هجوم تل‌آویو به توافق هسته‌ای

در آستانه ورود مذاکره هسته‌ای به مرحله حساس، تل‌آویو نارضایتی خود را از توافق هسته‌ای اعلام کرد. وزیر اطلاعات اسرائیل با تأکید بر اینکه «ایران هنوز هیچ گونه انعطاف‌پذیری یا انعطاف‌پذیری کمی درباره موضوعات کلیدی نظیر غنی‌سازی اورانیوم، تخریب زیرساخت‌های مربوط و سرنوشت رآکتور هسته‌ای اراک و سایت فردو نداشته»، افزود: «این تصویر غم‌انگیزی است. ایرانیان اقدام زیادی انجام نداده‌اند بنابراین ما خیلی آشفته هستیم.»

به گزارش تسنیم، «یوال اشتاینیتز» که در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، با ابراز نگرانی از روند مذاکرات برای منافع اسرائیل، مدعی شد: «توافقی که میان ایران و غرب در حال آماده‌سازی است، مملو از نقاط ضعف است.» او گفت: «اگر توافقی نباشد، هیچ گونه توافقی حاصل نمی‌شود اما از زمانی که ما خوشبینی‌هایی از هر دو طرف می‌بینیم، به نظر می‌رسد که تا پایان ماه مارس توافقی حاصل شود و این بدان معناست که بدون آنکه ایران هیچ گونه اقدام قابل توجهی انجام دهد، توافق حاصل شده است.» وزیر اطلاعات اسرائیل مدعی شد که «اسرائیل ممکن است علیه برنامه‌های هسته‌ای ایران دست به اقدام یکجانبه بزند.»

اشتاینیتز 18 بهمن نیز در گفت‌وگویی با رادیو فردا گفته بود: «ما بسیار متأسفیم. فکر می‌کنیم که کشورها در زمان دستیابی به توافق اولیه ژنو، اشتباه را انجام دادند. ما ابتدا می‌شنیدیم که دنیا درباره یک برنامه غنی‌سازی نمادین برای ایران صحبت می‌کرد آن‌ هم با چندصد سانتریفیوژ محدود که ما این را هم نمی‌پسندیدیم، اما حال می‌بینیم که صحبت از هزاران سانتریفیوژ است.»

نخست وزیر اسرائیل نیز گفت ایران 6 جبهه علیه اسرائیل گشوده است. به نوشته روزنامه «جروزالم پست»، نتانیاهو،  پنجشنبه در جلسه تودیع «بنی گانتز» رئیس ستاد مشترک ارتش اسرائیل  مدعی شد : « این جبهه‌ها شامل لبنان، سوریه، غزه، صحرای سینا، تلاش ایران برای انجام حملات تروریستی و حرکت این کشور به سمت سلاح‌های هسته‌ای هستند».

شکاف آمريكا و اسرائیل

پیشرفت مذاکره هسته‌ای ایران و 1+5 شکاف کم سابقه‌ای میان واشنگتن و تل‌آویو پدید آورده است. اسرائیل خواستار کنار گذاردن مذاکره و تشدید فشار جهانی علیه ایران است اما آمريكا، دیپلماسی را برای دستیابی به توافق نهایی با تهران و حل این چالش 12 ساله ترجیح می‌دهد. سه‌شنبه گذشته نخست وزیر اسرائیل در بیانیه‌ای تأکید کرد: «ما امروز با دولت آمريكا و دیگر اعضای گروه 1+5 درخصوص پیشنهاد ارائه شده به ایران برای حل و فصل برنامه هسته‌ای این کشور اختلاف نظرهای عمیقی داریم.» نتانیاهو علت این مخالفت را نگرانی برای «بقای اسرائیل» اعلام کرده بود.

