رئیسجمهور پیشین کشورمان در دیدار نمایندگان 70 تشکل دانشجویی سراسر کشور از دانشگاههای دولتی و آزاد، با بیان اینکه دانشجویان باید به نقد مجهز شوند و خود، جامعه و قدرت را نقد کنند، گفت: نقد جامعه لازم است؛ آیا اندیشیدهایم که اگر مردمسالاری میخواهیم، فرهنگ و زمینه این مردمسالاری در جان یکایک انسانهای جامعه هست؟ چرا نیست و علت آن چیست؟
سیدمحمد خاتمی افزود: اگر روشنفکر هستید باید برای تکتک افراد این جامعه دلسوزی داشته باشید و معتقد باشید همه مردم و این انسانها حرمت و کرامت و حق دارند و مهمترین حق آنها، حق حاکمیت بر سرنوشت است؛ این انسانها مستحق زندگی در فقر و بیعدالتی و تبعیض نیستند و باید زن و مرد زمینه رشد داشته باشند و این انسان در عرصه تعیین سرنوشت خود مشارکت داشته باشد و به این معنا دانشگاه سیاسیترین جایی است که باید به انسان و سرنوشت انسان و کشور و... بیندیشد و توجه کند که لازمه آن نقد است. خاتمی به دانشجویان توصیه کرد: شما برای آنکه از مسیر منحرف نشوید باید خود را به نقد مجهز کنید؛ نقد خود، نقد جامعه و نقد قدرت. اگر قدرت بیمهار باشد و مورد نقد قرار نگیرد به فساد میانجامد.
اصلاحطلبان باید خود را نقد کنند
وی در ادامه یادآور شد اصلاحطلبان و دانشجویان نیز باید خود را نقد کنند. نقد جامعه لازم است. آیا اندیشیدهایم که اگر مردمسالاری میخواهیم، آیا فرهنگ و زمینه این مردمسالاری در جان یکایک انسانهای جامعه هست؟ چرا نیست و علت آن چیست؟ خاتمی با تاکید بر اهمیت نقد قدرتها که به رای و حاکمیت مردم تن دهند، هشدار داد که نقد، مچگیری نیست. نقد بیان خوبها و بدهاست و تلاش برای از بین بردن یا کم کردن بدیها و تقویت خوبیهاست. وی افزود: دغدغه شما به عنوان دانشجویانی که اتصالی به اسلام دارید باید اهتمام به حق و حرمت مردم باشد و نظامهای مردمسالار که شایسته انسان امروز است.
شما صاحب یک انقلاب بزرگ و عظیم هستید که جمهوری اسلامی برآمده از آن است. جمهوری اسلامی یعنی مردمسالاری و حق حاکمیت مردم و حاکمیت برآمده از اراده مردم و پاسخگویی قدرت در برابر مردم. خاتمی گفت: ما همه مزایای جمهوری را میخواهیم و علاوه بر آن اخلاق و عدالت را که روح اسلام است هم میخواهیم. ما این جمهوری اسلامی را میخواهیم نه آنکه بداخلاقانهترین رفتارها و گفتارها بر جامعه تحمیل شود. مساله فقط این نیست که کسانی گرفتار و در محدودیت هستند بلکه بخشهای قابل توجهی از جامعه ما که امروز مورد پسند گروههایی نیستند ترور شخصیت میشوند و آن گروهها غافل از این هستند که چون چنین رفتارهایی با فطرت انسان همخوانی ندارد، افراد و گروههای مورد تهاجم و تهمت محبوبتر میشوند و دروغگویان و تهمت زنندگان از چشم جامعه میافتند.
دروغ را ممکن است در وهله اول باور کنند اما دروغ خیلی زود معلوم و برملا میشود و اعتماد افراد جامعه آسیب میبیند. رئیس جمهوری اسبق کشورمان، دانشجویان را صاحبان انقلاب اسلامی خواند و افزود: انقلاب برای آزادی انسانها آمد و برای انسانهای این جامعه اعم از اینکه مسلمان باشند یا نباشند حق شهروندی قائل شد. این در حالی است که میبینید در منطقه، اسلام را چطور معرفی میکنند که با برداشتهای تنگ و تاریک و ضدمردمی از اسلام و رفتارهای جریانهای افراطی بزرگترین خدمت را به کسانی میکنند که با اسلام و انقلاب و با مردم و جامعه مخالفند و موج اسلامهراسی را دامن میزنند. اینجاست که دانشگاه رسالت بزرگی دارد.
