کدام منشور؛ وفاق یا اخلاق؟

(روزنامه ابتكار - 1394/06/22 - شماره 3241 - صفحه 1)

گروه سیاسی- حضور احزاب در مسایل سیاسی امروزه امری بدیهی و در پیشرفت همه جانبه کشور موثر است؛ به‌ویژه که نقش آن‌ها در انتخابات‌ها و در جهت کمک به مردم برای انتخاب افراد اصلح و تلاش برای حضور حداکثری آنان را نباید نادیده گرفت. متاسفانه عدم‌تعامل دولت‌های نهم و دهم با نهادهای مدنی باعث شد، احزاب دوره 8 ساله سختی را پشت سر بگذارند اما دولت یازدهم عکس دولت گذشته نگاه خوشبینانه‌ای به عملکرد احزاب دارد طوری‌که حسن روحانی رئیس‌جمهور وقت در نخستین همایش استانداران دولت که 17 دی‌ 1392 برگزار شد یکی از درخواست‌هایش از استانداران این بود که از فعالیت احزاب حمایت کرده و فعالیت آن‌ها را تسهیل کنند. او گفته بود که این دولت در پی تقویت احزاب قانونی در چارچوب قانون و مقررات است، دولت هم باید حامی احزاب باشد و هم باید تسهیل‌کننده فعالیت‌ آن‌ها باشد بدون آن‌که بخواهد بین این جناح و آن جناح، و این حزب و آن حزب تفاوتی قائل شود.

همچنین در این مدت وزارت کشور چند بار دبیران کل و نمایندگان احزاب را به وزارت کشور دعوت کرد تا از مشکلات و موانع احزاب اطلاع پیدا کرده و زمینه را برای تعامل بیشتر با احزاب و رفع مشکلات آنها فراهم کند و تمام تلاش خود را برای بازگشایی خانه احزاب به خرج داد و در نهایت نیز توانست کار را به سرانجام برساند. در آستانه دو انتخابات مهم کشور – انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان – درباره تدوین منشور اخلاقی انتخابات، صحبت‌های متفاوتی از سوی وزارت کشور و خانه احزاب می‌شنویم که جای تامل دارد. با اینکه اوایل فروردین 1394 بسیاری از اعضای احزاب در دیدار با رحمانی فضلی خواستار تدوین منشور اخلاقی برای انتخابات، همچنین تدوین منشوری برای تحقق شعار سال شده بودند اما اکنون صحبت از این می‌کنند که این منشور به اسم منشور وفاق در خانه احزاب موجود است و نیازی به تدوین دوباره آن نیست.

تدوین یا نظارت بر منشور اخلاقی انتخابات

در این رابطه عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور به احزاب توصیه کرد که یک منشور اخلاقی تهیه‌کرده و امضا کنند تا انتخابات در یک فضای آرام و پویا برگزار شود. از سوی دیگر محمدحسین مقیمی معاون سیاسی وزیر کشور از احزاب و تشکل‌های سیاسی قانونی و مجوز‌دار در استان‌ها خواست منشور اخلاقی انتخاباتی تدوین کنند. وی تاکید کرد: احزاب و گروه‌های سیاسی برای انجام فعالیت یک وفاق‌نامه تهیه کرده و خود را ملزم به رعایت برخی از اصول اخلاقی کنند.

این در حالی است که حسن غفوری‌فرد، رئیس خانه احزاب چندی پیش گفت که منشور وفاقی که پیش از این از سوی خانه احزاب تهیه و تنظیم شده است، منشور کاملی است که در صورت نیاز آن را بازنگری می‌کنید و نیازی به تدوین منشور اخلاقی تازه‌ای برای احزاب ندارند. او در خصوص تاکید معاون سیاسی وزارت کشور برای تدوین منشور اخلاقی انتخابات از سوی احزاب و فعالان سیاسی، بیان کرد: اگر قرار باشد منشور اخلاقی برای احزاب تدوین شود، خودمان این کار را انجام خواهیم داد نه وزارت کشور.

وی با اشاره به برخی از موارد طرح شده در منشور وفاق خانه احزاب، گفت: منشور وفاق، به تمام مسائل اخلاقی و سیاسی پرداخته بود و حتی در آن منشور در نظر گرفته بودیم که اگر احزاب از یکدیگر شکایتی دارند، آن را به قوه قضائیه نکشانند و در جلسات داخلی خانه احزاب شکایاتشان را مطرح کنند. همچنین در منشور وفاق در نظر گرفته بودیم که اختلافات میان احزاب را تا آن‌جا که ممکن است کاهش دهیم و اجازه ندهیم که مواردی از این دست، به مطبوعات کشیده شود. غفوری فرد با بیان این‌که خانه احزاب در نظر دارد که همان منشور وفاق را مورد بازنگری قرار داده و شرایط اجرایی شدنش را فراهم کند، اضافه کرد: در جلسات آینده خانه احزاب، با حضور نمایندگان احزاب و تشکل‌های مختلف، به بازنگری منشور وفاق می‌پردازیم و شرایط را برای اجرایی شدنش فراهم می‌کنیم.

