هرچه هست مارلبرو در ایران صاحب بازار بزرگی شده که سهم خزانه دولت از این بازار صفر است چون قاچاقچیان این سیگار نه تعرفه وارداتی، نه حقوق گمرکی و نه مالیاتی را می پردازند.
سیگار جزو کالاهای مصرفی است و با توجه به اینکه مقام رهبری در سخنان اخیرشان بر ممنوعیت واردات کالاهای مصرفی از آمریکار تاکید کردهاند و به دنبال آن نیز وزیر صنعت، معدن و تجارت بخشنامهای به همین منظور را صادر کرده، این سوال به وجود می آید که سرنوشت مارلبرو در ایران چه می شود.
داستان از این قرار است که وزیر صنعت، معدن و تجارت پیش از آنکه برجام به تصویب برسد، در جریان مذاکرات هستهای ایران و غرب به تقاضای نماینده کمپانی فیلیپ موریس برای واردات رسمی سیگار مارلبرو پاسخ مثبت داد و شخصا قرارداد آن را به امضا رساند.
شبکه قاچاق هنگامیکه متوجه شدند وزارت صنعت مذاکرات خود را با مارلبرو آغاز کرده سعی کردند در راه این مذاکرات سنگاندازی کنند و کار تاجایی پیش رفت که رئیس مرکز دخانیات این وزارتخانه را به قتل تهدید کردند. محمدرضا نعمتزاده هم که هرگونه شائبه صهیونیستی بودن کمپانی فیلیپ موریس را رد کرده بود خود راسا به وارد کار شد و این قرارداد را به امضا رساند تا هم واردات رسمی سیگار مارلبرو به ایران صورت گیرد و هم این برند در کشورمان به تولید برسد.
حال این سوال پیش می آید که با توجه به سخنان مقام رهبری و بخشنامه وزیر صنعت سرنوشت قرارداد این وزارتخانه با سیگار مارلبرو چه میشود؟ به نظر میرسد مسولان وزارت صنعت دو راه پیش روی خود دارند. راه اول اینکه بگویند قرارداد مارلبرو ابتدا از راه واردات رسمی کار خود را شروع کرده و به منظور بالا بردن سطح اشتغال و تولید محصول با کیفیت، خط تولید آن در کشورمان به راه خواهد افتاد و راه بعدی اینکه اعلام کنند در قرارداد مارلبرو بخش واردات رسمی حذف شده و این شرکت می تواند به طور مشارکتی با شرکت دخانیات ایران یا مستقلا از طریق سرمایهگذاری در ایران به تولید سیگار بپردازد.
بنابراین فعالیت فیلیپ موریس به عنوان یک کمپانی آمریکایی در ایران منعی نخواهد داشت اگر این شرکت اقدام به سرمایهگذاری، واردات تکنولوژی و ارائه روش های جدید تولید سیگار در ایران بپردازد.
راه کوکا و پپسی
این مدل در خصوص شرکتهای نوشابه آمریکایی به کار گرفته شده و دو کمپانی بزرگ نوشابه ساز آمریکایی کوکاکولا و پپسی سالهاست در ایران مشغول کارند و توانستهاند بخش بزرگی از بازار را به نام خود کنند. ایران توانسته با خرید تکنولوژی این دو شرکت و فرمول تهیه نوشابه یکی از بزرگترین نمایندگیهای کوکا کولا و پپسی را در ایران به راه بیاندازد و سالیان سال در کشورمان فعالیت کند. این فعالیت حتی در دوره تحریم ها متوقف نشد و دو برند آمریکایی توانستند محصولاتشان را در بازار پر تقاضای ایرانی از طریق کارخانه های ایرانی خود عرضه کنند.
در این میان به نظر میرسد شبکه گسترده قاچاق سیگار مارلبرو ساکت نخواهد نشست و با توجه به نفوذی که دارد سعی خواهد کرد با سوءاستفاده از بیانات رهبری و همچنین بخشنامه وزارت صنعت، سیگار مارلبرو را به عنوان کالای مصرفی آمریکایی معرفی کرده و حتی از تولید ان در ایران جلوگیری به عمل آورند.
به نظر می رسد با توجه به حساسیت ویژهای که روی سیگار مارلبرو به وجود آمده و واردات رسمی این سیگار فعلا به حالت تعلیق درآید و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از طریق کشف قاچاق و انهدام آن از ورود غیرقانونی سیگار مارلبرو به ایران جلوگیری کند. اما با توجه به اینکه منعی برای تولید این سیگار در کشور وجود ندارد و وزارت صنعت، معدن و تجارت قراردای رسمی را با نمایندگی این شرکت در ایران به امضا رسانده، این امکان وجود دارد که تولید مارلبرو به عنوان یک سیگار آمریکایی تبار در ایران آغاز شود به شرط آنکه این شرکت از طریق سرمایهگذاری، انتقال دانش فنی و واردات تکنولوژی بتواند خط تولید سیگار در کشورمان به راه اندازد.