گروه سیاسی: جان کری، وزیر خارجه آمریکا در جلسه پرسش و پاسخی با تامسون رویترز، در مقر این شبکه در منهتن نیویورک درباره جمعبندی مذاکرات هستهای ایران و 1+5 شرکت کرد و اظهاراتی مطرح کرد که میتواند در فهم آنچه توافق بر سر ایران میآورد، بسیار مفید باشد. به گزارش «وطن امروز»، کری در این نشست، تاکید کرد توافق هستهای، بهترین و موثرترین اقدامی بود که آمریکا میتوانست علیه ایران انجام دهد. او در این گفتوگو تاکید کرد توافق هستهای کار را تمام خواهد کرد. موضوع مسدود کردن همکاریهای ایران با عراق، سوریه و حزبالله علیه داعش نیز مورد اشاره جانکری قرار گرفت و او تصریح کرد بر اساس قطعنامه 2231، ایران هرگز حق نخواهد داشت به عراق، سوریه و حزبالله در مقابله با داعش کمک کند. کری در ادامه گفت در صورت نقض بخشهای تسلیحاتی قطعنامه 2231 توسط ایران، آمریکا تحریمهای جدید علیه ایران تصویب خواهد کرد. کری در این باره گفت که در ابتدای حضورش در کابینه اوباما به عنوان وزیر خارجه، اوباما به او اطمینانخاطر داد به دستور او سلاحهایی برای حمله به ایران طراحی شده است تا در صورت لزوم، اقدام نظامی با فرمان اوباما انجام شود!
کری در این نشست، درباره کارکرد تحریمها در طول توافق گفت: یکی از مشکلات این است که ما احساس میکردیم اهمیت پیشبردن این مذاکرات این است که تحریمها همین الان نیز در حال لرزیدن هستند. به یاد داشته باشید که ما با ایران معامله نمیکنیم، ما تحریمهای اولیه داریم و تحریمهای اولیه به جای خود خواهد بود. تحریمها علیه آنها (ایران) در خصوص تسلیحات به جای خود میماند و دیگر قطعنامههای شورای امنیت در منع ارسال سلاح به حوثیها، شیعیان عراق، شبهنظامیان عراق و حزبالله به جای خود باقیست. ما همه ابزارهایی را که برای تغییر رفتار آنها لازم بود داشتیم و نتوانستیم مناسب عمل کنیم ولی مساله اصلی اینجاست که براساس این توافق، ایران در چارچوبی تنگتر قرار میگیرد، زیرا باید به تعهدات بینالمللی خود پایبند باشد زیرا احتمال خطر تحریمها باقی است و در صورت بازگشت، یک کشور به تنهایی میتواند این کار را بکند و در این راه حمایت آلمان، فرانسه، انگلیس، چین و روسیه را داریم و زمانی که این اتفاق افتاد، آنها تحت یک فرآیند قرار میگیرند. به گزارش نسیم، وی افزود: حال ممکن است بحثها درباره کیفیت این توافق باشد ولی من به شما میگویم این توافق، توافقی خوب است و کار را تمام میکند. لحظهای را برای توضیح دادنش میگیرم.
براساس آنچه در توافق موقت به دست آوردهایم و الان 2 سال است که این کار ادامه دارد، آنها (ایران) باید دوسوم از سانتریفیوژهای خود را بردارند تا از تحریم رهایی یابند، تا مدت زمان فرار هستهای در 10 سال از 2 ماه به یک سال نرسد البته این کار به آرامی صورت میگیرد، شروع شده است و وقتی به سال پانزدهم رسیدیم، اگر نگوییم هیچ، منابع بسیار اندکی خواهند داشت و در 10 سال اول، هیچ سانتریفیوژ پیشرفتهای نخواهند داشت. آنها برخی تحقیقات را خواهند داشت ولی راهی بسیار طولانی پیشرو دارند تا سانتریفیوژهای قابل اعتمادی برای یک برنامه عمده داشته باشند. در طول این مدت 15 سال، آنها نمیتوانند بیش از 6/3 یا 7 درصد غنیسازی کنند. همه به شما میگویند در یک برنامه غیرنظامی، غنای مورد نیاز 3 تا 4 یا 5 درصد خواهد بود. میتوان برای برنامههای پزشکی و تولید ایزوتوپهای پزشکی یا سوخت برخی تاسیسات هستهای، غنیسازی 20 درصدی داشت ولی به هر روی همه چیز در این غنیسازی کم و 20 درصدی میماند و برای تولید بمب، میبایست به غنیسازی بیشتر پرداخت چون این یک برنامه غنیسازی غیرنظامی است، حتی بعد از سال پانزدهم، در هر یک از تاسیسات آنها که ما تاسیسات اعلام شده میخوانیم، آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای همیشه، نه 10 سال، 20 یا 25 سال، حق بازرسی از هر تاسیساتی را که ظن میرود تاسیسات هستهای باشد خواهد داشت و آنها حق داشتن تاسیسات اعلام نشده را ندارند. اگر ایران نخواهد پایبند باشد، به تحریمها بازمیگردیم.
