دولت جديد امريكا به رياست دونالد ترامپ از زمان روي كار آمدن در اول بهمن (20 ژانويه 2017) جنجالآفرينيهاي زيادي را موجب شده است. اين جنجالها ناشي از دو مسئله است. در وهله نخست ناشي از صدور فرامين اجرايي ترامپ كه فقط در 10 روز نخست كاري وي بيش از 18 فرمان اجرايي را شامل شده و داراي ابعاد مختلف داخلي، منطقهاي و بينالمللي است و واكنشهاي مخالف گستردهاي را برانگيخته است. اما در بعد ديگري نيز دولت ترامپ با چالشها و معضلات بزرگي مواجه شده است. يكي از موارد مهم آن بركناري سالي ييتس كفيل وزارت دادگستري امريكا در پي صدور بيانيهاي از جانب وي مبني بر غيرقانوني بودن فرمان اجرايي ممنوعيت ورود شهروندان هفت كشور مسلمان به اين كشور بود.
در عين حال گزارشهاي زيادي درباره بروز اختلافات در تيم اجرايي ترامپ و اعضاي كابينه وي وجود دارد. با اين حال جديدترين تحول در اين زمينه موجب شوك بزرگي در امريكا شده است. روز سهشنبه 26 بهمن مايكل فلين مشاور امنيت ملي امريكا در اقدامي دور از انتظار صرفاً پس از گذشت 24 روز از سمت خود استعفا كرد. فلين بعد از پذيرش گمراه كردن مقامات ارشد كاخ سفيد، از جمله مايك پنس، معاون رئيسجمهوري امريكا، از يكي از مهمترين و كليديترين سمتهاي امنيتي در دولت اين كشور كنارهگيري كرد. اين تصميم پس از آن اتخاذ شد كه دستگاههاي اطلاعاتي امريكا از محتواي تماس تلفني فلين با سرگئي كيسلياك سفير روسيه در امريكا در دوران انتقال دولت به دونالد ترامپ مطلع شدند.
اين تماس در همان روزي صورت گرفت كه باراك اوباما رئيسجمهور وقت امريكا در واكنش به مسئله تهاجم سايبري روسيه و مداخله اين كشور در فرايند انتخابات سال 2016 امريكا كه از سوي افبيآي و سيا مورد تأييد گرفته، مسكو را مورد تحريمهاي بيشتر قرار داد و دستور اخراج 35 ديپلمات اين كشور را از امريكا صادر كرد. در آن هنگام فلين در تماس با سفير روسيه در واشنگتن، به وي اطمينان داده بود كه تحريمهاي وضع شده عليه مسكو در دوران رياست جمهوري اوباما، در دولت بعدي امريكا برچيده خواهد شد. چنين گفته و در واقع تعهدي از سوي عاليترين مقام امنيت ملي امريكا، آن هم در ارتباط با روسيه، اقدامي مغاير با قوانين فدرال و مصداق نقض امنيت ملي امريكا عنوان شده است. در عين حال، وزارت دادگستري امريكا چند هفته پيش نيز هشدار داده بود كه ممكن است فلين از سوي روسها براي همكاري، تحت فشار قرار گرفته باشد.
بدين ترتيب اكنون پس از كمتر از يك ماه، دونالد ترامپ، رئيسجمهوري امريكا، اصليترين دستيار امنيتي خود را در ارتباط با پروندهاي شبه جاسوسي و همكاريهاي پشت پرده با يك دولت غيردوست، از دست داده است. اين رويداد، آسيب سنگيني چه از حيث حيثيتي و چه از نظر امنيتي به دولت ترامپ وارد ميكند. ترامپ از مدتها پيش به اتهاماتي مانند همسويي با روسيه متهم شده بود. حتي هيلاري كلينتون، نامزد دموكراتها در مبارزات انتخابات رياست جمهوري 2016، در يكي از مناظرههاي انتخاباتي با اشاره به ترامپ اظهار داشته بود كه مسكو خواستار يك رئيسجمهور در امريكاست كه عروسك خيمهشببازي روسيه باشد. همچنين ترامپ در جريان رقابتهاي انتخاباتي امريكا، علاوه بر تحسين «پوتين» به عنوان يك رهبر قدرتمند در برابر اوباما، مواضع دوستانه در برابر روسيه را حتي به مسائل بينالمللي كشاند و تعامل همراه با كاهش تنش بين واشنگتن و مسكو را سودمند خواند.
در واقع برخي از اظهارات ترامپ در مبارزات انتخاباتي وي مبني بر اينكه ممكن است ادعاي مالكيت روسيه بر شبهجزيره كريمه را به رسميت بشناسد، وعده وي براي پايان دادن به سياست مداخلهجويي و حمايت از رويكرد روسيه در قبال جنگ سوريه، براي مسكو خوشايند بود. ضمن اينكه روسها آشكارا از پيروزي ترامپ در انتخابات رياست جمهوري نوامبر 2016 ابراز خرسندي كردند. رئيسجمهور كنوني امريكا از ماهها پيش از ورود به كاخ سفيد وعده داده بود كه اختلافات عميق ميان امريكا و روسيه را ترميم خواهد كرد. ترامپ تا قبل از پيروزي، در جريان مبارزات انتخاباتي همواره بر كاهش تنش با روسيه و همكاري دوجانبه براي حل مسائل منطقهاي و جهاني تأكيد ميكرد. در واقع يكي از دستور كارهاي اصلي ترامپ، ترميم روابط امريكا و روسيه است كه طي چند سال اخير بهخصوص بعد از بحران اوكراين دچار تنشها و اختلافات متعدد شده است.
