گروه گفتوگو- نیلوفر جمالی: در هشت ساله دولتهای نهم و دهم، اتفاقهای فراوانی رخ داد که باعث شد مردم در زندگی خود روزبهروز با چالشهای جدیدی مواجه شوند. فشارهای سیاسی به ویژه پس از دوره دوم ریاست جمهوری محمود احمدینژاد، در کنار تصمیمهای اشتباه اقتصادی، رویکرد نامناسب در سیاست خارجی، فسادهای اقتصادی، افزایش فاصله طبقاتی و تاثیر ادبیات نامطلوب دولتمردان بر فرهنگ اجتماعی باعث شد در پایان دولت دهم به تعبیر برخی کارشناسان، ویرانهای به دولت یازدهم تحویل داده شود. انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری که با نماد کلید و شعار تدبیر و امید به میدان انتخابات آمده بود، در واقع نشانهای از «نه» بزرگ مردم به رویکردی بود که هشت سال بر مملکت سایه افکند و حاصل آن آمارهای منفی مختلف از جمله نرخ تورم بالا و نرخ رشد منفی بود.
در دو سال گذشته روزنههای امید در دل مردم باز شده است. عملکرد اقتصادی دولت از یک سو و روند مذاکرات هستهای – که در نهایت به توافق هم ختم شد – از سوی دیگر باعث شده است که اکنون در میانه راه دولت یازدهم، چشمهای بیشتری به سوی دولت بچرخد و هر نوع حرکت آن را با تیزبینی وارسی کند. برای بررسی عملکرد دولت میتوان از جنبهها و دیدگاه گروههای مختلف مختلف به بررسی نشست، اما در این میان نقش نظارتی مجلس شورای اسلامی بر دولت باعث میشود نگاه مجلس نهم به عملکرد دولت، نگاه ویژهای محسوب شود. با توجه به نقش مهم مجلس، در هفته دولت به سراغ برخی از نمایندگان مجلس رفتهایم تا نظراتشان را در مورد عملکرد دولت جویا شویم. میتوان گفت در این گفتوگوها بهارستاننشینان در مجموع به عملکرد دولت یازدهم در نیمه عمر خود، امتیاز مثبت دادهاند.
هر چند در مواردی به نقاط ضعف دولت اشاره شده است، اما بعد از آن یادآوری میشود که دولت در این مدت شرایط بدی را سپری کرده است که با این شرایط میتوان گفت عملکردش خوب به نظر میرسد. هرچند به نظر میرسد شرایط فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در هشت سال پیش از دولت یازدهم باعث شده است توقع از این دولت آرمانی و ایدهآل باشد، اما همین نگاه میتواند دولت را تحت فشار قرار هم قرار دهد؛ زیرا بازسازی میراث دو دولت گذشته به آسانی و ظرف مدتی کوتاه و با صرف شعار دادن ممکن نیست. این موضوعی است که در گفتههای اهالی بهارستان باید به آنها توجه داشت.
سرمایهگذاری برای اشتغالزایی از ملزومات سال آینده
فرجالله عارفی نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در رابطه با عملکرد دولت به «ابتکار» اینگونه گفت: دولت در دو سال گذشته با توجه به مشکلات، تمام تلاش خود را برای اینکه به پیشرفت برسیم کرده است. عارفی همچنین با اشاره به اینکه دولت ارتباط بسیار خوبی با مجلس داشته عنوان کرد: طرحهای بسیاری که دولت و مجلس با هم روی آن کار کردند بسیاری از مشکلات را برطرف کرد. درست است که بسیاری از مسائل هنوز برطرف نشده اما تلاش میشود که در ادامه به نتیجه برسد. وی در رابطه با موضوعاتی که لازم است در سال آینده دولت به آن توجه داشته باشد، اظهار کرد: مهمترین مسئله که باید به آن توجه شود، اشتغال است و باید آن را جدی مطرح کرد.
دولت در زمینه بهداشت و درمان در این مدت بسیار خوب عمل کرده و در زمینه عمرانی نیز عملکردش بد نبوده اما در بحث اشتغال بسیار ضعیف عمل شده است. این نماینده مردم جیرفت در ادامه گفت: در زمینه اشتغال دولت به شدت ضعیف عمل کرده و انتقاداتی به آن وارد است که برای رفع آن دولت باید تولید را جدی بگیرد. عارفی تاکید کرد: در این مدت شاهد از بین رفتن بسیاری از شرکتها بودهایم و باقی آنها نیز زیر 50 درصد ظرفیت خود کار میکنند که باید به آنها توجه شود و از طرف دیگر فرصتگذاری برای اشتغالزایی فراهم شود.