اوباما نیز گفته بود در موضوع مذاکرات هسته‌ای ایران و همچنین وضع تحریم‌های جدید علیه این کشور، «اختلاف نظرهای بسیار جدی و واقعی با نتانیاهو» دارد. رئیس جمهوری آمريكا افزوده بود: «رهبران کشورهای طرف مذاکره با ایران بر سر این موضوع اتفاق نظر دارند که وضع تحریم‌های جدید در شرایط فعلی هیچ معنایی نخواهد داشت.»

با وجود اختلاف نظر قوای مجریه دو کشور، تل‌آویو برای تحمیل دیپلماسی مورد نظر خود به کاخ سفید، حساب ویژه‌ای روی جمهوریخواهان باز کرده است و امیدوار است با همکاری اکثریت جمهوریخواه کنگره و ابزار لابی صهیونیستی، مذاکرات هسته‌ای را از ریل توافق خارج کند. بر این اساس، سخنرانی نتانیاهو در کنگره، بدون هماهنگی کاخ سفید و با دعوت جان بینر رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمريكا برنامه‌ریزی شد که انتقاد شدید کاخ سفید را برانگیخت و اوباما بر حضورنیافتن خود در این سخنرانی تأکید کرد. همچنین نمایندگان دموکرات کنگره در پی ناکامی تلاش‌هایشان برای بازپس‌گیری دعوت از نخست وزیر اسرائیل، پیگیر تحریم این سخنرانی شده‌اند.

وزیر خارجه چین، امروز در تهران

این تحولات در حالی است که وزیر خارجه چین امروز برای رایزنی هسته ای به تهران می آید. روسیه نیز دیروز بار دیگر بر ناعادلانه بودن تحریم های ضد ایرانی تأکید کرد. تداوم تلاش دیپلماتیک پکن و مسکو  در روند مذاکره با ایران در حالی است که یک مقام آمريكایی مدعی شده است که مذاکرات هسته ای به مذاکره دوجانبه ایران و آمريكا تبدیل شده است.

البته این ادعا بی پاسخ نماند و «وانگ یی» وزیر خارجه چین پیش از سفر به تهران، اظهارات اخیر رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمريكا مبنی بر اینکه پنج کشور از اعضای گروه 1+5 از مذاکرات هسته‌ای با ایران کنار کشیده‌اند را تکذیب کرد .به گزارش ایرنا وزیر خارجه چین در سفر به پاکستان و حضور در یک نشست خبری ضمن تکذیب اظهارات مقام آمريكایی تأکید داشت که ما در مذاکرات حضور داریم و این گفت‌و‌گوها را رو به جلو ادامه خواهیم داد. چندی پیش باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمريكا با اشاره به افزایش رایزنی‌های دوجانبه هیأت‌های مذاکره‌کننده ایران و آمريكا گفته بود که به نظر می‌رسد که این مذاکرات دیگر مذاکرات واقعی گروه 1+5 با ایران نیست و روند مذاکرات بیشتر به سمت گفت‌و‌گوهای دوجانبه میان آمريكا و ایران رفته است.

شرکت ملی نفتکش مجـــــدداً در فهرست تحریم‌ها

همزمان با تلاش‌های مذاکره‌کنندگان ایران و 1+5 برای دستیابی به توافق نهایی و در حالی که مقامات کاخ سفید شدیداً با طرح تندروهای کنگره این کشور مبنی بر تصویب تحریم‌های جدید مخالفت کرده‌اند، خبرگزاری رویترز گزارش داد که دولت‌های اتحادیه اروپا پنجشنبه گذشته در بروکسل شرکت ملی نفتکش ایران را مجدداً در فهرست تحریم‌ها قرار داده‌اند. این در حالی است که دادگاه عمومی اتحادیه اروپا - دومین دادگاه این اتحادیه - چند ماه پیش (ژوئیه) حکم داده بود دلیلی برای قرار دادن این شرکت در فهرست تحریمی آن اتحادیه وجود ندارد اما این اتحادیه اکنون تصمیم گرفته بار دیگر تحریم‌ها را علیه این شرکت برقرار سازد.