وزیر خارجه آمریکا درباره رژیم بازرسیها از ایران نیز توضیح داد: ما در آینده بازرسی 24 ساعته از همه تاسیسات آنها خواهیم داشت. ما مهر و مومهای الکترونیکی روی سانتریفیوژها میزنیم. ما پیامهایی با اشعهها درباره سطح غنیسازی آنها دریافت خواهیم کرد. همچنین 150 بازرس دیگر به ایران خواهند رفت و در آنجا دفتر خواهند داشت و زندگی خواهند کرد و هر روز درباره این برنامه کار خواهند کرد. براساس ارزیابی جامعههای اطلاعاتی و وزارت انرژی ما، این احتمال وجود ندارد و آنها نمیتوانند یک چرخه کامل مخفی و جداگانه سوخت ایجاد کنند و این کار شدنی نیست مگر اینکه شناسایی شود. وی گفت: من نمیتوانم به شما بگویم ایران شاید در 15 سال برای تلاش برای گریز هستهای تصمیم نمیگیرد اما میتوانم به شما بگویم اگر آنها این کار را انجام دادند، ما مطمئنا آن را خواهیم دانست. ما 20 سال ردیابی زنده تلویزیونی روی تولید سانتریفیوژ آنها خواهیم داشت و درباره روند 25 ساله که در هیچ توافقی در جهان چنین چیزی وجود ندارد، مذاکره کردیم که با آن استخراج از معدن و آسیاب تا کیک زرد، گاز، سانتریفیوژ و زباله را ردیابی میکنیم. بنابراین 25 سال ردیابی، سیاستی اطمینانبخش و قابل توجه در برابر توانایی تولید بمب اتم است اما ما همچنین براساس پروتکل الحاقی توانایی داریم این موضوع را به صورت ابدی ادامه دهیم. ما حق ابدی نظارت برای هرجایی را داریم که مشکوک هستیم آنها در حال نقض توافق هستند.
سلاحهای اوباما علیه ایران
کری در ادامه اظهارات خود به موضوع حمله نظامی به ایران اشاره کرد و گفت: ما گزینه نظامی را در اختیار داریم و من میدانم رئیسجمهور اوباما زمانی که ما مجبور باشیم آماده استفاده از این گزینه است. زمانی که من وزیر خارجه شدم و در دفتر ریاست جمهوری با وی تنها بودم به وی گفتم آقای رئیسجمهور! آیا من به عنوان وزیر خارجه به اسرائیل یا هر جای دیگر در منطقه بگویم ما آماده استفاده از گزینه نظامی هستیم، میخواهم بدانم شما جدی هستید. وی به من نگاه کرد و گفت جان! من به شما قول میدهم. من تنها رئیسجمهوری هستم که سلاحهایی را برای انجام این کار طراحی و مستقر کردهام و اگر این تنها گزینه باشد این کار را انجام خواهم داد اما سپس گفت من معتقدم ما به جهان قول دادیم نخست دیپلماسی را بیازماییم تا بتوانیم ببینیم میتوانیم به توافقی برسیم که مجبور نباشیم از این گزینه استفاده کنیم.
حمایت موساد از توافق!