وی با تاکید بر اینکه کمیسیون اجتماعی در سال گذشته 12 هزار میلیارد تومان برای اشتغال درخواست کرده بود، افزود: ما این مبلغ را که چیزی حدود 25 درصد از یارانهها را در بر می گرفت برای اشتغالزایی درخواست کردیم که با موافقت عمومی مردم مواجه شد و مجلس نیز آن را به تصویب رساند اما دولت گفت که توان تامین این مقدار پول را ندارد و ما آن را به 4 هزار میلیارد تومان تقلیل دادیم که همچنان بینتیجه مانده و کسی در این زمینه به ما پاسخی نداده است.
صنعت در 2 سال دولت یازدهم رشد نداشته است
همچنین نادر قاضیپور نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به «ابتکار» گفت: صحبت از این است که 2 سال از دولت میگذرد و در این مدت مردم به دنبال پایان مذاکرات بودند اما رونقی در اقتصاد مشاهده نشد. مسکن در خواب است و خودرو هم در همین وضعیت به سر میبرد، درآمد سرانه کشور پایین است و اولین لطمه آن به سطح سواد کشور وارد میشود و در ادامه آن بهداشت نیز دچار مشکل خواهد شد. قاضیپور با اشاره به اینکه دولت باید هزینههای اضافه را کم کند، ادامه داد: باید بیشتر به معیشت مردم رسیدگی شود و فعالیت خود را در بخش اقتصادی قویتر کنیم. وی در رابطه با شرایط اقتصادی کشور گفت: در حال حاضر در بازار دچار رکود هستیم و توان مردم کاهش پیدا کرده است.
قاضیپور ادامه داد: من اقتصاددان نیستم اما میدانم که اگر اقتصاد رونق پیدا کرده بود، شرایط معیشتی مردم اینگونه نبود. آمارهای ارائه شده در رابطه با رونق بازار، کاهش تورم و بهبود شاخصهای اقتصادی در حد حرف است، وقتی مردم توان خرید ندارند در واقع نشان دهنده مشکلات اقتصادی است. من نمیگویم کار این دولت خوب نیست اما شرایط هنوز تغییر نکرده است. قاضیپور در رابطه با شرایط صنعت در دولت یازدهم گفت: در حال حاضر سندیکای لولهسازان با ظرفیت 28 درصدی کار میکند که به معنی عدم وجود رونق در این صنعت است و اگر رونق وجود داشت، حداقل باید با میانگین ظرفیت 50 درصد کار میکردند. وقتی زیرساخت به این کوچکی فعال نیست، چطور میتوان گفت صنعت فعال است و رشد داشته است؟!
دولت یازدهم بیش از سیاست داخلی در سیاست خارجی موفق عمل کرد
جواد هروی نماینده مردم قائنات در پاسخ به «ابتکار» عملکرد دولت در عرصه سیاستهای داخلی و خارجی و برخورد با فساد اجتماعی را مثبت ارزیابی کرد و گفت: نگاه ما به عملکرد دولت مثبت است و به امید اینکه هر روز بهتر از قبل شود تلاش میکنیم. هروی با تاکید بر نام تدبیر و امید ادامه دارد: ما امیدواریم بسیاری از فسادها و مشکلاتی که هجمهای از ترسها را ایجاد میکنند، برداشته شوند. وی با اشاره به ازدیاد فسادهای اجتماعی در گذشته و تاکید مقام معظم رهبری بر از بین رفتن این فسادها اظهار کرد: باید مشکلات اقتصادی برطرف شود و معیشت مردم بهبود یابد.
نباید دولت یازدهم به مسائل اشتغال جوانان، درآمدزایی و ایجاد ضربآهنگ اقتصاد دانشبنیان آرمانی نگاه کند و چون شعار تدبیر و امید را به کار گرفته باید نشان دهد که از آن استفاده میکند. این نماینده مجلس در رابطه با عملکرد دولت در سیاست داخلی، گفت: دولت باید کوچک شده و اقتصاد نفتی را به اقتصاد دانشبنیان بدل کند و این مسائل باید در رویکرد دولت دیده شود اما هنوز گرانی و بیکاری مردم را اذیت میکند و همچنان اقتصاد دولتی آنها را آزرده کرده است. وی ادامه داد: هر چند میدانیم تحریمها و خشکسالی دولت را دچار مشکل کرده اما حمایت من از دولت برای این است که بتواند شعارهایش را عملی سازد و اگر این اتفاق نیافتد مردم همانطور که به اصلاحطلبها بیاعتماد شدند به اعتدالیون هم بدبین خواهند شد.