فرج کمیجانی، بازرس خانه احزاب و دبیرکل مجمع فرهنگیان اسلامی هم درباره این موضوع به روزنامه ابتکار گفت: منشور اخلاقی انتخابات که وزارت کشور مدعی تدوین آن است، با نام منشور وفاق نوشته شده و به امضاء هر دو جناح رسیده است. این منشور وفاق برداشتی از اساسنامه تمامی احزاب است که خانه احزاب آنرا تدوین کرده است اما باید این منشور دوباره توسط خانه احزاب مورد بازنگری قرار گیرد، اصلاحات روی آن انجام شده و به تصویب احزاب برسد. وی درباره نظارت وزارت کشور بر این منشور هم تاکید کرد که این کار مشخصا مربوط به خانه احزاب است و وزارت کشور نمی‌تواند در مورد آن نظری ارائه کند.

استقبال مجلسیان از تدوین منشور اخلاقی

تدوین منشور اخلاقی انتخابات برای احزاب در حالی از سوی احزاب مورد بی‌مهری قرار گرفته که نمایندگان مجلس از این موضوع استقبال کردند. علی ایرانپور، نماینده مردم مبارکه در مجلس با تاکید بر ضرورت تدوین «منشور اخلاقی» احزاب گفت که تدوین چنین منشوری می‌تواند انتخابات را پرشورتر کند. وی در ادامه بیان کرد که امسال دو انتخابات مهم در پیش داریم و سمت‌ و سوی جامعه به ویژه در نیمه دوم سال به سمت فعالیت‌های انتخاباتی و حزبی پیش می‌رود. در این شرایط نقش اخلاق و قانونمداری برجسته است و هم به منشور اخلاقی و هم به تبیین و شفاف‌سازی قانون که احزاب در آن چارچوب فعالیت کنند نیاز داریم. این نماینده مجلس درباره تاثیر تدوین منشور اخلاقی در پرشورتر شدن فضای انتخاباتی نیز تاکید کرد و درباره وجود زمینه‌ها و بستر لازم برای تدوین چنین منشوری بیان کرد که ‌زمینه برای این کار وجود اما نیاز است که احزاب جدی‌تر وارد شده و آن را عملی کنند.

در ادامه احمد بخشایش، عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس با بیان اینکه احزاب در کشور ما کارکرد حزبی و انتخاباتی ندارند افزود: تدوین منشور اخلاقی می‌تواند نقطه آغازی در این مسیر باشد. اگر روزی بخواهیم احزاب کارکرد اصلی خود را داشته باشند باید ریل انتخابات را عوض کنیم و به احزاب کارکرد حزبی بدهیم تا آن‌ها را پاسخگو کنیم چراکه در حال حاضر احزاب پاسخگو نیستند. حمیدرضا فولادگر، عضو کمیسیون ماده 10 احزاب هم با اشاره به اینکه وجود منشور اخلاقی می‌تواند برای تمامی احزاب و جریان‌های سیاسی زمینه‌ساز رقابت سالم در انتخابات شود، تصریح کرد: رسیدن به این مهم منوط به رعایت و پایبندی تمامی جریانات به این منشور است. وی با بیان اینکه از تهیه و وجود منشور اخلاقی برای جناح‌ها و جریان‌های سیاسی استقبال می‌کنیم، افزود: تدوین منشور اخلاقی ضروری و زمینه‌ساز رقابت سالم در انتخابات آینده است.

به نظر میرسد که بسیاری از سیاسیون با تدوین منشور اخلاقی برای انتخابات موافق هستند اما براساس قوانین موجود در ثبت احزاب هر گونه تغییر در اساسنامه و مرامنامه باید لااقل یک هفته قبل از اینکه به موقع اجراء گذاشته شود از طریق فرمانداری مربوط به اطلاع وزارت کشور ‌برسد و تغییرات آن پس از تایید کمیسیون ماده 10 با هزینه گروه باید در روزنامه رسمی کشور جمهوری اسلامی چاپ شود تا رسمیت یابد. از آنجا که منشور اخلاقی یاد شده به نوعی همان مرامنامه ذکر شده است پس احزاب پس از هر نوع منشور داخلی چه تدوین شده باشد و چه نه باید با تایید وزارت کشور همراه شود.

http://ebtekarnews.com/?newsid=18489

ش.د9402620