وجود اين مسائل و شواهد در كنار اثبات رابطه پنهاني فلين با سفير روسيه، رئيسجمهور امريكا را بار ديگر اما اين بار به صورت جدي در مظان اتهام سنگين همكاري با يك دولت غيردوست قرار خواهد داد. به ويژه اينكه مايكل فلين طرفدار صلح با روسيه است. در عين حال استعفاي فلين نشان ميدهد كه جريان ضدروسي در بين هيئت حاكمه امريكا يا ساختار مستقر Stablishment به قدري قوي و با نفوذ است كه ميتواند بالاترين مقام امنيتي دولت جديد امريكا را كمتر از يك ماه بعد از تشكيل دولت، به زير بكشد. همين جريان قدرتمند نيز پيش از اين ترامپ را واداشت تا در برابر الحاق كريمه به روسيه موضعي متفاوت از گذشته اتخاذ كند. در دوران رقابتهاي انتخابات رياست جمهوري امريكا، ترامپ تلويحاً، اين الحاق را پذيرفته بود. اما بعد از ورود به كاخ سفيد، او اعلام كرد تا زماني كه روسها در كريمه باقي بمانند، تحريمهاي وضع شده عليه روسيه در دولت اوباما ادامه خواهد يافت.
روسها در جديدترين موضعگيري خود اعلام كردند كه روسيه هيچگاه قصد ندارد تا درباره تماميت ارضي خود با طرفهاي خارجي مذاكره كند. با توجه به وضعيت كنوني ترامپ، ناچار خواهد بود براي اثبات ميهنپرستي خود به تحريمهاي روسيه ادامه دهد. طبيعتاً استمرار تحريمهاي امريكا و اروپا عليه روسيه، امكان هرگونه آشتي ميان مسكو و واشنگتن را بيش از پيش كاهش خواهد داد. همچنين استمرار سردرگمي و ابهام در رويكردهاي سياست خارجي و سياست امنيتي دولت كنوني امريكا در پي كنارهگيري مشاور امنيت ملي اين كشور، از ديگر تبعات اين رسوايي خواهد بود. در عين حال استعفاي فلين، بر صحنه سياست داخلي امريكا نيز تأثير زيادي خواهد گذاشت. به نظر نميرسد رقباي سياسي ترامپ در هر دو حزب دموكرات و جمهوريخواهان قصد داشته باشند از موضوع جنجالي حملات سايبري روسيه به امريكا صرف نظر كنند.
در حال حاضر تحقيقات دو حزبي توسط كنگره امريكا در جريان است. شايد ادامه تحقيقات، پاي مقامات ديگري از دولت ترامپ را به ميان بكشد و آنان را نيز همچون فلين، وادار به استعفا نمايد. با اين حال برخي مقامات فعلي و سابق امريكا كه خواستند نامشان فاش نشود در گفتوگو با نيويورك تايمز اعلام كردند كه هيچ مدركي دال بر همكاري ستاد انتخاباتي ترامپ با روسها براي هك كردن يا تلاشهاي ديگر به منظور تأثيرگذاري روي انتخابات رياست جمهوري امريكا پيدا نكردهاند. در اين ميان اگر در ادامه اين تحقيقات، از دونالد ترامپ نيز نامي برده شود، چه بسا رئيسجمهور امريكا در مسيري قرار گيرد كه نهايت آن، استيضاح خواهد بود. نبايد فراموش كرد كه رسوايي واترگيت كه به استعفاي ريچارد نيكسون، رئيسجمهور وقت امريكا انجاميد، با افشاي اقدامات پنهاني بعضي از دستياران كاخ سفيد آغاز شد.
اينكه افشاي مذاكرات غيرقانوني فلين با روسها، امريكا را با واترگيت ديگري مواجه خواهد ساخت، به گذر زمان و رو شدن ابعاد جديد اين ماجراي پرسروصدا در آينده نياز دارد. در عين حال شاهد آن هستيم كه دونالد ترامپ از رابرت هاروارد، فرمانده سابق نيروهاي امريكايي در عراق و افغانستان خواسته است مشاور امنيت ملي جديد امريكا شود. ترامپ تلاش دارد به سرعت رسوايي به وجود آمده بر سر ارتباط مايكل فلن، مشاور امنيت ملي مستعفي امريكا با روسها را رفع كند. با اين حال افشاي ماجراي فلين تأثير غير قابل انكار خود را بر روندهاي اطلاعاتي دولت امريكا نهاده است.
نظام اطلاعاتي امريكا سازمانهاي عمدهاي را در بر ميگيرد كه آژانس امنيت ملي، سازمان اطلاعات مركزي(سي) و پليس فدرال امريكا(افبيآي)، از مهمترين آنها محسوب ميشوند. اكنون نظام اطلاعاتي امريكا به دليل نگراني از درز يافتن اطلاعات مهم، برخي اطلاعات سري و محرمانه را از رئيسجمهور اين كشور مخفي نگه ميدارد. افسران اطلاعاتي امريكا در برخي موارد به رئيسجمهور شيوههاي اطلاعاتي براي گردآوري دادهها را ارائه نميدهند. بدين ترتيب ميتوان خودداري از ارائه اطلاعات به ترامپ را مؤيد بياعتمادي بين قوه مجريه و دستگاههاي اطلاعاتي امريكا دانست.
http://javanonline.ir/fa/news/839071
ش.د9504364