روزنامه وال استریت ژورنال نیز خبر داد که اتحادیه اروپا با تصویب تغییرات قانونی، کانالی را برای کشورهای عضو ایجاد کرده تا با ارائه شواهد محرمانه به قضات، رژیم تحریم‌ها علیه ایران، روسیه و سوریه را تشدید کنند. بر اساس این گزارش، تصمیم به اصلاح قوانین دادگاه عمومی اروپا که پس از یک سال مشورت با پایتخت‌های اروپایی انجام می‌شود به این دلیل صورت گرفته است که طی یک سال و نیم گذشته، تعدادی از طرف‌های ایرانی، سوری و سایر کشورها موفق شده بودند تا تحریم‌های اتحادیه اروپا در زمینه توقیف اموال و دارایی و ممنوعیت سفر را به چالش بکشند که علت اصلی آن تمایل نداشتن برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای به اشتراک‌گذاری اطلاعات حساس مورد درخواست دادگاه‌های اروپایی بوده است.

بر اساس قوانین جاری، دادگاه‌های اروپایی نیاز به همه شواهد روشن در یک پرونده دارند که این شواهد با وکلای کسانی که تصمیمات اتحادیه اروپا را به چالش می‌کشند، به اشتراک گذاشته خواهد شد، بنابراین آنها به‌طور مناسب می‌توانند به این موارد پاسخ دهند. این اقدام تحریمی اروپایی‌ها در حالی است که مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای روسیه تحریم‌ها را علیه ایران اقدامی غیر قانونی و مغایر با معیارهای بین‌المللی دانسته است.

سرگئی  ریابکوف با ناکارآمد توصیف کردن ابزار تحریم به عنوان راهی برای کشاندن ایران به پای میز مذاکره گفته است که این‌طور نیست که طرف ایرانی تحت فشار تحریم‌ها به مذاکره در مورد برنامه هسته‌ای خود حاضر شده است. مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای روسیه با بیان اینکه مذاکرات در مورد برنامه هسته‌ای ایران همچنان جریان دارد، گفت که روند مذاکرات جریان دارد اما به شکل دیگری و متفاوت با ماه‌های اخیر که مذاکرات در سطح مدیران سیاسی وزارت امور خارجه و گروه 1+5 انجام می‌گرفت.

مواضع وزیر دفاع جدید آمريكا درباره مذاکرات هسته‌ای

تغییر و تحولات درونی کابینه دولت آمريكا به طرح یک موضعگیری تکراری از سوی مقامات این کشور علیه ایران منجر شده است. اشتون کارتر، وزیر دفاع جدید آمريكا که جایگزین چاگ هیگل شده است در مواضعی دوپهلو در عین اینکه از روند مذاکرات هسته‌ای حمایت کرده است همزمان تهران را یک تهدید دانسته که باید همه گزینه‌ها را درباره آن روی میز نگه داشت.

وی پیش از جلسه تأیید صلاحیت از سوی کمیته نیروهای مسلح سنای آمريكا در جوابیه‌ای مکتوب به 300 سؤال پیرامون مواضع‌اش درباره مذاکرات هسته‌ای و معیارهای یک توافق خوب گفته است که «بهترین راه، راهکار جامعی است که در صورت اجرا، به نحوی عملی تضمین کند که ایران نمی‌تواند به سلاح هسته‌ای دست یابد و اینکه برنامه هسته‌ای ایران صرفاً و به نحوی قابل‌ راستی‌آزمایی، صلح‌آمیز است.» نظارت گسترده بر برنامه هسته‌ای ایران و مرحله ‌بندی‌شده و مشروط بودن روند لغو تحریم‌های ایران، از دیگر مؤلفه‌هایی است که وزیر دفاع جدید آمريكا در جوابیه خود، بر آنها تأکید کرده است.