هروی با تاکید بر اینکه دولت یازدهم در زمینه سیاست خارجی موفق بوده است، گفت: دولت یازدهم بیش از بحث سیاستهای داخلی در بخش خارجی موفق بوده ولی این به معنای پایان همه چیز نیست و ارتباط با دنیا تلاش میخواهد. نماینده مردم قائنات افزود: دولت یازدهم و حاکمیت ایران با حرکت مثبتی که در توافق هستهای انجام دادند علاوه بر اینکه باید خوشحال باشد، باید نگران هم باشد زیرا با ارتباط بیرون تازه چالشهایمان با دنیای خارج شروع میشود و همانطور که دنیا برای سرمایهگذاری در ایران اقدام میکند ما هم باید وارد بازارهای جهانی شویم و به عبارت دیگر نباید چرخه ارتباط یک طرفه باشد.
وی در رابطه با عملکرد آموزشی دولت یازدهم ادامه داد: یکی از مهمترین فرآیندهای سالهای این دولت آموزش مهارتی و فنی و حرفهای است. قشر عظیم بیکاران به این معنی است که برنامهریزی دقیقی در زمینه آموزش نداشتهایم. وی گفت: دولت باید محیطهای آموزشی را به سمت نگاه مهارتی و کارآفرینی هدایت کند و اگر قرار است به سمت شرایط دانشبنیان حرکت کنیم باید زیرساختهای آموزشی را با ممارست تغییر دهد. هروی با اشاره به اینکه باید از اقتصاد شعاری، ناتون و نامرغوب فاصله بگیریم، اظهار کرد: باید اقتصاد را به سمت دانش بنیان هدایت کنیم و سعی در قویتر و پرشتاب کردن آن داشته باشیم.
دولت یازدهم عزت و اقتدار ایران را در مناسبات بینالمللی نشان داد
همچنین قاسم عزیزی نماینده مردم شازند در رابطه با عملکرد دولت در مجلس گفت: دولت یازدهم نشان داد، ایران مقتدر و در عین حال منطقی است و قصد تعامل سازنده با سایر کشورها را دارد. عزیزی با اشاره به اینکه طی ماههای گذشته دولت یازدهم در زمینه سیاست خارجی تلاشهای بسیاری داشته است، عنوان کرد: در این مدت دولت یازدهم عزت و اقتدار ایران را در مناسبات بینالمللی نشان داد و دنیا نیز این موضوع را درک کرد که ایران مقتدر و در عین حال منطقی است و قصد تعامل سازنده با سایر کشورها را دارد. نماینده مردم شازند افزود: در جریان این مذاکرات 1+5 دانش صلحآمیز هستهای و توان دیپلماسی ایران را پذیرفت.
این عضو شورای مرکزی فراکسیون رهروان ولایت مجلس ادامه داد: با توجه به شرایط اقتصادی کشور، رکود و تورم حاکم بر جامعه و محدویتهای تحقق منابع و درآمد دولتی در مجموع عملکرد دولت در حوزه اقتصادی رو به جلو بوده است. وی روند اقتصادی کشور را رو به ثبات دانست و گفت: این دولت رشد منفی را به رشد مثبت تبدیل کرد و رضایتمندی را میان مردم ایجاد کرد. عزیزی در عین حال مهمترین مشکل کشور را در حال حاضر اشتغال و رکود در اقتصاد دانست و اظهار کرد: البته مسایلی مانند تحریم ها و محدودیت های منابع درآمدی در این موضوع بی تاثیر نیست. وی گفت: در مجموع دولت کارنامه قبولی می گیرد.
