سبک زندگی اسلامی مبتنی بر فطرت است
فرهنگی/ پایگاه بصیرت ابراهیم فیاض، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، فطرت را مهمترین مقوله سبک زندگی دانست و گفت: برای این که در زندگی مدرن به فطرت دوباره توجه شود، به حکمت اسلامی نیاز داریم.
وی در ابتدا اظهار کرد: پیشرفت، فناوریمحور است و برپایه عرضه و تقاضا حاصل میشود. باورمندان به پیشرفت فناوریمحور معتقدند اگر جریان عرضه و تقاضا در جامعه و تمدن مورد نظر حاکم شود، انسان با کسب پول خوشبخت میشود.
فیاض افزود: انسان در الگوی جامعه پیشرفتمحور، سودجو و منفعتطلب تلقی میشود و اخلاق در این تمدن مبتنی بر سرمایهداری است و پیشرفت، توسعه و جهانی شدن همین معنا را میدهد.
اخلاق در تمدن پیشرفت محور محو میشود
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان این که جنگ در این نوع تمدنها به معنای تکامل است، گفت: معتقدان تمدن پیشرفتمحور بر این باورند که در روند تکامل، انسانهای ضعیف نابود میشوند و مدام بین افراد و ملت ضعیف و قوی جنگ میشود و انسان قوی قادر است، ساختار اقتصادی تکامل یافته ایجاد کند.
وی گفت: فرهنگ کار، دومین فرهنگی است که بعد از جنگ در تمدن پیشرفت محور بر آن تأکید شده و در تمدن پیشرفت محور عقلانیت خارج از توان انسان است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: ماکس وبرجامعهشناس آلمانی بعد از دیدار از شیکاگو، این شهر را به جهنمی تشبیه کرد که پیشرفت در آن شهر، جز با تخریب محیط زیست و ارزشها، امکانپذیر نیست.
فیاض ادامه داد: تلقی دیگری از پیشرفت در جهان وجود دارد که پیشرفت را فقط آن زمان مهم میداند که به زندگی انسان معنا ببخشد.
در این نوع تلقی، پیشرفت و دانش باید در خدمت طبیعت باشد و هر دانش بشری که نتواند زندگی ما را پررنگ کند، دانش بیهودهای تلقی میشود.
دانش زندگی محور، ضد فلسفه است
وی گفت: دانش زندگیمحور، ضد فلسفه است. فلسفه تمام ابعاد وجودی را به مسئله ذهن تقلیل میدهد تا قدرت کسب کند.
فیاض ادامه داد: نیچه ضد فلسفه است و طرفدار هنر است و "زیگموند فروید" سنت نیچه را ادامه میدهد و معتقد بود دانشی که به غیر انسان مربوط شود، از بین میرود.
فیاض گفت: ماهواره و فضای مجازی فقط ابعاد زندگی روزمره را عمق میبخشد و زمانی که ساختار زندگی روزمره اصل قرار گرفت، "اباحهگری" بسط مییابد.
این جامعه شناس سپس به بیان جزئیات سبک زندگی در اسلام پرداخت و گفت: سبک زندگی اسلامی بر مبنای فطرت است، بنابراین در اسلام جنگی میان غریزه و ایمان نداریم.
استاد دانشگاه تهران افزود: پیامبر اکرم(ص) به ابعاد فردی و اجتماعی زندگی توجه میکنند.
فیاض اظهار کرد: برای این که به فطرت در زندگی مدرن دوباره توجه شود، نیازمند حکمت اسلامی هستیم تا تعریفی از سبک زندگی اسلامی ارائه دهیم.