(روزنامه جمهوري اسلامي – 1396/02/30 – شماره 10875 – صفحه 6)
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه که برای سفری رسمی دو روزه راهی آمریکا شده بود، به ترکیه بازگشت درحالی که دیدار او با دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا دستاوردی برای ترکیه نداشت.
این سفر که از جمله سفرهای پرحاشیه اردوغان محسوب میشود، درحالی انجام شد که تنش در روابط دو طرف در بالاترین حد خود قرار داشت و توقع ترکیه از دولت آمریکا جامه عمل نپوشیده و چشم اندازی برای این امر نیز پیشبینی نمیشد و بازگشت ناکام اردوغان از این سفر، موید این امر است.
استرداد "فتحالله گولن" روحانی ناراضی ساکن آمریکا و متهم ردیف اول کودتای 25 تیر سال گذشته ترکیه و نیز توقف حمایت آمریکا از گروههای کُردی شمال سوریه و عراق و خودداری واشنگتن از ارسال سلاح به حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) و یگانهای مدافع خلق سوریه(ی.پ.گ) دو محور عمده این سفر ازسوی آنکارا تعیین و اعلام شده بود که در هر دو زمینه اردوغان به اهداف خود نرسید و با دستان خالی به کشورش بازگشت.
مقامات دو طرف هر چند که در اظهارات خود خویشتنداری به خرج میدهند ولی شواهد نشان میدهد که نارضایتی ترکیه از دولت آمریکا، قبل و بعد از این سفر پابرجاست و این نارضایتی در جریان مذاکرات دو طرف نیز نمایان شد.
دولت ترکیه در هفته گذشته یک هیات بلند پایه شامل ارتشبد خلوصی آکار رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه، هاکان فیدان رئیس سازمان اطلاعات ملی و ابراهیم کالین سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه را برای فراهم کردن مقدمات سفر اردوغان در 25 اردیبهشت ماه به واشنگتن اعزام کرد و علاوه بر این، وزیر دادگستری ترکیه نیز عازم آمریکا شد تا با همتای آمریکایی خود در خصوص استرداد فتحالله گولن رایزنی کند.
اردوغان قبل از سفر به آمریکا نیز با پیشبینی پاسخ رد آمریکا به درخواستهای ترکیه، اعلام کرد که "اگر به خواسته ترکیه در خصوص دو موضوع استرداد گولن و خودداری از تسلیح گروههای تروریستی توجهی نشود، ترکیه تصمیم مناسب را اتخاذ کرده و فکری به حال خود خواهد کرد."
در جریان سفر نیز دیدار و مذاکره دو طرف کمتر از زمان پیشبینی شده بود و آمریکا در هر دو موضوع و خواسته دولت ترکیه و اردوغان سکوت کرده و با اصرار بر مواضع قبلی خود، تنها به اعلام همراهی با ترکیه در مبارزه با تروریسم بسنده کرد.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در جریان دیدار و مذاکره با اردوغان در این سفر گفت که آمریکا در مبارزه با گروه تروریستی پ.ک.ک در کنار دولت و مردم ترکیه قرار دارد و از این مبارزه حمایت میکند. وی همچنین اعلام کرد که آمریکا بیصبرانه منتظر همکاری با رئیس جمهوری ترکیه برای استقرار صلح و امنیت در خاورمیانه و مبارزه با خطرات مشترک و ایجاد آیندهای افتخارآمیز برای مردم منطقه است.
این موضع خنثی باب میل دولت ترکیه و اردوغان نبود چرا که پیش از این نیز آمریکا گروه پ.ک.ک را تشکیلاتی تروریستی اعلام کرده بود.
همچنین دو طرف در خصوص عملیات مشترک برای آزاد سازی شهر رقه سوریه از دست عناصر داعش که مورد تقاضای آمریکا بود، به علت اصرار ترکیه برای مشارکت ندادن به گروههای کُردی سوری از جمله حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) و یگانهای مدافع خلق سوریه(ی.پ.گ) به توافق نرسیدند و اردوغان اعلام کرد که آمریکا این عملیات را خود آغاز کند و در سخنانی تهدید آمیز گفت که ترکیه برای حل موضوع سوریه به سراغ ما خواهند آمد.
اردوغان همچنین گفت: ترکیه در مبارزه با همه گروههای تروریستی بدون تبعیض بین آنها مصمم است و کسانی که به بهانه حمایت از فعالیت گروههای تروریستی درصدد تغییر ساختار قومی و مذهبی مردم منطقه هستند، به بیراهه میروند و ما اجازه این کار را نخواهیم داد.
به گزارش ایرنا، وی بار دیگر حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) و یگانهای مدافع خلق سوریه(ی.پ.گ) را گروههای تروریستی خواند و بیان کرد: حمایت از گروه تروریستی ی.پ.گ و پ.ی.د ازسوی هر کشوری که باشد، به طور قطع با مقررات جهانی مغایر است و در هر حال ترکیه فکری به حال خودش خواهد کرد.
وی افزود: هیچ کدام از گروههای تروریستی جایگاهی در منطقه نخواهند داشت.
ناکامی در استرداد گولن از آمریکا
دولت ترکیه مدعی است که فتحالله گولن با تشکیل گروهی موسوم به "فتو" و با رخنه در تشکیلات قضایی، نظامی، آموزشی و ارکان دولتی، کودتای 15 جولای(25 تیرماه سال 1395) را سازماندهی کرده است.
