهم دیگر، زمانی در ذهن‌ها و جامعه زنده مانده و می‌تواند کارکرد اصلی خود را داشته باشد که نشر یابد و درباره آن روشنگری شده و گرامی داشته شود.
با این روش و منطق، آنچه حسین‌بن‌علی(ع) به سبب آن برخاست، حیات می‌یابد و در جامعه بسط پیدا می‌کند و اگر چنین نباشد، دیگربار، یزیدیان و فرهنگ طاغوت غلبه پیدا خواهند کرد.
اربعین حسینی اهمیت و ارج خود را از این منظر می‌گیرد که فرصتی است برای زنده نگه داشتن حقیقت عاشورا و تکثیر گفتمان سیدالشهدا(ع). این نگاه به اربعین شهادت امام حسین(ع) است که به بیستم ماه صفر اصالت می‌دهد و اربعین را در راستای روشنگری‌های حضرت زینب(س) در مجلس یزید و افشاگری‌های امام سجاد(ع) قرار می‌دهد و بزرگداشت آن، همان عمل زینبی است و تکلیف آنانی است که پس از عاشورا زندگی می‌کنند و به تعبیر دقیق‌تر می‌توان گفت تا زمانی که اربعین این‌چنین پرشور، گرامی داشته می‌شود، نهضت عاشورا نیز امتداد خواهد داشت و در سایه آن، اسلام زنده است. همان‌طور که امام خمینی(ره) فرمودند: «همین محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است.»

سیل خروشان جمعیت
قرار سالانه عاشقان راه حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) این است که از جای‌جای جهان، خود را به نجف برسانند و از کنار مضجع شریف حضرت علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) و با پای پیاده، راهی دیار کربلا شوند، به‌طوری که اگر ما در این متن بخواهیم نام تک‌تک کشورهایی را که افرادی از آنها، برای پیاده‌روی به‌سوی حرم حضرت سیدالشهدا(ع) خود را به نجف می‌رسانند بنویسیم، بدون مبالغه باید نام تمام کشورهای جهان را سیاهه کنیم. از قلب اروپا تا آمریکا، از آفریقا تا شرق دور و صد البته از کشورهای منطقه، انبوه مردمان دلداده به حسین(ع)، خود را به راه‌پیمایی اربعین می‌رسانند آن‌چنان‌که گفته می‌شود، در سال گذشته نزدیک به بیست میلیون نفر این راه‌پیمایی را با شکوه هرچه تمام‌تر برگزار کردند. امسال نیز گمان می‌رود که بیش از 25 میلیون نفر انسان عاشق پا در این مسیر بگذارند.
خیل جمعیتی که از هر قشری و از هر سن و سالی، میان‌شان هست. حتی افرادی هستند که نشسته بر ویلچر و یا عصا به دست، خود را به قافله عاشقان حسین(ع) می‌رسانند. در کشور ما نیز در روزهای باقی‌مانده تا اربعین، تب‌وتاب خاصی جریان یافته، اگر این روزها از میدان ولی‌عصر(عج) تهران بگذرید، انبوه افرادی را مشاهده خواهید کرد که با تیپ‌های متفاوت، از جوان و پیر، از زن و مرد برای دریافت مجوز حضور در عراق صف کشیده‌اند. اخبار دریافتی نشان می‌دهد شهرهای دیگر کشورمان نیز حکایتی مشابه دارند آن‌چنان که مراکز صدور ویزای عراق توان پاسخگویی به این انبوه جمعیت را ندارند. این اخبار و صحنه‌هایی که این روزها در شهرهای مختلف کشورمان مشاهده می‌شود، شاید برای غریبه‌هایی که از سرّ عظمت عاشورا و قیام امام حسین(ع) بی‌خبر هستند، تعجب‌برانگیز باشد. این افراد از خود خواهند پرسید ایرانیان چرا این‌چنین، مشتاق سفر به کربلای معلی هستند؟ آنجا چه خبر است که این مردم، سختی و خطر راه را در این سفر به جان می‌خرند و پیاده عازم سرزمین نینوا می‌شوند. این مردم مگر در امام حسین(ع) چه یافته‌اند که راضی به سفری سخت به دیاری می‌شوند که امنیت نیز ندارد! و احتمال عملیات‌های تروریستی، انفجار و شهادت در آن بسیار بالاست!
اینها بدون شک نمی‌دانند عشق به حسین(ع) چه معنا می‌دهد و بی‌تردید مردم ما و سلوک‌شان را نمی‌شناسند. اینها نمی‌دانند خیل عظیم جمعیتی که از ایران عازم کربلا می‌شود، تنها قطره‌ای است از دریای عاشقان این سفرند و نمی‌دانند این مردم برای زنده نگه‌داشتن راه اسلام و دین خداوند، با اقتدا به مولای‌شان از هیچ چیز فروگذار نمی‌کنند. مردمی که انقلاب اسلامی‌شان در سال 57 و دفاع جانانه‌شان از آن در موسم‌های جنگ و تحریم و فتنه به‌وضوح نشان داد مرید همان امامی هستند که از همه تعلقات خود برای زنده نگه داشتن اسلام ناب محمدی(ص) گذشت. اینان تا قدم در این راه نگذارند، نخواهند دانست این مردم از مرام و آیین امام حسین(ع) چه دریافته‌اند و چگونه از چشمه کرامت بی‌انتهای آن حضرت سیراب شده‌اند.
مردم پیشرو
نگاهی به بزرگداشت محرم و صفر در جامعه ایران و نگاه به عطشی که مردم ما برای سفر به کربلای معلی در روز اربعین از خود نشان می‌دهند، بار دیگر بر این مسئله صحه می‌گذارد که مردم، پیشرو و پیشتاز هستند و مسئولان عقب‌تر و کندتر از آنها حرکت می‌کنند. مردم به بهترین وجه، بزرگداشت قیام حضرت اباعبدالله(ع) را دو ماه برگزار می‌کنند و در برگزاری مراسم اربعین حسینی نیز دستگاه‌های ذی‌ربط را مجبور به همراهی می‌کنند. دستگاه‌هایی که نه نقش سازماندهی‌کننده برای سفر، که مأموریت تسهیل‌کننده سفر مردم را پیدا کرده‌اند. این پیشروی و پیشتازی مردم در بزرگداشت ایام احترام و عزاداری برای سید شهیدان، نکته بسیار مهم و مبارکی است که حامل پیام‌های متعددی است که مهم‌ترین آنها این است که دغدغه مردم برای زنده نگه داشتن اسلام و مسیر حسین‌بن‌علی(ع) بی‌اندازه پررنگ است. توجه مردم به فرهنگ عاشورا حامل این پیام است که مردم جلو‌تر از برخی مسئولان و دستگاه‌ها فرهنگی کشور بر ضرورت توجه به اسلام و شعائر آن رسیده و برای تحقق آن اقدام کرده‌اند و اکنون نوبت این دستگاه‌های است که به ‌خواست مردم و به‌کارگیری ظرفیت عظیم مردمی، برای تحقق هرچه بیشتر معارف اسلامی، باطن و ظاهر دین تلاش کنند که این خواسته بحق مردم است و غفلت از آن، نابخشودنی.

