تاریخ انتشار : ۱۲ مرداد ۱۳۹۴ - ۰۹:۰۴  ، 
کد خبر : ۲۷۷۷۷۴
گزارش خبرنگار اعزامی «جوان» به اتریش

سایه جاسوسی رژیم صهیونیستی بر وین ‌


نویسنده: مهدی پورصفا

مذاکرات وین به روزهای حساسی رسیده است و می‌توان گفت، تحولات مهمی در روزهای آینده در انتظار محل مذاکرات است. آخرین رایزنی‌ها در حال انجام است تا متن مذاکرات به نقطه نهایی برسد.

فعلا خبری از توافق نهایی نیست و همه چیز به چانه زنی‌های مرحله آخر رسیده است؛ چانه‌زنی‌هایی که حالا از سطح کارشناسان عبور کرده و به مرحله معاونان رسیده است و حالا باید همه چیز در مراحل آخر تصمیم‌گیری شود؛ تصمیماتی که باید به تأیید پایتخت‌های سیاسی دو کشور برسد. راه حل‌هایی که گاه باید در باره آنها تصمیم‌گیری شود. از این رو هنوز همه چیز در مرحله رایزنی‌‌ قرار دارد و برخی از نکات می‌تواند همچنان مورد مناقشه قرار بگیرد؛ مناقشه‌ای که حتی ممکن است کل پروسه مذاکرات را به شکست بکشاند.

پیشنهادات رد و بدل می‌شود

در اینکه چه پیشنهاداتی می‌تواند بدون آنکه خطوط قرمز دو طرف ایران یا امریکا را به عقب‌نشینی از مواضع خود ناچار کند، مشکلات یک توافق جامع و خوب را حل کند، در پس پرده ابهام قرار دارد.

در این میان ایران به صراحت از مدت‌ها پیش خطوط قرمز خود را روشن کرده بود. نکته اول آن است که باید تحریم‌ها بدون قید و شرط در روز اول توافق لغو شد و مقام معظم رهبری نیز در جدیدترین سخنرانی خود به صراحت روی آن تأکید کردند تا تیم‌های مذاکره کننده آن را به دقت در مقابل طرف غربی خود مورد تأکید قرار دهند.  راه حلی که برای این موضوع پیدا شده است، اجرای سه مرحله‌ای رفع تحریم‌ها است که شامل تصویب توافق در پایتخت‌‌ کشورهای امضا کننده، لغو تحریم‌ها در شروع اجرای توافق و همچنین اجرایی شدن لغو تحریم‌ها است. اختلاف اصلی بر سر جدول زمانی اجرایی شدن تعهدات ایران و لغو تحریم‌ها است.

با وجود بی‌اعتمادی‌ای که بین ایران و امریکا وجود دارد به طور حتم ایران ترجیح می‌دهد بدون ایجاد تغییر در نظام تحریم‌ها هیچ قدمی برای برداشته نشدن زیر ساخت‌های اتمی خود انجام دهد و از سوی دیگر امریکایی‌ها هم حاضر به برداشته هیچ تحریمی بدون تأیید آژانس نیستند.

در این میان خبرسازی‌های فراوانی درباره پیدا شدن راه حلی برای رفع تحریم‌ها منتشر می‌شود که از آن جمله می‌توان به انتشار اخباری درباره توافقی نسبی بین ایران و کشورهای عضو 1+5 درباره رفع تحریم‌ها اشاره کرد. خبری که با تکذیب قاطع وزارت امورخارجه روبه رو شد.

نکته‌ای که در این میان بزرگ‌ترین مانع بر سر راه توافق محسوب می‌شود، جدول زمانی است که ایران به دنبال گذاشته شدن آن در توافق است و آن هم لغو تحریم‌ها در روز اجرای توافق یا همزمان با اقدامات ایران برای اجرای تعهدات خود است که مورد قبول طرف امریکایی هم باشد.

لغو تحریم‌های اقتصادی و بانکی برای ایران حیاتی است اما امریکایی‌ها به دنبال تأخیر انداختن در آن تا رسیدن به یک کاهش قابل توجه در ظرفیت اتمی ایران هستند. از سوی دیگر تحریم‌های تسلیحاتی نیز همچنان باقی مانده است که به نظر می‌رسد باید در باره آن تصمیم‌گیری شود.

‌طبق توافق اولیه ایران و کشورهای 1+5 تمام تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد باید لغو شود و هم اکنون نیز قطعنامه پیشنهادی در حال مذاکره بین ایران و کشور‌های عضو 1+5 است. نکته‌ای که در این میان وجود دارد، تحریم‌های تسلیحاتی است که در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد ذکر شده است.  حالا ایران اصرار دارد که این تحریم‌ها باید لغو شود و از سوی دیگر امریکا هم به دنبال لغو نشدن این تحریم‌ها است، چراکه از عواقب آن در جریان تحولات منطقه هراسناک است، در مقابل روسیه و چین در مذاکرات از موضع ایران طرفداری می‌کنند تا این تحریم‌ها لغو شود که به طور حتم ریشه در نگاه آنان برای کسب سهم قابل ملاحظه از بازارهای تسلیحاتی ایران در آینده دارد.

در هر صورت موضوع تحریم‌ها همچنان در پیچ‌و‌خم مذاکرات قرار دارد، اما همه چیز به روزهای آخر گره خورده است.