در ادامه این نشست مجری برنامه گفت: موضوعی که در این میان مطرح است اینکه شمار عمدهای از سران موساد و چهرههای امنیتی در اسرائیل طرفدار این طرح هستند؛ چرا این موضوع را طرح نمیکنند؟ از موضوعی خجالتزده هستند؟
کری نیز در جواب این سوال گفت: نه! موضوع این نیست! من گفتهام که سران موساد، سران شینبت یا 7 نفر از سران شینبت گفتهاند از این طرح حمایت میکنند. افرادی در اسرائیل هستند که طرفدار این توافق هستند ولی تنشها و سیاسیکاریهای زیادی هست که البته نمیخواهیم واردش شویم. میخواهیم همه شما این توافق را به شکلی که واقعا وجود دارد، ارزیابی کنید. تحریفهای زیادی در این میان وجود دارد، کسانی درباره 150میلیارد دلاری صحبت میکنند که در اختیار ایران قرار میگیرد. موضوع اصلا این نیست و این میزان پول به دست ایران نمیرسد. پول واقعی که احتمالا ایران به صورت نقدی دریافت میکند بین 50 تا 55 میلیارد دلار است. وی ادامه داد: آنها نیاز به سرمایهگذاری عمده در بخش کشاورزی و طرحهای بزرگ زیرساختها دارند. از دیگر سو، روحانی نیاز به آماده کردن زمینهها برای انتخابات سال آینده دارد و باید اقتصاد ایران احیا شود. از این رو بسیار اهمیت دارد که روی این موضوع تمرکز شود. برخی مسائل محرمانه را نمیتوان مطرح کرد ولی به ما نشان میدهد که این پول قرار است کجا برود و ما از نمایندگان کنگره خواستیم به این استناد کنند، زیرا درباره آنچه در ایران روی میدهد، بسیار آموزنده است و آنها برای اینکه رأی را به صورت مناسبی بدهند، باید از آن اطلاع داشته باشند.
توافقی بدتر از قطعنامه 1929
اما نکته قابل تامل در ادامه اظهارات کری، تاکید او بر مفیدتر بودن توافق هستهای نسبت به قطعنامههای پیشین شورای امنیت برای امنیت آمریکاست. او در اینباره گفت: با وجود همه این بیاعتمادیها، آنها پای میز گفتوگوها ماندند و توافق کردند، زیرا روحانی باور داشت که ضروری است حتما از تحریمها خارج شوند، تحریمهایی که باعث شد سر میز گفتوگوها حاضر شوند. به هر روی، بروید و قطعنامههای شورای امنیت را نگاه کنید که این چارچوب را فراهم آورد. قطعنامه 1929 به صورت خاص میگوید اگر ایران در میز گفتوگوها حاضر شد و شروع به گفتوگو کرد، تحریمها برچیده میشود، نگفته است که به توافق برسید بلکه گفته است مذاکره کنید. آنها نه فقط وارد مذاکرات شدند بلکه به توافق نیز رسیدند و ما هنوز همه این تحریمها را برنداشتهایم. وی افزود: همچنان تحریمهای موشکی، تحریمهای تسلیحاتی، تحریمهای اولیه، تحریمهای افرادی مانند سلیمانی، تحریمهای مربوط به حمایت ایران از تروریسم، نقض حقوقبشر و فعالیتهای منع اشاعه همچنان به جای خود باقیست. فکر کنید، این تحریمها برداشته نشدهاند، ما همچنان توافق را داریم. چه مشروعیتی برای اجرای این تحریمها وجود دارد اگر ما بعد از مذاکرات بگوییم نه.
قطعنامه نقض شود، ایران را تحریم میکنیم!
در ادامه یکی دیگر از حضار پرسید اگر ایران تحریمهای سازمان ملل، تحریم تسلیحاتی یا محدودیت در برنامه توسعه موشکهای بالستیک را نقض کند، آیا تحریمهای سازمان ملل باز میگردد؟
وزیر خارجه آمریکا گفت: نه؛ تحریم تسلیحاتی به صورت خاص به بازگشت تحریمها گره زده نشده و مربوط به الزامات دیگری است. از این رو، آنها با این کار، تعهدات خود درباره مواد هستهای را نقض نمیکنند. با این حال، ما ابزارهای دیگری را داریم و میتوانیم تحریمهای دیگری را به خاطر این نقض، علیه آنان اعمال کنیم. ما همچنین این امکان را داریم که به شکلهای متفاوت در موارد موشک، تسلیحات نظامی و موضوع تروریسم با تحریمهای دیگر، آنان را به پاسخگویی وادار کنیم. قطعنامههای خاص شورای امنیت وجود دارد که خارج از این توافق است و آنان را از ارسال سلاح به حزبالله باز میدارد. قطعنامههای جداگانه و مشخصی در شورای امنیت هست که آنان را از ارسال سلاح به شبهنظامیان شیعه در عراق منع میکند. قطعنامه جداگانه و مشخصی نیز هست که آنان را از ارسال سلاح به حوثیها منع میکند.