نماد وحدت و عظمت
بزرگ‌ترین راه‌پیمایی جهان در کربلای معلی و در روز اربعین حسینی اتفاق می‌افتد. جمع کثیری از سراسر جهان گرد هم می‌آیند و مسافتی حدود 70 کیلومتر را پیاده طی می‌کنند و ویترینی از وحدت، همبستگی و بزرگی مسلمانان و عظمت جامعه اسلامی را به تصویر می‌کشند. تجمعی که در واقع، تولیدکننده یک قدرت بی‌نظیر برای جهان اسلام است، قدرتی که می‌تواند گره بسیاری از مسائل را در جهان اسلام بگشاید، قدرتی که می‌توان با در اختیار داشتن آن، راه را بر افراطی‌گری و گروه‌های مدعی اسلام بست.
البته به‌شرط آنکه این قدرت در کانون توجه بزرگان و علمای اسلامی قرار گیرد و برای افزودن بر آن، برنامه‌های مشخص طرح‌ریزی شود. این همایش بزرگ اگر مورد توجه بزرگان، علما و رؤسای کشورهای اسلامی قرار گیرد، می‌تواند ابزاری کارگشا در نیل به اهداف اسلامی باشد، چرا که این اجتماع بزرگ می‌تواند زمینه‌ساز قدرت روزافزون مسلمانان و مرهمی بر دردهای پیکره جهان اسلام شود. البته با رعایت دو پیش‌شرط اساسی؛ اول اینکه، ما نیز به‌عنوان افراد جامعه اسلامی با حضور هرچه بیشتر در این همایش و باشکوه‌تر برگزار کردن این گردهمایی جهانی بر تأثیرگذاری آن بیفزاییم و دوم آنکه، راه انحراف این گردهمایی برای آنان که چنین قصد و طمع دارند، بسته شود.

نتیجه‌گیری
اربعین حسینی و آیین‌هایی که در آن روز برگزار می‌شود، نمایشی بی‌همتا از شور و شعوری اسلامی است که می‌تواند علاوه بر درمان دردهای جهان اسلام، بهترین و مؤثرترین عامل برای معرفی اسلام حقیقی در جهان باشد. انعکاس گسترده رسانه‌ای آنچه در بیستم ماه صفر در عراق روی خواهد داد، حتماً مردم سراسر جهان را متوجه اسلام خواهد کرد! آنان کنجکاو می‌شوند که بدانند این جمعیت عظیم از چه روی در کربلا گرد آمده است؟ آنان بی‌شک از خود خواهند پرسید که حسین‌بن‌علی(ع) کیست که این مردمان، این‌چنین مشتاقانه برای زیارت مقبره او می‌شتابند؟!
البته تحقق این مسئله، نیازمند هوشیاری رسانه‌ای در جهان اسلام و پوشش گسترده و صحیح از مراسم باشکوه اربعین حسینی است. هوشیاری که بی‌تردید زمینه‌ساز گسترش‌یافتن سلوک امام حسین(ع) و اسلام ناب محمدی در جهان خواهد شد و رویکرد رسانه‌های استکبار را که مدت‌هاست پروژه اسلام‌هراسی و تعریف واژگون از اسلام را دنبال می‌کنند، بی‌اثر خواهد کرد. ان‌شاءلله