مُد،‌ پوشش و آرايش هاي نامناسب؛‌ علل و راهكارها

مد در زبان فرانسه به معناي روش و طريقه‌اي موقت است و معناي الگو و نمونه و سرمشق از آن برداشت مي گردد. اما مد در اصطلاح يعني الگوي رفتاري. به اين معنا كه يك فرد كردار مطلوب يا نامطلوب را در ديگران مشاهده نموده و خود را با آن تطبيق مي دهد.
انسان‌ها همواره تنوع طلب،‌ نو گرا، لذت خواه و زيبايي دوست هستند. اگر اين انسان در دوران نوجواني و جواني قرار داشته باشد، گرايش به نوگرايي بيشتر خود را نشان مي دهد. علاقه به زيبايي و نوگرايي نه تنها بد نيست بلكه اسلام به عنوان ديني كامل و جامع، به اين نياز فطري بشر پاسخ گفته و زيبايي دوستي را در حد متناسب ستوده است. نكته مهم در اين زمينه همان افراط و تفريط مي باشد كه نه تنها در اين موضوع (علاقه مندي به نوگرايي و زيبادوستي) بلكه در هر مبحث ديگر آسيب زننده و نكوهيده است.
اولين دليل و مهمترين علت گرايش افراطي جوانان به مد،‌ در واقع تعريف ناصحيح از اين پديده در جامعه بوده و فرهنگ سازي در اين زمينه انجام نشده است. اگر جوانان مد را به معناي انتخاب زيبايي ها بپذيرند، ديگر بسياري از پوشش ها و آرايش ها انتخاب نشده و استفاده نخواهد شد. متأسفانه در جامعه ما، ‌مد به معناي انتخاب پوشش غربي جا افتاده است كه اين تعريف بايد اصلاح گردد. نمي توان از جوان انتظار داشت كه به دنبال نوگرايي و جلب توجه نباشد،‌ چه بسا اصرار بر اين امر نتيجه عكس دهد. اما مي توان با ارائه تعريفي جامع از مد به صورت نوگرايي اسلامي و جا انداختن "انتخاب زيبايي ها" به جاي "انتخاب هر چه در غرب هست" مي توان به نوعي پوشش هنجارپذير در جامعه دست يافت.
يكي از عللي كه منجر به گرايش انسان ها به مد مي شود مي تواند ميل به تنوع طلبي و نوگرايي باشد. يكي از راهكارهاي حل اين مسئله نيز ارائه مدل هاي اسلامي زيبا و جوان پسند و همچنين با قيمت هاي مناسب مي باشد كه وقتي جوان در جامعه گروهي را با آن مد مشاهده مي كند، خود نيز جذب خواهد شد.
از ديگر دلايل جذب جوانان به مد در جامعه، رقابت،‌ احساس خود كمتر بيني،‌ جلوه نمايي،‌ عدم اعتماد به نفس،‌ توجه به تبليغات غربي،‌ كسب الگوهاي نادرست،‌ فضاي تربيتي و ... مي باشد.
توجه بيش از حد به ظاهر و پوشش ابتدا از كشورهاي اروپايي آغاز و جهت يافتن بازارهاي خود در كشورهاي شرقي به سرعت در كشورهايي مانند ايران نيز رواج يافت.
يكي از مهم ترين مدهاي جديد و مورد پذيرش جوانان امروز،‌ آرايش كردن مي باشد. پايين آمدن سن استفاده از لوازم آرايشي در ميان جوانان خود گوياي بالا رفتن علاقه مندي ايشان به اين مد مي‌باشد. اوج گيري استفاده از شبكه هاي ماهواره اي يكي از علل رواج جلب دختران و حتي پسران به آرايش بوده و زماني اين مشكل به معضل تبديل مي شود كه در سطح شهر شاهد آرايش هاي زننده،‌ تهييج كننده و اصل تلقي شدن آرايش هاي تند توسط دختران مي باشیم. البته در اينجا قصد نداریم كه از علل و يا عواقب مدگرايي سخن گوییم بلكه اين مقدمه تنها به اين علت بيان شد كه بتوانيم ميان مدگرايي غربي و نوگرايي به شيوه اي درست و قابل قبول تفاوت قائل شويم.
دختران و زنان ايران اسلامي خود بهتر مي دانند كه مي توان هم از لذت نوگرايي و زيبادوستي بهره‌مند شد و هم به دين اسلام پايبند بوده و به گناه آلوده نشد.