مدیریت منحصر به فرد دولت در روابط بینالملل
ابراهیم نکو نماینده مردم رباط کریم در مجلس با اشاره به اینکه عملکرد دولت باید مورد ستایش قرار گیرد، اظهار کرد: در روابط بینالملل مدیریت منحصر به فرد و ویژهای داشت که آثار مثبت آن را میتوان در آینده مشاهد کرد. نکو در ادامه گفت: به لحاظ فنی و تخصصی باید به دولت یازدهم در زمینه مسایل داخلی و بینالمللی نمرهای در حد عالی داد و نباید در این زمینه تابع احساسات و برخی مسایلی که منتقدان و رقبا مطرح میکنند، قرار گرفت. نماینده مردم رباط کریم در مجلس عملکرد دولت را همچنین در مقایسه با دولت قبل مثبت دانست و افزود: اگر دولت یازدهم رویه دولت گذشته را ادامه میداد امروز شاهد بهم ریختگی بازار اقتصادی و افزایش تورم در کشور بودیم. در زمینه اجرای برخی برنامهها مانند هدفمندی یارانهها دولت قبل بسیار ضعیف عمل کرد و به بینظمیها دامن زد اما دولت فعلی در اجرای این قانون عملکرد مثبتی داشت.
وی ادامه داد: دولت یازدهم تورم را کاهش داده و به واحدهای تولید امنیت بخشیده است. این عضو شورای مرکزی فراکسیون رهروان ولایت مجلس با اشاره به اینکه عملکرد دولت باید مورد ستایش قرار گیرد، اظهار کرد: در روابط بینالملل مدیریت منحصر به فرد و ویژهای داشت که آثار مثبت آن را میتوان در آینده مشاهد کرد. نکو در عین حال تصریح کرد: آن چیزی که از زبان مردم باید قضاوت کرد این است که هنوز آثار مثبت اقدامات دولت به سفرههای مردم نرسیده است که البته ریشههای این مسئله مربوط به دولت قبل میشود. این نماینده مجلس افزود: با توجه به این موضوع و ملموس نبودن اقدامات دولت در زندگی مردم شاید آنها نمره عالی به دولت ندهند اما در صورتی که مردم آثار اقدامات مثبت دولت را به صورت مستقیم در زندگی خود مشاهده کنند در آن صورت دولت را بسیار موفق خواهند دید.
وی همچنین معتقد است: دولت یازدهم در حال پاکسازی مشکلات عدیدهای مربوط به دولت قبل است که به دنبال این پاکسازی بازسازی صورت خواهد گرفت و از نگاه مردم این بازسازی مهم است و تصور میکنم در آینده دولت به این موضوع خواهد پرداخت. این نماینده مجلس همچنین درباره عملکرد دولت در حوزه سیاست داخلی گفت: آن چیزی که جامعه آرام به آن نیازد دارد رویهای است که دولت در پیش گرفته است و هیچ زمانی گروه و جناحی را به دلیل مواضع و دیدگاهش به چالش نکشیده است و تنها دولتی است که شاهد بیشترین حملات از سوی رقبا و منتقدان علیه خودش است، این در حالی است که دولت واکنش جدی نسبت به این نوع برخوردها نداشته است. نکو افزود: دولت یازدهم به آرامش در جامعه علاقمند است و معتقد به حضور تمام جناحهای قانونی بوده و درصدد حذف رقیب نیست. نماینده مردم رباط کریم در مجلس با اشاره به اینکه شاهد تحقق وعدههای بسیاری در زمینه سیاست داخلی هستیم، تصریح کرد: دولت در زمینه قانون احزاب و فعالان عرصه سیاسی نگاهی مثبت و منصفانه داشته است.
انتقاد از کوتاهی دولت در مدیریت هدفمندی یارانهها
در ادامه محمد علی عبدالله زاده نماینده مردم فردوس، سرایان و طبس در مجلس گفت: امروز فضای بهتر و مطمئنتری برای توسعه گروههای سیاسی در کشور به وجود آمده است و شاهد رشد قابل توجه فعالیت احزاب و گروهها نسبت به گذشته هستیم. عبدالله زاده گفت: دولت یازدهم انصافا در دو سال گذشته در سختترین شرایط مالی قرار داشته است اما تصورمیکنم با برنامهریزی منطقی که در حوزه منابع مالی و سوق دادن آن به سمت حوزه عمرانی، اقدامات خوبی در این حوزه انجام شده است. نماینده مردم فردوس، سرایان و طبس در مجلس تصریح کرد: درحوزه سیاست خارجی برخی قدرتها در سالهای گذشته مشکلاتی برای کشورمان به وجود آورده بودند و سعی میکردند چهره نادرستی از ایران در اذهان سایر کشورها ایجاد کرده و اینگونه وانمود کنند که ما به دنبال تولید سلاحهای هسته ای هستیم.