حوزه و دانشگاه نمیتوانند یکی شوند
خاتمی در ادامه به سالروز وحدت حوزه و دانشگاه اشاره کرد و گفت: حوزه و دانشگاه که نمیتوانند یکی شوند؛ نه دانشگاه میتواند در ذیل حوزه تعریف شود و نه حوزه میتواند با دانشگاه ادغام شود؛ رسالت آنها با هم متفاوت است اما اهداف مشترک میتوانند داشته باشند. رئیس بنیاد باران توجه به اخلاقمداری را ضروری دانست و خطاب به دانشجویان یادآور شد: در مسیری که دارید صبر و استقامت داشته باشید.
رئیس پیشین جمهوری اسلامی ایران گفت: امنیت این است که ما مردم را باور داشته باشیم و در زندگیمان مشارکت دهیم. وی با بیان اینکه آزادی در دانشگاهها از هوا برای تنفس کردن، لازمتر است، به دانشجویان گفت: فعالیتهای خود را درون نظام تعریف کنید؛ اگر ما نارواییهایی میبینیم برای این است که به نظام جفا میشود. این ما هستیم که مدافع نظام هستیم؛ ما مدافع ارزشهای نظام و مدافع حرکت در چارچوب قانون اساسی هستیم و باید با آن طرف هم گفتوگو کنیم و به این نتیجه برسیم که امنیت کشور را با ایجاد فضای امنیتی نمیتوان تامین کرد.
میتوانید دولت و ارکان قدرت را نقد کنید
خاتمی در ادامه و در پاسخ به پرسشها و نقدهای دانشجویان از عملکرد دولت روحانی بیان کرد: شما در عین حال که محدود نیستید و میتوانید دولت و ارکان قدرت را نقد کنید اما متوجه باشید که دولت مشکلات بزرگی دارد. درست است آنچه گفته شده هنوز همهاش حاصل نشده اما مگر قرار بوده همه اینها یکشبه حاصل شود؟ وی با بیان اینکه آقای روحانی و دولتش بر شعارهای خود ایستادهاند، یادآور شد که باید به دولت کمک کرد. مشکلات فراوان است. رئیسجمهور پیشین کشورمان با بیان اینکه اگر مشکلات خارجی حل شود بسیاری از مشکلات داخلی ما هم انشاءا... حل خواهد شد یادآوری کرد که با این حال نباید اولویت دادن به مسائل خارجی ما را از پرداختن به مسائل داخلی غافل کند.
خاتمی با اشاره به خواستها و مطالباتی که جامعه دارد یادآور شد: دولتی که متکی به رأی مردم است نیز همان خواستهها را دارد. وی با بیان اینکه باید صبور باشیم و پیش برویم، درباره اعتدال و اصلاحات گفت: اعتدال یک روش است و اصلاحات یک گفتمان که 200 سال است شکل گرفته و گرچه خواستهای متفاوتی در این زمینه داشته و ممکن است سلیقههای مختلف در آن باشد اما اصلاحات گفتمانی است که مردم پای آن ایستادهاند.
خاتمی با بیان اینکه اصلاحطلبان روش اعتدالی را تائید میکنند، گفت: معتقدیم باید زمینه تحقق این خواست مردم فراهم شود. باید زمینه اعتدال، تعامل، گفتوگو و بحث و صحبت فراهم شود.
رئیس بنیاد باران اظهار کرد: اصلاحطلبان بارها گفتهاند با براندازی و براندازان مخالفند. براندازان جایی در میان جامعه ندارند. ما این کشور و نظام و پیشرفت آن را میخواهیم و همه در چارچوب این قانون اساسی حرکت میکنیم. ممکن است نقد به قانون اساسی هم مطرح باشد اما مبنای حرکت در جامعه، قانون اساسی است و قانون اساسی ظرف یکبار مصرف نیست که دور بیندازیم. ما پایبند به این قانون اساسی هستیم و میگوییم هر کسی به این قانون پایبند باشد با هر عقیدهای، شهروند جمهوری اسلامی است و از همه حقوق شهروندی باید برخوردار باشد و اگر دیگران چیز دیگری میگویند اختلاف ما در همینجاست و باید صبوری و گفتوگو کنیم.