آرايشگاه‌هاي زنانه از مهمترين مراكزي مي باشند كه زنان ساعاتي را در آن گذرانده و كمتر بانويي هست كه حداقل يك بار سري به آرايشگاه نزده باشد. چنين مكان هايي كه مخاطبان بسياري را در اطراف خود دارند بهترين مكان جهت تبليغ نوگرايي هاي حلال و در عين حال زيبا هستند. با ورود زنان و دختران به اين گونه مكان ها و ديدن گرايش عمده افراد به مدي خاص، آنها نيز تحريك می‌شوند تا به آن مد توجه كرده و استفاده نمايند. اقدام فرهنگي در حوزه آرايشگاه هاي زنانه نه يك اقدام شعاري، بلكه اقدامي جدي و مهم است كه در غفلت مسئولين مي تواند فضاي بسيار خوبي جهت جولان تبليغ الگوهاي ضدديني فراهم سازد.
از امیرالمؤمنین(ع) مي آموزيم كه؛ وقتي با غلامشان رفتند پیراهن بخرند، پیراهن قشنگ را به غلام دادند. غلام گفت: آقا من قنبر غلام شما هستم. فرمودند: مگر جوان نیستی؟ خوب جوان دوست دارد شیك بپوشد. نبايد خيلي صريح به اصطلاح سر به سر جوانان گذاشت و دائم آن‌ها را امر و نهي کرد. اين كار نتيجه عكس خواهد داد.
اگر خانواده هاي ايراني به اين نتیجه برسند كه به خواست هاي حلال فرزندان خود اهميت داده و از سخت گيريهاي افراطي عبور كنند، مي توانند قوانيني متناسب با فرهنگ خانواده و اجتماع وضع نموده و فرزندانشان نيز با علاقه بيشتري آن قوانين و مقررات را مي پذيرند. فراهم نمودن زمينه هاي بروز اين زيبايي دوستي و تمايل به ديده شدن در جوانان به محض يافتن پاسخ و بازخورد مناسب از سوي خانواده در محيط امن خانه اغنا شده و ديگر به جامعه تسري نمي يابد. اگر خانواده ها بتوانند احساسات زيبا و حلال جوانان خود را به درستي درك نمايند، مطمئن باشند كه آن‌ها نيز تمايلي به عرضه اين تمايلات به بيرون از خانه و به صورت افراطي نخواهند داشت.
سخن پایانی
با الگو سازي هاي مناسب براي جوانان، ساخت برنامه هاي جذاب و اسلامي،‌ بازنگري بر فيلم هاي ساخته شده در سينماي كشور در خصوص ترويج انواع آرايش و پوشش(با توجه به الگوپذيري قشر جوان از هنرپيشه هاي ايراني)،‌ رصد برنامه هاي ماهواره اي و توليد آيتم ها و برنامه هاي جذاب جهت تحليل آن ها،‌ الگو سازي و فرهنگ سازي در مورد مضرات مدهاي افراطي غربي از سنين كودكي، آماده سازي زمينه هاي دسترسي جوانان به نوگرايي هاي مناسب از طريق ارائه الگو در حوزه پوشاك که جوان پسند بوده و از نظر زیبایی و قیمت بتواند سلیقه‌های امروزی را اقناء کند تا افراد ديگر به سراغ مدهاي غربي نروند، در این صورت مي توان اميدوار بود تا هم جوانان اين مرز و بوم كمتر به مدهاي غربي و وارداتي توجه نمايند و هم اينكه بتوانيم فرهنگ اصيل و ناب اسلامي را به خصوص در زمينه پوشش به ديگر كشورهاي دنيا نيز معرفي نماييم.
در آخر ذكر مي شود كه علت عمده استفاده از آرايش هاي افراطي و زننده و پوشش هاي نامناسب مي تواند عدم داشتن هويت در ميان قشر جوان جامعه باشد كه دستگاه‌‌هاي فرهنگي ذي‌ربط با انجام بهتر امور فرهنگي مي توانند هويت ايراني– اسلامي اين گروه سني را پررنگ‌تر نموده و از غرب زده شدن جوان ایرانی جلوگيري نمايند و اين مهم فراهم نمي شود مگر با برنامه‌ریزی، حمایت از ایده‌های نو، تبلیغات سالم و ... که با داشتن مسئولین و نیروهای انقلابی، متعهد و دلسوز انجام پذیر می‌شود.