وی افزود: برای حل این مشکل نیازمند سیاست منطقی بودیم و دولت یازدهم با سیاست سنجیده خود این کار را انجام داده، حقانیت ایران و طرفدار صلح بودن ایران را به درستی به دنیا نشان داد. به گفته این نماینده مجلس، دولت یازدهم با سیاستی که در پیش گرفته است، توانست حقانیت ایران را اگر چه کار مشکلی بود به دنیا نشان دهد و این حرکت بسیار شایستهای بود. این عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت مجلس افزود: هر چند که هنوز هم به این کشورها اعتماد نداریم و خسارات وارده از سوی آنها را به کشورمان فراموش نمیکنیم اما اینکه توانستهایم در این شرایط حقانیت خود را به دنیا نشان دهیم قدم مهمی بوده است و در ادامه راه هم باید سیاست منطقی، مقتدر و سازنده را پیش بگیریم.
عبدالله زاده گفت: اگر دولت در زمینه هدفمندی یارانهها به صورت محکم وارد میشد تا به این شکل توزیع کننده پول میان مردم نباشیم و پول به سمت تولید میرفت بهتر بود. این نماینده مجلس همچنین در زمینه عملکرد دولت در حوزه سیاست داخلی اظهار کرد: امروز فضای بهتر و مطمئنتری برای توسعه گروههای سیاسی در کشور به وجود آمده است و به سمت باز کردن فضای سیاسی که در زمانی محدودتر بود رفته است و شاهد رشد قابل توجه فعالیت احزاب و گروهها نسبت به گذشته هستیم.
توفیقات خوبی در زمینه مباحث هستهای حاصل شد
وحید احمدی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: دولت یازدهم در حوزه مباحث هستهای علیرغم دغدغههایی که درباره توافق هستهای در زمینه اجرا به همراه داشته و خواهد داشت اما در مجموع توانسته است توفیقات خوبی به دست بیاورد. احمدی درباره عملکرد دولت یازدهم طی دوسال گذشته گفت: ارزیابی هر مجموعهای باید با توجه به مجموعه شرایط موجود سنجیده شود و قطعا هر مجموعهای در برخی زمینه ها توفیق و برخی زمینهها عدم توفیقاتی دارد. نماینده مردم کنگاور، صحنه و هرسین در مجلس با اشاره به اینکه دولت در حوزه سیاست خارجی اقدامات مثبت و مناسبی داشته است، افزود: در حوزه مباحث هستهای علیرغم دغدغههایی که درباره توافق هستهای در زمینه اجرا به همراه داشته و خواهد داشت اما در مجموع توانسته است، توفیقات خوبی به دست آورد.
وی ادامه داد: فعالیتهای اخیر در سفرهای وزیر امور خارجه به کشورهای همسایه و رفت و آمدهای دیپلماتیک به کشورمان نشان دهنده عملکرد خوب دولت در زمینه سیاست خارجی است. این عضو شورای مرکزی فراکسیون رهروان ولایت مجلس درعین حال گفت: با توجه به اینکه دولت تقریباً مجموعه اقداماتش را به مباحث هستهای متصل کرده بود شاید دولت را به سمت برنامهریزی دقیقتر براساس اقتصاد مقاومتی سوق نداد. این در حالی است که اگر بنا به رفع چالش مسایل اقتصادی در کشور داریم میبایست به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم. احمدی معتقد است دولت یازدهم در زمینه مسایل اقتصادی ضمن به دست آوردن توفیق نسبی نتوانسته انتظارات را برآورده کند. البته نباید برخی مسایل مانند تحریمها و عدمتامین منابع درآمدی را در این عدم توفیق نادیده گرفت.
وی در ادامه با اشاره به اینکه ممکن است در انتخابات با توجه به اقتضائات آن زمان وعدههای بسیاری داده شود، گفت: آنچه مهم است این است که وعدههای مطرح شده در چارچوب قوانین باشد. دولت یازدهم نیز در حوزه سیاست داخلی تلاش کرده است به وعدههای داده شده خود عمل کند اما شاید برخی وعدهها به لحاظ اقتضائات قانونی شرایطش فراهم نباشد. نماینده مردم کنگاور، صحنه و هرسین در مجلس عمکلرد دولت در حوزه بهداشت و درمان را مثبت ارزیابی کرد اما در عین حال در حوزه اشتغال چندان عمکلرد دولت را کارآمد ندانست. احمدی معتقد است: در مجموع و با توجه به شرایط موجود و نقد جدی در برخی حوزهها عملکرد دولت تا حدودی قابل قبول است و هرچند که دولت تلاش کرده است اما میتوانست در برخی زمینهها بهتر از این عمل کند.