فتحالله گولن ازسوی دولت ترکیه متهم اصلی کودتای نافرجام 25 تیرماه سال گذشته اعلام شده و اعاده او که بیش از 15 سال است در ایالت پنسیلوانیای آمریکا ساکن است، جزو خواستههای دولت اردوغان از دولت اوباما بود که با مخالفت دولت قبلی آمریکا مواجه شده و موجب تیره شدن روابط دو کشور شد.
مقامات ترکیه در دیدار با همتایان خود، دولت جدید آمریکا را نیز تا کنون نتوانستهاند نسبت به اعاده و تحویل فتحالله گولن متقاعد کنند.
برای استرداد گولن دیدارهای مختلفی بین مقامات دولت جدید آمریکا با مقامات ترکیه انجام شد ولی در مذاکره دو جانبه اردوغان با ترامپ هم این خواسته ترکیه محقق نشد و ترامپ هم مثل اوباما از استرداد گولن به ترکیه خودداری کرد.
دولت ترکیه بارها از دولت سابق و فعلی آمریکا خواسته است تا فتحالله گولن روحانی ناراضی ساکن پنسیلوانیا و متهم ردیف اول کودتای 15 جولای 2016(25 تیرماه 1395) را دستگیر کرده و به ترکیه مسترد کند.
ارسال سلاح ازسوی آمریکا به گروههای کُرد سوریه
ترکیه در ماههای گذشته همواره آمریکا را به ارتباط با گروههای تروریستی سوریه از جمله حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) و یگانهای مدافع خلق سوریه(ی.پ.گ) متهم کرده و مدعی است که آمریکا سلاح در اختیار آنها قرار میدهد.
دولت ترکیه همچنین مدعی است که این سلاحهای آمریکایی عمدتا بر خلاف ادعای مقامات آمریکایی، به جای مبارزه با داعش و دولت سوریه، در اختیار گروه پ.ک.ک قرار میگیرد که خود این گروه در فهرست گروههای تروریستی ترکیه، اتحادیه اروپا و آمریکا قرار دارد.
آمریکا در ماههای گذشته منکر ارتباط با گروههای تروریستی بوده و تنها ارسال سلاح را برای گروههای مبارز علیه دولت سوریه و گروه داعش تایید میکرد ولی هفته گذشته سخنگوی پنتاگون اعلام کرد که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا دستور ارسال سلاح برای حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) را صادر کرده و وزارت دفاع را موظف کرده است که برای کسب موفقیت در مبارزه با داعش در رقه، عناصر کُرد وابسته به حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) مسلح شوند.
خبرگزاری آناتولی در این باره گزارش داد که وی همچنین مدعی شده است که نیروهای دموکراتیک سوریه و در راس آنها حزب کارگران کردستان(پ.ک.ک) و حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) تنها نیرویی هستند که در آینده نزدیک قادر خواهند بود رقه را تصرف کنند.
ارسال کمکهای جدید تسلیحاتی در ماههای گذشته از آمریکا به گروههای کُردی از جمله حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) و یگانهای مدافع خلق سوریه(ی.پ.گ) به بهانه مبارزه با داعش موجب نگرانی دولت ترکیه شده و باعث تیرهتر شدن روابط واشنگتن و آنکارا شد و روابط را به سطح بحرانی سوق داد.
در جریان سفر اردوغان به آمریکا و دیدار وی با ترامپ نیز خواسته دولت ترکیه در خصوص توقف حمایت آمریکا از گروههای کردی سوریه و ارسال نکردن سلاح به آنها همچون دیگر خواسته این کشور برآورده نشده و دولت آمریکا بر ادامه سیاست خود در حمایت از این گروهها تاکید کرد.
آمریکا که این روزها جای پای قبلی خود را در عراق و سوریه از دست داده، به شدت در صدد احیای نقش خود در سوریه است با توجه به شرایط موجود منطقه، بدنامی داعش، دشمنی با دولت قانونی سوریه و نیز قبضه کامل عناصر ارتش به اصطلاح آزاد سوریه توسط دولت ترکیه، راهی جز نزدیک شدن به گروههای کُردی سوریه ندارد.
بر این اساس، دولت آمریکا که همواره در منطقه به دنبال ایجاد کانونهای تنش بوده، مراودات خود را با دو گروه کُردی سوریه یعنی حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) و یگانهای مدافع خلق سوریه(ی.پ.گ) زیادتر کرده و به بهانه مبارزه با داعش و در واقع برای دامن زدن به جنگ در خاک سوریه، تسلیحات نظامی در اختیار آنها قرار داده، ولی این تصمیم با مخالفت شدید دولت ترکیه و متحد آمریکا در پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) واقع شده است.
براساس تصاویری که از گروههای حزب اتحاد دموکراتیک سوریه(پ.ی.د) و حزب کارگران کردستان(پ.ک.ک) در شمال شرق سوریه منتشر شده، این گروهها علاوه بر موشکهای ضد تانک تاو، برخی دیگر از اسلحه ساخت آمریکا مانند راکت اندازهای مختلف، خمپاره اندازهای 80 و 120 میلیمتری، بمب انداز MK19، تفنگ پیاده نظام M16، خودروی نظامی هاموی، خودروی نظامی کوگار و پهپادهای کوچک را نیز در اختیار دارند. گروههای پ.ی.د/پ.ک.ک که آمریکا آنها را متحد خود عنوان میکند، قصد تسلط بر خط مرزی واقع در فاصله بین استان حسکه سوریه تا امتداد مرز استان هاتای ترکیه را دارند.
http://jomhourieslami.net/?newsid=134289
ش.د9600282