تحریم‌های تسلیحاتی باید لغو شود

در این میان اخبار دیگری از توافق بر سر مکانیزم بازگشت پذیری تحریم‌ها نیز منتشر شد؛ مسئله‌ای که امریکایی‌ها خواهان این بودند که بتوانند تحریم‌ها را به سرعت در شورای امنیت سازمان ملل متحد بازگردانند و آن را به عنوان تضمینی برای جلوگیری از تخلف ایران از تعهدات خود مطرح می‌کردند.

در مقابل روسیه و چین که این مسئله را مساوی با تضعیف حق وتوی خود در شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌دیدند با این امر مخالفت کرده‌اند. حالا به نظر می‌رسد طبق توافق ایران و کشورهای 1+5 این مسئله به یک کمیته مشترک سپرده شود تا با حضور ایران و کشورهای 1+5 در این باره تصمیم‌گیری شود.

البته در این میان روشن نیست که نحوه تصمیم‌گیری در این کمیته چگونه خواهد بود یا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سهمی در این کمیته خواهد داشت یا نه.

موضوع بازرسی هم همچنان مهم‌ترین مسئله در مذاکرات دوجانبه طرفین است. ایران همچنان بر این نکته تأکید می‌کند که چه در حل مسئله پی. ام. دی و چه در بحث دسترسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بازرسی‌های پروتکلی نباید به سایت‌های هسته‌ای ایران دسترسی وجود داشته باشد.  هنوز مذاکرات فنی برای حل این مسئله در جریان است و پیشنهادات مختلفی نیز مطرح شده است که باید به آن رسیدگی شود. در این میان ایجاد ساز و کاری برای تصویب بازرسی‌ها محتمل‌ترین گزینه است که خبرگزاری‌های خارجی نیز بر درستی آن تأکید کرده‌اند.

حال روشن نیست که در این ساز و کار بین دو خط قرمز بحث دسترسی و همچنین عدم حضور بازرسان آژانس در مذاکرات اتمی چگونه می‌توان تفکیکی ایجاد کرد و آیا این تفکیک می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد.

سایه پررنگ جاسوسی رژیم صهیونیستی بر سر وین

از دیگر حاشیه‌های این دور از مذاکرات می‌توان به پررنگ بودن سایه جاسوسی بر سر مذاکرات اشاره کرد. افشای جاسوسی نرم‌افزار جاسوسی اسرائیلی‌ها سبب شد حتی بحث تغییر مکان مذاکرات نیز مطرح شود و دولت اتریش نیز بر بازرسی‌های گسترده خود برای جلوگیری از نصب هر شنودی در هتل کوبورگ تأکید بیشتری کند، به گونه‌ای که حتی یک روز پیش از شروع مذاکرات، حضور مأموران پلیس اتریش که در حال تجسس در اتاق مذاکرات بودند، کاملاً محسوس بود.

امریکایی‌ها هم این اطمینان را دادند که از هرگونه شنود مذاکرات جلوگیری خواهند کرد، اما به نظر می‌رسد این اطمینان‌ها به هیچ عنوان مؤثر نبوده است. اعضای تیم فرانسوی برای هرگونه مکالمه تلفنی عازم خیابان‌های اطراف هتل می‌شوند تا مکالمات خود را از هر شنودی دور کنند.

از سوی دیگر نیز جان کری عازم اشتاد پارک تفرجگاه مقابل هتل کوبورگ می‌شود تا آنجا به راحتی بتواند با واشنگتن تماس بگیرد. ایران هم پیک‌های ویژه به وین می‌فرستد تا به دور از ریسک شنود خطوط تلفنی پیام‌های خود را به تیم مذاکره‌کننده برساند. در چنین شرایطی می‌توان از امنیت خطوط تلفنی سخن گفت یا حتی از عدم هرگونه جاسوسی ابراز اطمینان کرد.

باز هم بوی تمدید می‌آید

روز چهارم جولای در وین در حالی به پایان می‌رسد که عملاً با به طول انجامیدن مذاکرات نوعی بلاتکلیفی بر فضای خبری مذاکرات سایه افکنده است و گاه یک شایعه کوچک می‌تواند به یک موج خبری عظیم منجر شود. در این میان خبرنگاران خارجی اکثراً چادر محل مذاکرات را ترک کرده و حضور خود را به فردا که موعد جمع شدن دوباره وزرای خارجه 1+5 است، موکول کرده‌اند.  از سوی دیگر همچنان همه بر انتظار و تا رسیدن بر توافق نهایی تأکید می‌کنند. در این میان اخباری منتشر شده است که از امکان تمدید مذاکرات حتی بعد از هفتم جولای حکایت می‌کند. در این میان ضرب‌الاجل اصلی برای امریکایی‌هاست که باید توافق را تا نهم جولای به کنگره تحویل دهند.

از سوی دیگر تیم ایرانی بر این نکته تأکید می‌کند که عجله‌ای برای امضای توافق ندارد و به دنبال یک توافق خوب است تا اینکه بخواهد به هر قیمتی هر توافقی را امضا کند. ماراتن دیپلماسی در وین ادامه دارد و باید صبر کرد تا دید آیا مهم‌ترین توافقنامه ابتدای قرن بیست و یک در وین امضا می‌شود؟

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات