- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه جوان – 1395/02/20 – شماره 4807 – صفحه 15)
پادشاه عربستان دستور 43 عزل و نصب و 16 تجديد ساختار را صادر كرد
14ماه تجاوز نظامي به يمن و شش سال حمايت مالي از تروريسم منطقه اثرات پنهان خود را نشان داد. پادشاه عربستان كه از دو هفته قبل براي عبور از بحران اقتصادي، برنامه كاهش وابستگي به نفت موسوم به «چشم‌انداز ۲۰۳۰» را شروع كرده، بي‌سابقه‌ترين تغييرات را با 43 عزل و نصب و ادغام و تجديد ساختار 16 وزارتخانه كليد زد.
علي النعيمي كه از 20 سال قبل بر كرسي وزارت تكيه زده، با حكم ملك سلمان پادشاه عربستان تغيير كرد و وزارتخانه جديد كه ساختار آن تغيير و به «وزارت انرژي، صنعت و معادن و منابع زيرزميني» تغيير نام داده، به خالد الفالح، وزير پيشين بهداشت سپرده شد. الفالح پيش از تصدي وزارت بهداشت، مدير عامل شركت دولتي نفت «آرامكو» بود. تغيير وزير و تجديد ساختار وزارت نفت، فقط يكي از تغييرات گسترده‌اي است كه ملك سلمان در چارچوب اصلاحات بي‌سابقه پادشاهي سعودي انجام داده است؛ اصلاحاتي كه خاطره اصلاحات اقتصادي اتحاد جماهير شوروي معروف به پروستريكا در سال 1987را تداعي مي‌كند. دو سال بعد، اتحاد جماهير شوروي دچار فروپاشي شد.
علاوه بر علي النعيمي، وزيران آب و برق، حمل ونقل، بازرگاني، امور اجتماعي، بهداشت و حج نيز بركنار شده‌اند. اين بركناري‌ها نيز در راستاي برنامه معروف به «چشم‌انداز ۲۰۳۰» براي كاهش وابستگي سعودي‌ها به نفت انجام شده است؛ برنامه‌اي كه شاهزاده محمد بن سلمان جانشين وليعهد عربستان، اجراي آن را بر عهده دارد. بر اساس فهرستي كه شبكه المصدر ديروز عصر منتشر كرد، 43 وزير، مشاور، عضو شوراي مشورتي، رئيس سازمان، رئيس دانشگاه و... تغيير كرده‌اند و ساختار 16 وزارتخانه، كميسيون، مركز ملي و ... تغيير كرده است. بر اساس گزارش دويچه وله، از تغييرات مهم مي‌توان به تغيير رياست آژانس مالي عربستان كه در اصل وظايف بانك مركزي اين كشور را برعهده دارد، اشاره كرد. احمد الخليفي رئيس جديد بانك مركزي عربستان شده است. وزارت آب و برق از يكديگر جدا شده و بخشي از يارانه‌هاي دولتي نيز در عرصه مصرف آب لغو شده‌اند.
كسري 87 ميليارد دلاري
عزل و نصب‌هايي كه سعودي‌ها از آن با عنوان اصلاحات ياد مي‌كنند، در شرايطي انجام مي‌شود كه پادشاه عربستان به دليل كاهش قيمت نفت با كسري بودجه بي‌سابقه 87 ميليارد دلاري در سال 2016، روبه‌رو شده و براي اولين بار مجبور شد از بانك‌هاي خارجي تقاضاي وام 10ميليارد دلاري كرده و 100 ميليارد دلار از ذخيره ارزي خود را براي جبران كسري بودجه استفاده كند. جنگ يمن كه موجب خريد‌هاي تسليحاتي رياض از كشورهاي غربي شده، از مهم‌ترين دلايل كسري بودجه بي‌سابقه سعودي‌هاست. «خالد الفالح»، وزير جديد نفت عربستان كه حالا ديگر به وزارت انرژي، صنعت و معادن و منابع زيرزميني تغيير نام داده ديروز تأكيد كرد كه اين كشور به سياست نفتي باثبات خود ادامه خواهد داد و به برآورده ساختن نيازهاي كنوني و آينده مشتريان نفت پايبند است. الفالح كه 11 ماه پيش با حكم سلمان، وزير بهداشت بوده، از دانشگاه تگزاس امريكا فارغ‌التحصيل شده است. گفته مي‌شود الفالح حامي كاهش قيمت‌هاي نفت است.
تغييرات جديد در عربستان با تمركز بر اصلاحات اقتصادي كليد خورده و ناظران مي‌گويند به جنبه‌هاي سياسي در آن توجهي نشده است. رسانه‌هاي سعودي از جمله شبكه العربيه، اصلاحات جديد در رياض را انقلابي آرام و عملگرايانه تعبير كرده‌اند ولي هافينگتون پست در گزارشي نوشته كه فائق آمدن عربستان به «اعتياد نفتي» به شكلي استثنايي براي بزرگ‌ترين صادركننده نفت جهان دشوار است. محمد سهمي كارشناس نفتي در گفت‌و‌گو با هافينگتون‌پست مي‌گويد: « قبل از هر چيزي، عربستان نيازمند پايه‌هاي فناورانه و نيروي انساني براي صنايع جايگزيني است كه مي‌خواهد آنها را توسعه دهد.
چنين چيزي در حال حاضر تا حد زيادي در عربستان موجود نيست و من شك دارم كه طي يك دهه آينده يا بيشتر بتوان چنين چيزي را توسعه داد. با وجود اينكه عربستان دهه‌هاست كه صنعت نفت بزرگي دارد ولي بسياري از صنايع نفتي آن به نيروي انساني و تخصص خارجي و ... وابسته است.» او معتقد است كه طرح اصلاحات عربستان واقع‌گرايانه نيست. اين كارشناس در عين حال كه اين طرح را از نظر زمانبندي 14 ساله آن غيرواقع‌گرايانه مي‌داند، معتقد است اجرايي نكردن آن نيز تبعات گسترده‌اي براي سعودي‌ها از جمله اعتراضات اجتماعي خواهد داشت.
پروستريكا و گلاسنوست چيست؟
اصلاحات سياسي «گلاسنوست» و اصلاحات اقتصادي «پروستريكا» اقداماتي بودند كه توسط ميخائيل گورباچف، آخرين رهبر اتحاد شوروي از سال 1985 انجام شد تا به اوضاع داخلي شوروي سرو سامان دهد. هرچند تلاش‌ها و اصلاحات او باعث پايان جنگ سرد شد اما همزمان يگانگي سياسي حزب كمونيست اتحاد شوروي را نيز پايان داد و نهايتاً باعث فروپاشي شوروي شد. اگرچه اصلاحات سياسي گورباچف عملاً براي رشد مردم‌سالاري و آزادي در اتحاد شوروي مفيد بودند اما سياست‌هاي اقتصادي او كشور را به مشكلات اقتصادي بيشتر نزديك‌تر كرد. گورباچف اميد داشت كه برنامه‌هاي اصلاحات اقتصادي او در داخل باعث افزايش سطح زندگي و بازده كارگران شود اما بسياري از اصلاحات او بسيار تندرو شمرده مي‌شدند و با مخالفت‌هايي از درون حكومت شوروي مواجه شدند.
http://javanonline.ir/fa/news/782825
ش.د9500331
